Βικιπαίδεια

Σαΐφ αλ-Ντάουλα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
Ο '''Αλί ιμπν Αμπου αλ-Χάιτζα Αμπντάλλα ιμπν Χαμντάν ιμπν αλ-Χαρίθ Σαΐφ αλ-Ντάουλα αλ-Ταγλιμπί''' (Αραβικά: سيف الدولة أبو الحسن ابن حمدان), πιο γνωστός απλά με το τιμητικό του προσωνύμιο («λακάμπ») '''Σαΐφ αλ-Ντάουλα''' («Ξίφος της Δυναστείας»), ήταν το πλέον εξέχον μέλος της αραβικής δυναστείας των [[Χαμδανίδες|Χαμδανιδών]],<ref name="EI2-H126"/> και ιδρυτής του ανεξάρτητου [[εμιράτο|εμιράτου]] του [[Χαλέπι|Χαλεπίου]], που περιλάμβανε τη βόρειο [[Συρία]] και τμήματα της [[Άνω Μεσοποταμία]]ς (Τζαζίρα).
 
Αρχικά ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα υπηρέτησε υπό τον μεγαλύτερο αδερφό του, [[Νασίρ αλ-Ντάουλα]], ηγεμόνα της [[Μοσούλη]]ς, κατά τις προσπάθειες του τελευταίου να αποκτήσει τον έλεγχο όσων είχαν απομείνει από το [[Χαλιφάτο των Αββασιδών]] και την πρωτεύουσα [[Βαγδάτη]] στις αρχές της δεκαετίας του 940. Μετά την αποτυχία των Χαμδανιδών, ο φιλόδοξος Σαΐφ αλ-Ντάουλα έστρεψε την προσοχή του στη Συρία, όπου ενεπλάκη σε διαμάχη με τους [[Ιχσιντίδες]] της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]], που επίσης την εποφθαλμιούσαν. Μετά από δυο πολέμους εναντίων τους, κατάφερε να αποσπάσει αναγνώριση της κυριαρχίας του στη βόρειο Συρία (με πρωτεύουσα το Χαλέπι) και τη δυτική Τζαζίρα (με πρωτεύουσα τη [[Μαγιαφαρικίν]], τόσο από τους Ιχσιντίδες όσο και από τον Χαλίφη. Κατόπιν αντιμετώπισε μια σειρά εξεγέρσεων από αραβικές φυλές της περιοχής, αλλά μέχρι το 955, έχοντας να διατηρήσει την υποστήριξη των πιο ισχυρών φυλών, ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα κατάφερε να σταθεροποιήσει τη θέση του. Η αυλή του στο Χαλέπι έγινε σημαντικό πολιτιστικό κέντρο, και ο σημαντικός αριθμός λογοτεχνών, μεταξύ των οποίων και ο μεγάλος ποιητής [[αλ-ΜουταναμπίΜουτανάμπι]], που συγκέντρωσε γύρω του εξασφάλισαν την υστεροφημία του.
 
Η φήμη του Σαΐφ αλ-Ντάουλα στηρίζεται κυρίως για το ρόλο που έπαιξε στους [[Αραβοβυζαντινοί πόλεμοι|αραβοβυζαντινούς πολέμους]]. Εμφανίστηκε ως ο μοναδικός πρόμαχος των Αράβων, που από τις αρχές του 10ου αιώνα αντιμετώπιζαν τις επιθέσεις του ανανεωμένου [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντίου]]. Στην πάλη του αυτή, ενάντια σε έναν κατά πολύ ισχυρότερο αντίπαλο, εξαπέλυσε επιδρομές βαθιά μέσα σε βυζαντινά εδάφη και κέρδισε αρκετές μάχες, έχοντας γενικά το πάνω χέρι ως το 955. Κατόπιν, υπό την ηγεσία του [[Νικηφόρος Β' Φωκάς|Νικηφόρου Φωκά]] και των ικανών του υπαρχηγών, οι Βυζαντινοί εξαπέλυσαν μια σειρά επιχειρήσεων που κατέστρεψαν τη δύναμη των Χαμδανιδών, καταλαμβάνοντας την [[Κιλικία]] και, για λίγο, ακόμη και το ίδιο το [[Χαλέπι]] το 962. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του Σαΐφ αλ-Ντάουλα σημαδεύτηκαν από διαδοχικές ήττες, την δική του σωματική κατάπτωση, και την αμφισβήτηση της εξουσίας του και εξεγέρσεις από τους στενότερους συνεργάτες του. Πέθανε στις 9 Φεβρουαρίου 967, αφήνοντας πίσω του ένα αποδυναμωμένο κράτος, το οποίο το 969 έχασε την [[Αντιόχεια]] και τα συριακά παράλια και έγινε βυζαντινό [[προτεκτοράτο]].
Γραμμή 74:
 
