Αερόσακος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Bot: Migrating 41 langlinks, now provided by Wikidata on d:Q99905 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
[[
[[
Ο '''αερόσακος (airbag)''', γνωστός και ως '''συμπληρωματικό σύστημα συγκράτησης (supplementary restraint system / S.R.S.)''', είναι ένα σύστημα παθητικής ασφάλειας των νεότερων και σύγχρονων [[Αυτοκίνητο|αυτοκινήτων]]. Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει έναν σάκο, σχεδιασμένο κατάλληλα έτσι ώστε κατά τη διάρκεια μιας πρόσκρουσης να φουσκώνει μπροστά ή στο πλάι του οδηγού και των επιβατών και να προστατεύει τους επιβαίνοντες στο όχημα από βίαια χτυπήματα στο τιμόνι και στις εσωτερικές επιφάνειες του αυτοκινήτου. Στα πιο σύγχρονα αυτοκίνητα, το σύστημα αυτό αποτελείται πλέον από ένα μεγάλο αριθμό τέτοιων αερόσακων, οι οποίοι και ελέγχονται πλήρως από μία [[Εγκέφαλος αυτοκινήτου|Κεντρική Ηλεκτρονική Μονάδα]], με σκοπό την προστασία από πολλά ενδεχόμενα είδη πρόσκρουσης.
Γραμμή 6:
== Ιστορικό ==
=== Εμπρόσθιοι (οδηγού / συνοδηγού) ===
[[Αρχείο:Interior of 1975 Buick Electra.jpg|thumb|300px|right|Σπάνιο Buick Electra του [[1975]], με 2 εμπρόσθιους αερόσακους (οδηγού / συνοδηγού).]]
Γραμμή 19 ⟶ 18 :
|-
|
| [[
| [[
| [[
|}
Στα τέλη του [[1986]] (σεζόν / model year [[1987]]), η Porsche 944 turbo έγινε το πρώτο αυτοκίνητο παγκοσμίως με στάνταρ 2 αερόσακους οδηγού / συνοδηγού, ενώ η «βασική» Porsche 944 και η Porsche 944S τους προσέφεραν ως προαιρετική επιλογή. Επίσης, το [[1987]] εμφανίστηκε για πρώτη φορά αερόσακος σε [[Ιαπωνία|ιαπωνικό]] αυτοκίνητο, το Honda Legend.
Στις [[ΗΠΑ]] ο αερόσακος oδηγού άρχισε να διαδίδεται το [[1988]], όταν η Chrysler τον έκανε στάνταρ στα περισσότερα μοντέλα της και μέχρι το [[1990]] σε όλα. Έως το έτος αυτό, είχε γίνει στάνταρ στην πλειοψηφία των αμερικανικών αυτοκινήτων, ενώ από το [[1993]] διαδόθηκε και ο αντίστοιχος του συνοδηγού. Το πρώτο SUV με αερόσακο oδηγού ήταν το [[Jeep Grand Cherokee]] πρώτης γενιάς, από το λανσάρισμα το [[1992]], και μάλιστα κατευθείαν ως στάνταρ.
[[
Αντιθέτως, στην [[Ευρώπη]] το είδος ήταν σχεδόν άγνωστο ως τότε, με εξαίρεση ελάχιστα πολυτελή μοντέλα που δεν απευθύνονταν στο ευρύ κοινό. Σε προσιτό μοντέλο, για πρώτη φορά εμφανίστηκε προαιρετικά αερόσακος οδηγού στο μικρομεσαίο [[Volkswagen Golf]] το [[1992]], ενώ το [[1993]] άρχισε να προσφέρει και προαιρετικό αερόσακο συνοδηγού. Το ίδιο έτος λανσαρίστηκε το Golf Cabrio 3-ης γενιάς, με στάνταρ 2 αερόσακους οδηγού / συνοδηγού.
▲[[File:Renault twingo interior.jpg|320px|thumb|right|Το ταμπλό ενός [[Renault Twingo]] του [[1999]]. Αν και πρόκειται για αυτοκίνητο πόλης της κατηγορίας Α, είχαν πλέον καθιερωθεί οι 2 μπροστινοί αερόσακοι (οδηγού / συνοδηγού).]]
