Βακτήριο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 94.66.112.89 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστ... |
|||
Γραμμή 7:
== Μορφολογία ==
[[Αρχείο:Bakterien MBL1932.png|thumb|230px|right|Μορφές Βακτηρίων: a) κόκκοι, b) μονότριχα ή μαστιγωτά, c) νήματα , d) περίτριχα]]
Τα βακτηριόφυτα ή βακτήρια αποτελούνται κατά μονάδα από ένα κύτταρο που μπορεί να εμφανίζονται με διάφορα σχήματα όπως:
* [[σφαίρα|Σφαιρικό]] (χαρακτηρίζονται ως [[κόκκος|κόκκοι]])
* Ραβδοειδές (χαρακτηρίζονται ως [[βάκιλλος|βάκιλλοι]])
* [[σπείρα|Σπειροειδές]] (χαρακτηρίζονται ως [[σπειρίλιο|σπειρίλια]])
* Καμπυλόγραμμες ράβδοι (χαρακτηρίζονται ως [[δονάκιο|δονάκια]]).
Σε μερικά είδη τα κύτταρα διακλαδίζονται ενώ σε άλλα ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας νήματα. Πολλά βακτήρια παραμένουν ακίνητα ενώ άλλα σε ορισμένα στάδια της εξέλιξής τους βγάζουν τρυφερά μαστίγια με τα οποία πλέουν γρήγορα μέσα στο νερό. Τα μαστίγια αυτά είτε είναι μεμονωμένα στο άκρο του βακτηρίου, οπότε τα βακτήρια αυτά ονομάζονται "''μονότριχα''", είτε καλύπτουν όλη την επιφάνειά τους οπότε και καλούνται "''περίτριχα''", μπορεί ακόμα και να σχηματίζονται σ΄ ένα μέρος της επιφάνειας ως θύσανος καλούμενα εξ αυτού "''λοφότριχα''".
== Μέγεθος ==
Οι διαστάσεις των βακτηρίων μετριούνται σε [[μικρόμετρο|μικρόμετρα]], ('''μm'''), (εκατομμυριοστά του μέτρου, ή χιλιοστά του χιλιοστομέτρου), κατά συνέπεια είναι ορατά μόνο με [[μικροσκόπιο]]. Πρόκειται για τους μικρότερους μονοκύτταρους οργανισμούς μεταξύ των εμβίων όντων της [[Φύση]]ς, μετά από τους [[ιός|ιούς]] και τις συγγενικές [[ρικέτσιες]]. Απαντώνται σε οποιοδήποτε [[περιβάλλον]] από τους πάγους των πολικών περιοχών μέχρι τις ερήμους των τροπικών περιοχών και από τις κορυφές των υψηλότερων βουνών μέχρι τα βάθη των Ωκεανών. Εντοπίζονται πάνω στα σώματα ζώων και φυτών καθώς και στο έδαφος.
Τα περισσότερα βακτήρια χαρακτηρίζονται ''ενεργά'' όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη των +5 °C, με εξαίρεση κάποια θαλάσσια και εδαφικά που παραμένουν ενεργά γύρω στους 0 °C, ή λίγο χαμηλότερα. Το ανώτατο όριο δραστηριότητας των εδαφίων είναι η θερμοκρασία των +37 °C. Πέραν των +70 °C πεθαίνουν ή καθίστανται ανενεργά. Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες παρατηρείται μια μορφή [[χειμερία νάρκη|χειμερίας νάρκης]].
== Κυτταρική δομή ==
Τα βακτήρια έχουν πολύ απλή κυτταρική δομή. Η κυτταρική μεμβράνη τους αποτελείται από ''ημικυτταρίνες'' ή ''πηκτινοειδείς'' ουσίες, συνεπώς δεν υφίσταται τυπικά [[κυτταρικός πυρήνας]] καθώς και σύνθετα [[οργανίδια]]. Αυτή η κυτταρική μεμβράνη των βακτηρίων περιβάλλεται από το κυτταρικό τοίχωμα, που είναι το κοινό χαρακτηριστικό όλων των βακτηρίων, εκτός των εκπροσώπων της τάξης Mollucutes (Bacteria > [[Firmicutes]] > [[Mollucutes]]).<br />
Το [[DNA]] τους οργανώνεται σε πυρηνοειδές, χωρίς [[πυρηνική μεμβράνη]] και χωρίς σχηματισμό [[χρωμόσωμα|χρωμοσωμάτων]]. Πολλά βακτήρια περιέχουν επιπλέον [[πλασμίδιο|πλασμίδια]], δηλαδή μικρά, αυτόνομα κυκλικά μόρια [[DNA]]. Η ικανότητα των πλασμιδίων να μεταφέρονται από το ένα βακτήριο στο άλλο, προσθέτοντας του έτσι νέες ιδιότητες, έχει τεράστια σημασία στην ανάπτυξη παθογονικότητας και ανθεκτικότητας σε [[αντιβιοτικό|αντιβιοτικά]] από βακτηριακά στελέχη· έχει επίσης βρει θεαματικές εφαρμογές στην «Τεχνολογία του [[Ανασυνδυασμένο DNA|Ανασυνδυασμένου DNA]]» ([[γενετική μηχανική]]).
