Μάης του '68: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαιρώ 31 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q6743
μ bad link repair, replaced: Νάντη → Ναντ με τη χρήση AWB
Γραμμή 14:
Μετά από μήνες συγκρούσεων μεταξύ των σπουδαστών και των Αρχών στο [[Πανεπιστήμιο της Ναντέρ]] στα περίχωρα του Παρισιού, το Πανεπιστήμιο έκλεισε στις [[2 Μαΐου]] [[1968]] με [[λοκ άουτ]] από τη διεύθυνσή του. Οι σπουδαστές στο Πανεπιστήμιο της [[Σορβόνη]]ς συναντήθηκαν στις [[3 Μαΐου]] για να διαμαρτυρηθούν για το κλείσιμο και την ενδεχόμενη αποβολή φοιτητών της Ναντέρ.
 
Τη Δευτέρα, [[6 Μαΐου]], η Εθνική Ένωση Σπουδαστών -η μεγαλύτερη φοιτητική ένωση στη [[Γαλλία]] ακόμα και σήμερα- και η Ένωση των Πανεπιστημιακών Καθηγητών κάλεσε σε πορεία όσους ήθελαν να διαμαρτυρηθούν για την εισβολή της αστυνομίας στη [[Σορβόνη]]. Στην πορεία κατέβηκαν περισσότεροι από 20.000 φοιτητές, καθηγητές και διάφοροι υποστηρικτές με κατεύθυνση τη Σορβόνη, που παρέμενε κλειστή από την αστυνομία, η οποία κινήθηκε εναντίον του πλήθους, που άρχισε να διαλύεται. Ακολούθησαν οδομαχίες, κατά τις οποίες οι διαδηλωτές έστηναν πρόχειρα οδοφράγματα και η αστυνομία απαντούσε με δακρυγόνα. Εκατοντάδες φοιτητές συνελήφθησαν.
 
Στις [[6 Μαΐου]] στην απεργία μπήκαν και οι μαθητές των λυκείων, οι οποίοι την επόμενη ημέρα ενώθηκαν με φοιτητές, καθηγητές και νέους εργάτες και συγκεντρώθηκαν στην [[Αψίδα του Θριάμβου]] απαιτώντας:
Γραμμή 21:
# το άνοιγμα των Πανεπιστημίων της [[Ναντέρ]] και της [[Σορβόνη]]ς από τις Αρχές.
 
Οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν, αφού οι σπουδαστές γύρισαν στις πανεπιστημιουπόλεις, έπειτα από ψεύτικη αναφορά πως η κυβέρνηση δέχτηκε τα αιτήματα, ανακάλυψαν όμως ότι οι σχολές ήταν ακόμη κλειστές. Οι φοιτητές βρίσκονταν σε επαναστατικό πυρετό.
 
Την Παρασκευή [[10 Μαΐου]], ένα τεράστιο πλήθος μαζεύτηκε στην Αριστερή Όχθη (''Rive Gauche'') του [[Σηκουάνας|Σηκουάνα]]. Όταν η αστυνομία τους εμπόδισε να διασχίσουν το ποτάμι, το πλήθος κατέφυγε σε οδοφράγματα κι η αστυνομία επιτέθηκε στις δυο τα ξημερώματα έπειτα από αποτυχημένες διαπραγματεύσεις. Οι οδομαχίες κράτησαν μέχρι το πρωί της επόμενης ημέρας, και προκάλεσαν εκατοντάδες τραυματισμούς και συλλήψεις. Τα γεγονότα μεταδίδοντας απευθείας από το ραδιόφωνο, ενώ την επόμενη ημέρα προβάλλονταν πλάνα στην τηλεόραση.
 
Η σκληρή αντίδραση της κυβέρνησης προκάλεσε κύμα αλληλεγγύης για τους απεργούς, ενώ πολλοί γνωστοί [[Γαλλία|Γάλλοι]] τραγουδιστές και ποιητές ενστερνίστηκαν τις επαναστατικές ιδέες μετά την αποκάλυψη των αστυνομικών βιαιοτήτων. Το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα υποστήριξε απρόθυμα τους σπουδαστές, τους οποίους θεωρούσε ''τυχοδιώκτες'' και ''αναρχικούς'', και οι σημαντικότερες Αριστερές Ομοσπονδίες, η Γενική Εργατική Συνομοσπονδία (Confédération Générale du Travail) και ο Σύνδεσμος Μηχανικών κάλεσαν σε μια ημέρα γενικής απεργίας και πορείας τη Δευτέρα [[13 Μαΐου]].
 
Εκείνη την ημέρα, πάνω από ένα εκατομμύριο πολιτών βγήκε στην πορεία στους δρόμους του [[Παρίσι|Παρισιού]]. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός [[Ζωρζ Πομπιντού]] ανήγγειλε την απελευθέρωση των κρατουμένων και την επαναλειτουργία της [[Σορβόνη]]ς. Το κύμα των απεργιών εντούτοις δεν υποχώρησε, παρά το πλήθος εξοργίστηκε περισσότερο.
 
