Ύπνος (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Ο ύπνος στην τέχνη: προσθήκη εσωτ. συνδέσμων |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 2:
[[Αρχείο:Hypnos pushkin02.jpg||thumb|Χυτή προτομή του Ύπνου στο μουσείο Πούσκιν της Μόσχας]]
Στην [[ελληνική μυθολογία]] ο '''Ύπνος''' ήταν θεός ή δαίμονας, που αποτελούσε την προσωποποίηση του [[ύπνος|ύπνου]]. Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]] στη ''[[Θεογονία]]'' ο Ύπνος και ο δίδυμος αδελφός του, ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]], ήταν «δεινοί Θεοί» που κατοικούσαν στον [[Τάρταρος|Τάρταρο]], παιδιά της [[Νυξ|Νύχτας]] και του [[Έρεβος|Ερέβους]].<ref>[[Ησίοδος]], [[s:Θεογονία|Θεογονία, 759 ]]</ref> Ο Ύπνος μυθολογείται ότι είχε είτε χίλιους, είτε τρεις γιους ή αδελφούς (εκτός από τον Θάνατο): τον [[Μορφέας|Μορφέα]], τον [[Φοβήτορας|Φοβήτορα]] και τον [[Φάντασος|Φάντασο]]. Σημαντικά κέντρα της λατρείας του Ύπνου ήταν η [[Επίδαυρος]], η [[Τροιζήνα]] και η [[Ολυμπία]].
Κατά τον [[Όμηρος|`Ομηρο]], τόπος κατοικίας του Ύπνου ήταν η νήσος [[Λήμνος]], ενώ από τους μεταγενέστερους συγγραφείς του αποδιδόταν μια δική του φανταστική πατρίδα, η «Νήσος των Ονείρων». Ο Ύπνος λατρευόταν πολύ στην κυρίως Ελλάδα. Τον θεωρούσαν ήσυχο και πράο θεό ή δαίμονα, που πλανιόταν στη γη και τον απεικόνιζαν πότε ως ωραίο νέο, που έσπερνε στη Γη γλυκά όνειρα ή κοιμόταν σε μια κλίνη, πότε ως δαίμονα με φτερά, που μετέφερε ένα νεκρό με το θάνατο.<ref>Γιάννης Λάμψας, Λεξικό του αρχαίου κόσμου, τόμ. Δ, σ. 738 ISBN 960-666-935-1</ref>
==Ο ύπνος στην τέχνη==
[[File:Hermes e Sarpedon.jpg|thumb|right|200px|Ο Θάνατος και ο Ύπνος μεταφέρουν το νεκρό κορμί του [[Σαρπηδών|Σαρπηδώνα]]. Παράσταση από ερυθρόμοφρο [[Κύλικας|κύλικα]] των αρχών του 5ου αι. π.Χ., [[Βρετανικό Μουσείο]], Λονδίνου.]]
Ο ''Ύπνος'' απασχόλησε την τέχνη με πολλές μορφές και συχνά τον απεικονίζουν με φτερά αετού ή πεταλούδας στο μέτωπο ή με ένα κέρας, από το οποίο σκορπίζονται τα όνειρα. Αρχικά τα όνειρα εμφανίζονταν ως αδελφοί ή αδελφές του Ύπνου, αλλά αργότερα το όνειρο καθιερώθηκα ως γιος του Ύπνου. Ο [[Ερμής]] ήταν κι αυτός θεός του Ύπνου. Στην κιβωτό του [[Κύψελος|Κυψέλου]], στην [[Ολυμπία]], τα δύο αδέλφια, δηλαδή ο Ύπνος και ο θάνατος, εικονίζονται σαν αγοράκια που κοιμούνται στην αγκαλια της μητέρας τους, ο θάνατος ζωγραφισμένος με μαύρο χιτώνα και ο Ύπνος με άσρπο.<ref>[[Παυσανίας]] [[s:Ελλάδος περιήγησις|Ελλλάδος περιήγησις V 18, 1]]</ref> Σε μεταγενέστερα χρόνια ο θάνατος και ο Ύπνος συγχωνεύτηκαν σε μία θεότητα.
Στην αρχαία τέχνη, ο Ύπνος απεικονίζεται ως γυμνός νέος, μερικές φορές με γενειάδα και φτερά στο κεφάλι, ή ως κοιμώμενος άνδρας πάνω σε κρεβάτι από πούπουλα με μαύρες κουρτίνες γύρω, ενώ ο Μορφέας αποτρέπει τυχόν θορύβους που θα μπορούσαν να τον ξυπνήσουν. Στη [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτη]] η απεικόνισή του συνοδεύεται πάντα από εκείνη του Θανάτου.
Γραμμή 14:
=== Πηγή ===
* Emmy Patsi-Garin: ''Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας'', εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
<br>
* Ο [[αστεροειδής]] '''14827 Ύπνος''' (14827 Hypnos), που ανακαλύφθηκε το 1986, πήρε το όνομά του από τον μυθικό αυτό θεό.
| |||