Σκύθες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
MerlIwBot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Ρομπότ: Αφαίρεση: sa:स्किथी लोग (deleted)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πηγές|19|11|2010}}
[[αρχείο:Skythian archer BM E135.jpg|thumb|right|250px|Σκύθης τοξότης. Εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας, περ. 520-500 π.Χ.]]
Με το όνομα '''Σκύθες''' αναφέρονται από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς ένα σύνολο νομαδικών φυλών που έρχονταν σε επαφή μαζί τους , αυτοί ζούσαν στην [[κεντρική Ασία]] και στα βόρεια παράλια της [[Εύξεινος Πόντος|μαύρης θάλασσας]].
 
== Όνομα ==
Γραμμή 19:
Οι Σκύθισσες πολεμίστριες έγιναν πολύ δημοφιλείς συναγωνιζόμενες για την τιμή του να έχουν εμπνεύσει τον [[ελληνική μυθολογία|Ελληνικό μύθο]] των [[Αμαζόνες|Αμαζόνων]]. Το έργο της Jeannine Davis-Kimball (''Secrets of the Dead'', 4 Αυγούστου 2004) παρέχει αρχαιολογικές και γενετικές αποδείξεις ότι οι [[Σαυρομάτες]] πιθανόν να αποτέλεσαν την πηγή των Ελληνικών μύθων.
 
Απ' όσο γνωρίζουμε, οι Σκύθες δεν είχαν [[σύστημα γραφής]]. Μέχρι και τις πρόσφατες αρχαιολογικές εξελίξεις, οι περισσότερες πληροφορίες γι αυτούς προέρχονται από τους Έλληνες. Ο θησαυρός του Ziwiye, ένας θησαυρός από προϊόντα μεταλλοτεχνίας από χρυσό, ασήμι και ελεφαντόδοντο, που βρέθηκε δίπλα στην πόλη του [[Σακίζ]], νότια της λίμνης [[Ούρμια]] και χρονολογείται μεταξύ 680 π.Χ και 625 π. Χ. περιλαμβάνει αντικείμενα με Σκυθικά (τεχνοτροπία με εικόνες ζώων) χαρακτηριστικά. Ένα ασημένιο πιάτο από τα ευρήματα φέρει κάποιες επιγραφές, σε γραφή η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί και πιθάνόνπιθανόν είναι μια μορφή Σκυθικής γραφής.
 
Ο [[Όμηρος]] αποκαλούσε τους Σκύθες "αρμεχτές-φοράδων" και τους περιέγραψε με λεπτομέρειες: η στολή τους αποτελούνταν από παραγεμισμένα κεντημένα δερμάτινα παντελόνια, σουρωμένα μέσα σε μπότες, και ανοιχτούς χιτώνες. Ίππευαν δίχως αναβολείς ή σαμάρια, μόνο σαμαροσκούτια. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Σκύθες χρησιμοποιούσαν κάνναβη τόσο για να υφαίνουν τα ρούχα τους, όσο και για να καθαρίζονται στον καπνό της <ref>[[s:Ηρόδοτος Δ'#73|4.73-75]]</ref>. Η χρήση της [[κάνναβη|κάνναβης]] σε ταφικές τελετές έχει επιβεβαιωθεί από την αρχαιολογία. Ο Σκύθης φιλόσοφος [[Ανάχαρσις]] επισκεύθηκεεπισκέφθηκε την [[Αθήνα]] τον 6ο αιώνα π. Χ. και έγινε διάσημος σοφός. Οι Σκύθες είναι επίσης γνωστοί για τη χρήση αγκυλωτών και δηλητηριωδών βελών πολλών τύπων, τη νομαδική ζωή που επικεντρώνονταν γύρω από τα άλογα - τρέφονταν από το αίμα των αλόγων σύμφωνα με τον Ηρόδοτο- και την ικανότητά τους στον ανταρτοπόλεμο. Οι Σκύθες θεωρούνται οι πρώτοι που εξημέρωσαν το [[άλογο]] και που το χρησιμοποίησαν και στη μάχη.
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 29:
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει καμία ευρέως αποδεκτή εξήγηση για την καταγωγή των Σκυθών, ούτε του πως μετανάστευσαν στον Καύκασο και την [[Ουκρανία]]. Όμως πολλοί μελετητές συμπίπτουν στο ότι μετανάστευσαν δυτικά από την Κεντρική Ασία μεταξύ του 800 π.Χ. και 600 π.Χ.
 
