Τριπόταμος Φλώρινας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 119:
===== Ιστορικά στοιχεία Ποντίων του Τριποτάμου =====
 
Η πορεία των [[Πόντιοι|Ποντίων]] του Τριποτάμου είναι δύσκολο έως αδύνατο να ανιχνευθεί στα χρόνια πριν το [[1800]]. Προσεχτική μελέτη όμως της ιστορίας του οθωμανικού[[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικού κράτους]], καθώς και της γενικότερης κατάστασης στον [[Πόντος|Πόντο]] μπορεί να μας δώσει χρήσιμες πληροφορίες για την πορεία αυτή. Οι ελληνικοί[[Έλληνες|Ελληνικοί]] πληθυσμοί του [[Πόντος|Πόντου]] στα βίαια μέτρα και τις διώξεις των οθωμανών[[Οθωμανοί|Οθωμανών]] αντιδρούσαν με τους παρακάτω τρόπους:
 
# γίνονταν [[Κρυπτοχριστιανοί]]
# κατέφευγαν στους ορεινούς όγκους σε οικισμούς και χωριά γύρω από τα μεγάλα μοναστήρια ([[Παναγία Σουμελά]], Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας, Άγιος Ιωάννης Βαζελώνος, κ.α.)
# έφευγαν ως μετανάστες στο εξωτερικό
# εξισλαμίζονταν.
 
Οι [[Πόντιοι]] του Τριποτάμου έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά που οδηγούν στον τρόπο τον οποίο διάλεξαν για να αποφύγουν τον εξισλαμισμό, την τουρκική[[Τούρκοι|Τουρκική]] τρομοκρατία και καταπίεση:
# γνώριζαν μονάχα την [[ποντιακή διάλεκτος|ποντιακή διάλεκτο]] και την [[τουρκική γλώσσα]] όσο αυτή τους ήταν απαραίτητη για τις συναλλαγές,
# σε καμιά οικογένεια δεν υπήρξε διπλό όνομα ή τουρκικό όνομα, χαρακτηριστικό των Κρυπτοχριστιανών ή των εξωμοτών,
# ως το [[1920]] που έρχονται στην Ελλάδα αποτελούν μια συμπαγή ενότητα, χωρίς να έχουν μετανάστες προς άλλες χώρες του [[Εύξεινος Πόντος|Ευξείνου Πόντου]],
# στο Κυβερνείο του [[Κάρς]] κατοίκησαν σε ορεινό μέρος,
# ήταν στην πλειοψηφία τους κτηνοτρόφοι.
 
Από τα παραπάνω συμπεραίνεται πως διάλεξαν, οι πρόγονοι των σημερινών Τριποταμιωτών Ποντίων, να καταφύγουν στους ορεινούς όγκους νότια της [[Τραπεζούντα|Τραπεζούντας]] για να αποφύγουν τους εξισλαμισμούς, πράγμα που βεβαίωναν και οι γεροντότεροι που πέθαναν πριν το [[1930]], καθώς και οι βιβλιογραφικές αναφορές.
 
Έχει παραδοθεί προφορικά πως αρχική κοιτίδα των προγόνων μαςτους ήταν το Αλάγιον ή Αλαγιούν, όρος που στα [[Μεσαιωνική ελληνική γλώσσα|μεσαιωνικά ελληνικά]] σημαίνει περιοχή κοντά στη θάλασσα. Πιθανόν να πρόκειται για παραθαλάσσιο οικισμό, από τον οποίο μετά το [[1461]] μετακινούνται νοτιότερα, προς τις δύσβατες πλαγιές των ποντιακών βουνών, νότια της Τραπεζούντας[[Τραπεζούντα]]ς, ανάμεσα στη [[Σάντα]], τη Ματσούκα και την Κρώμνη.
 
Ως το [[1856]] ζούσαν σε δύσβατα όρη διατηρώντας την ελληνική συνείδησή τους και τη χριστιανική θρησκεία. Επιβίωναν φτωχικά με την κτηνοτροφία. Άλλωστε ο αποκλεισμός τους από τους εμπορικούς δρόμους και το ορεινό έδαφος των οικισμών, δεν τους επέτρεπαν να αναπτύξουν άλλες δραστηριότητες πέρα από την κτηνοτροφία και την περιορισμένη γεωργία.
 
Η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί απ’ τις πρακτικές του οθωμανικού[[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικού κράτους]] στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν αφόρητη για τους κατοίκους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πολλές εθνότητες επαναστάτησαν διεκδικώντας την ανεξαρτησία τους. Οι μεγάλες δυνάμεις ([[Μεγάλη Βρετανία|Αγγλία]], [[Γαλλία]], [[Ρωσία]]) πίεζαν τους σουλτάνους να πάρουν μέτρα ευνοϊκότερα για τους λαούς της αυτοκρατορίας. Έτσι το [[1839]] ο σουλτάνος [[Αμπντούλ Μετζίτ Α΄|Μετζίτ Α’]] υπογράφει το Χάττι Σερίφ και το [[1856]] το Χάττι[[Χαττ-ι Χουμαγιούν|Χαττ Ι Χουμαγιούν]]. Οι μεταρρυθμίσεις που εισήχθησαν στη λειτουργία του κράτους ήταν ευνοϊκές για τους πληθυσμούς της αυτοκρατορίας και ιδιαίτερα γι' αυτούς που ως τότε ([[1856]]) κατοικούσαν σε ορεινούς οικισμούς.
 
