Ακονκάγκουα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{coord|32|39|12.35|S|70|00|39.9|W|type:mountain|display=title}}
[[Αρχείο:Aconcagua (aerial).jpg|thumb|250px|Ενάερια άποψη της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγκουα]]
Η '''Ακονκάγκουα''' ή '''Ακονκάγουα''' <ref>{{cite web |url=http://www.kykladesnews.gr/kosmos/60-cosmoscategory/52644-2010-01-29%2006-06-05.html |title=18χρονη κατέκτησε το Έβερεστ |accessdate=2013-07-05 |format= |work=kykladesnews.gr |language= ελληνικά}}</ref><ref>{{cite web |url=http://el.glosbe.com/de/el/Luzern |title=German-Greek Λεξικό |accessdate=2013-07-05 |format= |work=Glosbe |language= ελληνικά-γερμανικά}}</ref>([[ισπανική γλώσσα|ισπανικά]]: ''Aconcagua'' <small> ορθή προφορά [[ΔΦΑ]]</small>: [akoŋˈkaɣwa], '''Ακονκάγουα''') είναι το ψηλότερο βουνό στην [[Αμερική]] με ύψος 6.959 μέτρα.<ref name="IGNmax">{{cite web |url= http://www.ign.gob.ar/AreaProfesional/Geografia/DatosArgentina/MaximasAlturas|title= Alturas y Depresiones Máximas en la República Argentina|language= Ισπανικά|trans_title = Maxium peaks and lows in the Argentine Republic|last1= Albanese|first1= Rubén|year= 2009|work= |publisher= Instituto Geográfico Nacional|accessdate=6 Μαρτίου 2012}}</ref> Βρίσκεται στις [[Άνδεις]], στην [[επαρχία Μεντόσα]] της [[Αργεντινή]]ς, 112 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πρωτεύουσα της επαρχίας [[Μεντόσα]]. Η κορυφή απέχει περίπου 5 χιλιόμετρα από την επάρχείαεπαρχία Σαν Χουάν και 15 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη [[Χιλή]]. Η Ακοκάνγκουα είναι η υψηλότερη κορυφή τόσο στο [[δυτικό ημισφαίριο|δυτικό]] όσο και στο [[νότιο ημισφαίριο]].
 
Η Ακοκάνγκουα που οριοθετείται από τις [[κοιλάδα (γεωγραφία)|κοιλάδες]] Βάγε ντε λας Βάκας (Valle de las Vacas) στα βόρεια και ανατολικά και τη Βάγε ντε λος Ορκόνες Ινφεριόρ (Valle de los Horcones Inferior) στα δυτικά και νότια. Το βουνό και η γύρω περιοχή είναι μέρος του Επαρχιακού πάρκου ΑκονκάγκουαςΑκονκάγκουα. Το βουνό έχει μια σειρά από [[παγετώνας|παγετώνες]]. Ο μεγαλύτερος παγετώνας είναι ο Horcones Ventisquero Inferior με μήκος περίπου 10 χιλιομέτρων, που κατέρχεται από το νότιο μέτωπο και φτάνει σε υψόμετρο περίπου 3600 μ. κοντά στη κατασκήνωση Κονφλουένσια.<ref>Servei General d'Informacio de Muntanya, 2002, «Χάρτης 1:50.000 της Ακονκάγκουας", δημοσιευμένος από το Cordee</ref> Δύο άλλα μεγάλα παγετωνικά συστήματα είναι τα Ventisquero de las Vacas Sur και Glaciar Este / Ventisquero Relinchos, που έχουν μήκος περίπου 5 χιλιομέτρων. Ωστόσο, το πιο γνωστός είναι ο βόρειο-ανατολικός Πολωνικός παγετώνας, μέρος μιας κοινής διαδρομής ανάβασης.
 
