Βικιπαίδεια

Βικιπαίδεια:Όχι πρωτότυπη έρευνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
{{με λίγα λόγια|Η Βικιπαίδεια [[Βικιπαίδεια:Τι δεν είναι η Βικιπαίδεια|δεν]] δημοσιεύει πρωτότυπη σκέψη: όλο το υλικό στη Βικιπαίδεια πρέπει να αντλείται από αξιόπιστες δημοσιευμένες πηγές και η μεταφορά του στα λήμματα δεν επιτρέπεται να εισάγει οποιαδήποτε νέα ανάλυση, μαθηματικές ή λογικές πράξεις και γενικά σύνθεση του υλικού των πηγών που παράγει συμπεράσματα τα οποία δεν αναφέρονται ρητά στις ίδιες τις πηγές.
}}
 
 
{| class="wikitable" style="margin: 0 0 0 0em; border-collapse: collapse;" align="right" width="175px"
|-
Γραμμή 16 ⟶ 14 :
|}
 
'''Τα λήμματα της Βικιπαίδειας δεν πρέπει να περιέχουν πρωτότυπη έρευνα.''' Η φράση "πρωτότυπη έρευνα" χρησιμοποιείται στην Βικιπαίδεια για να αναφέρεται σε υλικό - όπως γεγονότα, εκτιμήσεις, και ιδέες - για τα οποία δεν υπάρχουν [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα#Αξιόπιστες πηγές|αξιόπιστες, δημοσιευμένες πηγές]]. Αυτό περιλαμβάνει οποιαδήποτε ανάλυση ή σύνθεση δημοσιευμένου υλικού που υπηρετεί την προώθηση μιας θέσεις που δεν προωθείται από τις ίδιες τις πηγές. Για να δείξετε ότι δεν προσθέτετε πρωτότυπη έρευνα, πρέπει να μπορείτε να δώσετε παραπομπές προς αξιόπιστες, δημοσιευμένες πηγές που είναι '''άμεσα σχετικές''' με το θέμα του λήμματος, και '''άμεσα υποστηρίζουν''' το υλικό που παρουσιάζεται. (Αυτή η πολιτική όχι πρωτότυπης έρευνας δεν ισχύει στις [[Βοήθεια:σελίδεςΣελίδα συζήτησης|σελίδες συζήτησης]].)▼
 
▲'''Τα λήμματα της Βικιπαίδειας δεν πρέπει να περιέχουν πρωτότυπη έρευνα.''' Η φράση "πρωτότυπη έρευνα" χρησιμοποιείται στην Βικιπαίδεια για να αναφέρεται σε υλικό - όπως γεγονότα, εκτιμήσεις, και ιδέες - για τα οποία δεν υπάρχουν [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα#Αξιόπιστες πηγές|αξιόπιστες, δημοσιευμένες πηγές]]. Αυτό περιλαμβάνει οποιαδήποτε ανάλυση ή σύνθεση δημοσιευμένου υλικού που υπηρετεί την προώθηση μιας θέσεις που δεν προωθείται από τις ίδιες τις πηγές. Για να δείξετε ότι δεν προσθέτετε πρωτότυπη έρευνα, πρέπει να μπορείτε να δώσετε παραπομπές προς αξιόπιστες, δημοσιευμένες πηγές που είναι '''άμεσα σχετικές''' με το θέμα του λήμματος, και '''άμεσα υποστηρίζουν''' το υλικό που παρουσιάζεται. (Αυτή η πολιτική όχι πρωτότυπης έρευνας δεν ισχύει στις [[Βοήθεια:σελίδες συζήτησης|σελίδες συζήτησης]].)
 
Η απαγόρευση κατά της πρωτότυπης έρευνας σημαίνει ότι όλο το υλικό που προστίθεται στα λήμματα πρέπει να μπορεί να αποδοθεί σε μια δημοσιευμένη αξιόπιστη πηγή, ακόμη και αν στην πραγματικότητα δεν αποδίδεται. Η πολιτική της [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα|επαληθευσιμότητας]] λέει ότι μια ενσωματωμένη παραπομπή σε μια αξιόπιστη πηγή πρέπει να παρέχεται για όλα τα παραθέματα, καθώς και για οτιδήποτε [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα#Βασικές αρχές|αμφισβητηθεί ή ενδέχεται να αμφισβητηθεί]]-αλλά μια πηγή πρέπει να υπάρχει ακόμη και για υλικό που δεν αμφισβητείται. Για παράδειγμα: η δήλωση «Το Παρίσι είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας" δεν χρειάζεται καμία πηγή, γιατί κανείς δεν είναι πιθανό να αντιταχθεί σε αυτήν και ξέρουμε ότι πηγές υπάρχουν για αυτή. Η δήλωση αυτή αποδίδεται, έστω και αν δεν αποδίδεται.
Γραμμή 24 ⟶ 21 :
 