Ο Ηρόδοτος αποδίδει το όνομα της χώρας απ'από όπου κατάγονται οι Σκύθες ως ''Γέρρος''. Ετοίμαζαν τον νεκρό τους και ταξίδευαν με αυτόν μακρινές αποστάσεις για να τον πάνε στους Γέρους για ταφή.
 
Τα Ασσυριακά αρχεία, τα πρώτα που αναφέρουν τους ''Iskuzai'', χρονολογούνται περίπου από το τέλος του 8ου αιώνα π.Χ. Ο Ηρόδοτος επίσης επιβεβαιώνει ότι ο βασιλιάς τους Partatua είχε συμμαχία με την [[Ασσυρία]] και ότι ο Mannai τον αναγνώριζε. Το 663 π.Χ. ο γιος του Partatua Madius (Madyes), μετά από αίτηση του Ashurbanipal ([[Σαρδανάπαλος]]) της [[Ασσυρία|Ασσυρίας]] νίκησε των βασιλιά των [[Μήδοι|Μήδων]] [[Φαραόρτης|Φαραόρτη]] (Kshathrita), αποκτώντας τον έλεγχο επί των Μήδων μέχρι το 625 π.Χ. Μέχρι το τέλος της βασιλείας του είχε οδηγήσει τους Σκύθες και τους [[Κιμμέριοι|Κιμμέριους]] (προφανώς στενοί συγγενείς) σε σε μια έκρηξη λεηλασιών, που μάστιζε και λεηλατούσε την Ασσυρία, την Ανατολία, τη Βόρεια Συρία, τη [[Φοινίκη]], τη Δαμασκό και τη [[Φιλισταία]]. Λεηλάτησαν τον Ναό της Αφροδίτης στο [[Ασκελόν]], και ο Ιερεμίας <ref>4:7-13</ref> τους αναφέρει ως ''"καταστροφέας εθνών ... (του οποίου) τα άρματα είναι σαν ανεμοστρόβιλος"''.
 
Μετά το 625 ωστόσο, οι Σκύθες εγκατέλειψαν τη Μηδική Αυτοκρατορία -οι ιστορικοί διαφωνούν για το αν το έπραξαν αυτό με τη θέλησή τους, η του εξόρισαν. Όπως και να 'χει, δεδομένου ότι ακολούθησε η καταστροφή της Ασσούρ από τους Μήδους το 614 π.Χ., χρειάστηκε να αλλάξουν πλευρά και να συμμαχίσουνσυμμαχήσουν μα τους Μήδους. Αποτέλεσαν τμήμα της δύναμης που κατέστρεψε τη [[Νινευή]] το 612 π.Χ. Λίγο καιρό αργότερα, οι Σκύθες ξαναγύρισαν στις στέπες.
 
Το 512 π.Χ., όταν ο βασιλιάς [[Δαρείος ο Μέγας]] της Περσίας επιτέθηκε στους Σκύθες, φαίνεται να τους προσέγγισε διασχίζοντας τον [[Δούναβης|Δούναβη]]. Ο Ηρόδοτος αναφέρεται ότι οι Σκύθες, ως νομάδες που ήταν, κατάφεραν να μπερδέψουν τα σχέδια του Περσικού στρατού, αφήνοντάς τους να προελάσουν κατά μήκος όλόκληρηςολόκληρης της χώρας, χωρίς συμπλοκή. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Δαρείος με αυτόν τον τρόπο κατέληξε να φτάσει μέχρι τον ποταμό Βόλγα.
 
Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. έως τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Σκύθες φαίνεται να ευημερούσαν. Όταν ο Ηρόδοτος έγραψε την "Ιστορία" του κατά τον 5ο αιώνα π.Χ., οι Έλληνες διέκριναν την "Μεγάλη Σκυθία" η οποία εκτείνονταν σε απόσταση 20 ημερών με το άλογο από τον ποταμό Δούναβη, προς τα δυτικά, κατά μήκος των στεπών της σημερινής Ουκρανίας έως το κατώτερο μέρος της λεκάνης του ποταμού Ντον, από την "Μικρή Σκυθία". Ο [[Ντον]] που ήταν τότε γνωστός ως "Τανάις" χρησίμευε ως κύρια εμπορική αρτηρία ήδη από τότε. Προφανώς οι Σκύθες απέκτησαν τον πλούτο τους από τον έλεγχο του σκλαβεμπόριου, από τον βορρά στην [[Ελλάδα]], μέσω των λιμανιών των Ελληνικών αποικιών της Μαύρης Θάλασσας. Επίσης, καλλιεργούσαν δημητριακά και μετέφεραν με πλοία σιτάρι, μαλλί και τυρί στην Ελλάδα.
Γραμμή 41:
Οι Σκύθες της [[Κριμαία|Κριμαίας]] δημιούργησαν ένα βασίλειο που εκτείνονταν από το κάτω μέρος του Δνείπερου μέχρι την [[Κριμαία]]. Η πρωτεύουσά τους, η Σκυθική Νεάπολη, βρίσκονταν στα προάστια της σημερινής Συμφερούπολης. (Οι [[Γότθοι]] την κατέστρεψαν πολύ αργότερα, κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ..)
 
Στη νοτιότερη γωνία των πεδιάδων, βόρεια από τα δάση της Θράκης, ο Φίλιππος ο Μακεδόνας εγκατέστησε Μακεδονικές εμπορικές πόλεις κατά μήκος δρόμων που έφταναν βόρεια μέχρι τον Δούναβη κατά τη διάρκεια του 330 π.Χ.(Fox 1973). Οι Έλληνες τεχνίτες από τις αποικίες βόρεια της Μαύρης Θάλασσας έφτιαξαν εντυπωσιακά Σκυθικά χρυσά στολίδια (δες παρακάτω), χρησιμοποιώντας τον Ελληνικό ρεαλισμό για να αναπαραστήσουν Σκυθικά μοτίβα λιονταριών, κερασφόρων ελαφιών, και γρυπών. Η Ελληνο-Σκυθική επαφή επικεντρώθηκε στις Ελληνιστικές πόλεις και οικισμούς της Κριμαίας (ιδίως στο Βασίλειο του Βοσπόρου) .
 
Λίγο μετά το 300 π.Χ., οι [[Κέλτες]] φαίνεται ότι εκτόπισαν τους Σκύθες από τα [[Βαλκάνια]], ενώ στη νότια [[Ρωσία]], μια συγγενική φυλή, οι Σαυρομάτες, σταδιακά υπερίσχυσαν αυτών.
 
=== Οι Σκύθες στις κλασσικές πηγές ===
Τον 1ο αιαιώνα π.Χ. , ο Έλληνας γεωγράφος [[Στράβων]] δίνει μια εκτεταμένη περιγραφή των ανατολικών Σκυθών , τους οποίους τοποθετούσε στη βορειοανατολική Ασία πέρα από τη [[Βακτριανή]] και τη [[Σογδιανή]] .
 