== Βασική διάκριση ==
Γενικά τα βακτήρια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: στα "θετικά [[Χρώση κατά Γκραμ|κατά Γκραμ]]" (Gram-positive) και στα "αρνητικά κατά Γκραμ", (Gram-negative). Στην ομάδα των θετικών κατά Γκραμ περιλαμβάνονται οι [[ακτινομύκητες]], οι [[βάκιλλοι]] και οι [[γαλακτοβάκιλλοι]], οι [[στρεπτόκοκκος|στρεπτόκοκκοι]], τα [[κλωστρίδια]], καθώς και το φωτοσυνθετικό βακτήριο [[ηλιοβακτήριο]].
== Ταξινόμηση βακτηρίων ==
Για την ταξινόμηση των βακτηρίων λαμβάνονται υπόψη διάφορα χαρακτηριστικά τους όπως: το σχήμα, το μέγεθος, η δυνατότητα αποικίας, το είδος της τροφής, τα προϊόντα του μεταβολισμού, οι αντιδράσεις, η αντιγονική σύνθεσή τους καθώς και ο βαθμός ανοχής της περιβαλλοντικής αλλαγής.
=== Στο βασίλειο των Φυτών ===
Αρχικά, τα βακτήρια κατατάσσονταν στο βασίλειο των [[Φυτά|Φυτών]], στην ομοταξία των [[Σχιζομύκητες|Σχιζομυκήτων]], σε δέκα [[τάξη (βιολογία)|τάξεις]] με βασικά κριτήρια το σχήμα και την ακαμψία του βακτηριακού κυττάρου, την ικανότητά του προς κίνηση και την ικανότητα αυτών να συναθροίζονται σε αλυσίδες (ή βότρυς) ειδικού σχήματος, παράλληλα με τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά τους. Οι τάξεις των βακτηρίων, το 1957 <ref>{{Cite book
| edition = 7th ed
| publisher = Bailliére
| last = Bergey
| first = David Hendricks
| coauthors = R. S Breed, E. G. D Murray, a. P Hitchens, N. R Smith
| title = Manual of Determinative Bacteriology
| date = 1957
}}</ref>, ήταν:
<table><tr valign=top><td>
* [[Ακτινομύκητες]]
* [[Ευβακτήρια]]
</td><td>
* [[Θειοβακτήρια]]
* [[Καρυόφανα]]
</td><td>
* [[Μυκητοπλάσματα]]
* [[Μυξοβακτήρια]]
</td><td>
* [[Σπειροχαίτες]]
* [[Υφομικρόβια]]
</td><td>
* [[Χλαμυδοβακτήρια]]
* [[Ψευδομονάδες]]
</td></tr>
</table>
Σημειώνεται ότι η ταξινόμηση των δέκα παραπάνω κατηγοριών, όπως και σ΄ άλλες περιπτώσεις π.χ. [[φύκη]], παραμένει προβληματική. Τα βακτήρια είναι πολύ πρωτόγονοι οργανισμοί. Πολλοί βιολόγοι τα κατατάσσουν με τις ρικέτσιες και τους ιούς σε ξεχωριστή ομώνυμη ομοταξία. Για πολλά χρόνια οι ακτινομύκητες, τα μυξοβακτήρια και τα μυκητοπλάσματα κατατάσσονταν ως βακτήρια, αν και έχουν ασυνήθιστο κύκλο ζωής και διαφορετική δομή. Σήμερα περιλαμβάνονται όλα στην ομοταξία Σχιζομύκητες, ενώ οι ρικέτσιες που άλλοτε κατατάσσονταν στα βακτήρια, σήμερα θεωρούνται ιδιαίτερη τάξη της ομοταξίας [[Μικροτατόβια]].
=== Στο βασίλειο των Βακτηρίων ===
Η κατηγορία των προκαρυωτικών μπορεί να διακριθεί σε δύο επικράτειες: τα ευβακτήρια (eubacteria) και τα αρχαιοβακτήρια ή αρχαία (archaebacteria). Σε μοριακό επίπεδο, τα μέλη των δύο επικρατειών διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους.<ref>Alberts B et al. Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας (τόμος 1). σελ. 18. Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης.</ref>
Σήμερα τα βακτήρια έχουν δικό τους βασίλειο και περιλαμβάνει πάνω από 20 συνομοταξίες, συμπεριλαμβανομένων των [[Ακτινοβακτήρια|Ακτινοβακτηρίων]], [[Πρωτεοβακτήρια|Πρωτεοβακτηρίων]] και [[Κυανοβακτήρια|Κυανοβακτηρίων]].