Το βουνό δημιουργήθηκε από την καταβύθισης της πλάκας Νάζκα κάτω από την πλάκα της Νότιας Αμερικής κατά τη διάρκεια της πρόσφατης γεωλογικής των Άνδεων. Κατά το ταξίδι του με το ''Μπιγκλ'' ο [[Κάρολος Δαρβίνος]] ανέφερε ότι ήταν ενεργό [[ηφαίστειο]] όμως πρόσφατες έρευνες απορρίπτουν αυτήν την υπόθεση, υποστηρίζοντας ότι είναι αποτέλεσμα της περίπλοκης δράσης [[ρήγμα (γεωλογία)|ρηγμάτων]].<ref>Simkin, T. and Siebert, L. (2002-). [http://www.volcano.si.edu/education/questions/index.cfm?faq=04 What is the world's highest volcano?] Smithsonian Institution, Global Volcanism Program. Ανακτήθηκε την 28 Νοεμβρίου 2007.</ref> Η προέλευση του ονόματος αμφισβητείται. Είτε προέρχεται από τη λέξη των [[Μαπούτσε]] Ακόνκα-Ουε (Aconca-Hue), η οποία αναφέρεται στοστον [[Ακονκάγκουα (ποταμός)|ποταμό Ακονκάγκουα]] και σημαίνει «προέρχεται από την άλλη πλευρά», την λέξη της γλώσσαγλώσσας [[Κέτσουα]] Άκον Κάουαν, που σημαίνει «πέτρινος φρουρός», ή τη λέξη Κέτσουα Άνκο Κάουακ, «άσπρος φρουρός».<ref name="secor_name">Secor, ''op. cit.'', p. 13.</ref>
 
== Γεωλογία ==
Η Ακονκάγκουα είναι μια από τις βουνοκορφές της κύριας οροσειράς των Άνδεων, η οποία δημιουργήθηκε από την καταβύθιση της [[τεκτονικές πλάκες|τεκτονικής πλάκας]] Νάζκα κάτω από τητην πλάκα της Νότιας Αμερικής. Η καταβύθιση μίας πλάκας κάτω από μια άλλη έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ηφαιστείων. Όμως, η Ακονκάγκουα βρίσκεται σε μία ζώνη χωρίς ενεργά [[ηφαίστειο|ηφαίστεια]], η οποία εκτείνεται από το 28° μέχρι το 33° νότιο παράλληλο. Η έλλειψη ηφαιστείων είναι αποτέλεσμα της περίεργης τεκτονικής της περιοχής. Συνήθως η βυθιζόμενη πλάκα έχει κλίση 30° μοιρών. Όμως, σύμφωνα με σεισμικές μελέτες, η πλάκα κάτω από τη περιοχή της Ακονκάγκουα βρίσκεται πιο επιφανειακά και βυθίζεται με μικρότερη κλίση, περίπου 5 με 10 μοίρες. Η μικρή κλίση της βυθιζόμενης πλάκας προκάλεσε επίσης πέρα από τη λήξη της ηφαιστειακής δραστηριοτήταςδραστηριότητας, την εντόνηέντονη [[ρήγμα (γεωλογία)|ρηγμάτωση]] στην περιοχή, η οποία ανύψωσε την Ακονκάγκουα.<ref name=geolscrib>Marieke Dechesne [http://www.scribd.com/doc/24836826/Geology-of-Aconcagua The Geology of Aconcagua] Scrib.com. Ανακτήθηκε την 18 Ιουλίου 2012</ref>
 
Υπολογίζεται ότι αυτή η αλλαγή στην κλίση της πλάκας συνέβη για άγνωστο λόγο στο ύστερο [[Μειόκαινο]], πριν από 8 με 10 εκατομμύρια χρόνια. Πριν συμβεί αυτή η αλλαγή, η Ακονκάγκουα ήταν ενεργό στρωματοηφαίστειο. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Ακονκάγκουα ξεκίνησε στο ύστερο [[Κρητιδικό]] και συνεχίστηκε μέχρι το Μειόκαινο. Τα πετρώματα στις πλαγίεςπλαγιές του βουνού είναι [[λάβα|λάβες]], πυροκλαστικά και κλαστικά πετρώματα. Η Ακονκάγκουα ήταν μέρος ενός μεγάλου ηφαιστειακού συμπλέγματος με πολλές ηφαιστειακές φλέβες, το οποίο βρισκόταν κοντά σε μια ρηχή θάλασσα. Πετρώματα από αυτή τη θάλασσα έχουν βρεθεί στη γύρω περιοχή και είναι καρβονίτες, [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθοι]] και άλλα πετρώματα που γέμιζαν τη θάλασσα.<ref name=geolscrib/>
 
