Συρακούσες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''Συρακούσες''' ([[Αρχαία ελληνική γλώσσα|αρχαία ελληνικά]]: Συρακούσαι, [[Λατινικά]]: Syracusae, [[Ιταλικά]]:Siracusa) είναι πόλη της [[Ιταλία|Ιταλίας]] στην ανατολική ακτή της [[Σικελία|Σικελίας]]. Ιδρύθηκε από τους αρχαίους Έλληνες το 734 ή το [[733 π.Χ.]] και συγκεκριμένα από [[Αρχαία Κόρινθος|Κορίνθιους]] και [[Τενέα|Τενεάτες]] αποίκους. Ήταν η σημαντικότερη πόλη της [[Μεγάλη Ελλάδα|Μεγάλης Ελλάδας]] και μια από τις σπουδαιότερες αρχαίες ελληνικές πόλεις. Στον [[Πελοποννησιακός πόλεμος|Πελοποννησιακό πόλεμο]] (Σικελική εκστρατεία [[415 π.Χ.|415]]-[[413 π.Χ.]]) δέχτηκαν και απέκρουσαν την επίθεση των [[Αθήνα|Αθηναίων]]. Στη συνέχεια εξελίχθηκαν ως μια από τις ακμαιότερες, πλουσιότερες και δυνατότερες ελληνικές πόλεις της Σικελίας μέχρι την υποδούλωσή της στους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] το [[212 π.Χ.]] Ο [[Κικέρων|Κικέρωνας]] την αποκάλεσε ''«Ωραιοτάτην και καταστόλιστον πόλιν»''. Τα εντυπωσιακά ερείπια του κέντρου της αρχαίας πόλης αποτελούν [[Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς|μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς]] της [[ΟΥΝΕΣΚΟ]].

Ο Γέλων πέθανε το [[478 π.Χ.]] και τον διαδέχτηκε ο αδερφόςαδελφός του [[Ιέρων Α' των Συρακουσών|ΙέρωναςΙέρων]]<ref>[[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΑ|Διόδωρος ΙΑ.38]]</ref> ο οποίος ισχυροποίησε ακόμα περισσότερο το κράτος των Συρακουσών. Συμμαχώντας με την πόλη [[Κύμη (Κάτω Ιταλία)|Κύμη]] νίκησε τους [[Τυρρηνοί|Τυρρηνούς]] πειρατές στη [[ναυμαχία της Κύμης]] το [[474 π.Χ.]]<br />

Ο ΙέρωναςΙέρων πέθανε το [[467 π.Χ.]] και τον διαδέχτηκε ο αδερφόςαδελφός του [[Θρασύβουλος των Συρακουσών|Θρασύβουλος]]. Ο Θρασύβουλος δεν είχε τις ικανότητες των προκατόχων του και καθαιρέθηκε με επανάσταση έναν χρόνο μετά.<ref>[[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΑ|Διόδωρος ΙΑ. 67]]</ref> Μετά την πτώση της τυραννίας, κυριάρχησε στην πόλη η δημοκρατική παράταξη. Μεταξύ του 458 και 452 π.Χ. οι γηγενείς κάτοικοι της [[Σικελία]]ς, οι Σικελοί δημιούργησαν ένα ισχυρό κράτος στο εσωτερικό του νησιού και κυρίευσαν ορισμένες ελληνικές και Καρχηδονιακές πόλεις των παραλίων. Οι Συρακούσες κατάφεραν να διαλύσουν το κράτος των Σικελών και να επιβάλλουν την κυριαρχία τους στις περιοχές τους. Το 445 π.Χ. οι Συρακούσιοι κατέλαβαν και τον Ακράγαντα αποκτώντας τον έλεγχο σε μεγάλο μέρος του νησιού. Πολλές Σικελικές πόλεις δυσαρεστημένες από την ηγεμονία των Συρακουσών οδηγήθηκαν σε συμμαχία με την [[αρχαία Αθήνα|Αθήνα]]. Η Αθήνα αναμίχθηκε στα γεγονότα της Σικελίας το 427 π.Χ στέλνοντας μία μικρή δύναμη να βοηθήσει το [[Ρήγιο]] και τους [[Λεοντίνοι|Λεοντίνους]] που απειλούνταν από τις Συρακούσες. Το 416 π.Χ. με αφορμή την βοήθεια που ζήτησε η πόλη [[Έγεστα]] από την Αθήνα για να προστατευτεί από τις επιθέσεις του γειτονικού [[ΣελινούνταςΣελινούς Σικελίας|ΣελινούνταΣελινούντος]], οργανώθηκε από την [[αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] η μεγάλη [[Σικελική εκστρατεία]]. Οι Αθηναίοι πολιόρκησαν τις Συρακούσες όμως μετά την παρέμβαση των [[αρχαία Σπάρτη|Σπαρτιατών]] οι Αθηναίοι ηττήθηκαν και 7.000 Αθηναίοι αιχμαλωτίστηκαν.

