Μουσικό πεντάγραμμο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
Το '''μουσικό πεντάγραμμο''' αποτελείται από πέντε παράλληλες γραμμές σχεδιασμένες σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους, πάνω και ανάμεσα στις οποίες γράφονται οι μουσικοί φθόγγοι (οι [[νότα|νότες]]) της δυτικής [[μουσική σημειογραφία|μουσικής σημειογραφίας]]. Το πεντάγραμμο δεν διέθετε εξ αρχής πέντε γραμμές· η πρώτη του εφαρμογή από τον [[Γκουίντο ντ' Αρέτσο]] χρησιμοποιεί τέσσερις γραμμές, ένα σύστημα το οποίο χρησιμοποιείται ακόμη και στις μέρες μας, για ορισμένους τύπους μεσαιωνικής φωνητικής μουσικής. Τον 18ο αιώνα, το πεντάγραμμο έφτασε να διαθέτει ακόμη και οκτώ γραμμές (Σκαρλάττι), ωστόσο η εκδοχή των πέντε γραμμών έχει επικρατήσει από τον 15ο αιώνα.
 
Στην αρχή του πενταγράμμου σημειώνεται ένα [[μουσικό κλειδί|κλειδί]], το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τον ορισμό των νοτών που αντιστοιχούν σε κάθε γραμμή και διάστημα. Υπαρχουν διάφορα [[μουσικό κλειδί|μουσικά κλειδιά]], με πιο συνηθισμένο αυτό του [[κλειδί του σολ|σολ]], που ορίζει ότι στη δεύτερη από κάτω γραμμή του πενταγράμμου η νότα που γράφεται είναι το σολ. Το [[κλειδί του φα|φα]] χρησιμοποιείται για τα βαθύφωνα όργανα και ορίζει ότι στην τέταρτη από κάτω γραμμή η νότα που γράφεται είναι το φα. Υπάρχουν και τα κλειδιά του ντο που χρησιμοποιούνται πιο σπάνια και ορίζουν τη θέση που γράφεται η νότα ντο.
 
Μετά το κλειδί μπορεί να σημειωθεί μια ή περισσότερες [[ύφεση (μουσική)|υφέσεις]] ή [[δίεση |διέσεις]], οι οποίες αποτελούν τον λεγόμενο [[οπλισμός (μουσική)|οπλισμό]]· με βάση τον οπλισμό διακρίνεται η [[τονικότητα]] του έργου. Η απουσία οπλισμού δεν σημαίνει απουσία τονικότητας, αφού οι τονικότητες της Ντο μείζονας και Λα ελάσσονας δεν έχουν διέσεις ή υφέσεις, ενώ μπορεί να σηματοδοτεί τον φυσικό ελάσσονα τρόπο της Ρε. Παραδοσιακά ο οπλισμός δεν μπορεί να συνδιάζει διέσεις και υφέσεις, ωστόσο στη [[σύγχρονη κλασική μουσική]] πολλοί συνθέτες επιλέγουν αυτόν τον αντισυμβατικό τρόπο γραφής. Στα δε έργα [[τρόπος (μουσική)|τροπικής]] μουσικής, ο οπλισμός δεν αντιπροσωπεύει τονικότητα, αλλά τον [[δρόμος (μουσική)|δρόμο]] πάνω στον οποίο είναι γραμμένο το έργο.