|
είναι κάτι που δεν σας ευχαριστεί να το αλλάξω --[[Χρήστης:Michako|Michako]] 04:50, 13 Φεβρουαρίου 2007 (UTC)
==Ορισμός==
Είναι το χαρακτηριστικό δύο ή περισσότερων στίχων μιας στροφής να τελειώνουν με ομόηχες λέξεις ή συλλαβές.
Άρχισε να χρησιμοποιείται στην ποίηση κατά τούς Αλεξανδρινούς χρόνους.Όπως πολλοί από τους σύγχρονους ποιητές και οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν ομοιοκαταληξίες στα ποιήματα τους, και επιπλέον το θεωρούσαν άσχημο, είχαν όμως [[Μετρική (Λογοτεχνία)|μέτρο]].
Η ομοιοκαταληξία λέγεται ακόμη και ρίμα και στην καθαρεύουσα την έλεγαν «ομοιοτέλευτον». Που τελειώνει δηλαδή κατά όμοιο τρόπο.
==Ποικιλία==
Υπάρχουν διάφορα ήδη ομοιοκαταληξίας:
Όταν ο ήχος είναι ίδιος μόνο στο τελευταίο τονισμένο φωνήεν:<div style='text-align: center;'>
διψ'''ώ''' –στεγν'''ό'''
</div>
Όταν περιλαμβάνει την τελευταία συλλαβή:<div style='text-align: center;'>
κοι'''τά''' -με'''τά'''
</div>
Όταν εκτείνεται και σε τμήμα της προηγούμενης συλλαβής:<div style='text-align: center;'>
δ'''άση''' -χ'''άσει'''
</div>
Όταν περιλαμβάνει δυο συλλαβές:<div style='text-align: center;'>
κε'''ράσι''' - κο'''ράσι'''
</div>
Όταν εκτείνεται και σε τμήμα της προ -προηγούμενης συλλαβής:<div style='text-align: center;'>
κ'''ύματα''' - σχ'''ήματα'''
</div>
Όταν περιλαμβάνει τρείς ολόκληρες συλλαβές:<div style='text-align: center;'>
'''σονέτα''' - χρύ'''σωνέ τα'''
</div>
Λόγω του ότι η ομοιοκαταληξία είναι [[Φωνητική|φωνητικό]] φαινόμενο, η ορθογραφία έχει μηδενική σημασία.
Επιπλέον διάκριση της ομοιοκαταληξίας γίνεται ανάλογα με τον '''τόνο''' τής λέξεως πού ομοιοκαταληκτεί και διακρίνεται σε:
'''Οξύτονη''' : καρπό -νερό.
'''παροξύτονη''' : κλάμα -γράμμα.
'''Προπαροξύτονη''' : Ηπειρώτισσα -ρώτησα.
Άλλη διάκριση γίνεται σύμφωνα με τα '''ζεύγη''' ομοιοκαταληξίας των στίχων:
Ομοιοκαταληξία '''πλεχτή''': Πρώτος με Τρίτο στίχο και Δεύτερος με Τέταρτο στίχο
Ομοιοκαταληξία '''ζευγαρωτή''': Πρώτος με Δεύτερο στίχο και Τρίτος με Τέταρτο στίχο
Μπορούν όμως να υπάρξουν και άλλα είδη ομοιοκαταληξίας (σταυρωτή, ζευγαροπλεκτή κ.λ.π.)
==Συνήχηση==
Εκτός από την ομοιοκαταληξία στο τέλος τού στίχου, γίνεται η ρίμα να χρησιμοποιείται στον ίδιο στίχο και ττότε ονομάζεται '''συνήχηση''':
Π.χ.<div style='text-align: center;'>
"Κάποτε φτάνουν και χα'''ρές''', τόσο πικ'''ρές''' και θλιβε'''ρές'''"
</div>
==Κανόνας==
Για να έχουμε μια επιτυχημένη ομοιοκαταληξία δεν πρέπει να ομοιοκαταληκτούν λέξεις που ανήκουν στο ίδιο μέρος του λόγου. Για παράδειγμα το δίστιχο:
<div style='text-align: center;'>
«Στην κερασιά ανέβηκε το όμορφο '''κοράσι'''
</div>
<div style='text-align: center;'>
να κόψει ολοκόκκινο το ζουμερό '''κεράσι'''»
</div>
δεν έχει πετυχημένη ομοιοκαταληξία γιατί και οι δύο λέξεις είναι ουσιαστικά. Αντίθετα:
<div style='text-align: center;'>
«Αυτό που ζήτησα να '''δω'''
δεν το ‘χαν άλλο πια '''εδώ'''»
</div>
η ομοιοκαταληξία είναι πετυχημένη.
==Πηγές==
[http://paroutsas.jmc.gr/verses.htm Κανόνες Στιχουργικής]
[[Κατηγορία:Ποίηση]]
{{Link FA|he}}
[[bg:Рима]]
[[cs:Rým]]
[[cy:Odl]]
[[de:Reim]]
[[en:Rhyme]]
[[es:Rima (poesía)]]
[[eo:Rimo]]
[[fr:Rime]]
[[ko:압운]]
[[os:Рифмæ]]
[[is:Rím]]
[[it:Rima (linguistica)]]
[[he:חריזה]]
[[ka:რითმა]]
[[hu:Rím]]
[[nl:Rijm (stijlfiguur)]]
[[ja:韻文]]
[[no:Rim]]
[[pl:Rym]]
[[pt:Rima]]
[[ro:Rimă]]
[[ru:Рифма]]
[[simple:Rhyme]]
[[sk:Rým]]
[[sv:Rim]]
[[yi:גראמען]]
[[zh-yue:韻文]]
[[zh:韻文]]
| 