Λέιντεν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Nederland (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 44:
[[Αρχείο:Oude rijn leiden 2003b.jpg|thumb|290px|left|Όψη της πόλης στον Παλαιό Ρήνο]]
 
Η πιθανότερη προέλευση του ονόματος της πόλης, είναι από τον ρωμαϊκό οικισμό ''Lugdunum Batavorum'', που υπήρχε στην περιοχή, κοντά στο σημερινό [[Κάτβαϊκ]] (Katwijk). Κατά μίαν άλλη εκδοχή, το όνομα της πόλης προέρχεται από τη λέξη ''lagiþon'', της οποίας η γερμανική ρίζα ''lag''- παραπέμπει στο «νερό». Αργότερα, επικράτησε η θεωρία της προέλευσης από τον μικρό ποταμό ''Leyte'' που εξέβαλλε στο [[Ρήνος|Ρήνο]].
 
==Ιστορία==
Γραμμή 52:
[[Αρχείο:WapenLeiden.JPG|thumb|320px|right|Ο ''Λέων'' του Λέιντεν]]
 
Το [[1389]] η πόλη είχε ήδη 4.000 κατοίκους. Το [[1420]], μετά από πολιορκία, έπεσε στα χέρια του Γιαν φαν Μπέιερεν 6ου. Το [[1572]] με το ξέσπασμα του [[Ογδοηκονταετής Πόλεμος|Ογδοηκονταετούς Πολέμου]], το Λέιντεν επέλεξε να αντισταθεί στους Ισπανούς. Εκείνοι το πολιόρκησαν για ένα (1) χρόνο, χωρίς αποτέλεσμα όμως και, αμέσως μετά τη λύση της πολιορκίας, ιδρύθηκε το περίφημο [[Πανεπιστήμιο του Λέιντεν]] ([[1575]]), το πρώτο πανεπιστήμιο της Ολλανδίας, από τον νικητή [[Γουλιέλμος Α’ της Οράγγης|Γουλιέλμο]]. Πάντως, η διαδεδομένη άποψη, ότι η ίδρυση του Πανεπιστημίου ήταν η ανταμοιβή για τη στάση των κατοίκων, είναι πιθανότατα λανθασμένη. Ο Γουλιέλμος είχε πολιτικούς λόγους για να το κάνει αυτό και, συγκεκριμένα, να έχει με το μέρος του τους διοικούντες την πόλη.
 
Κατά τον 17ο αιώνα, το Λέιντεν γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση λόγω της ανάπτυξης της [[Υφαντουργία|υφαντουργίας]] που, κατά μεγάλο ποσοστό, οφείλεται στην αθρόα προσέλευση μεταναστών από τη [[Φλάνδρα]]. Η πόλη, ενώ κατά την πολιορκία της είχε πολλά θύματα και, το [[1574]] είχε 15.000 κατοίκους, βρέθηκε το [[1622]] να έχει 45.000 και, έναν αιώνα μετά ([[1670]]), 70.000 κατοίκους περίπου. Έτσι, κατά τον περίφημο [[Χρυσός Ολλανδικός Αιώνας|Χρυσό Ολλανδικό Αιώνα]], ήταν η σημαντικότερη ολλανδική πόλη μετά το [[Άμστερνταμ]]. Η αύξηση του πληθυσμού επέβαλε τη δημιουργία ενός νέου δικτύου καναλιών [[χράχτ|χράχτεν]] και [[σίνγκελ|σινγκελς]] (grachten, singels), που ολοκληρώθηκε το [[1659]] και, μέχρι σήμερα, αποτελεί την υδρογραφικά αναγνωρίσιμη εικόνα του ιστορικού κέντρου της πόλης.
 
Κατά τον 18ο αιώνα η υφαντουργία του ΝτελφτΛέιντεν παρήκμασε λόγω προστατευτικών νόμων που άρχισαν να εφαρμόζονται στη Γαλλία και, αυξημένου κόστου ζωής στην τότε επαρχία της Ολλανδίας. Ξεκίνησε τότε μία διαρκής μείωση στον πληθυσμό της πόλης, με αποτέλεσμα, το Λέιντεν στα τέλη του 18ου αιώνα και γύρω στο [[1815]], να έχει μόλις 30.000 και 27.000 κατοίκους, αντίστοιχα.
 