"Όχι πρωτότυπη έρευνα" είναι μία από τις τρεις βασικές πολιτικές της [[Βικιπαίδεια|Βικιπαίδειας]], που μαζί με την '[[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα|ουδετερότητα]] και την [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα|επαληθευσιμότητα]] καθορίζουν τον τύπο και την ποιότητα του υλικού που είναι αποδεκτό στα λήμματα. Επειδή αυτές οι πολιτικές λειτουργούν σε αρμονία, δεν θα πρέπει να ερμηνεύονται απομονωμένα η μία από την άλλη, και οι συντάκτες θα πρέπει να εξοικειωθούν και με τις τρεις.
 
 
== Πηγές ==
Γραμμή 45 ⟶ 41 :
Οι πληροφορίες σε ένα λήμμα πρέπει να είναι [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα|επαληθεύσιμες]] στις παρεχόμενες παραπομπές. Σε γενικές γραμμές, οι δηλώσεις του λήμματος δεν θα πρέπει να βασίζονται σε ασαφή ή ασυνεπή αποσπάσματα, ή σχόλια εν τη ροή του λόγου. Αποσπάσματα ανοιχτά σε πολλαπλές ερμηνείες θα πρέπει να αναφέρονται με ακρίβεια ή να αποφεύγονται. Μια σύνοψη της εκτεταμένης συζήτησης θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τα συμπεράσματα της πηγής. Αντλώντας συμπεράσματα που δεν είναι εμφανή στην πηγή είναι πρωτότυπη έρευνα, ανεξάρτητα από τον τύπο της πηγής. Είναι σημαντικό ότι οι αναφορές πρέπει να αναφέρονται στο συγκεκριμένο πλαίσιο και είναι επί του θέματος.
 
=== Πρωτογενείς, δευτερογενείς και δευτερογενείςτριτογενείς πηγές ===
Τα λήμματα της Βικιπαίδειας θα πρέπει να βασίζεται σε αξιόπιστες, δημοσιεμένες δευτερεύουσες πηγές και, σε μικρότερο βαθμό, σε τριτογενείς πηγές και πρωτογενείς πηγές. Οι δευτερογενείς ή τριτογενείς πηγές είναι απαραίτητες για την εδραίωση της εγκυκλοπαιδικότητας του θέματος και την αποφυγή νέων ερμηνειών των πρωτογενών πηγών. Όλοι οι ερμηνευτικοί ισχυρισμοί, οι αναλύσεις, ή συνθετικοί ισχυρισμοί σχετικά με τις πρωτογενείς πηγές πρέπει να αναφέρονται σε μια δευτερογενή πηγή, και όχι σε μια πρωτότυπη ανάλυση του υλικού της πρωτογενούς πηγής από τους συντάκτες της Βικιπαίδειας.
 
Η κατάλληλη χρήση των πηγών μπορεί να είναι ένα περίπλοκο θέμα, και αυτοί είναι γενικοί κανόνες. Η απόφαση αν πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς πηγές είναι κατάλληλες για κάθε διδόμενη περίπτωση είναι θέμα ορθής συντακτική κρίσης και κοινής λογικής, και θα πρέπει να συζητείται στις σελίδες συζήτησης λημμάτων. Για τους σκοπούς αυτής της πολιτικής, οι πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς πηγές ορίζονται ως εξής:
 
 
 
Γραμμή 61 ⟶ 56 :
** <span style="color:maroon;">'''''Πολιτική'''''</span>: Σοβαρές δημοσιευμένες τριτοβάθμιες πηγές μπορεί να είναι χρήσιμες για την παροχή ευρείων περιλήψεων των θεμάτων που αφορούν πολλές πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, και μπορεί να είναι χρήσιμες για την αξιολόγηση του ανάλογου βάρους, ειδικά όταν πρωτογενείς ή δευτερογενείς πηγές αντιφάσκουν μεταξύ τους. Ορισμένες τριτογενείς πηγές είναι πιο αξιόπιστες από άλλες, και μέσα σε κάθε δεδομένη τριτογενή πηγή, ορισμένα άρθρα ή λήμματα μπορεί να είναι πιο αξιόπιστα από άλλα. Λήμματα της Βικιπαίδειας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τριτογενείς πηγές για άλλα λήμματα της Βικιπαίδειας, αλλά μερικές φορές χρησιμοποιούνται ως πρωτογενείς πηγές σε άρθρα σχετικά με την Βικιπαίδειας την ίδια.
 
