Γιάνε Σαντάνσκι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 6:
==Βιογραφία==
===Mέχρι την Εξέγερση του Ιλιντεν (1903)===
Ο Σαντάνσκι γεννήθηκε στο χωριό της Μακεδονίας Βλάχι κοντά στην Κρέσνα (τότε) στην ΟθωμνανικήΟθωμανική Αυτοκρατορία στις 28 Μαίου 1872. Ο πατέρας του είχε συμμετάσχει ως σημαιοφόρος στην Εξέγερση Κρέσνα-Ράζλογκ (Βουλγαρική εξέγερση κατά των Οθωμανών, 1878-1879). Μετά τη συντριβή της εξέγερσης, το 1879 η οικογένειά του μετακόμοσε στη [[Ντούπνιτσα]] της Βουλγαρίας, όπου ο Σαντάνσκι έλαβε τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Μέχρι το 1895 ο Σαντάνσκι ήταν υπάλληλος του Βουλγαρικού κράτους.
 
Ο Γιάνε Σαντάνσκι συμμετείχε στο επαναστατικό κίνημα στη Μακεδονία και στη Θράκη και έγινε ένας από τους ηγέτες του. Από το ξεκίνημα της επαναστατικής του δραστηριότητας κέρδισε τη δημοφιλία γιατί προστάτευε τους ντόπιους χωρικούς στη σημερινή νοτιοδυτική Βουλγαρία από την τυραννία των Οθωμανών, οργανώνοντας δικαστήρια και διδάσκοντας την αυτοάμυνα. Ο Σαντάνσκι έζησε και πολέμησε στην περιοχή του Πιρίν και γιαυτό του έδωσαν το προσωνύμιο ΄΄Τσάρος του Πιρίν΄΄ (Πιρίνσκι Τσαρ). Μετά την δολοφονία του Εμμανουήλ Μάνου, του Ιερέα της [[Μονή Ροζινού|Μονής Ροζινού]] και του διάκονου αυτής ήταν ένας από τους οργανωτές της απαγωγής της Μις Στόουν - της πρώτης σύγχρονης κρίσης ομηρίας της Αμερικής. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1901 μια Διαμαρτυρόμενη ιεραπόστολος ονόματι Ελεν Στόουν ταξίδευε έφιππη στην ορεινή ενδοχώρα της Μακεδονίας και έπεσε σε ενέδρα ομάδας ένοπλων επαναστατών μαζί με την κυοφορούσα Στεφάνοβα Τσίλκα (Βασιλική), για την απόλυση της οποίας εισέπραξε ως λύτρα αρκετές χιλιάδες χρυσών τουρικών λιρών. Η Μις Στόουν δημοσίευσε τις εντυπώσεις της από την αιχμαλωσία με τον τίτλο «Έξι μήνες μεταξύ των Κομιτών». Ο Σαντάνσκι δραστηριοποιήθηκε επίσης στην [[Εξέγερση του Ίλιντεν]] κατά των Οθωμανών. Οι Πολιτοφυλακές που δρούσαν στην περιοχή των Σερρών υπό το Γιάνε Σαντάνσκι και ένα αντάρτικο απόσπασμα της ΄΄Ανώτερης Μακεδονικής Επιτροπής΄΄ αναχαίτισαν μια μεγάλη Τουρκική δύναμη. Στις ενέργειες αυτές δεν συμμετείχε τόσο ο ντόπιος πληθυσμός όσο σε άλλες περιοχές, όπως στα ανατολικά του [[Μπίτολα|Μοναστηρίου]] και στα δυτικά της [[Θράκη]]ς.
 
=== Συνάντηση με τον Μητροπολίτη Μελενίκου Ειρηναίο===
Το [[1905]] ο Σανδάσκι κάλεσε τον τότε μητροπολίτη [[Μελένικο|Μελενίκου]] Ειρηναίο για... φιλικές συνομιλίες «ανωτέρου επιπέδου» στο μοναστήρι Ροζινού (σημερινό RozhenkiotRozhenski). Ο Ειρηναίος που είχε μετεκπαιδευθεί στη θεολογική Ακαδημία του [[Κίεβο|Κιέβου]] ήταν γνώστης της ρωσικής και βουλγαρικής γλώσσας και πήγε την καθορισμένη ώρα στη μονή.
 