Έτσι το [[1856]] οι πρόγονοι των σημερινών [[Πόντιοι|Ποντίων]] του Τριποτάμου κατεβαίνουν από τους ορεινούς οικισμούς τους και κατοικούν στο Κελεχπούρ. Το χωριό βρίσκονταν στις νότιες πλαγιές ενός βουνού νοτιοανατολικά της [[Γκιουμούσχανε|Αργυρούπολης]] και μπροστά στο χωριό ανοίγονταν η πεδιάδα τουτης Παϊπούρτ[[Μπαϊπούρτ|Παϊπούρτης]], μέσα από την οποία περνούσε ο ποταμός Κους Μασά. Στον Καζά (διοικητική υποδιαίρεση) που υπάγονταν το Κελεχπούρ υπήρχαν κι άλλα χωριά στα οποία κατοικούσαν [[Πόντιοι]]. Το Κελεχπούρ ήταν το μεγαλύτερο με 150 σπίτια. Σ’ αυτά κατοικούσαν 350 [[Έλληνες]], 150 Κρωμιώτες ([[Κρυπτοχριστιανοί]]) και 250 [[Οθωμανοί]]. Στο χωριό υπήρχε μονοτάξιο Δημοτικό σχολείο. Οι ασχολίες των κατοίκων ήταν: κτηνοτροφία, γεωργία και υλοτομία. Πολλοί από τους κατοίκους εμπορεύονταν ξυλεία και γαλακτοκομικά προϊόντα στις γύρω πόλεις. Οι κάτοικοι ζούσαν ειρηνικά και προσπαθούσαν να χτίσουν μια καινούργια ζωή. Το χωριό αυτό ήταν η σωτηρία τους, αφού εδώ τους δίνονταν η ευκαιρία να ζήσουν πιο άνετα. Αυτή η σωτηρία, όμως, κράτησε μόνο 25 χρόνια.
 
Έτσι το 1856 οι πρόγονοι των σημερινών Ποντίων του Τριποτάμου κατεβαίνουν από τους ορεινούς οικισμούς τους και κατοικούν στο Κελεχπούρ. Το χωριό βρίσκονταν στις νότιες πλαγιές ενός βουνού νοτιοανατολικά της Αργυρούπολης και μπροστά στο χωριό ανοίγονταν η πεδιάδα του Παϊπούρτ, μέσα από την οποία περνούσε ο ποταμός Κους Μασά. Στον Καζά (διοικητική υποδιαίρεση) που υπάγονταν το Κελεχπούρ υπήρχαν κι άλλα χωριά στα οποία κατοικούσαν Πόντιοι. Το Κελεχπούρ ήταν το μεγαλύτερο με 150 σπίτια. Σ’ αυτά κατοικούσαν 350 Έλληνες, 150 Κρωμιώτες (Κρυπτοχριστιανοί) και 250 Οθωμανοί. Στο χωριό υπήρχε μονοτάξιο Δημοτικό σχολείο. Οι ασχολίες των κατοίκων ήταν: κτηνοτροφία, γεωργία και υλοτομία. Πολλοί από τους κατοίκους εμπορεύονταν ξυλεία και γαλακτοκομικά προϊόντα στις γύρω πόλεις. Οι κάτοικοι ζούσαν ειρηνικά και προσπαθούσαν να χτίσουν μια καινούργια ζωή. Το χωριό αυτό ήταν η σωτηρία τους, αφού εδώ τους δίνονταν η ευκαιρία να ζήσουν πιο άνετα. Αυτή η σωτηρία, όμως, κράτησε μόνο 25 χρόνια.
===== Στο δρόμο προς τον Καύκασο =====
Η μοίρα των Ποντίων που κατοικούσαν στις νότιες μεσογειακές περιοχές ήταν δεμένη με την έκβαση των ρωσοτουρκικών πολέμων. Οι Πόντιοι, ως ομόθρησκοι, ήταν φιλικά προσκείμενοι προς τους Ρώσους. Κάθε φορά που τελείωνε ένας ρωσοτουρκικός πόλεμος, οι Τούρκοι έκαναν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο νότιο Πόντο, ωθώντας τους Πόντιους προς τη νότια Ρωσία και τα βορειοανατολικά παράλια του Ευξείνου Πόντου. Το 1828 - 29 μετά το τέλος του Ρωσοτουρκικού πολέμου κύμα Ποντίων εγκαταλείπει τον Πόντο και κατευθύνεται στις περιοχές του Καυκάσου. Το 1856 με το τέλος του Κριμαϊκού πολέμου και πάλι πολλοί Πόντιοι καταφεύγουν στα παράλια του Ευξείνου Πόντου.