Σέριφος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{νησί

|όνομα = Σέριφος

|εικόνα = Image of Serifos 2.png

|λεζάντα = Η Χώρα της Σερίφου και το Λιβάδι

|αρχιπέλαγος = [[Αιγαίο Πέλαγος]]

|έκταση = 75,207

|υψόμετρο = 585

|χώρες = {{GRE}}

|όνομαδιαίρεσης3 = Πρωτεύουσα

|διαίρεση3 = [[Σέριφος (πόλη)]]

|πυκνότητα = 18,8

|ιστότοπος = [http://www.serifos.gr www.serifos.gr]}}

 

 

Από την αρχαιότητα είναι γνωστή σαν άγονο νησί. Η ψηλότερη κορυφή είναι ο Τούρλος και έχει 585 μ. υψόμετρο. Το υπέδαφός της έχει κοιτάσματα [[αιματίτης|αιματίτη]] (Fe₂O₃) και [[μαγνητίτης|μαγνητίτη]] (Fe₃O₄) που σχηματίσθηκαν από [[μεταμόρφωση επαφής]] στα όρια μίας [[γρανίτης|γρανιτικής]] διείσδυσης και είναι κοιτάσματα τύπου [[skarn]] πλούσια σε διάφορα ορυκτά.Στην περιοχή Μούτουλα,στο Βόρειο τμήμα του νησιού, κοντά στον οικισμό Γαλανή, είναι γνωστή μία μικρή εμφάνιση μικτών θειούχων ορυκτών,όπου κατά το παρελθόν έγινε περιορισμένη εκμετάλευση. Το 2004 κατασκευάστηκε φράγμα χωρητικότητας 700.000 μ³ στην τοποθεσία ''Στενό'' κοντά στο Λιβάδι για την ύδρευση και άρδευση του νησιού <ref>[http://www.serifos-island.com/gr/sights/dam/ serifos-island.com<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref>. Γνωστές παραλίες είναι τα ''[[Λιβαδάκια]]

== Ιστορία ==

===Αρχαιότητα===

Σύμφωνα με τις αρχαίες μαρτυρίες πρώτοι κάτοικοι της Σερίφου ήταν [[Αιολείς]] από τη [[Θεσσαλία]], ενώ αργότερα στο νησί έφτασαν [[Ίωνες]] άποικοι από την [[Αθήνα]]. Μεταλλεία σιδήρου και χαλκού υπήρχαν από την αρχαιότητα και οι μεταλλουργικές δραστηριότητες ανάγονται στους [[Κυκλαδικός πολιτισμός|Πρωτοκυκλαδικούς χρόνους]] (3η π.Χ. χιλιετία). Ιδιαίτερα αρχαιολογικά ευρήματα στη Σέριφο δεν υπάρχουν. Τα μόνα αρχαία κτίσματα που σώζονται είναι μαρμάρινοι πύργοι με πιο γνωστό τον Ασπρόπυργο, στον όρμο του Κουταλά, ο ορθογώνιος Ψαρόπυργος (ή καναπές του Κύκλωπα) στη χερσόνησο του Κύκλωπα, στα νοτιοδυτικά του Μεγάλου Λιβαδιού και ένας κυκλικός πύργος, κατασκευασμένος από μάρμαρο και γνεύσιο στον αυχένα της χερσονήσου της Κεφάλας. Ορισμένοι εξ αυτών φαίνεται οτι συνδέονται με τις μεταλλευτικές και μεταλλουργικές δραστηριότητες<ref>Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, Σέριφος, στο Βλαχόπουλος Ανδρέας (επιμ.), Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου,εκδ.Μέλισσα, Αθήνα, 2005,σελ.250</ref>.

 

[[File:Metalia - Serifos.JPG|thumb|250px|Πλαγιά με μεταλλεία στο Μέγα Λιβάδι]]

