Φιλοσοφία της επιστήμης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο [[αναγωγισμός]] στην επιστήμη μπορεί να σημαίνει αρκετά διαφορετικά πράγματα. Ένας τύπος αναγωγής είναι η άποψη ότι τα πάντα μπορούν μέχρι τέλους να εξηγηθούν με επιστημονικούς όρους. Σύμφωνα με αυτήν, ένα ιστορικό γεγονός μπορεί ενδεχομένως να εξηγηθεί με κοινωνιολογικούς και ψυχολογικούς όρους, οι οποίοι μπορούν να περιγραφούν με όρους της φυσιολογίας του ανθρώπου, που κι αυτή με τη σειρά της μπορεί να περιγραφεί με όρους της χημείας και της φυσικής. Έτσι, κατ' αρχήν, το ιστορικό γεγονός θα έχει αναχθεί τελικά σε ένα φυσικό γεγονός και οι κοινωνικές δομές σε μοριακές αλληλεπιδράσεις. Αυτό φαίνεται ίσως σαν υπαινιγμός πως το ιστορικό γεγονός δεν είναι «τίποτα άλλο παρά» το φυσικό γεγονός, απλώς περιγραφόμενο σε διαφορετικό επίπεδο λεπτομέρειας, αρνούμενος την ουσιαστική ύπαρξη των παρεπόμενων φαινομένων. Αυτή είναι μία ακραία εκδοχή αναγωγισμού η οποία απορρίπτει την άποψη πως τα πολλαπλά, ιεραρχημένα επίπεδα οργάνωσης της ύλης (και άρα της γνώσης) συνεισφέρουν πραγματικά νέα φαινόμενα στο Σύμπαν - γίνονται απλώς έτσι αντιληπτά από την περιορισμένη ανθρώπινη νοημοσύνη, για την οποία είναι αδύνατο να περιγράψει π.χ. μία κοινωνία με όρους αλληλεπίδρασης ενός γιγάντιου πλήθους στοιχειωδών σωματιδίων.

 

:«''Δεν υπάρχει επιστήμη απαλλαγμένη από φιλοσοφία, παρά μόνον επιστήμη της οποίας οι φιλοσοφικές αποσκευές πέρασαν χωρίς έλεγχο.''» — Ντ. Ντένετ, ''Darwin's Dangerous Idea'', 1995.