Έως το [[1993]] / [[1994]], είχαν πλέον εισαχθεί στους κυριότερους Ευρωπαίους κατασκευαστές: τον [[Όμιλος Volkswagen|όμιλο Volkswagen]], τον [[Όμιλος Fiat|όμιλο της Fiat]], την [[Γερμανία|γερμανική]] [[Ford]], τον [[PSA Peugeot Citroën|όμιλο PSA Peugeot/Citroën]] και τις [[Opel]] και [[Renault]], ως στάνταρ ή έξτρα, ανάλογα με το μοντέλο και την έκδοση. Μέχρι τα τέλη της [[Δεκαετία 1990|δεκαετίας του 1990]], όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά μοντέλα, ακόμα και τα αυτοκίνητα πόλης, είχαν στάνταρ και τα 2 αερόσακους, συνήθως σε όλες τις εκδόσεις και όλα τα κράτη, ενώ τα περισσότερα προσέφεραν πλέον ακόμα και πλευρικούς αερόσακους.
Το [[Citroën C4]] πρώτης γενιάς, που λανσαρίστηκε το [[2004]], ήταν το πρώτο αυτοκίνητο με «ακλόνητο» αερόσακο οδηγού, καθώς είχε ενσωματωθεί σε ένα ξεχωριστό σταθερό εσωτερικό «κουτί» που δεν στρίβει μαζί με το τιμόνι. Ο σκοπός της πατέντας αυτής είναι ο αερόσακος οδηγού να είναι πάντα στραμμένος προς τον οδηγό υπό την ίδια γωνία. Η ίδια παντέντα εμφανίστηκε και στο [[Citroën C5#Citroën C5 ΙΙ (2008 - σήμερα)|Citroën C5 δεύτερης γενιάς]], που λανσαρίστηκε τον Μάρτιο του [[2008]] και προς το παρόν υπάρχει μόνο σε αυτά τα δύο μοντέλα.
Γραμμή 50 ⟶ 49 :
Η [[Σουηδία|σουηδική]] εταιρεία '''Autoliv AB''' ήταν αυτή που κατοχύρωσε την παντέντα των πλευρικών αερόσακων τύπου torso, στις αρχές της [[Δεκαετία 1990|δεκαετίας του 1990]]. Για πρώτη φορά εμφανίστηκαν στο [[Volvo 850]] στα τέλη του [[1994]], για την σεζόν (model year) του [[1995]], ως στάνταρ στο 850 Turbo (sedan και station wagon) και με έξτρα χρέωση 500 [[Δολάριο ΗΠΑ|δολάρια]] στα μη Turbo.<ref>[http://consumerguideauto.howstuffworks.com/1993-to-1997-volvo-850-7.htm http://consumerguideauto.howstuffworks.com/1993 to 1997 Volvo 850]</ref> Από τα τέλη του [[1995]], έγιναν στάνταρ σε όλα τα μοντέλα της [[Volvo (αυτοκινητοβιομηχανία)|Volvo]]
Στα τέλη του [[1997]], τα μοντέλα της BMW [[BMW E38|Σειρά 7 E38]] και [[BMW E39|Σειρά 5 E39]] εφοδιάστηκαν με '''πλευρικούς αερόσακους κεφαλής σωληνωτού σχήματος''' (tubular side airbags)
[[Αρχείο:Curtainairbags.JPG|thumb|300px|right|Πλευρικοί αερόσακοι κουρτίνας (side curtain airbags) με πλευρικούς αερόσακους πλευρών (side torso airbags) σε ένα [[Citroën C4]].]]