==Πολιτισμική κληρονομιά==
Ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα αρεσκόταν να περιβάλλεται με σημαίνουσες πνευματικές μορφές, με εξέχοντες τους μεγάλους ποιητές [[αλ-ΜουταναμπίΜουτανάμπι]] και [[Αμπού Φιράς]] (που ήταν εξάδελφος του Σαΐφ αλ-Ντάουλα), τον ιεροκήρυκα [[Ιμπν Νουμπάτα]], και τον φιλόσοφο [[αλ-Φαραμπί]].<ref>Humphreys (2010), σ. 537–538</ref><ref>Για μια πλήρη απαρίθμηση των λογίων που σχετίστηκαν με την αυλή του Σαΐφ αλ-Ντάουλα, πρβλ. Bianquis (1997), σ. 103</ref>
 
Η περίοδος παραμονής του αλ-ΜουταναμπίΜουτανάμπι στην αυλή του Χαλεπίου αποτέλεσε κατά κοινή ομολογία το αποκορύφωμα της σταδιοδρομίας του.<ref name="Larkin">Larkin (2006), σ. 542</ref> Κατά τα εννιά χρόνια που πέρασε στη χαμδανιδική αυλή, ο αλ-ΜουταναμπίΜουτανάμπι συνέθεσε 22 [[πανηγυρικός λόγος|πανηγυρικούς λόγους]] για τον Σαΐφ αλ-Ντάουλα,<ref name="Hamori">Hamori (1992), sσ. vii</ref> οι οποίοι, σύμφωνα με την αραβολόγο Margaret Larkin, "επιδεικνύνουν πραγματική συμπάθεια αναμεμιγμένη με τους συμβατικούς επαίνους της παραδοσιακής αραβικής ποίησης".<ref name="Larkin"/> Ο διάσημος ιστορικός και ποιητής [[Αμπού αλ-Φαράτζ αλ-Ισφαχάνι]] υπήρξε επίσης μέλος της αυλής του Σαΐφ αλ-Ντάουλα, στον οποίο αφιέρωσε την μεγάλη συλλογή ποιημάτων και τραγουδιών του, το ''[[Kitab al-Aghani]]'' («Βιβλίο των Ασμάτων»).<ref>Ahmad (2003), σ. 179</ref> Η υποστήριξη του Σαΐφ αλ-Ντάουλα προς τους ποιητές είχε και πολιτικά οφέλη, καθώς ήταν καθήκον του κάθε αυλικού ποιητή να υμνεί τον πάτρονά του. Μέσω των έργων τους, η φήμη και επιρροή του Σαΐφ αλ-Ντάουλα και της αυλής του εξαπλώθηκαν σε ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο.<ref>Bianquis (1997), σ. 103–104</ref> Ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα έδειχνε ιδιαίτερη προτίμηση στους ποιητές, αλλά η αυλή του περιλάμβανε επίσης ειδήμονες σε θεολογία, ιστορία, φιλοσοφία και αστρονομία. Σύμφωνα με τον S. Humphreys, "στην εποχή του του Χαλέπι θα μπορούσε σίγουρα να αντιπαρέλθει με οποιαδήποτε αυλή της [[Αναγέννηση|Αναγεννησιακής]] Ιταλίας".<ref name="EI2-103"/><ref name="Humphreys538"/>
 
Ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα ήταν επιπλέον μια ασυνήθιστη περίπτωση για την εποχή του καθώς ασπαζόταν τον [[Σιίτες|δωδεκατιστικό Σιισμό]], σε μια χώρα που ως τότε ήταν αποκλειστικά [[Σουνίτες|σουνιτική]].<ref name="Humphreys538"/> Ο ιδρυτής του σιιτικού κλάδου των [[Αλεβίτες|Αλαβιτών]], [[αλ-Χασιμπί]], τέθηκε υπό την αιγίδα του Σαΐφ αλ-Ντάουλα, και με βάση τη Συρία έστειλε ιεραπόστολους ως την [[Περσία]] και την Αίγυπτο. O αλ-Χασιμπί αφιέρωσε την βασική του θεολογική πραγματεία, ''[[Kitab al-Hidaya al-Kubra]]'' («Βιβλίο της Μεγάλης Καθοδήγησης»), στον χαμδανίδη ηγεμόνα.<ref name="Moosa">Moosa (1987), σ. 264</ref> Η δραστήρια προώθηση του Σιισμού από τον Σαΐφ αλ-Ντάουλα αποτέλεσε την έναρξη μιας διαδικασίας που μέχρι τον 12ο αιώνα οδήγησε στην εμφάνιση σημαντικού σιιτικού πληθυσμού στη Συρία.<ref name="Humphreys538">Humphreys (2010), σ. 538</ref>
Γραμμή 86:
Ο Σαΐφ αλ-Ντάουλα παραμένει μέχρι σήμερα ένας από τους πιο γνωστούς μεσαιωνικούς Άραβες ηγέτες. Η ανδρεία του και οι ηγεσία του στον πόλεμο ενάντια στους Βυζαντινούς, παρά την υπεροχή των τελευταίων, η προώθηση των γραμμάτων και η υποστήριξη των ποιητών, που έδωσαν στην αυλή του μια απαράμιλλη ακτινοβολία, οι δυστυχίες που τον βρήκαν προς το τέλος της ζωής του—ήττες, ασθένεια και προδοσίες—τον έκαναν, "από την εποχή του μέχρι τις μέρες μας", σύμφωνα με τον Thierry Bianquis, την προσωποποίηση "του αραβικού ιπποτικού ιδεώδους στην πιο τραγική του εκδοχή".<ref name="EI2-103">Bianquis (1997), σ. 103</ref><ref>Humphreys (2010), σ. 537–539</ref><ref name="Kennedy265">Kennedy (2004), σ. 265</ref>
 
Εντούτοις, η εικόνα που παρουσιάζουν οι σύγχρονοί του για τον αντίκτυπο της διακυβέρνησής του είναι λιγότερο ευνοϊκή: ο χρονικογράφος [[Ιμπν Χαουκάλ (Ibn Hawqal)]], που ταξίδεψε στις κτήσεις των Χαμδανιδών, δίνει μια θλιβερή εικόνα οικονομικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης των λαϊκών στρωμάτων, παράλληλα με την πολιτική των Χαμδανιδών να οικειοποιούνται εκτεταμένα κτήματα στις πιο εύφορες περιοχές, όπου και εφάρμοζαν μονοκαλλιέργεια σιτηρών, προοριζόμενων να θρέψουν τον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό της Βαγδάτης. Σε συνδυασμό με βαριά φορολογία, οι πολιτικές αυτές λέγεται ότι έκαναν τον Σαΐφ αλ-Ντάουλα και τον Νασίρ αλ-Ντάουλα τους πιο πλούσιους ηγεμόνες του τότε ισλαμικού κόσμου, πράγμα που επέτρεπε μεν στους Χαμδανίδες να διατηρούν τις πολυτελείς τους αυλές, αλλά είχε επαχθείς και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ευημερία των υπηκόων τους. Όπως παρατηρεί ο Hugh Kennedy, "ακόμα και η πρωτεύουσα Χαλέπι φαίνεται να ήταν πιο ευημερούσα υπό τη διάδοχη δυναστεία των [[Μιρντασίδες|Μιρντασιδών]] παρά υπό τους Χαμδανίδες", ενώ σύμφωνα με τον Bianquis οι πόλεμοι και οι οικονομικές πολιτικές του Σαΐφ αλ-Ντάουλα συνέβαλαν στην μόνιμη αλλαγή του τοπίου: "καταστρέφοντας τους οπωρώνες και τους περιαστικούς κήπους, αποδυναμώνοντας τις άλλοτε σφύζουσες πολυκαλλιέργειες και αφαιρώντας από τις συνοριακές στέππες τον μόνιμα εγκατεστημένο πληθυσμό τους, οι Χαμδανίδες συνέβαλαν στην διάβρωση της αποψιλωμένης γης και στην κατάληψη, τον 11ο αιώνα, της αγροτικής γης αυτών των περιοχών από ημινομαδικές φυλές.".<ref name="Kennedy265"/><ref name="EI2-109">Bianquis (1997), σ. 109</ref>
 