Το [[1807]], τεράστια έκρηξη 18 τόνων δυναμίτιδας που μετέφερε πλοίο από το [[Χάαρλεμ]] προς το [[Ντελφτ]], στο κέντρο του Λέιντεν, είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 151 ατόμων και τον τραυματισμό 2.000, περίπου. Μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε ενώ, ο ήχος της έκρηξης σύμφωνα με πηγές της εποχής, ακούστηκε μέχρι τη [[Χάγη]]! Σημειωτέον ότι, στην πόλη την ώρα της έκρηξης, ήταν παρών ο [[Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας|Ναπολέων Βοναπάρτης]], που προσπάθησε να βοηθήσει τους κατοίκους να περιθάλψουν τα θύματα και να αποκαταστήσουν τις ζημιές.
 
Το [[1842]] εγκαινιάστηκε η σιδηροδρομική γραμμή προς το [[Χάαρλεμ]]. Το [[1866]], η πόλη χτυπήθηκε από -την τελευταία- επιδημία [[χολέρα|χολέρας]], η οποία οδήγησε στην κατασκευή του Ακαδημαϊκού Νοσοκομείου (het Academisch Ziekenhuis). Το [[1883]] οι κάτοικοι έμαθαν ανακουφισμένοι, τα νέα για τη σύλληψη της Μαρίας Σβάνενμπουρχ (Maria Swanenburg), που είχε δηλητηριάσει τουλάχιστον 27 ανθρώπους!
 
Χάρη στο σιδηρόδρομο, η οικονομία της πόλης ανέκαμψε κατά τον 19ο αιώνα, παρόλ’αυτά, ο πληθυσμός δεν ξεπέρασε τους 50.000 κατοίκους μέχρι το [[1900]]. Κατά τη διάρκεια του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β’Παγκοσμίου Πολέμου]], η πόλη υπέστη βαριές καταστροφές από τους βομβαρδισμούς των Συμμάχων, ευτυχώς χωρίς σοβαρές συνέπειες για το ιστορικό της κέντρο.
Γραμμή 71:
 
Μαζί με το οικόσημο, χαρακτηριστική εικόνα διαφόρων μνημείων και εγγράφων της πόλης, αποτελεί επίσης ο [[λιοντάρι|Λέων]], πάνω σε οχυρωματικό τείχος με τη λατινική επιγραφή: ''Haec libertatis ergo'', (=Προς Χάριν της Ελευθερίας), δίνοντας έμφαση στους αγώνες των Ολλανδών για την ανεξαρτησία τους, από την εποχή της Ισπανικής κατοχής.
 
Η σημαία καθιερώθηκε από το [[1949]].
 
Γραμμή 115 ⟶ 116 :
Θεωρείται η δεύτερη σημαντικότερη εκκλησία της Ολλανδίας όσον αφορά στα ταφικά μνημεία που εμπεριέχει στις κρύπτες της που, περιλαμβάνουν πολλούς και διακεκριμένους επιστήμονες, ζωγράφους, γλύπτες, πανεπιστημιακούς κλπ, «τέκνα» της πόλης. Είναι τόσο πολλοί αυτοί που αναπαύονται στην εκκλησία, ώστε γίνεται μεταφορικά λόγος για «Ακαδημαϊκό Μαυσωλείο» (Mausoleum Accademicum).
 
*Η '''Εκκλησία Χόοχλάντσε (De Hooglandse Kerk)''': εκκλησία με χαρακτηριστική στενόμακρη «σιλουέτα» , άρχισε να κατασκευάζεται το [[1377]] στη θέση ενός παλαιότερου παρακκλησίουπαρεκκλησίου του [[1314]]. Είναι προτεσταντική, γοτθικού ρυθμού και αφιερωμένη στον Αγ. Παγκράτιο. Διαθέτει πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο και 3 εκκλησιαστικά όργανα, από τα οποία το παλαιότερο, χρονολογείται από το [[1565]].
 