== Ανάβαση ==
Γραμμή 18:
Εκτός από την ανάβαση από τη βόρεια διαδρομή, η οποία είναι η πιο εύκολη και πολυχρησιμοποιημένη διαδρομή υπάρχουν και αρκετές άλλες. Η δεύτερη πιο πολυσύχναστη διαδρομή είναι η διάσχιση του Πολωνικού Παγετώνα, γνωστή και ως «Falso de los Polacos» διαδρομή. Αυτή η διαδρομή προσεγγίζει το βουνό μέσα από την κοιλάδα Βάκας, ανηφορίζει προς τη βάση του πολωνικού παγετώνα και στη συνέχεια συνεχίζει όμοια με τη συνηθισμένη διαδρομή για την τελική ανάβαση στην κορυφή. Η τρίτη πιο δημοφιλής διαδρομή είναι ο ίδιος ο πολωνικός παγετώνας. Οι διαδρομές προς την κορυφή από τις νότιες και νοτιοδυτικές ράχες είναι πιο απαιτητικές και η ανάβαση από το νότιο πρόσωπο θεωρείται πολύ δύσκολη.
 
Το πιο κοντινό χωριό στην Ακονκάγκουα είναι το [[Πουέντε ντε Ίνκα]], σε υψόμετρο περίπου 2.740 μέτρων. Η κατασκήνωση βάση είναι γνωστή ως Πλάσα ντε Μούλας, σε υψόμετρο 4.370 μέτραμέτρων. Θεωρείται ότι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στο κόσμο μετά από αυτή του [[όρος Έβερεστ|όρους Έβερεστ]].
 
=== Ιστορία ===
Η πρώτη προσπάθεια για την κατάκτηση της ΑκονκάγκουαςΑκονκάγκουα από ένα Ευρωπαίο έγινε το 1883 από μια ομάδα της οποίας ηγείτο ο Γερμανός γεωλόγος και εξερευνητής Πάουλ Γουσφελντ. Ξεγέλασε τους αχθοφόρους με την ιστορία ότι υπήρχε θησαυρός στο βουνό και πλησίασε το βουνό από το Ρίο Βολκάν, κάνοντας δύο απόπειρες για την κατάκτηση της κορυφής από τη βορειοδυτική κορυφογραμμή, φτάνοντας σε υψόμετρο 6.500 μέτρων. Η διαδρομή που ακολούθησε είναι πλέον η συνηθισμένη διαδρομή μέχρι τη κορυφή. Η πρώτη καταγεγραμμένη ανάβαση ήταν το 1897 από μια βρετανική αποστολή με επικεφαλής τον Έντουαρντ Φιτζέραλντ. Η κορυφή κατακτήθηκε από τον Ελβετό οδηγό Matthias Zurbriggen στις 14 Ιανουαρίου<ref name="fitz98">{{cite journal|last=Fitzgerald|first=E. A.|year=1898|title=On Top of Aconcagua and Tupangato|journal=McClure's magazine|publisher=S. S. McClure, Limited|volume=12|issue=1|pages=71–78}}</ref> και από δύο άλλα μέλη της αποστολής λίγες ημέρες αργότερα.
 
Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία αν οι [[Ίνκας]] είχαν ανέβει στο βουνό, αν και μπορούσαν να αναρριχηθούν σε μεγάλα υψόμετρα, όπως είχαν κάνει στο ύψους 6.721 μέτρων [[Γιουγιαϊγιάκο]]<ref>{{cite web |url=http://www.nationalgeographic.gr/0799/geographica.html |title=Αρχαία παιδιά των Άνδεων |accessdate=2012-15-09 |format= |work=Γεωγραφικά/Ιούλιος 1999 Αρχαία παιδιά των Άνδεων: Γιουγιαϊγιάκο = Llullaillaco |publisher=National Geographic Ελλάδα |language=ελληνικά}}</ref> (Llullaillaco). Το 1947 βρέθηκε στην Ακονκάγκουα ένας σκελετός [[γουανάκος]] στη ράχη που συνδέει τη βόρεια με τη νότια κορυφή. Θεωρείται αμφίβολο αν το γκουανάκος σκαρφάλωσε μόνο του τόσο ψηλά στο βουνό. Επίσης, σε ύψος 5.400 μέτρων στη νότια ράχη δυτική, κοντά Σέρρο Πιραμιδάλ έχει βρεθεί μια [[μούμια]] Ινκας.<ref name="recorded">R. J. Secor, ''Aconcagua: a climbing guide'', [[The Mountaineers (Pacific NW)|The Mountaineers]], 1994, ISBN 0-89886-406-2, p. 13.</ref>