Τον Μάιο του [[1998]], η Toyota άρχισε να προσφέρει τον πρώτο '''πλευρικό αερόσακο τύπου κουρτίνας''' (side curtain airbag)
Οι '''πλευρικοί αερόσακοι κουρτίνας με αισθητήρα ανατροπής''' (roll-sensing side curtain airbags)
Τα τελευταία χρόνια, έχουν διαδοθεί κυρίως στα οχήματα που είναι πιο επιρρεπή σε ανατροπές, δηλαδή SUV, pick-up και MPV (πολυμορφικά ενός όγκου). Αναπτύσσονται, όταν ανιχνεύεται ενδεχόμενη ανατροπή. Το σήμα για ανατροπή προέρχεται από έναν αισθητήρα ανατροπής (angular rate sensor), ενώ επιπλέον ένας αισθητήρας [[επιτάχυνση|επιτάχυνσης]] επιβεβαιώνει την ορθότητα του πρώτου. Το σύστημα αναγνωρίζει επερχόμενη ανατροπή του οχήματος πριν αυτό ανατραπεί και έτσι είναι σε θέση να κάνει μια γρήγορη και αξιόπιστη πυροδότηση των πλαϊνών αερόσακων. Συχνά υπάρχει ένας διακόπτης, με τον οποίο ο οδηγός μπορεί να απενεργοποιήσει τη δυνατότητα για όταν επιθυμεί να οδηγήσει το όχημα εκτός δρόμου.
Γραμμή 65 ⟶ 64 :
Οι αερόσακοι γονάτων οδηγού τοποθετούνται στο κάτω μέρος του [[Ταμπλό αυτοκινήτου|ταμπλό]] κάτω από το τιμόνι και αποσκοπούν στη μείωση των τραυματισμών στα κάτω άκρα και ιδίως στα γόνατα.
Το πρώτο μοντέλο με ξεχωριστό '''αερόσακο γονάτων οδηγού''' (driver's knee airbag)
Τα πρώτα αυτοκίνητα ευρωπαϊκής παραγωγής ήταν τα [[Peugeot 407]], [[Citroën C4]] και [[Citroën C5]], το [[2004]] και μόλις λίγους μήνες μετά ακολούθησε το [[Citroën C6]], που παρουσιάστηκε τον Μάρτιο του [[2005]]. Από τότε, έχουν εισαχθεί σε κάποια μοντέλα και άλλων εταιρειών, αν και εξακολουθούν να συναντώνται σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου των αυτοκινήτων.
Γραμμή 76 ⟶ 75 :
=== Aερόσακος μεταξύ των πίσω καθισμάτων ===
[[
To υπερπολυτελές Toyota Crown Majesta και συγκεκριμένα η 5-η γενιά του μοντέλου, που παρουσιάστηκε στις 26 Μαρτίου [[2009]], είναι το πρώτο μοντέλο που φέρει κεντρικό πλευρικό αερόσακο μεταξύ των πίσω καθισμάτων. Ο αερόσακος αυτός βρίσκεται σε μία μεγάλη κεντρική κονσόλα ανάμεσα στα δύο πίσω καθίσματα και σε πλευρική πρόσκρουση ανοίγει μεταξύ των δύο πίσω επιβατών. Να σημειωθεί ότι το μοντέλο παλαιότερα κυκλοφορούσε αποκλειστικά στην ιαπωνική αγορά, αλλά από την πέμπτη γενιά του άρχισε να εξάγεται και στην [[Κίνα]], προσθέτοντας κατά συνέπεια και αριστεροτίμονη εκδοχή.
Γραμμή 85 ⟶ 84 :
=== Αερόσακος μοτοσικλέτας ===
[[
Μετά από 15 χρόνια σχετικής μελέτης και εξέλιξης, τον Σεπτέμβριο του [[2005]] (σεζόν του [[2006]]) η Honda παρουσίασε την πρώτη [[μοτοσικλέτα]] παραγωγής με αερόσακο, την '''Gold Wing 1800'''.
Γραμμή 110 ⟶ 109 :
=== Ευρωπαϊκές προδιαγραφές αερόσακων ===
[[
Στην [[Ευρώπη]] οι ζώνες ασφαλείας έγιναν από τη [[Δεκαετία 1970|δεκαετία του 1970]] υποχρεωτικές στα μπροστινά καθίσματα, όπως και η χρήση τους, ενώ από τη [[Δεκαετία 1980|δεκαετία του 1980]] διαδόθηκαν και στα πίσω καθίσματα, ενώ το σύστημα αερόσακων ήταν ακόμα άγνωστο. Ακόμα και μετά την εμφάνισή τους όμως, οι αερόσακοι δεν είχαν είχαν επιβληθεί ως υποχρεωτικοί για τις αυτοκινητοβιομηχανίες, έως και τα τέλη της [[Δεκαετία 1990|δεκαετίας του 1990]]. Για τον λόγο αυτό, ονομάζονται «συμπληρωματικό σύστημα συγκράτησης» (supplementary restraint system / SRS).