Η Έγεστα μετά την αποτυχία των Αθηναίων να τις προσφέρουν βοήθεια στράφηκε στους [[Καρχηδόνα|Καρχηδόνιους]]. Αυτοί ανταποκρίθηκαν στέλνοντας έναν μεγάλο στρατό με τον στρατηγό [[Αννίβας Α΄|Αννίβα]]. Οι Καρχηδόνιοι εξεστράτευσαν στην Σικελία το 409 π.Χ. και κατέλαβαν και κατέστρεψαν τον [[Σελινούντας Σικελίας|Σελινούντα]], την [[Ιμέρα]] και, τον [[Ακράγαντας|Ακράγαντα]], την Γέλα και την Καμάρινα. Οι Συρακούσιοι μπροστά στον κίνδυνο εξέλεξαν στρατηγό αυτοκράτορα τον [[Διονύσιος ο Πρεσβύτερος|Διονύσιο]]. Αυτός αποκτώντας τον απόλυτο έλεγχο του στρατού κατέλαβε την εξουσία και έγινε τύραννος (406 π.Χ.). Ο Διονύσιος στην συνέχεια κατέλαβε πόλεις της ανατολικής Σικελίας καταφέρνοντας να ελέγξει το μεγαλύτερο μέρος του ανατολικού τμήματος του νησιού. Στις επιχειρήσεις αυτές κατέστρεψε ολοσχερώς την [[Νάξος (Σικελία)|Νάξο]]. Το 398 π.Χ. εξεστράτευσε κατά των Καρχηδονιακών βάσεων της Σικελίας και κατάφερε να καταλάβει την Καρχηδονιακή πόλη [[Μοτύη]]. Μετά από αυτές τις εξελίξεις οι Καρχηδόνιοι έστειλαν στρατό στην Σικελία, κατέλαβαν την [[Μεσσήνη (Σικελία)|Μεσσήνη]] και στη συνέχεια πολιόρκησαν τις ίδιες τις Συρακούσες. Οι Συρακούσιοι ενισχυόμενοι με τριάντα πλοία από τους [[αρχαία Σπάρτη|Σπαρτιάτες]] απέκρουσαν τους Καρχηδόνιους και τους νίκησαν στην θάλασσα. Ακολούθησε στην συνέχεια αντεπίθεση των Συρακουσών και ανάκτηση πολλών περιοχών που είχαν χαθεί στον πρόσφατο πόλεμο. Άλλες δύο επιχειρήσεις των Συρακουσών να επιβάλλουν την κυριαρχία τους στην Σικελία απέτυχαν και οι Συρακούσες απέκτησαν σταδιακά τον έλεγχο του μεγαλύτερου τμήματος της Σικελίας. Ο [[Διονύσιος ο Πρεσβύτερος|Διονύσιο]] ενισχυμένος επέκτεινε τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις και στην νότια Ιταλία καταλαμβάνοντας την πόλη [[Καυλωνία]] και υποτάσσοντας το [[Ρήγιο]]. Ο Διονύσιος συγκρούστηκε πάλι με τους [[Καρχηδόνα|Καρχηδόνιους]] και κατάφερε να ανακτήσει τον Σελινούντα.<ref>[[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΓ|Διόδωρος ΙΓ-ΙΕ]]</ref>