== Σύνθεση δημοσιευμένου υλικού που προωθεί μια θέση ==
 
{{συντόμευση|[[ΒΠ:ΣΥΝΘ]]<br>[[ΒΠ:ΣΥΝΘΕΣΗ]]}}
Πρωτότυπη έρευνα που οδηγεί στην δημιουργία μίας νέας πρωτογενούς πηγής δεν επιτρέπεται, ωστόσο έρευνα που συνίσταται στη συλλογή και οργάνωση πληροφοριών πρωτογενών ή δευτερογενών πηγών είναι αποδεκτή και ενθαρρύνεται. Στην πραγματικότητα, κάθε λήμμα της Βικιπαίδειας θα πρέπει να στηρίζεται σε συλλογή πληροφοριών από πρωτογενείς ή δευτερογενείς πηγές. Αυτό δεν αποτελεί πρωτότυπη έρευνα, αλλά έρευνα βασισμένη σε πηγές και είναι θεμελιώδης αρχή για την δημιουργία ενός εγκυκλοπαιδικού λήμματος.
Μην συνδυάζετε υλικό από πολλαπλές πηγές για να φθάσετε ή να συνεπάγεται ένα συμπέρασμα που δεν αναφέρεται ρητά σε οποιαδήποτε από τις πηγές. Αν κάποια αξιόπιστη πηγή αναφέρει Α, και μια άλλη αξιόπιστη πηγή λέει Β, μην ενώνετε τα Α και Β μαζί για να συνεπάγεται το συμπέρασμα Γ που δεν αναφέρεται από καμία από τις πηγές. Αυτό θα ήταν μια σύνθεση του δημοσιευμένου υλικού για να προωθήσει μια νέα θέση, κάτι που είναι πρωτότυπη έρευνα. "Α και Β, ως εκ τούτου Γ» είναι αποδεκτό μόνο εάν μια αξιόπιστη πηγή έχει εκδώσει το ίδιο επιχείρημα σε σχέση με το θέμα του λήμματος. Εάν μια μόνο πηγή λέει "Α" σε ένα πλαίσιο, και το "Β" σε ένα άλλο, χωρίς να τα συνδέουν, και δεν παρέχει ένα επιχείρημα ότι "συνεπώς Γ", τότε το "συνεπώς Γ" δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε λήμμα.
 
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν σε ένα λήμμα (1) δηλώνεται κάποιο στοιχείο του οποίου η ακρίβεια είναι εύκολο να επαληθευτεί από τον καθένα, χωρίς να προαπαιτείται ειδική γνώση, και (2) δεν γίνεται καμία ανάλυση, σύνθεση ή αποτίμηση, τότε μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά σε πρωτογενείς πηγές.
 
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα λήμματα περιέχουν υλικό στη βάση της επαληθευσιμότητας (και όχι της αλήθειας). Αυτό σημαίνει πως γίνεται αναφορά σε ό,τι δημοσιεύεται από άλλες δευτερογενείς πηγές, ανεξάρτητα από το βαθμό με τον οποίο συμφωνούμε με αυτό. Για την αποφυγή πρωτότυπων ερευνών, καθώς επίσης και για την βελτίωση της ποιότητας των λημμάτων, είναι θεμελιώδες να χρησιμοποείται πρωτογενές υλικό το οποίο έχει δημοσιευτεί από έναν αξιόπιστο εκδότη (π.χ αποκλείεται υλικό που δημοσιεύει αυτόνομα ένας ερευνητής) και υλικό το οποίο είναι προσβάσιμο είτε στο διαδίκτυο είτε σε κάποια δημόσια βιβλιοθήκη. Η παράθεση πηγών είναι πολύ σημαντική, ώστε οι αναγνώστες του λήμματος να είναι σε θέση ανατρέξουν οι ίδιοι σε αυτές προκειμένου να επιβεβαιώσουν κάποια πληροφορία ή ακόμα και να επιβεβαιώσουν την ίδια την πηγή. ▼
 
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να υπάρχει διχογνωμία ή διαμάχη γύρω από κάποιο θέμα αλλά και γύρω από την έννοια της ''αξιοπιστίας'' των σχετικών πηγών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Εφόσον δεν μπορεί να υπάρξει τελικά μία συμφωνία, το λήμμα θα πρέπει να πληροφορεί για την ύπαρξη της διχογνωμίας, προβάλλοντας τις διαφορετικές θέσεις, στα πλαίσια πάντα της πολιτικής της [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα|ουδετερότητας]].▼
 