Γραμμή 117 ⟶ 116 :
Αντιθέτως, στις [[ΗΠΑ]] η ύπαρξη του αερόσακου οδηγού είχε γίνει υποχρεωτική ήδη από το [[1989]] και του συνοδηγού από το [[1993]], ενώ η επιβολή χρήσης των ζωνών ασφαλείας δεν ήταν τότε ιδιαίτερα αυστηρή, πλην όμως ήδη από το [[1984]] είχε θεσμοθετηθεί οι αερόσακοι να είναι διπλάσιοι σε μέγεθος και να ανοίγουν με μεγαλύτερη ταχύτητα, με προδιαγραφές τέτοιες ώστε να συγκρατούν '''μη δεμένους''' επιβάτες.
[[
Μολονότι την σεζόν του [[1998]] η νομοθεσία τροποποιήθηκε και επετράπη κάποια μείωση της ταχύτητας που ανοίγουν, ενώ από το [[2007]] απαιτεί υποχρεωτικά και προσαρμοζόμενους αερόσακους (adaptive airbags) ανάλογα με το [[βάρος]] του επιβάτη και την [[ταχύτητα]] πρόσκρουσης, τυπικά εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να ισχύει παράλληλα και ο κανόνας για τους μη δεμένους επιβάτες.
Γραμμή 128 ⟶ 127 :
=== Σωστή χρήση αερόσακων ===
[[Αρχείο:Air bag of front passenger seat in Škoda Fabia I.jpg|thumb|300px|right|Αερόσακος συνοδηγού (passenger airbag) σε
Εδώ είναι αναγκαίο να σημειωθεί το ότι η παρουσία αερόσακου μπορεί να προκαλέσει θάνατο αν έχει προηγηθεί κακή ρύθμιση της απόστασης του οδηγού από τον πίνακα οργάνων και το τιμόνι, καθώς και αν δεν υπάρχει πρόσδεση του οδηγού και του συνοδηγού με [[Ζώνη ασφαλείας|ζώνες ασφαλείας]], λόγω των τρομακτικών [[Επιτάχυνση|επιταχύνσεων]] που αναπτύσσονται κατά την πρόσκρουση.
Σε μία σύγκρουση, αυτό που μπορεί να προκαλέσει το θάνατο του οδηγού και του συνοδηγού, κυρίως είναι η λεγόμενη δευτερογενής σύγκρουση, κατά την οποία οι συμμετέχοντες σε αυτήν,
Άρα, ακόμα και αν το [[αυτοκίνητο]] είναι εφοδιασμένο με αερόσακους, υπάρχει τεράστια πιθανότητα από κακή ρύθμιση του καθίσματος (ως προς την απόσταση από το τιμόνι), το άνοιγμα των αερόσακων να προλάβει τους «εν πτήσει» οδηγό και συνοδηγό και να τους προκαλέσει βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, μέχρι και θάνατο. Για το λόγο αυτό, ζώνες ασφαλείας και αερόσακοι χρησιμοποιούνται '''πάντα μαζί'''.
Γραμμή 151 ⟶ 150 :
=== Μονάδα αερόσακου ===
[[
[[
Η μονάδα του αερόσακου αποτελείται από 3 επιμέρους εξαρτήματα<br />
Γραμμή 175 ⟶ 174 :
Η Κ.Η.Μ.Ε. του συστήματος δέχεται πληροφορίες από τρέχουσες παραμέτρους, όπως το [[βάρος]] οδηγού και συνοδηγού και, αν συμβεί πρόσκρουση, είναι σε θέση να γνωρίζει το μέγεθος και τη σοβαρότητα της κατάστασης, οπότε:
[[
[[Αρχείο:612interior.jpg|thumb|300px|right|Το ταμπλό μιας [[Ferrari 612 Scaglietti]] του 2006. Φαίνεται το κάλυμμα του τιμονιού, που καλύπτει τον αερόσακο οδηγού και το εμφανές ορθογώνιο καπάκι στο πάνω μέρος του ταμπλό μπροστά από τον συνοδηγό, που καλύπτει τον αερόσακο συνοδηγού.]]
