Τζον Ρωλς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Anvo (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 49:
Φιλοδοξία του Ρωλς είναι να δημιουγήσει ένα νοητικό πείραμα με το οποίο το προκαταρτικό στάδιο της συνήθους διαδικασίας διαπραγμάτευσης περί δικαίου-- το στάδιο δηλαδή κατά το οποίο λαμβάνουμε αποφάσεις για το ποια χαρακτηριστικά των προσώπων θα λάβουμε υπόψη και ποια θα αγνοήσουμε-- διεξάγεται έως την ολοκλήρωσή του. Αν ο Ρωλς επιτύχει κάτι τέτοιο, η πρωταρχική θέση μπορεί να λειτουργήσει ως ένας πλήρης προσδιορισμός της ηθικής θέσης που πρέπει να λάβουμε όταν διαπραγματευόμαστε περί της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Παρά την προσοχή που έλαβε η πρωταρχική θέση του Ρωλς, ισοδύναμη αν όχι σημαντικότερη είναι η ιδέα του για την «αναστοχαστική ισορροπία». Αυτή η ιδέα είναι η εκτίμηση του Ρωλς για τον τρόπο που πρέπει να διεξάγεται η διαπραγμάτευση για την ηθικότητα, εν γένει, αλλά ιδιαιτέρως για το δίκαιο και λειτουργεί ως το μετα-θεωρητικό πλαίσιο εντός του οποίου τίθεται η έννοια της πρωταρχικής θέσης.
Η άναστοχαστική ισορροπία είναι ουσιαστικά μια διαδικασία τριών βημάτων με τα οποία κάποιος στο (1) αναγνωρίζει μια υπό έλεγχο ομάδα κρίσεων περί δικαιοσύνης (ενοράσεις περί δικαιοσύνης που φαίνονται σχετικά ασφαλείς, όπως ότι η δουλεία και η δίωξη του θρησκεύματος είναι άδικες), στο (2) επιχειρεί να εξηγήσει και να δικαιολογήσει αυτές τις υπό εξέταση κρίσεις ανακαλύπτοντας (σχετικώς αφαιρετικά) ποιες αρχές δικαιοσύνης μπορούν να λειτουργήσουν ως θεμέλιά τους και στο (3) αντιμετωπίζει οποιαδήποτε έλλειψη εναρμόνισης μεταξύ των αρχών στις οποίες κάποιος έχει καταλήξει και των κρίσεων περί δικαιοσύνης διαφορετικών από εκείνων της ομάδας από την οποία εκείνος ξεκίνησε.
Για να δώσουμε ένα παράδειγμα: υποθέστε ότι ξεκινώ μια εύλογη κρίση ότι η άρνηση κάποιου εστιατορίου να εξυπηρετήσει κάποιο πρόσωπο απλώς επειδή είναι έγχρωμο ή Εβραίος είναι άδικη και συνεχίζω την εξήγηση αυτής της κρίσης μέσω μιας αρχής που λέει ότι η διάκριση που βασίζεται μόνον στην φυλή είναι άδικη, ή (εναλλακτικά) ότι από την άποψη της δικαιοσύνης η φυλή είναι ένα άσχετο χαρακτηριστικό του προσώπου. Ας υποθέσουμε ότι έχω μια άλλη εύλογη κρίση για το δίκαιο της θετικής δράσης· ότι θεωρώ πως η φυλή αποτελεί χαρακτηριστικό του προσώπου το οποίο οι θεσμοί ανώτατης εκπαίδευσης θα πρέπει να λάβουν υπόψη κατά τις διαδικασίες εισαγωγής. Αν η ιδέα μου περί δικαίου είνει εγγενώς συνεκτική, θα αναγκαστώ να διαπραγματευτώ την φαινομενική σύγκρουση μεταξύ της αρχής περί δικαίου που χρησιμοποίησα για να εξετάσω την αρχική εύλογη κρίση μου, από τη μια, και την εύλογη κρίση με την οποία συγκρούεται η αρχή αυτή, από την άλλη. Ο Ρωλς υποστηρίζει ότι θα υπάρχει αναπόφευκτα μια αλληλεπίδραση μεταξύ της πρώτης τάξεως κρίσεως του προσώπου περί δικαιοσύνης και των ανώτερης τάξεως δεσμεύσεων που παίρνουν την μορφή αρχών δικαιοσύνης. Στην περίπτωση αυτή «αναστοχαστική ισορροπία» είναι το όνομα τόσο της ιδανικής κατάστασης στην οποία όλες οι εύλογες πεποιθήσεις του προσώπου περί δικαιοσύνης βρίσκονται σε αρμονία με τις περισσότερο αφηρημένες περί δικαίου αρχές του, όσο και των διαδικασιών με τις οποίες καταλήγει στην κατάσταση αυτή.
Υπάρχει η αίσθηση ότι η ιδέα του Ρωλς για την αναστοχαστική ισορροπία δεν είναι παρά μια περιγραφή της ορθολογικής μεθόδου δικαιολόγησης της ηθικότητας. Η ρητή έγκριση αυτής της μεθόδους από τον Ρωλς, όμως, έρχεται σε αντιπαράθεση με τα φιλοσοφικά πορίσματα της εποχής του, τουλάχιστον από μια σημαντική άποψη, αφού ισοδυναμεί με απόρριψη της απόλυτης προτεραιότητας των αρχών όπως αυτή εξετάζεται στο ''Anarchy, State and Utopia ''(1974) του Robert Nozick. Στο έργο αυτό, μια αφηρημένη ηθική αρχή που εισάγεται στην αρχή του βιβλίου--χονδρικά, το απόλυτο δικαίωμα των ατόμων στην αυτοκυριαρχία, την ιδιοκτησία και στις συμβάσεις--χρησιμοποιείται για την ισοπέδωση άλλων, περισσότερο συγκεκριμένων ηθικών διαισθήσεων, όπως εκείνης που μας λέει ότι είναι άδικο οι εργοδότες να κάνουν φυλετικές διακρίσεις, ή εκείνης που μας λέει ότι είναι άδικο να αφήσουμε κάποιον που χρειάζεται άμεση ιατρική περίθαλψη να πεθάνει επειδή δεν μπορεί να πληρώσει για την θεραπεία. Αρνούμενος την προτεραιότητα των αρχών έναντι συγκεκριμένων εύλογων κρίσεων, η ιδέα του Ρωλς για την αναστοχαστική ισορροπία μπορεί να ερμηνευθεί ως αντίδραση και προφύλαξη έναντι των επί αυστηρών αρχών επιχειρημάτων των φιλοσόφων. Εντούτοις, μπορούμε να προσθέσουμε ότι την έννοια της «αναστοχαστικής ισορροπίας» (όσο και την καθ' αυτό έκφραση) αρχικά εισήγαγε ο Nelson Goodman στο Κεφάλαιο 3 του βιβλίου του «Fact, Fiction and Forecast».
== Σπουδές ==
| |||