Ο [[Διονύσιος ο Πρεσβύτερος|Διονύσιος]] πέθανε το 367 π.Χ. και τον διαδέχτηκε ο γιος του [[Διονύσιος ο Νεότερος]]. Ο Διονύσιος ο Νεότερος δεν διέθετε τις ικανότητες του πατέρα του με αποτέλεσμα δώδεκα χρόνια μετά να ανατραπεί από τον στρατηγό [[ΔίωναςΔίων|Δίωνα]] και να καταφύγει στους Επιζεφύριους Λοκρούς. Ο ΔίωναςΔίων δολοφονήθηκε έναν χρόνο μετά από έναν ηγέτη των αντιπάλων του, τον [[Κάλλιπος|Κάλλιπο]]. Αυτός δεν διατηρήθηκε πολύ καιρό στην εξουσία και δολοφονήθηκε δύο χρόνια μετά. Ακολούθησε τότε στις Συρακούσες μία περίοδος αναρχίας που είχε ως αποτέλεσμα το 346 π.Χ. να ξαναπάρει την εξουσία της πόλης ο [[Διονύσιος ο Νεότερος]]. Οι εξόριστοι Συρακούσιοι τότε ζήτησαν από την μητρόπολή τους την [[αρχαία Κόρινθος|Κόρινθο]] να τους βοηθήσει να διώξουν τον τύραννο και η Κόρινθος ανταποκρίθηκε στέλνοντας στρατό με επικεφαλής τον ναύαρχο [[Τιμολέων|Τιμολέοντα]]. Πριν οι δυνάμεις του ΤιμολέονταΤιμολέοντος φτάσουν στην Σικελία ο τύραννος των Λεοντίνων [[Ικέτας των Λεοντίνων|Ικέτας]] κατέλαβε τις Συρακούσες και περιόρισε τον Διονύσιο στο νησί [[Ορτυγία]]. Ο [[Τιμολέων]] με τις δυνάμεις του νίκησε τον Ικέτα ενώ κατέλαβε και την Ορτυγία συλλαμβάνοντας τον Διονύσιο. Στην συνέχεια ανέλαβε την εξουσία της πόλης και άρχισε την ανασυγκρότησή της (343 π.Χ.). Το 339 π.Χ. οι [[Καρχηδόνα|Καρχηδόνιοι]] επιχείρησαν πάλι εκστρατεία στην Σικελία. Ο Τιμολέων τους αντιμετώπισε στον Κρίμησο ποταμό και τους νίκησε απωθώντας τους. Στην συνέχεια στράφηκε κατά κάποιων τυράννων ελληνικών πόλεων, ορισμένοι απ’ τους οποίους είχαν συμμαχήσει με τους Καρχηδόνιους και τους εκτέλεσε ή τους εκθρόνισε. Οι Καρχηδόνιοι μετά την ήττα και των τελευταίων συμμάχων τους στην Σικελία αναγκάστηκαν να κλείσουν ειρήνη με τον Τιμολέοντα. Ο [[Τιμολέων]] πέθανε το 337 π.Χ. έχοντας πετύχει να απωθήσει τους Καρχηδόνιους και να ισχυροποιήσει τις Συρακούσες.<ref>[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Timoleon*.html Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Τιμολέων]</ref>

=== Η περίοδος του ΑγαθοκλήΑγαθοκλέους ===

Το 316 π.Χ. ανέλαβε την εξουσία ο [[Αγαθοκλής (τύραννος)|Αγαθοκλής]] ο οποίος μετέτρεψε το πολίτευμα σε τυραννία. Ο Αγαθοκλής απέβλεπε στην δημιουργία ενός ισχυρού κράτους με κέντρο τις Συρακούσες και σύντομα στράφηκε κατά των [[Καρχηδόνα|Καρχηδονίων]] που ήταν το ισχυρότερο εμπόδιο στις φιλοδοξίες του. Αφού απέτυχε να τους νικήσει στην Σικελία αποφάσισε να μεταφέρει τον πόλεμο στην Αφρική. Συμμάχησε με τον τύραννο της Κυρήνης [[Οφέλλας|Οφέλλα]] και εξεστράτευσε στα εδάφη της Καρχηδόνας. Αφού κατέλαβε κάποιες πόλεις διέκοψε την εκστρατεία και επέστρεψε στην Σικελία γιατί ο Οφέλλας σταμάτησε να τον στηρίζει και επιπλέον είχε επαναστατήσει η πόλη του [[Ακράγαντας|Ακράγαντα]] στην Σικελία. Με την επιστροφή του συνέχισε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Σικελία καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού. Στην συνέχεια στράφηκε κατά των [[Βρέττιοι|Βρεττίων]] της Νότιας Ιταλίας προσαρτώντας έναν τμήμα στο κράτος του. Ο Αγαθοκλής πέθανε το 289 π.Χ. έχοντας δημιουργήσει ένα μεγάλο κράτος. Μετά τον θάνατο του Αγαθοκλή το κράτος των Συρακουσών εξασθένησε και αντιμετώπισε νέες εισβολές των Καρχηδονίων. Μπροστά στον νέο κίνδυνο οι ελληνικές πόλεις της Σικελίας κάλεσαν για βοήθεια τον [[Πύρρος της Ηπείρου|Πύρρο]] που εκείνη την περίοδο πραγματοποιούσε εκστρατεία στην ΚάτωΜεγάλη ΙταλίαΕλλάδα. Ο Πύρρος νίκησε τους Καρχηδόνιους οι οποίοι είχαν φτάσει πάλι να απειλούν τις Συρακούσες, κατέλαβε την πόλη τους [[Έρυξ (αρχαία πόλη)|Έρυξ]] και τους περιόρισε στην πόλη [[Λιλύβαιο]] στα δυτικά του νησιού. Στην συνέχεια όμως εκδήλωσε ηγεμονικές διαθέσεις με αποτέλεσμα να στραφούν πολλές Σικελικές πόλεις εναντίον του. Μετά την δημιουργία εχθρικού κλίματος στην Σικελία εναντίον του ο Πύρρος αποχώρησε και συνέχισε τις επιχειρήσεις του στην Κάτω Ιταλία.

