Νησιά Γκαλαπάγκος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Μεταφέρω 76 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q38095
Γκαλαπάγκος:Η επικρατούσα γραφή στα ελληνικά
Γραμμή 1:
{{coord|-0.3575|-90.47|type:isle|format=dms|display=title}}
{{Πληροφορίες Παγκόσμια Πολιτισμική Κληρονομιά
| ΜΠΚ = Νησιά ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος
| Εικόνα =[[Αρχείο:galapagos.jpg|250px]]
| Χώρα μέλος = {{ECU}}
Γραμμή 15:
}}
 
[[File:Tour of the Galapagos.OGG|thumb| Νησιά ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος ]]
Τα '''νησιά ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος''' (ισπανικό όνομα: ''Islas Galápagos'') είναι [[αρχιπέλαγος]] αποτελούμενο από 13 κύρια ηφαιστειακής προέλευσης νησιά, 6 μικρότερα νησιά, και 107 βράχους και νησάκια. Το πρώτο νησί θεωρείται πως σχηματίστηκε 5 έως 10 εκατομμύρια έτη πριν, ως αποτέλεσμα της τεκτονικής δραστηριότητας. Τα νεότερα νησιά, Isabela (Ισαβέλα) και Fernandina (Φερναντίνα), διαμορφώνονται ακόμα, μέσω της πιο πρόσφατης ηφαιστειακής έκρηξης του [[1998]]. Το αρχιπέλαγος ανήκει πολιτικά στην [[Ισημερινός (χώρα)|Δημοκρατία του Ισημερινού]], χώρα στη βορειοδυτική Νότια Αμερική. Τα νησιά κατανέμονται γύρω από τον ισημερινό, 965 χιλιόμετρα (περίπου 600 μίλια) δυτικά του Ισημερινού (0°Ν 91°Δ). Είναι φημισμένα για τον απέραντο αριθμό ενδημικών ειδών τους και τις μελέτες που πραγματοποίησε εκεί το [[1835]] ο [[Κάρολος Δαρβίνος]], οι οποίες οδήγησαν στη θεωρία της φυσικής επιλογής.
 
Εξετάζοντας ο Δαρβίνος την [[πανίδα]] της περιοχής ανέπτυξε τη θεωρία του σύμφωνα με την οποία η [[γεωγραφική απομόνωση]] επηρέασε την απόκλιση των διαφόρων έμβιων ειδών. Για παράδειγμα οι λεγόμενες σπίζες του Δαρβίνου, κατά πάσα πιθανότητα εξελίχθηκαν από ένα κοινό πρόγονο και στη συνέχεια αναπτύχθηκαν σε πολυάριθμα σημεία στα νησιά λόγω έλλειψης ανταγωνισμού από άλλα είδη πουλιών, όπως επίσης οι θαλάσσιες ιγουάνες και οι γιγάντιες χελώνες που βρίσκονται εκεί και είναι άξιες ενδιαφέροντος.<br />
Γραμμή 23:
== Καθεστώς προστασίας ==
[[Αρχείο:Galapagos-satellite-esislandnames.jpg|right|280px]]
Αν και η πρώτη νομοθεσία για την προστασία των νήσων ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος θεσπίστηκε το [[1934]] και συμπληρώθηκε το [[1936]], την δεκαετία του [[1950]] λήφθηκαν τα σημαντικότερα μέτρα με σκοπό τον έλεγχο πάνω στην εγγενή χλωρίδα και πανίδα. Το [[1955]], η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (''International Union for the Conservation of Nature'') οργάνωσε μια αποστολή με σκοπό τη συγκέντρωση στοιχείων. Δύο έτη αργότερα, το [[1957]], η [[UNESCO]], σε συνεργασία με την κυβέρνηση του Ισημερινού, έστειλε μια ακόμα ερευνητική ομάδα για να μελετήσει την περιοχή και για να επιλέξει έναν τόπο για έναν δημιουργία ενός ερευνητικού σταθμού. Το [[1959]], παράλληλα με την επέτειο των εκατό χρόνων από τη δημοσίευση της ''Καταγωγής των Ειδών'' του Δαρβίνου, η κυβέρνηση του Ισημερινoύ ανακήρυξε το 97,5% του εδάφους ως εθνικό πάρκο, εκτός από τις περιοχές που ήταν ήδη κατοικημένες. Τον ίδιο χρόνο, ιδρύθηκε το ''Ίδρυμα Κάρολος Δαρβίνος'' (''Charles Darwin Foundation''), με διεθνή έδρα στις Βρυξέλλες. Οι αρχικοί στόχοι του ήταν να εξασφαλίσει τη συντήρηση των μοναδικών οικοσυστημάτων στις νήσους και να προωθήσει όλες τις απαραίτητες επιστημονικές μελέτες. Η εργασία συντήρησης άρχισε με την καθιέρωση του ερευνητικού σταθμού Charles Darwin το 1964, Κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών, τα προγράμματα συντήρησης, όπως η εξόντωση των εισαχθέντων ειδών και η προστασία των εγγενών ειδών, εκτελέσθηκαν από το προσωπικό των σταθμών. Αυτήν την περίοδο, οι περισσότεροι εδρεύοντες επιστήμονες ακολουθούν τους στόχους συντήρησης ενώ η εργασία των περισσότερων επισκεπτών επιστημόνων είναι προσανατολισμένη προς την καθαρή έρευνα. Όταν το εθνικό πάρκο καθιερώθηκε, περίπου 1.000 έως 2.000 άνθρωποι ανταποκρίθηκαν. Το [[1972]] μια [[απογραφή]] που έγινε στο αρχιπέλαγος είχε ως αποτέλεσμα την καταγραφή ενός [[πληθυσμός|πληθυσμού]] 3,488 ανθρώπων. Μέχρι τη δεκαετία του '80, αυτός ο αριθμός είχε ανέλθει εντυπωσιακά σε περισσότερους από 15.000 ανθρώπους, και εκτιμήσεις για το [[2004]] υπολογίζουν περίπου 20.000 ανθρώπους. Το [[1986]] ο περιβάλλων ωκεανός αναγνωρίστηκε ως υπό προστασία από την αλιεία και την περαιτέρω ανάπτυξη. H UNESCO αναγνώρισε τα νησιά ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος ως παγκόσμια κληρονομιά το [[1978]], ενώ αργότερα, το Δεκέμβριο του [[2001]] αναγνωρίστηκε και ο περιβάλλων ωκεανός. Τα αξιοσημείωτα είδη των νησιών περιλαμβάνουν:
 