Οι επιδόσεις του στον στρατιωτικό τομέα επίσης σημαδεύτηκαν, στο τέλος, από αποτυχία: η βυζαντινή προέλαση συνεχίστηκε μετά το θάνατό του, και κορυφώθηκε με την πτώση της Αντιόχειας το 969. Το Χαλέπι έγινε φόρου υποτελές στο Βυζάντιο, και για τα επόμενα πενήντα χρόνια αποτέλεσε το μήλον της έριδος μεταξύ Βυζαντινών και μιας νέας ισλαμικής δύναμης, του [[Χαλιφάτο των Φατιμιδών|Χαλιφάτου των Φατιμιδών]].<ref name="Kennedy280"/><ref>Whittow (1996), σ. 326–327</ref> Η τελική ήττα των Χαμδανιδών ήταν αναπόφευκτη, δεδομένης της δυσαναλογίας δυνάμεων και μέσων με την Αυτοκρατορία. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί η αποτυχία του Νασίρ αλ-Ντάουλα να υποστηρίξει τον αδελφό του ενάντια στους Βυζαντινούς, η απορρόφηση των Χαμδανιδών με την καταστολή εξεγέρσεων, και η μάλλον χαλαρή κυριαρχία τους σε μεγάλο μέρος των εδαφών τους. Όπως σχολιάζει ο ιστορικός Mark Whittow, η πολεμική φήμη του Σαΐφ αλ-Ντάουλα συχνά καλύπτει το γεγονός ότι στην πραγματικότητα, η δύναμή του ήταν μια "χάρτινη τίγρη, χωρίς αρκετά χρήματα, χωρίς αρκετούς στρατιώτες, και με μικρή πραγματική βάση στα εδάφη που ήλεγχε".<ref>Whittow (1996), σ. 334</ref>
Γραμμή 94:
 