== Γιατί αποφεύγεται η πρωτότυπη έρευνα; ==
Η πρωταρχική αιτία για την οποία έχει επιβληθεί η συγκεκριμένη πολιτική, είναι για την αντιμετώπιση ενός πραγματικού ζητήματος: άνθρωποι με προσωπικές θεωρίες οι οποίες γίνονται αποδεκτές από ελάχιστους, θα ήταν δυνατό να χρησιμοποιήσουν την Βικιπαίδεια προκειμένου να προωθήσουν τις απόψεις τους αλλά και τους ίδιους. Είναι σαφές πως τέτοιου είδους υλικό δεν ανήκει σε μία εγκυκλοπαίδεια, ωστόσο χωρίς αυτή την πολιτική θα ήταν αδύνατο να αποκλειστεί, καθώς οι συγκεκριμένοι άνθρωποι θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν αναφορές σε αυτόνομες δημοσιεύσεις που δεν διακρίνονται όμως από αποδοχή μιας ευρύτερης επιστημονικής ή άλλης κοινότητας. Θεωρίες ή άλλου τύπου πληροφορίες που στερούνται αξιοπιστίας και σοβαρότητας, δεν δημοσιεύονται σχεδόν ποτέ σε αξιόπιστες και ευρύτερα αποδεκτές εκδόσεις, γεγονός που αποτελεί και τη βάση της συγκεκριμένης πολιτικής.
 
Η πολιτική '''όχι πρωτότυπη έρευνα''' βοηθά επιπλέον στην εξασφάλιση της αξιοπιστίας με διάφορους τρόπους:
 
# Είναι υποχρέωση της Βικιπαίδειας απέναντι στους αναγνώστες της, οι πληροφορίες που παρέχει να είναι αξιόπιστες και έγκυρες. Για το λόγο αυτό βασιζόμαστε σε αξιόπιστες και έγκυρες πηγές που έχουν δημοσιευτεί.
# Έγκυρες πηγές, παρέχουν στους αναγνώστες υλικό που μπορούν να συμβουλευτούν περαιτέρω για την πραγματοποίηση μιας δικής τους έρευνας.
# Με βάση ήδη δημοσιευμένες πηγές, μπορούν να παρουσιαστούν όλες οι απόψεις γύρω από ένα θέμα, προς εξασφάλιση της [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα|ουδετερότητας]].
# Η χρήση έγκυρων πηγών μπορεί να ωθήσει τρίτα πρόσωπα στην επεξεργασία λημμάτων. Για παράδειγμα αν κάποιος γνωρίζει μία πηγή που αποτυπώνει μία άποψη ή θέση που δεν περιέχεται σε κάποιο λήμμα, ενδεχομένως να προσθέσει μια σχετική αναφορά, χωρίς το φόβο της απομάκρυνσής του αφού θα βασίζεται σε μία έγκυρη πηγή.
 
== Τι αποκλείεται; ==
Μία συνεισφορά ενός χρήστη αναγνωρίζεται ως πρωτότυπη έρευνα αν '''προτείνει''' νέες ιδέες ή επιχειρήματα. Πιο συγκεκριμένα αν:
 
* εισάγει μία θεωρία ή μέθοδο, ή
* εισάγει πρωτότυπες ιδέες ή
* ορίζει νέα ορολογία ή
* παρέχει νέους ορισμούς καθιερωμένων όρων ή
* εισάγει ένα επιχείρημα ή μία άποψη (χωρίς την παράθεση έγκυρων πηγών) που αντικρούει ή υποστηρίζει μία άλλη ιδέα, θεωρία ή θέση, ή
* εισάγει νεολογισμούς χωρίς αυτοί να είναι καταχωρημένοι σε αξιόπιστες πηγές, ή
* συνθέτει δεδομένα κατά τρόπο ώστε να ενισχύεται η θέση του συντάκτη, χωρίς όμως να παρατίθεται μια αξιόπιστη πηγή που να στηρίζει την σύνθεση αυτή.
 
Το γεγονός ότι αποκλείεται από τη Βικιπαίδεια κάποια πληροφορία, δεν σημαίνει πως αυτή είναι ''εσφαλμένη'', απλώς η Βικιπαίδεια δεν είναι ο χώρος για να φιλοξενηθεί. Ακόμα και εργασίες ικανές να διεκδικήσουν [[βραβεία Νόμπελ]] θα αποκλείονταν αν γινόταν προσπάθεια να παρουσιαστούν '''πρώτα''' στη Βικιπαίδεια.
 