* Γιγάντια Χερσαία Ιγουάνα, ''Conolophus subcristatus''
* [[Θαλάσσιο Ιγκουάνα|Θαλάσσια Ιγουάνα]], ''cristatus Amblyrhynchus'' (η μόνη ιγουάνα που σιτίζεται από τη θάλασσα)
* Γιγάντια Χελώνα των ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος, ''Geochelone elephantopus'', γνωστή ως galápago στα ισπανικά, έδωσε το όνομα στα νησιά.
* Γαλαζοπόδαρη Σούλα ''Sula nebouxii''
* Πράσινη Χελώνα των ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος, πιθανά ένα υποείδος της Πράσινης Χελώνας του Ειρηνικού, Chelonia mydas agassisi
* Αγγούρι της θάλασσας, η αιτία των περιβαλλοντικών διαμαχών με τους ψαράδες πέρα από τις ποσοστώσεις αυτής της ακριβής ασιατικής λιχουδιάς Holothuria spp.
* 13 ενδημικά είδη σπίζας, αποκαλούμενα γενικά σπίζες του Δαρβίνου
* Σπίζα-Δρυοκολάπτης''Camarhynchus pallidus''
* Πιγκουΐνος των ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος, ''Spheniscus mendiculus''
* Κορμοράνος του Χάρρις, ''Phalacrocorax harrisi''
* Γεράκι των ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος, ''Buteo galapagoensis''
* Τα Θαλάσσια Λιοντάρια (είδος φώκιας), που ζουν στις παγωμένες θάλασσες, είναι παρόντα στα νησιά Γκαλάπαγος λόγω του ψυχρού ρεύματος Humboldt. Βρίσκονται κυρίως στα νησιά Plaza Sur (Πλάσα Σουρ), Santiago (Σαντιάγο) και Fernandina (Φερναντίνα).
 
Γραμμή 58:
 
* [http://www.ecuadors.org/galapagos/ Galapagos]
* [http://www.galapagocruise.com/islands.html Νησιά ΓκαλάπαγοςΓκαλαπάγκος]
 
[[Κατηγορία:Νησιά του Ισημερινού|ΓκαλαπαγοςΓκαλαπαγκος]]
[[Κατηγορία:Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στον Ισημερινό]]