Νετρόνιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαιρώ 105 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q2348
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Quark structure neutron.svg|thumb|right|Το νετρόνιο αποτελείται από 3 κουάρκ - δύο κάτω (''down'') και ένα πάνω (''up'') quark ('''udd''').]]
Στη [[φυσική]], το '''νετρόνιο''' είναι ένα υποατομικό [[σωματίδιο]] χωρίς [[ηλεκτρικό φορτίο]](ουδετερόνιο) που μαζί με το [[πρωτόνιο]] συνιστούν τους [[ατομικός πυρήνας|πυρήνες]] των [[άτομο|ατόμων]]. Ανακαλύφθηκε το [[19301935]] από τον [[Τζέιμς Τσάντγουικ]] που έκανε πειράματα πάνω σε αποτελέσματα του [[Βάλτερ Μπότε]]. Έχει [[μάζα]] 939.565 MeV/c (1,6749x10<sup>−27</sup> kg, λίγο μεγαλύτερη από αυτή του [[πρωτόνιο|πρωτονίου]]-το οποίο έχει μάζα ίση με περίπου 1.673x10<sup>−27</sup> kg). Το [[σπιν]] του είναι ίσο με ½ και για το λόγο αυτό κατατάσσεται στα [[Φερμιόνιο|φερμιόνια]],δηλαδή στα σωματίδια της ύλης. Το [[αντισωματίδιο]] του ονομάζεται [[αντινετρόνιο]]. Το νετρόνιο και το πρωτόνιο είναι δύο διαφορετικές εκφάνσεις ενός [[νουκλεόνιο|νουκλεονίου]].
 
Ο [[Ατομικός πυρήνας|πυρήνας]] των περισσότερων [[άτομο|ατόμων]] (όλων εκτός του πρώτιου, του πιο κοινού [[ισότοπο|ισοτόπου]] του [[υδρογόνο]]υ, το οποίο αποτελείται από ένα μόνο πρωτόνιο) αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια.Στα πρώτα 20 [[χημικά στοιχεία]] του [[Περιοδικός Πίνακας|Περιοδικού Πίνακα]] ο αριθμός των νετρονίων είναι ίσος(ή σχεδόν ίσος)με τον αριθμό των [[πρωτόνιο|πρωτονίων]],όσο όμως αυξάνεται ο [[ατομικός αριθμός|ατομικός αριθμός Ζ]] ενός στοιχείου,τόσο περισσότερα γίνονται τα νετρόνια μέσα στον πυρήνα(στους ραδιενεργούς πυρήνες ο αριθμός των νετρονίων είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν των πρωτονίων-πχ σε έναν πυρήνα [[ουράνιο|ουρανίου]] U-235 υπάρχουν 92 πρωτόνια και 143 νετρόνια)!Ισχύει πάντοτε στην [[πυρηνική φυσική]] ότι ο αριθμός των νετρονίων είναι μεγαλύτερος ή ίσος του αριθμού των πρωτονίων(με μοναδική εξαίρεση το πρώτιο)!
 
== Ιδιότητες ==
Τα νετρόνια ως ηλεκτρικώς ουδέτερα σωματίδια, δεν ιονίζουν την ύλη όταν διέρχονται μέσα από αυτήν και η πορεία τους δεν εκτρέπεται από ηλεκτρικά ή μαγνητικά πεδία.Συνεπώς,ένα νετρόνιο αν βρεθεί κοντα σε έναν ατομικό πυρήνα δεν πρόκειται να δεχθεί κάποια επίδραση(θετική ή αρνητική),παρά μόνο αν βρεθεί πολύ κοντά σε αυτόν(όπου και τότε θα επιρεαστεί από την [[ισχυρή πυρηνική δύναμη]]),εν αντίθεσει με το [[πρωτόνιο]](που θα αλληλεπιδράσει έτσι και αλλιώς ηλεκτρομαγνητικά με τον πυρήνα). Όταν βρίσκονται έξω από τον πυρήνα του ατόμου, είναι ασταθή και έχουν μέσο χρόνο ζωής 885.8 ± 3.4 s ([[δευτερόλεπτο|δευτερόλεπτα]]) (περίπου 15 λεπτά)[http://physics.nist.gov/Divisions/Div846/Gp3/FunPhys/lifetime.html] και μετά διασπώνται προς ένα [[πρωτόνιο]], ένα [[ηλεκτρόνιο]] και ένα [[νετρίνο|αντινετρίνο]] του ηλεκτρονίου. Τα νετρόνια σε αυτή την ασταθή κατάσταση ονομάζονται ''ελεύθερα νετρόνια''. Η ίδια διαδικασία διάσπασης ([[διάσπαση βήτα]] ή εκπομπή [[ακτινοβολία βήτα|ακτινοβολίας βήτα]]) χαρακτηρίζει και μερικούς ραδιενεργούς πυρήνες. Το νετρόνιο κατηγοριοποιείται ως [[βαρυόνιο]] καθώς αποτελείται από 3 κουάρκ, δύο κάτω (down) [[quark]]s και ένα πάνω (up) quark (udd). Η [[αντιύλη]] του νετρονίου ισοδυναμεί με το [[αντινετρόνιο]].
 
Ο αριθμός των νετρονίων καθορίζει το ισότοπο ενός στοιχείου. (Για παράδειγμα, το ισότοπο του άνθρακα-12, έχει 6 πρωτόνια και 6 νετρόνια, ενώ το ισότοπο του άνθρακα-14 έχει 6 πρωτόνια και 8 νετρόνια). Τα ισότοπα είναι άτομα του ίδιου στοιχείου τα οποία έχουν δηλαδή τον ίδιο [[ατομικός αριθμός|ατομικό αριθμό]] (αριθμός των πρωτονίων και ηλεκτρονίων), αλλά διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τον [[μαζικός αριθμός|μαζικό αριθμό]](αριθμός [[νουκλεόνια|νουκλεονίων]]) λόγω του διαφορετικού αριθμού νετρονίων.
 
== Αλληλεπιδράσεις ==
Γραμμή 17:
# συνίσταται από ηλεκτρικά φορτισμένα [[quark]]s.
 
Το νετρόνιο συμμετέχει σε ασθενείς πυρηνικές αλληλεπιδράσεις όπου μετατρέπεται σε πρωτόνιο και ταυτόχρονα παράγεται ένα ηλεκτρόνιο και ένα αντινετρίνο του ηλεκτρονίου. Αυτό γίνεται στη [[διάσπαση βήτα]] και συμβαίνει για να "''αποφορτιστεί''" κάποιος ατομικός πυρήνας από την παρουσία πολλών πρωτονίων των οποίων η αμοιβαία απώθηση λόγω ομόνυμου ηλεκτρικού φορτίου καθιστά τον πυρήνα ασταθή.
 
Επίσης, το νετρόνιο συμμετέχει στη βαρυτική αλληλεπίδραση όπως και κάθε σώμα με μάζα. Ωστόσο, η βαρύτητα είναι τόσο ασθενής και θεωρείται αμηλητέα στα περισσότερα πειράματα σωματιδιακής φυσικής.