Χρυσαυγή Κοζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Απέχει τριάντα λεπτά αποαπό την πόλη των [[Γρεβενά|Γρεβενών]] και είκοσι λεπτά αποαπό την κωμόπολη του [[Τσοτύλι|Τσοτυλίου]]. Η τοπική αρχιτεκτονική διατηρεί το παραδοσιακό ύφος, με λιθόκτιστα σπίτια κτισμένα αποαπό ντόπιους μαστόρους, να δίνουν μια ιδιαίτερη και εντυπωσιακή εικόνα. Ακόμη το φυσικό κάλλος του ορεινού τοπίου ειναιείναι εξαιρετικό.

Νότια του χωριού υπάρχουν σωροί αποαπό πέτρες, πιθανόν κατάλοιπα αρχαίου στρατιωτικού καταυλισμού που έλεγχε τις ορεινές διαβάσεις.

Εκεί βρέθηκε και χάλκινο αγαλματίδιο της [[Αθηνά|θεάς Αθηνάς]], καθώς και αιχμές αποαπό [[δόρυ|δόρατα]], [[ξίφος|ξίφη]] και μεταλλικά [[αγγείο (αρχαιολογία)|αγγεία]]. Επίσης βρέθηκαν νομίσματα των ελληνιστικών, ρωμαϊκών και βυζαντινών χρόνων.

Οι πρώτοι οικιστές, σύμφωνα με την παράδοση, εγκαταστάθηκαν στην τοποθεσία "Σελιό" 2 χιλιόμετρα βόρεια του χωριού. Στην εδαφική της περιοχή υπήρχαν σκόρπιοι οικισμοί, οι οποίοι καταστράφηκαν αποαπό επιδρομές τουρκαλβανώνΤουρκαλβανών. Οι εναπομείναντες φαίνεται να ίδρυσαν το χωριό, χωρίς να είναι γνωστό με ακρίβεια το πότε. Το βέβαιο είναι πως το χωριό προϋπήρχε του 1534, όπως βεβαιώνουν γραπτές μαρτυρίες.

Το 1793 πολλά χωριά του Βοΐου [[εξισλαμισμός|εξισλαμίστηκαν]] και έγιναν [[τσιφλίκι|τσιφλίκια]] [[μπέης|μπέηδων]] φιλικά προσκείμενων στον [[Αλή Πασάς|Αλή Πασά]]. Στη Χρυσαυγή εγκαταστάθηκε ο μπέης Αλή Κούκος, στον οποίο οι κάτοικοι πλήρωναν προστατευτικό φόρο που αντιστοιχούσε στο ένα δέκατο της παραγωγής τους ([[δεκάτη]]). Εκτός αποαπό τον χρηματικό φόρο, οι κάτοικοι ήταν υποχρεωμένοι, όταν γινόταν γάμος, να παραδίδουν στον μπέη τη νύφη, για να περάσει μαζί του την πρώτη νύχτα του γάμου της. Αυτό το έθιμο μερικοί δεν το ανέχτηκαν και έτσι δολοφόνησαν τον μπέη το 1830. Η επόμενη μέρα θεωρήθηκε αποαπό τους κατοίκους σαν μια "χρυσή αυγή". Το 1962 αποκαλύφθηκαν έπειτα αποαπό εκσκαφή τα οστά του μπέη στη θέση Κούκος.