== Πηγές ==
* {{cite book | last=Ahmad | first=Zaid | title=The Epistemology of Ibn Khaldūn | publisher=RoutledgeCurzon | year=2003 | location=Λονδίνο και Νέα Υόρκη | url=http://books.google.com/?id=vc25wNZzUXcC | isbn=0-203-63389-X | language = αγγλικά}}
* {{cite encyclopedia | last = Bianquis | first = Thierry | article=Sayf al-Dawla | encyclopedia = The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume IX: San–Sze | publisher = BRILL | location = Λάιντεν και Νέα Υόρκη | year = 1997 | isbn = 90-04-09419-9 | pages = 103–110 | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Bianquis | first = Thierry | chapter = Autonomous Egypt from Ibn Tūlūn to Kāfūr, 868–969 | title = The Cambridge History of Egypt, Volume I: Islamic Egypt, 640–1517 | editor-last=Petry | editor-first=Carl F. | publisher = Cambridge University Press| location=Καίμπριτζ και Νέα Υόρκη | year = 1998 | isbn = 0-521-47137-0 | pages = 86–119 | language = αγγλικά}}
* {{cite journal | last = Canard | first = Marius | title = Les H'amdanides et l'Arménie | journal = Annales de l'Institut d'Études orientales | location = Αλγέρι | year = 1948 | volume = VII | pages = 77–94 | language = γαλλικά | url = http://www.globalarmenianheritage-adic.fr/0ab_0pages/canard1948alger77.htm | accessdate = 19 July 2012}}
* {{cite encyclopedia | last = Canard | first = Marius | article=Hamdanids | encyclopedia = The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram | publisher = BRILL | location = Λάιντεν και Νέα Υόρκη | year = 1986 | isbn = 90-04-09419-9 | pages = 126–131 | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Hamori | first = Andras | title = The Composition of Mutanabbī's Panegyrics to Sayf Al-Dawla | isbn =90-04-09366-9 | year = 1992 | publisher= BRILL | location = Λάιντεν και Νέα Υόρκη | url = http://books.google.com/?id=lOtgr90VmeMC | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Humphreys | first = Stephen | chapter = Syria | title = The New Cambridge History of Islam, Volume I: The Formation of the Islamic World, Sixth to Eleventh Centuries | editor-last=Robinson | editor-first=Charles F. | publisher = Cambridge University Press | location=Καίμπριτζ και Νέα Υόρκη | year = 2010 | isbn = 978-0-521-83823-8 | pages = 506–540 | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last=Kennedy | first=Hugh | title=The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (Second Edition) | year=2004 | publisher=Pearson Education Ltd. | location=Χάρλοου | isbn=0-582-40525-4 | language = αγγλικά}}
* {{cite encyclopedia | last = Larkin | first = Margaret | article = Al-Mutanabbi, Abu'l-Tayyib Ahmad ibn al-Husayn al-Ju'fi | editor-last = Meri | editor-first = Josef W. | encyclopaedia = Medieval Islamic civilization, an Encyclopedia. Vol. 1, A–K, Index | pages =542–543 | isbn = 0-415-96691-4 | year = 2006 | publisher= Routledge | location = Νέα Υόρκη | url = http://books.google.com/books?id=H-k9oc9xsuAC&lpg=PA542&pg=PA542#v=onepage&q&f=false | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Moosa | first =Matti | title = Extremist Shiites: The Ghulat Sects | publisher = Syracuse University Press | isbn = 0-8156-2411-5 | year = 1987 | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Ter-Ghewondyan | first = Aram | others = Transl. Nina G. Garsoïan | title = The Arab Emirates in Bagratid Armenia | publisher = Livraria Bertrand | location = Λισαβώνα | year = 1976 | url = http://rbedrosian.com/Ref/Aeba/aebatoc.html | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Toynbee | first = Arnold | title = Constantine Porphyrogenitus and His World | year = 1973 | publisher = Oxford University Press | location = Λονδίνο και Νέα Υόρκη | isbn = 0-19-215253-X | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Treadgold | first = Warren T. | title = A History of the Byzantine State and Society | year = 1997 | publisher = Stanford University Press | location = Στάνφορντ, Καλιφόρνια | isbn = 0-8047-2630-2 | url = http://books.google.com/books?id=nYbnr5XVbzUC | language = αγγλικά}}
* {{cite book | last = Whittow| first = Mark| title = The Making of Byzantium, 600–1025| year = 1996| publisher = University of California Press | location=Μπέρκλεϊ, Καλιφόρνια | isbn = 978-0-520-20496-6 | language = αγγλικά}}
 
== Πρόσθετη βιβλιογραφία ==
* {{cite book | last = Canard | first = Marius | title = Sayf al-Daula. Recueil de textes relatifs à l'émir Sayf al-Daula le Hamdanide, avec annotations, édité par M. Canard | location = Αλγέρι | publisher = J. Carbonel | language = γαλλικά| year = 1934}}
* {{cite book | last = Canard | first = Marius | title = Histoire de la dynastie des Hamdanides de Jazîra et de Syrie | publisher = Faculté des Lettres d'Alger | location = Αλγέρι | language = γαλλικά | year = 1951 | oclc = 715397763}}
* {{cite journal | title = The Byzantine Conquest of Cilicia and the Hamdanids of Aleppo, 959–965 | first = William | last = Garrood | journal = Anatolian Studies | volume = 58 | year = 2008 | pages = 127–140 | publisher = British Institute at Ankara | url = http://www.jstor.org/stable/20455416 | issn = 00661546 | language = αγγλικά}}
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* {{cite web | url = http://www.princeton.edu/~arabic/poetry/al_mu_to_sayf.html | title = al-Mutanabbi to Sayf al-Dawla | work = Princeton Online Arabic Poetry Project | accessdate = 16 Μαρτίου 2013 | language = αγγλικά}}
 
{{DEFAULTSORT:Σαΐφ αλ-Ντάουλα}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σαΐφ_αλ-Ντάουλα"