Όταν ξανάνοιξε η [[Σορβόνη]], οι σπουδαστές την κατέλαβαν και την ανακήρυξαν αυτόνομο «[[λαϊκό πανεπιστήμιο]]». Περίπου 401 λαϊκές «επιτροπές δράσης» συστάθηκαν στο [[Παρίσι]] και αλλού στις εβδομάδες που ακολούθησαν για να εκφράσουν τις διαμαρτυρίες ενάντια στην κυβέρνηση και τη [[Γαλλία|γαλλική]] κοινωνία.
 
Στις επόμενες ημέρες, οι εργαζόμενοι άρχισαν να κάνουν κατάληψη στα εργοστάσια, ξεκινώντας με μια καθιστική διαμαρτυρία στις αεροπορικές εγκαταστάσεις κοντά στη [[ΝάντηΝαντ]] στις [[14 Μαΐου]], κατόπιν με μια άλλη απεργία σε εργοστάσιο συναρμολόγησης της [[Renault]] κοντά στη [[Ρουέν]], η οποία επεκτάθηκε στα κατασκευαστικά εργοστάσια της [[Renault]] στην κοιλάδα του [[Σηκουάνας|Σηκουάνα]] και στο [[Παρίσι|παρισινό]] προάστιο Βoulogne-Billancourt.
Μέχρι τις [[16 Μαΐου]] οι εργαζόμενοι είχαν καταλάβει περίπου πενήντα εργοστάσια και μέχρι τις [[17 Μαΐου]] 200.000 εργαζόμενοι απεργούσαν. Ο αριθμός αυτός διογκώθηκε σε δύο εκατομμύρια εργαζομένους την επόμενη ημέρα και έπειτα δέκα εκατομμύρια. Κατά προσέγγιση δηλαδή τα δύο τρίτα του [[γαλλία|γαλλικού]] εργατικού δυναμικού βρίσκονταν σε απεργία την εβδομάδα που ακολούθησε.
 
Γραμμή 90:
== Ο Μάης του '68 σε διεθνές πλαίσιο ==
 
Ο ''Μάης του '68'' δεν ήταν μια μεμονωμένη «γαλλική υπόθεση». Αντίθετα, υπήρξαν διαμαρτυρίες φοιτητών σε όλο τον κόσμο.
 
Τα γεγονότα προηγήθηκαν στις [[Ηνωμένες Πολιτείες]], όταν ο Πρόεδρος [[Λίντον Τζόνσον]] αποσύρθηκε από την προεδρική εκστρατεία το Μάρτιο του [[1968]], λόγω της αυξανόμενης λαϊκής διαμαρτυρίας. Ακολούθησε στις [[4 Απριλίου]] η δολοφονία του [[Μάρτιν Λούθερ Κινγκ]] και η φοιτητική κατάληψη και το κλείσιμο του Πανεπιστημίου Κολούμπια στις [[23 Απριλίου]].
 
Στο [[Μεξικό]], τη νύχτα της [[2 Οκτωβρίου|2ης Οκτωβρίου]] [[1968]], μια πορεία σπουδαστών [[σφαγή του Τλατελόλκο|τελείωσε μέσα σε έναν καταιγισμό σφαιρών]] στην Plaza de las Tres Culturas στο Tlatelolco, στην [[Πόλη του Μεξικού]], δέκα μέρες πριν τους [[Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1968|Ολυμπιακούς του 1968]].
 
Τα φοιτητικά κινήματα στις [[Ηνωμένες Πολιτείες]] και τη [[Γερμανία]] ήταν απομονωμένα από την εργατική τάξη, αλλά στην [[Ιταλία]] και στην [[Αργεντινή]] και οι εργαζόμενοι ένωσαν τις δυνάμεις τους στις προσπάθειες να δημιουργηθεί μια ριζικά διαφορετική κοινωνία.
Γραμμή 100:
Στο [[Βέλγιο]], φοιτητές από το [[φλαμανδία|φλαμανδικό]] πανεπιστήμιο ''Katholieke Universiteit Leuven'' διαμαρτυρήθηκαν ενάντια στην επιβολή της [[γαλλική γλώσσα|γαλλικής γλώσσας]] στο πανεπιστήμιο, κάτι που οδήηγησε στη δημιουργία ξεχωριστού γαλλόφωνου πανεπιστημίου (''Université catholique de Louvain'').
 
Στην [[Ανατολική Ευρώπη]], φοιτητές στην [[Πολωνία]] και στη [[Γιουγκοσλαβία]] διαμαρτυρήθηκαν εναντίον της περιστολής της ελευθερίας του λόγου από το [[κομουνισμός|κομουνιστικό καθεστώς]] ενώ στην [[Τσεχοσλοβακία]] η [[Άνοιξη της Πράγας]] διεύρυνε τα πολιτικά δικαιώματα μέχρι την καταστολή της από τη [[Σοβιετική Ένωση]] και τους συμμάχους της από το [[Σύμφωνο της Βαρσοβίας]].
 
Πολλοί φοιτητές επίσης ασχολήθηκαν με τα ζητήματα του "Τρίτου Κόσμου". Δημιουργήθηκαν σοσιαλιστικά κινήματα με αναφορές στην [[Κούβα]], το [[Βιετνάμ]] και την [[Κίνα]], αναδεικνύοντας προσωπικότητες όπως ο [[Φιντέλ Κάστρο]], ο [[Τσε Γκεβάρα]] και ο [[Μάο Τσε Τουνγκ]].