=== Η περίοδοςΒασιλεία του ΙέρωναΙέρωνος Β' και η πτώσηπτώσις των Συρακουσών ===

Μετά την αποχώρηση του Πύρρου οι Συρακούσες πέρασαν σε μία περίοδο πολιτικής αστάθειας που έληξε το 275 π.Χ. με την αναρρίχηση στην εξουσία του [[Ιέρων Β' των Συρακουσών|ΙέρωναΙέρωνος]] ο οποίος επέβαλλες τυραννικό καθεστώς<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Plb.+1.8&redirect=true Perseus, Η άνοδος του Ιέρωνα]</ref>. Ο ΙέρωναςΙέρων αρχικά αντιμετώπισε τους [[Μαμερτίνοι|Μαμερτίνους]], μίας ομάδας μισθοφόρων από την Καμπανία της Κάτω (Ιταλίας), οι οποίοι είχαν καταλάβει την [[Μεσσήνη (Σικελία)|Μεσσήνη]] και πραγματοποιούσαν επιδρομές στις γύρω περιοχές. Για να τους αντιμετωπίσει έκλεισε συμμαχία με τους Καρχηδόνιους και μετά από μία σειρά επιχειρήσεων κατάφερε να τους περιορίσει. Τότε αυτοί αναγκάστηκαν να ζητήσουν την βοήθεια της [[αρχαία Ρώμη|Ρώμης]]. Η εμπλοκή της Ρώμης στην Σικελία οδήγησε στον [[πρώτος Καρχηδονιακός πόλεμος|πρώτο Καρχηδονιακό πόλεμο]]. Ο ΙέρωναςΙέρων στο διάστημα αυτό έκλεισε ειρήνη με την Ρώμη και κατάφερε να διατηρήσει τις κτήσεις του. Στην συνέχεια συμμάχησε με την Ρώμη.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Plb.+1.16&redirect=true Perseus, Ο Ιέρωνας και η Ρώμη]</ref> Ο ΙέρωναςΙέρων πέθανε το 215 π.Χ . και αφού ο γιός του και διάδοχός του, ο Γέλων Β' είχε πρόωρα πεθάνει, τον διαδέχτηκε ο γιοςνεαρός εγγονός του ο [[Ιερώνυμος των Συρακουσών|Ιερώνυμος]] ο οποίος δολοφονήθηκε ένα χρόνο μετά, από μία φιλορωμαική συνομωσία. Μετά τον θάνατο και του διαδόχου του Ιέρωνα η στάση της πόλης έγινε εχθρική προς τη Ρώμη. Οι Ρωμαίοι τότε πολιόρκησαν τις Συρακούσες με τις λεγεώνες υπό την αρχηγία του υπάτου Μάρκου Κλαυδίου Μαρκέλλου, και τις κατέλαβαν το 212 π.Χ. μετά από πολιορκία ενός έτους και χάρη την προδοσία ενός Ιβηρικού μισθοφόρου. Με την κατάληψη της πόλης, σκότωσαν τον μεγάλο μαθηματικό και μηχανικό της αρχαιότητας [[Αρχιμήδης|Αρχιμήδη]], ο οποίος κατασκευάζοντας ειδικές μηχανές είχε ενισχύσει την άμυνα των Συρακουσών.

!733734/3

|ΊδρυσηΊδρυσις των Συρακουσών από [[αρχαία Κόρινθος|Κορίνθιους]] αποίκους

|ΊδρυσηΊδρυσις της [[ΚαμάριναἘλωρος|Ελώρου]]ς από τους Συρακούσιους στην νοτιοανατολικήνὀτιοανατολική ακτή της [[Σικελία]]

|Περίοδος διακυβέρνησης του [[Ιέρων Α' των Συρακουσών|ΙέρωναΙέρωνος Α΄]]

|ΠερίοδοςΤυραννία του [[Διονύσιος ο Πρεσβύτερος|Διονυσίου του Πρεσβύτερου]]

|Έναρξη της εκστρατείας του [[Τιμολέων|ΤιμολέονταΤιμολέοντος]]

|ΠερίοδοςΤυραννία του [[Αγαθοκλής (τύραννος)|ΑγαθοκλήΑγαθοκλέους]]

|ΠερίοδοςΒασιλεία του [[Ιέρων Β' των Συρακουσών|ΙέρωναΙέρωνος Β΄]]

|ΚατάκτησηΆλωσις των Συρακουσών από τους [[αρχαία Ρώμη|Ρωμαίους]]