Γαστούνη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαίρεση: en:Gastouni (strongly connected to el:Δήμος Γαστούνης), ro:Gastouni (strongly connected to el:Δήμος Γαστούνης) |
s |
||
Γραμμή 1:
{{σε χρήση}}
{{coord|37|51|0|N|21|15|0|E|type:city|format=dms|display=title}}
{{Κωμόπολη χωριό
Η '''Γαστούνη''' είναι σημαντικο αγροτικό και εμπορικό κέντρο στο δυτικό τμήμα της [[νομός Ηλείας|Ηλείας]], παλιός τόπος διαμονής των [[Φράγκοι|Φράγκων]] [[πριγκηπάτο της Αχαΐας|πριγκίπων της Αχαΐας]] με το όνομα ''La Gastogne''. Βρίσκεται επί της εθνικής οδού Πατρών - Πύργου, απέχοντας 27 χλμ. ΒΔ από τον [[Πύργος Ηλείας|Πύργο]] και 67 χλμ. ΝΔ. από την [[Πάτρα]] και σε υψόμετρο 15 μέτρα. Βόρεια και δυτικά της κωμόπολης ρέει ο [[Πηνειός (ηλειακός)|Πηνειός]]. Όλη η γύρω περιοχή, καλούμενη [[κάμπος Γαστούνης]], καλύπτεται με πλούσιες καλλιέργειες αμπελιών, ελαιοδένδρων, οπωροφόρων και λαχανικών, ενώ υφίστανται επίσης πολλές βιοτεχνίες και βιομηχανίες.<br />▼
| όνομα = Μανωλάδα
Επί [[Φραγκοκρατία]]ς αποτελούσε μέρος του Πριγκιπάτου Αχαΐας, ενώ επί [[τουρκοκρατία]]ς ήταν πρωτεύουσα της Ηλείας και κατέστη κέντρο ανεφοδιασμού κατά την [[Ελληνική επανάσταση του 1821]]. Στην συνοικία "Καθολική" σώζεται η βυζαντινού ρυθμού εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου που σε επιγραφή που υπάρχει αναφέρεται ως χρονολογία ανακαίνισης το [[1702]]. Σήμερα έχει 11.523 κατοίκους.▼
| δήμος = [[Δήμος Πηνειού|Πηνειού]]
| νομός = [[Νομός Ηλείας|Ηλείας]]
| πληθυσμός = 7423
| έτος απογραφής = 2001
| υψόμετρο = 15
| έκταση =
| πρώην όνομα =
| ιστοσελίδα =
}}
▲Η '''Γαστούνη''' είναι
▲Επί [[Φραγκοκρατία]]ς αποτελούσε μέρος του Πριγκιπάτου Αχαΐας, ενώ επί [[τουρκοκρατία]]ς ήταν πρωτεύουσα της Ηλείας και κατέστη κέντρο ανεφοδιασμού κατά την [[Ελληνική επανάσταση του 1821]]. Στην συνοικία "Καθολική" σώζεται η βυζαντινού ρυθμού εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου που σε επιγραφή που υπάρχει αναφέρεται ως χρονολογία ανακαίνισης το [[1702]].
== Γεωγραφία ==
Βρίσκεται επί της εθνικής οδού Πατρών - Πύργου, απέχοντας 27 χλμ. βορειοδυτικά από τον [[Πύργος Ηλείας|Πύργο]] και 67 χλμ. νοτιοδυτικά από την [[Πάτρα]] και σε υψόμετρο 15 μέτρα. Βόρεια και δυτικά της κωμόπολης ρέει ο [[Πηνειός (ηλειακός)|Πηνειός]]. Συνορεύει με τα χωριά [[Βαρθολομιό Ηλείας|Βαρθολομιό]], [[Καβάσιλα Ηλείας|Καβάσιλα]], [[Καρδιοκαύτι Ηλείας|Καρδιοκαύτι]], [[Κόροιβος Ηλείας|Κόροιβος]] και [[Σαβάλια Ηλείας|Σαβάλια]].
== Ιστορία ==
Η Γαστούνη άγνωστο πότε ιδρύθηκε , τον 6ο με 8ο αιώνα μ.Χ αναφέρεται ότι η περιοχή ήταν σημαντικό κέντρο παραγωγής μεταξιού κι στην περιοχή ευδοκιμούσαν γιαυτό τον σκοπό πολλές [[μουριά|μουριές]]<ref name="pinios">Δήμος Πηνειού, [http://www.gastouni.gov.gr/Default.aspx?tabid=226 Ιστορία Γαστούνης], ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2013</ref>. Μετά την κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Φράγκους έγινε εγκατάσταση τους και στην Γαστούνη, ένας από αυτούς ο "Γκαστόν" ''(Gaston)'' έδωσε και το σημερινό όνομα της πόλης<ref name="pinios"/>.