Από τα τέλη του 19ου αιώνα ξεκίνησε η συστηματική εξόρυξη μετάλλων από εταιρίες στις οποίες είχε παραχωρηθεί το αποκλειστικό δικαίωμα από το κράτος. Πρώτη ήταν η ''«Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία»'' το [[1870]], η οποία εξήγε ακατέργαστο σιδηρομετάλλευμα σε ευρωπαϊκές χώρες. Το [[1880]] την εκμετάλλευση των σιδηρομεταλλευμάτων του νησιού ανέλαβε η εταιρεία ''«Σέριφος–Σπηλιαζέζα»'' που ίδρυσαν πλούσιοι Έλληνες [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινουπολίτες]] με την βοήθεια της Οθωμανικής Τράπεζας (βρετανικών, γαλλικών και οθωμανικών συμφερόντων). Η εταιρεία εκχώρησε την εκμετάλλευση των σιδηρομεταλλευμάτων εργολαβικά στον [[Γερμανία|γερμανό]] Αιμίλιο Γρώμαν ή Γκρώμαν (Emile Grohmann). Στο Μεγάλο Λιβάδι σώζεται νεοκλασικό κτήριο που ήταν η έδρα της μεταλλευτικής εταιρίας.[[Αρχείο:Metalia Serifou headquarters.JPG|thumb|right|220px|Τα γραφεία της μεταλλευτικής εταιρίας]] Το [[1882]] και [[1884]] η εταιρεία διήλθε οικονομική κρίση και ξέσπασαν οι πρώτες εργατικές αναταραχές. Το [[1885]] άρχισε η συστηματική εκμετάλλευση των σιδηρομεταλλευμάτων με ανοδικό ρυθμό παραγωγής έως το [[1910]] περίπου. Η λειτουργία των μεταλλείων έφερε άνθηση στο νησί και ο πληθυσμός διπλασιάστηκε κατά την περίοδο [[1880]]–[[1910]] εξαιτίας της εισροής εργατών (μεταλλωρύχων) από άλλα κυκλαδίτικα νησιά. Το [[1915]] περίπου ξέσπασε κρίση στις τιμές των μετάλλων και η παραγωγή των μεταλλείων κατέρρευσε.

Οι συνθήκες εργασίας στα μεταλλεία ήταν όμως κακές και τα εργατικά ατυχήματα πολύ συχνά. Τον Αύγουστο του [[1916]] κήρυξαν απεργία οι μεταλλωρύχοι στο Μεγάλο Λιβάδι ζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και μεγαλύτερους μισθούς. Οργανωτής της απεργίας ήταν ο τότε [[αναρχοσυνδικαλισμός|αναρχοσυνδικαλιστής]] [[Κώστας Σπέρας]], ο οποίος είχε οργανώσει και άλλες απεργίες σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Επειδή η εργοδότρια εταιρία ήταν αδιάλλακτη, οι μεταλλωρύχοι κατέλαβαν το λιμάνι και δεν επέτρεπαν στα πλοία επί 20 ημέρες να φορτώσουν μετάλλευμα. Στις [[21 Αυγούστου]] [[1916]] επενέβη η [[χωροφυλακή]] και με διαταγή του επικεφαλής της άνοιξε πυρ κατά των απεργών που εμπόδιζαν τη φόρτωση με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τέσσερις από αυτούς. Απαντώντας οι μεταλλωρύχοι επιτέθηκαν με πέτρες και ξύλα στους χωροφύλακες σκοτώνοντας τέσσερις (μεταξύ αυτών και τον επικεφαλής) και τραυματίζοντας περισσότερους. Οι απεργοί στη συνέχεια κατέλαβαν τα μεταλλεία και ύψωσαν γαλλική σημαία ζητώντας την προστασία της Γαλλίας. Η πράξη αυτή στη συνέχεια επικρίθηκε από το [[ΚΚΕ]] (που δεν είχε ιδρυθεί ακόμη τότε) ως απόδειξη ότι ο Σπέρας εξυπηρετούσε «αλλότρια» συμφέροντα. Σήμερα στο Μεγάλο Λιβάδι υπάρχει μνημείο προς τιμήν των νεκρών απεργών. Το [[1925]] τέθηκε σε εφαρμογή και στα μεταλλεία το οκτάωρο που είχε ήδη νομοθετηθεί το [[1920]].[[Αρχείο:ΣΕΡΙΦΟΣ. ΜΕΓΑ ΛΙΒΑΔΙ.JPG|μικρογραφία|αριστερά|Το Μέγα Λιβάδι από ψηλά]]

 

 

Αναλυτικά οι οικισμοί και οι νησίδες που αποτελούν τον δήμο Σερίφου:

::* η [[Σέριφος]] [ 357 ]

::* ο [[Αβυσσαλός Σερίφου|Αβυσσαλός]] [ 24 ]