:''"Έπειτα συναντάμε τη Βακτριανή και τη Σογδιανή και τέλος τους Σκύθες νομάδες<ref>Στράβων , Γεωγραφία , [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Strab.+11.8.1 11.8.1]</ref>
Γραμμή 57:
=== Θεωρούμενοι Σκύθες ===
Παρόλο που οι Σκύθες λέγεται ότι είχαν εξαφανισθεί τον 1ο αιώνα πχ, οι Ανατολικοί Ρωμαίοι εξακολουθούσαν να μιλούν συμβατικά για "Σκύθες" για να περιγράψουν γενικά τους καβαλάρηδες νομάδες βάρβαρους της Ευρασίας: το 448 μ.χ. δύο καβαλάρηδες "Σκύθες" οδήγησαν την αντιπροσωπεία του Πρίσκου στην κατασκήνωση του Αττίλα στην [[Παννονία]]. Οι Βυζαντινοί σε αυτήν την περίπτωση διαχώριζαν προσεκτικά τους Σκύθες από τους [[Γότθοι|Γότθους]] και τους [[Ούνοι|Ούννους]] οι οποίοι επίσης ακολουθούσαν τον Αττίλα.
 
Οι [[Σαυρομάτες]], οι [[Αλανοί]] και τελικώς οι Οσσέτες θεωρούνταν ως Σκύθες με την ευρεία έννοια του όρου -επειδή μιλούσαν Βορειοανατολική Ιρανική γλώσσα- αλλά ωστόσο, παρέμεναν διαφορετικοί από τους κανονικούς Σκύθες. Οι [[Οσσέτες]], ο μόνος λαός Ιρανικής καταγωγής που κατοικεί επί του παρόντος στην Ευρώπη, ονομάζουν την πατρίδα τους "Ιρονιστόν" ή "Ιρόν" παρόλο που η Βόρεια Οσσετία φέρει τώρα επισήμως την προσωνυμία "Αλανία". Μιλούν μια Βορειοανατολική Ιρανική Γλώσσα, τα Οσσετικά, της οποίας η πιο ευρέως διαδεδομένη διάλεκτος, τα "Ιρόν" ή "Ιρονικά" (βλ. [[Ιρανικά]]), διατηρεί κάποιες ομοιότητες με τη γλώσσα "Gathic Avestan", μια άλλη Ιρανική γλώσσα του ανατολικού κλάδου. Συγχρόνως, έχει ένα αριθμό από λέξεις που είναι σημαντικά όμοιες με τις αντίστοιχες λέξεις στα σύγχρονα Γερμανικά, όπως THAU ("tauen", λιώνω, όπως το χιόνι) και GAU (περιοχή, περιφέρεια).
 
Παραδόσεις των Τούρκογενών [[Κοζάκοι|Καζάκων]] και των [[Σαχά|Γιακουτίων]] (που αποκαλούν τους εαυτούς τους "Σαχά"), των [[Αυτοκρατορία των Μαράθα|Μαράθα]] της Ινδίας, των [[Πίκτοι|Πικτών]], των [[Κέλτες|Κελτών]], των [[Μαγυάροι|Μαγυάρων]], των Σέρβων και των Κροατών (μεταξύ άλλων) περιλαμβάνουν επίσης αναφορές σε Σκυθική καταγωγή.
 
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι όλοι αυτοί οι διαφορετικοί λαοί οι οποίοι αναφέρονται ως "Σκύθες" ή "Σάκα" μιλούσαν Ιρανικές γλώσσες ή ότι συνδέονταν γενετικά στο σύνολο αυτών που εξ αρχής μιλούσαν Ιρανικά. Ίσως να είχαν μόνο μια ελίτ που μιλούσε Ιρανικά και οι μητρικές γλώσσες των λαών που κυβερνούσαν μπορεί να ήταν τα Πρωτογερμανικά, τα Πρωτοσλαβικά, οι Ινδοαριανικές γλώσσες και/ή ακόμα και τα Tocharian (αυτό μπορεί να εξηγήσει την παρουσία των Tocharian στα ανατολικά).
 
== Παραπομπές ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σκύθες"