== Χρησιμότητα ==
== Δείτε επίσης ==
{{commonscat|Bacteria|Βακτήρια}}
{{wikispecies|Bacteria|Βακτήρια}}
* [[Βακτηριόλυση]]
* [[Βακτηριόσταση]]
* [[Βακτηρίωση]]
* [[Βακτηριοφάγος]]
* [[Χρώση κατά Γκραμ]]
== Σημειώσεις - Παραπομπές ==
<references />
{{βιολογία-επέκταση}}
[[Κατηγορία:Μικροβιολογία]]
[[Κατηγορία:Βακτήρια|*]]
{{Link FA|ca}}
{{Link FA|cs}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|eu}}
{{Link FA|hu}}
{{Link FA|no}}
{{Link FA|pl}}
{{Link FA|uk}}
[[ace:Bakteri]]
[[af:Bakterie]]
[[am:ባክቴሪያ]]
[[an:Eubacteria]]
[[ar:بكتيريا]]
[[ast:Bacteria]]
[[ay:Jisk'a laq'u]]
[[az:Bakteriyalar]]
[[ba:Бактериялар]]
[[bat-smg:Bakterėjės]]
[[be:Бактэрыі]]
[[be-x-old:Бактэрыі]]
[[bg:Бактерии]]
[[bn:ব্যাক্টেরিয়া]]
[[br:Bakteri]]
[[bs:Bakterije]]
[[ca:Eubacteri]]
[[ckb:بەکتریا]]
[[cs:Bakterie]]
[[cy:Bacteria]]
[[da:Bakterier]]
[[de:Bakterien]]
[[dv:ބެކްޓީރިޔާ]]
[[en:Bacteria]]
[[eo:Bakterioj]]
[[es:Bacteria]]
[[et:Bakterid]]
[[eu:Bakterio]]
[[fa:باکتری]]
[[fi:Bakteerit]]
[[fiu-vro:Pisiläne]]
[[fo:Bakteria]]
[[fr:Bacteria]]
[[frr:Bakteerien]]
[[fy:Baktearje]]
[[ga:Baictéar]]
[[gl:Bacteria]]
[[gn:Pokokaku'i]]
[[gv:Bacteria]]
[[he:חיידקים]]
[[hi:जीवाणु]]
[[hif:Bacteria]]
[[hr:Bakterije]]
[[hsb:Bakterije]]
[[ht:Bakteri]]
[[hu:Baktériumok]]
[[hy:Բակտերիաներ]]
[[ia:Bacterio]]
[[id:Bakteri]]
[[ilo:Bakteria]]
[[io:Bakterio]]
[[is:Gerlar]]
[[it:Bacteria]]
[[ja:真正細菌]]
[[ka:ბაქტერიები]]
[[kaa:Bakteriya]]
[[kk:Бактериялар]]
[[kn:ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ]]
[[ko:세균]]
[[ku:Bakterî]]
[[ky:Бактериялар]]
[[la:Bacterium]]
[[lb:Bakterien]]
[[lij:Bacteria]]
[[lt:Bakterijos]]
[[lv:Baktērijas]]
[[mk:Бактерија]]
[[ml:ബാക്റ്റീരിയ]]
[[mn:Нян]]
[[mr:जीवाणू]]
[[ms:Bakteria]]
[[my:ဘက်တီးရီးယား]]
[[nah:Nemiltōpīllōtl]]
[[nds:Bakterien]]
[[ne:जीवाणु]]
[[nl:Bacteriën]]
[[nn:Bakterie]]
[[no:Bakterier]]
[[nrm:Bactéthie]]
[[oc:Bactèri]]
[[pa:ਜੀਵਾਣੂ]]
[[pl:Bakterie]]
[[pnb:بیکٹیریا]]
[[ps:باکټريا]]
[[pt:Bactéria]]
[[qu:Añaki]]
[[ro:Bacterie]]
[[ru:Бактерии]]
[[rue:Бактерії]]
[[rw:Bagiteri]]
[[sah:Бактериялар]]
[[scn:Batteriu]]
[[sh:Bakterija]]
[[si:බැක්ටීරියා]]
[[simple:Bacteria]]
[[sk:Baktérie]]
[[sl:Bakterije]]
[[so:Bakteeri]]
[[sq:Bakteret]]
[[sr:Бактерија]]
[[su:Baktéri]]
[[sv:Bakterier]]
[[sw:Bakteria]]
[[ta:பாக்டீரியா]]
[[te:బాక్టీరియా]]
[[tg:Бактерия]]
[[th:แบคทีเรีย]]
[[tl:Bakterya]]
[[tr:Bakteri]]
[[tt:Бактерияләр]]
[[uk:Бактерії]]
[[ur:بیکٹیریا]]
[[vec:Bateri]]
[[vi:Vi khuẩn]]
[[wa:Bactereye]]
[[war:Bakterya]]
[[yi:באקטעריע]]
[[yo:Baktéríà]]
[[zh:细菌]]
[[zh-min-nan:Sè-khún]]
[[zh-yue:細菌]]
| |||