{{Απόσπασμα|Εδώ που βρισκόμαστε Δεσπότη μου, είμαστε τόσο κοντά στη Βουλγαρία, είπε, ώστε, αν φωνάξω, η φωνή μου θα ακουσθεί στα βουλγαρικά φυλάκια των τουρκο-βουλγαρικών συνόρων. Παρά ταύτα εγώ, αντιθέτως προς την Ανωτάτη Μακεδονο-Θρακική Οργάνωση [[Χρίστο Τατάρτσεφ|(BMARC)]], δεν επιδιώκω την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία αλλά αυτονομία που να εξασφαλίζει ισότητα δικαιωμάτων ελλήνων, βουλγάρων και τούρκων. Γνωρίζεις βέβαια πόσο απέχουν από εδώ τα Ελληνο-τουρκικά σύνορα. Υπάρχει έστω και η ελάχιστη πιθανότητα να ενσωματωθεί η περιφέρεια Μελενίκου στην Ελλάδα; Σε καλώ λοιπόν να συνεργασθείς μαζί μου για να αποτινάξουμε τον τουρκικόν ζυγόν και να επιτύχουμε από κοινού την αυτονομία της Μακεδονίας..|float=center|width=500px|[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις από το Μελένοικο
Γραμμή 23:
===Νεότουρκοι===
Ο Σαντάσκι, κυρίαρχος της περιφερείας Μελενίκου, εξετέλεσε τον αντίπαλό του [[Μπόρις Σαράφωφ|Σαράφωφ]] μέσω του υπαρχηγού του Πανίτσα και, μέχρι το [[1908]] που εκδηλώθηκε το [[Νεότουρκοι|Νεοτουρκικό Κίνημα]] ελυμαίνετο την ύπαιθρο στην ευρύτερη περιοχή του Μελενίκου θεωρών αυτήν ως ιδιωτικό του τιμάριο. Φορολογούσε τους κατοίκους της υπαίθρου υπέρ της Οργάνωσης και τους Μελενικίους με επιβολή φορολογίας στο τρυγητό των σταφυλιών.<ref>[[Κωνσταντίνος Τσώπρος]], Αναμνήσεις (Μελένοικο-Θεσσαλονίκη) σ.30 Institute for Blkan Studies, 1992 GR ISSN: 0073-86X</ref>
 
Aπό το 1908 μέχρι τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] υποστήριξε το κίνημα των [[Νεότουρκοι|Νεοτούρκων]]. Μετά την Επανάσταση των Νεοτούρκων κατά τη Δεύτερη Συνταγματική Περίοδο ο Σαντάνσκι ήταν επίσης ιδρυτής και ηγέτης ενός από τα αριστερά πολιτικά κόμματα στην Οθωμανική Μακεδονία - του Λαικού Ομοσπονδιακού Κόμματος (Βουλγαρικό Τμήμα), που η έδρα του ήταν στη Θεσσαλονίκη. Το συνέδριο στο [[Κιουστεντίλ]] της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (VMRO) τo 1908 οδήγησε σε διάσπαση της οργάνωσης - ο Γιάνε Σαντάνσκι και ο Χρίστο Τσερνοπέεφ ήρθαν σε επαφή με τους Νεότουρκους και άρχισαν να λειτουργούν νόμιμα. Μετά τη διάσπαση της VMRO oι δυο τους προσπάθησαν να συστήσουν τη Μακεδονο-Αδριανουπολίτικη Επαναστατική οργάνωση, αλλά αργότερα το συνέδριο για την επίσημη ίδρυσή της απέτυχε και ο Σαντάνσκι με τον Τσερνοπέεφ εγκατέλειψαν την ιδέα και άρχισαν να εργάζονται για τη δημιουργία του Λαικού Ομοσπονδιακού Κόμματος. Το 1909 η ομάδα γύρω από τους Σαντάνσκι και Τσερνοπέεφ συμμετείχε στην πορεία των Νεοτούρκων προς την [[Κωνσταντινούπολη]] που οδήγησε στην εκθρόνιση του σουλτάνου [[Αμπντούλ Χαμίτ Β΄]]. Ο Σαντάνσκι ονειρευόταν τη δημιουργία μιας Βαλκανικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τα σχέδια της Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας και τη Μακεδονία ως τμήμα αυτής της Ομοσπονδίας. Ζητούσε η VMRO να αγκαλιάσει όλες τις εθνότητες στην περιοχή και όχι μόνο τους Βουλγάρους.