*Η '''Εκκλησία ΧάρτεμπρουχΧάρτεμπρυχ (De Hartebrugkerk)''': χρονολογείται από το [[1836]], είναι νεοκλασσικού ρυθμού και ανήκει στο ρωμαιοκαθολικό δόγμα. Την ονομασία της οφείλει στην γέφυρα που βρίσκεται εκαί κοντά, αλλά οι κάτοικοι συχνά την αναφέρουν και ώς "Κούλι", παραφράζοντας τη λατινική επιγραφή της εισόδου: ''Hic Domus Dei est et Porta Coeli'' («Εδώ είναι ο οίκος του Θεού και η πόρτα του ουρανού»). Διαθέτει εκκλησιαστικό όργανο κατασκευασμένο το [[1877]]
 
*Η '''Εκκλησία Μάρε (DeMarekerk)''': ιδιαίτερης εμφάνισης εκκλησλιαεκκλησία , μικρή σε μέγεθος, αλλά με οκταγωνικό κεντρικό καθολικό, στο στυλ του ολλανδικού κλασσικισμού. Είναι προτεσταντική και κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών [[1639]] και [[1649]]. Διαθέτει εκκλησιαστικό όργανο του [[1560]].
 
===Πύλες===
Γραμμή 138 ⟶ 140 :
[[Αρχείο:Leiden Rodenburgermolen.jpg|thumb|280px|right|Ο Μύλος Ρόντενμπύρχερ]]
 
*Το ''Πηγάδι (DePut)'': ο αρχικός μύλος ήταν του [[1619]], αλλά μετά από πυρκαγιά ανακατασκευάστηκε το [[1729]], για να κατεδαφιστεί αργότερα. Το τωρινό κτίσμα χρονολογείται από το [[1987]] και αποτελεί ρέπλικα του πρώτου, ενώ αποτελεί και μνημείο παραδοσιακής κληρονομιάς της πόλης ( gemeentelijk monument).
 
*Το ''Πηγάδι (DePut)'': ο αρχικός μύλος ήταν του [[1619]], αλλά μετά από πυρκαγιά ανακατασκευάστηκε το [[1729]], για να κατεδαφιστεί αργότερα. Το τωρινό κτίσμα χρονολογείται από το [[1987]] και αποτελεί ρέπλικα του πρώτου, ενώ αποτελεί και μνημείο παραδοσιακής κληρονομιάς της πόλης ( gemeentelijk monument).
 
===Διάφορα===
Γραμμή 145 ⟶ 146 :
*Το '''Κάστρο (Burcht van Leiden)''': κυκλικής διατομής φρουριακό οικοδόμημα, που ανήκει στα οχυρωματικά κτίσματα μεσαιωνικού τύπου πάνω σε τεχνητό λόφο (shell keep). Είναι έργο του 11ου αιώνα και αποτελεί ένα από τα σύμβολα του Λέιντεν. Η πύλη εισόδου χρονολογείται από το [[1662]].
 
*Το '''Κτήριο του Ζυγού (De Leidse Waag)''': όπως σε πολλές πόλεις της Ολλανδίας, υπάρχει και εδώ ένα κτήριο που, στους προηγούμενους αιώνες, χρησίμευε ως τόπος όπου ζυγίζονταν εμπορεύματα. Είναι κατασκευή του [[1657]] στη θέση παλαιού ξύλινου κτηρίου του [[1455]] και ανήκει στον κλασσικό ολλανδικό ρυθμό. Στην είσοδο φέρει ανάγλυφη απεικόνιση της ζ υγαριάςζυγαριάς που υπήρχε στο εσωτερικό του. Σήμερα, ανήκει στα μνημεία παραδοσιακής κληρονομιάς της Ολλανδίας (rijksmonument) και χρησιμοποιείται ως χώρος συναυλιών.
 
*Το ''Ράπενμπυρχ (Het Rapenburg)'': είναι το γνωστότερο [[χραχτ]] (αστικό κανάλι) του Λέιντεν, δημιουργημένο κατά τον 14ο αιώνα, με πολλά όμορφα οικήματα στις όχθες του. Κατά τους 17ο και 18ο αιώνες, είχε ανακηρυχθεί το ωραιότερο χραχτ της Ολλανδίας.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Λέιντεν"