Στατιστική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η Στατιστική έρευνα βασίζεται στη χρήση της στατιστικής θεωρίας, ενός κλάδου των [[Εφαρμοσμένα Μαθηματικάμαθηματικά|εφαρμοσμένων μαθηματικών]]. Στη στατιστική, η τυχαιότητα και η [[απροσδιοριστία]] ορίζονται στα πλαίσια της θεωρίας [[Πιθανότητα|πιθανοτήτων]]. Η πρακτική της στατιστικής περιλαμβάνει την σχεδίαση, συλλογή και ερμηνεία δεδομένων που προκύπτουν απο αβέβαιες παρατηρήσεις. Επειδή η στατιστική αποσκοπεί στην εξαγωγή των «καλύτερων» πληροφοριών απο τα διαθέσιμα δεδομένα, κατατάσσεται απο μερικούς σαν κλάδος της [[Θεωρία των αποφάσεων|θεωρίας των αποφάσεων]].

Η Στατιστική ως έννοια εμφανίζεται από τους μυθικούς χρόνους από της πρώτης δημιουργίας οργανωμένων κοινωνιών. Μια πρώτη γραφή στατιστικής μορφής με αριθμητικά δεδομένα είναι ο [[νεών κατάλογος]] (κατάλογος των πλοίων) των Αχαιών στον [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικό πόλεμο]] από τον [[Όμηρος|Όμηρο]] <ref>Ιλιάδα β' (στ. 494-759).</ref>. Από τον κατάλογο αυτό οι ιστορικοί απέσπασαν σημαντικές εκτιμήσεις της οικονομικής ευρωστίας και του πληθυσμού των πόλεων-κρατών που σημετείχαν καθώς και σημαντικά στοιχεία για την τότε [[ναυπηγική]], [[ναυτιλία]] και [[ναυτική τέχνη]]. Πρώτη ιστορική συλλογή καθαρά στατιστικών στοιχείων θεωρείται η απογραφή πληθυσμού από τον Αυτοκράτορα της Κίνας Γιάο (Yao) το 2238 π.Χ. Στοιχειώδεις τέτοιες απογραφές είχαν πραγματοποιήσει και άλλοι αρχαίοι λαοί όπως οι [[αρχαίοι Αιγύπτιοι]], οι [[Βαβυλώνιοι]], οι [[Πέρσες]] οι [[αρχαίοι Έλληνες]] και οι [[Ρωμαίοι]] με χαρακτηριστικότερη την απογραφή του Οκταβιανού του Αυγούστου.<br />

Η συστηματική όμως συλλογή δεδομένων για πληθυσμό και οικονομία (δημογραφική στατιστική) άρχισε στη διάρκεια της [[Αναγέννηση]]ς και ειδικότερα στη [[Βενετία]] και την [[Φλωρεντία]] όπου και γρήγορα επεκτάθηκε σ΄ όλα τα τότε Βασίλεια της Ευρώπης. Περί το τέλος του [[11ος αιώνας|11ου αιώνα]], επί εποχής Γουλιέλμου του Κατακτητή, πραγματοποιήθηκε μια σπουδαία στατιστική απογραφή που αφορούσε μονάδες παραγωγής της Αγγλίας, όπως μεταλλεία, ιχθυοτροφεία κ.λπ. Οι μεγάλοι όμως ρυθμοί [[θνησιμότητα]]ς που άρχισαν να παρατηρούνται λίγο αργότερα, από επιδημικές ασθένειες, πολέμους και λιμοκτονίες έδωσαν ιδιαίτερη ώθηση στη στατιστική έρευνα καταγράφοντας αιτίες και απώλειες. Έτσι το [[1348]] ξεκίνησαν οι καταγραφές θανάτων από την [[πανώλη]], την φοβερή ασθένεια που κράτησε τέσσερις αιώνες. Στις καταγραφές αυτές προστέθηκαν και θάνατοι από άλλες αιτίες. Το [[1620]] ο Άγγλος έμπορος Τζον Γκράουντ ξεκίνησε πρώτος τη δειγματοληπτική έρευνα σε οικογένειες του [[Λονδίνο]]υ όπου και διαπίστωσε ότι σε κάθε 88 άτομα υπήρχαν τρεις θάνατοι. Από το στοιχείο αυτό και χρησιμοποιώντας τους εν λόγω καταλόγους που έδιναν 13.200 θανάτους εκτιμήθηκε ότι ο πληθυσμός του Λονδίνου το 1620 αριθμούσε 387.000 κατοίκους.<br />

Έτσι πολλοί επιστήμονες θέτουν αφετηρία της στατιστικήςΣτατιστικής το έτος [[1663]], με την έκδοση του βιβλίου ''Φυσικές και Πολιτικές παρατηρήσεις της Θνησιμότητας'' του [[John Graunt]].<ref>Willcox, Walter (1938) [http://www.jstor.org/stable/1400906 ''The Founder of Statistics''.] Review of the [[International Statistical Institute]] 5(4):321–328.</ref>

Η ραγδαία ανάπτυξη του εμπορίου που σημειώθηκε από τον 16ο μέχρι τον 19ο αιώνα εξανάγκασε τις αρχές των κρατών στη μελέτη των νέων οικονομικών δεδομένων του εμπορίου των μεταφορών και των βιομηχανιών καθώς και του εργατικού δυναμικού. Σήμερα η στατιστική έρευνα από μαθηματική τεχνική έχει αναχθεί σε σπουδαία αυτοτελή επιστήμη ακολουθώντας ιδιαίτερες μεθόδους ανάλυσης.

Συνέπεια των παραπάνω είναι η Στατιστική ν΄ αποτελεί σήμερα τον μεγάλο αρωγό στο ερευνητικό πεδίο όλων των επιστημών και όχι μόνο. Ακόμα και στη καθημερινή ζωή η στατιστική απαντάται σ΄ όλους τους χώρους της ανθρώπινης δραστηριότητας λαμβάνοντας έτσι επιμέρους ονομασίες π.χ. δημογραφική, τουριστική, συγκοινωνιακή, πολιτική, βιομηχανική, ναυτιλιακή, αγροτική, εκπαιδευτική, κ.ά. Ιδιαίτερη όμως σημαντική βοήθεια είναι αυτή που προσφέρει στις Συμπεριφορικές επιστήμες επιλύοντας ιδιαίτερα πολύπλοκα και σύνθετα προβλήματα της συμπεριφοράς, μετά από επεξεργασία κάθε είδους αντιδράσεων ή επιδόσεων που με [[στατιστική μέθοδος|στατιστικές μεθόδους]] λαμβάνουν μετρήσιμα μεγέθη, εφαρμόζονταςως [[μεταβλητή|μεταβλητές]], κατόπιν εφαρμογής διάφορεςδιαφόρων τεχνικέςτεχνικών (π.χ. τεστ, ερωτηματολόγια, κλίμακες μέτρησης, κ.ά.).