== Αντιμετώπιση θεωριών ==
Ειδικότερα για λήμματα που αφορούν σε θεωρίες, θα πρέπει γενικά:
# να δηλώνονται οι βασικές έννοιες που είναι απαραίτητες για την κατανόηση τους,
# να δηλώνονται οι γνωστές και ευρύτερα αποδεκτές ιδέες και να καταδεικνύεται ποια είναι η ''επικρατέστερη'' άποψη. Θεωρίες που είναι αποδεκτές από εξαιρετικά μικρό αριθμό ανθρώπων '''δεν''' είναι αναγκαίο να αναφέρονται.
 
== Σχόλια του ιδρυτή της Βικιπαίδειας ==
Γραμμή 104 ⟶ 65 :
<blockquote> ''Ο όρος "πρωτότυπη έρευνα" προήλθε αρχικά στην προσπάθεια εύρεσης ενός πρακτικού τρόπου αντιμετώπισης "εκκεντρικών" θεωριών [[φυσική|φυσικής]], από τις οποίες υπάρχει πληθώρα στο διαδίκτυο. Η βασική ιδέα είναι η εξής: Μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο για εμάς να αποφανθούμε έγκυρα αν κάτι είναι ''σωστό'' ή όχι. Δεν επαφίεται σε μας να καθορίσουμε αν η ευφάνταστη θεωρία κάποιου είναι έγκυρη, στην πράξη δεν μπορούμε πραγματικά να το κάνουμε. Αυτό όμως που ''μπορούμε'' να κάνουμε, είναι να ελέγξουμε αν έχει δημοσιευτεί σε έγκυρα περιοδικά ή από αξιόπιστους εκδότες. Είναι λοιπόν αρκετά πρακτικό να αποφεύγουμε να κρίνουμε την εγκυρότητα κάποιων πραγμάτων, εμμένοντας απλά σε εκείνα που έχουν κριθεί ως έγκυρα από ανθρώπους που είναι κατάλληλοι να αποφασίσουν. Ακριβώς η ίδια αρχή ισχύει και για την [[ιστορία]].''[http://mail.wikipedia.org/pipermail/wikien-l/2004-December/017557.html] </blockquote>
 
== Σχετικές πολιτικές ==
== Δείτε επίσης ==
*=== [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα]] ===▼
* [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα]]▼
▲Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα λήμματα περιέχουν υλικό στη βάση της [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα|επαληθευσιμότητας]] (και όχι της αλήθειας). Αυτό σημαίνει πως γίνεται αναφορά σε ό,τι δημοσιεύεται από άλλες δευτερογενείς πηγές, ανεξάρτητα από το βαθμό με τον οποίο συμφωνούμε με αυτό. Για την αποφυγή πρωτότυπων ερευνών, καθώς επίσης και για την βελτίωση της ποιότητας των λημμάτων, είναι θεμελιώδες να χρησιμοποείται πρωτογενές υλικό το οποίο έχει δημοσιευτεί από έναν αξιόπιστο εκδότη (π.χ αποκλείεται υλικό που δημοσιεύει αυτόνομα ένας ερευνητής) και υλικό το οποίο είναι προσβάσιμο είτε στο διαδίκτυο είτε σε κάποια δημόσια βιβλιοθήκη. Η παράθεση πηγών είναι πολύ σημαντική, ώστε οι αναγνώστες του λήμματος να είναι σε θέση ανατρέξουν οι ίδιοι σε αυτές προκειμένου να επιβεβαιώσουν κάποια πληροφορία ή ακόμα και να επιβεβαιώσουν την ίδια την πηγή.
▲* [[Βικιπαίδεια:Επαληθευσιμότητα]]
 
▲*=== [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα]] ===
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
▲Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να υπάρχει διχογνωμία ή διαμάχη γύρω από κάποιο θέμα αλλά και γύρω από την έννοια της ''αξιοπιστίας'' των σχετικών πηγών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Εφόσον δεν μπορεί να υπάρξει τελικά μία συμφωνία, το λήμμα θα πρέπει να πληροφορεί για την ύπαρξη της διχογνωμίας, προβάλλοντας τις διαφορετικές θέσεις, στα πλαίσια πάντα της πολιτικής της [[Βικιπαίδεια:Ουδετερότητα|ουδετερότητας]].
* [http://academia.wikicities.com/ Academic Publishing Wiki] - ένα [[βίκι]] που καλωσορίζει την πρωτότυπη έρευνα
 
[[Κατηγορία:Πολιτική Βικιπαίδειας|Οχι πρωτοτυπη ερευνα]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Βικιπαίδεια:Όχι_πρωτότυπη_έρευνα"