Μέχρι την Τουρκοκρατία έγινε το σημαντικότερο κέντρο και αργότερα η πρωτεύουσα της Ηλείας. Στην Τουρκοκρατία αποτέλεσε έδρα καζά (επαρχίας) με το όνομα Καζάς της Γαστούνης" ή "Βιλαέτι της Γαστούνης" και ήταν η πρωτεύουσα όλης της Ηλείας. Κατά την [[Ελληνική επανάσταση του 1821|επανάσταση του 1821]] σημαντικό ρόλο έπαιξε η [[Οικογένεια Σισίνη]], το σπίτι της οικογένειας διασώζεται και σήμερα, όπου με δικό τους στρατιωτικό σώμα πήραν μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα<ref name="pinios"/>. Στις [[27 Μαρτίου]] [[1821]] ο [[Γεώργιος Σισίνης|Σισίνης]] με τον [[Χαράλαμπος Βιλαέτης|Βιλαέτι]] και 1000 αγωνιστές [[Πολιορκία της Γαστούνης|πολιόρκησαν τη Γαστούνη]] και 20.000 Οθωμανούς και Αρβανίτες Λαλαίους που ήταν μέσα χωρίς να καταφέρουν να την καταλάβουν<ref>[[Λάμπρος Κουτσονίκας]], [http://invenio.lib.auth.gr/record/123314/files/ Γενική ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως, Τόμος Α΄], Εκ του «Ευαγγέλιμου» Δ. Καρακατζάνη, Εν Αθήναις,1863, ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2013</ref><ref>[[Γεώργιος Π. Κρέμος|Γεώργιος Κρέμος]] (1839-1926), [http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/8/3/0/metadata-265-0000321.tkl Χρονολόγια της Ελληνικής Ιστορίας : προς χρήσιν πάντος φιλομαθούς, ιδία δε των εν τοις γυμνασίοις μαθητών], Τυπογραφείον Δημητρίου Ιασεμίδου, Εν Αθήναις 1879,, ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2013</ref>.
Στις 20 Αυγούστου 1941 ο Γερμανικό στρατός εισήλθε και κατέλαβε τη Γαστούνη, για τις ανάγκες των κατακτητών επιτάχτηκε το κτίριο του γυμνασίου μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 που οι Γερμανοί αποχώρησαν<ref name="gym">Γενικό λύκειο Γαστούνης, Αναδημοσίευση από το βιβλίο : [Η Δεκαετία 1940-50 και το Γυμνάσιο Γαστούνης], ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2013</ref>. Κατά την διάρκεια του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφυλίου πολέμου]] οι αντάρτες προσπάθησαν ανεπιτυχώς να καταλάβουν την Γαστούνη<ref name="gym"/>.
== Διοικητική ιστορία ==
Η Γαστούνη το 1835 γίνεται η έδρα του νεοσύστατου [[Δήμος Ήλιδος|Ήλιδος]] έως το 1891 που αλλάζη η έδρα για α επανέλθει το 1906<ref name="eetaa">Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, [http://www.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles_oik.jsp?toponymio_code=11673 Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ Γαστούνη Ν. Αχαΐας και Ήλιδος], ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2013</ref>. Το 1912 γίνεται ή έδρα της κοινότητας Γαστούνης έως το 1997 που αυτή καταργείται και προσαρτάται στον [[Δήμος Γαστούνης|δήμο Γαστούνης]] και γίνεται έδρα του, το 2010 προσαρτάται στον [[Δήμος Πηνειού|δήμου Πηνειού]] του οπίου αποτελεί έδρα<ref name="eetaa"/>.
== Δημογραφία ==
{| class="wikitable"
|-
! έτος
! κάτοικοι
|-
|align=left| [[Ελληνική απογραφή 1991|1991]]
|align=left|
|-
|align=left| [[Ελληνική απογραφή 2001|2001]]
|align=left| 7423
|-
|align=left| [[Ελληνική απογραφή 2011|2011]]
|align=left|
|-
|}
== Σημαντικά Πρόσωπα ==
* [[Οικογένεια Σισίνη]]
* [[Γεώργιος Σισίνης]]
* [[Χρύσανθος Σισίνης]]
* [[Μιχαλάκης Σισίνης|Μιχαήλ Σισίνης]]
== Πηγές ==
Γραμμή 9 ⟶ 57 :
{{Ελλάδας γεωγραφία-επέκταση}}
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές}}
[[Κατηγορία:Δήμος Γαστούνης]]
| |||