Γραμμή 234 ⟶ 233 :
Κατά τη φάση της μετωπικής πρόσκρουσης οι αισθητήρες επιτάχυνσης τοποθετημένοι στο εμπρόσθιο τμήμα του οχήματος ανιχνεύουν την [[επιτάχυνση]], το σήμα στέλνεται στον εγκέφαλο ο οποίος συγκρίνει τις τιμές της επιτάχυνσης και αντιλαμβάνεται μετωπική πρόσκρουση. Ο εγκέφαλος στέλνει έναν ηλεκτρικό παλμό στην μονάδα των αερόσακων και συγκεκριμένα στον πυροκροτητή, όπου αυτός αναφλέγει τα καψούλια με την νιτρική αμμωνία. Αμέσως αρχίζει η πλήρωση του αερόσακου από τα καυσαέρια της καύσης. Ο αερόσακος φουσκώνει μέσα σε 40 χιλιοστά του δευτερολέπτου και η ταχύτητα ανοίγματος συνήθως είναι 150 - 200 μίλια/ώρα (240 - 320 χλμ/ώρα). Μετά, αφού δεν χρειάζεται άλλο, αρχίζει να ξεφουσκώνει λόγω διαφυγής των αερίων από τις τρύπες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι ο αερόσακος ενεργοποιείται '''μόνο''' σε ταχύτητες άνω των 10 - 12 μιλίων/ώρα (16 - 19 χλμ/ώρα).
Στα νεότερα συστήματα αερόσακων, που χρησιμοποιούν '''γεννήτρια αερίων διπλής φάσης (dual stage gas generator)''' η Κ.Η.Μ.Ε. αξιολογεί όλες τις πληροφορίες που προέρχονται από αισθητήρες ανατροπής, ύπαρξης επιβάτη, [[βάρος]] επιβατών, απόστασης από το [[Ταμπλό αυτοκινήτου|ταμπλό]] ή το τιμόνι, [[επιτάχυνση|επιτάχυνσης]] και υπολογίζοντας τη σφοδρότητα της σύγκρουσης ενεργοποιεί στη μονάδα αερόσακου πρώτα τη μία γεννήτρια (70% της δύναμης) και αν είναι απαραίτητο (από τη σφοδρότητα της σύγκρουσης) ενεργοποιεί και την δεύτερη γεννήτρια (επιπλέον 30%) για δύναμη πλήρωσης 100%. Εάν η σοβαρότητα της σύγκρουσης δεν είναι μεγάλης σημασίας ενεργοποιεί μόνο την μία γεννήτρια (70% της δύναμης), για την αποφυγή ατυχήματος που θα μπορούσε να προκληθεί από το άνοιγμα του αερόσακου. Ασφαλώς το σύστημα ξέρει
Επιπρόσθετα, το σύστημα γνωρίζει και την απόσταση του οδηγού και συνοδηγού από την επικίνδυνη ζώνη και αν η απόσταση είναι μικρή, τότε ενεργοποιεί την πρώτη γεννήτρια (70%). Αν τυχόν είναι επικίνδυνα μικρή (λιγότερο από 25 εκατοστά από το στήθος των επιβατών), τότε το σύστημα αποφασίζει και ενεργεί σύμφωνα με την σοβαρότητα της κατάστασης και όλες τις άλλες παραμέτρους.
Γραμμή 241 ⟶ 240 :
=== Πλευρικές προσκρούσεις ===
[[
Ο τρόπος λειτουργίας είναι ακριβώς ο ίδιος με τους εμπρόσθιους αερόσακους, μόνο που αλλάζουν οι μονάδες των αερόσακων. Όπως προαναφέρθηκε, οι αερόσακοι αυτοί χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:<br />
| |||