|
[[Αρχείο:Piraeus Quartet.jpg|μικρογραφία|ΟιΗ «Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς».<br>Ο Ανέστος Δελιάς, (όρθιος δεξιά) με τους [[Γιώργος Μπάτης|Γιώργο Μπάτη]] (καθιστός δεξιά), [[Μάρκος Βαμβακάρης|Μάρκο Βαμβακάρη]] (όρθιος αριστερά) και [[Στράτος Παγιουμτζής|Στράτο Παγιουμτζή]] (καιθστός δεξιά) στα μέσα της δεκαετίας του 1930.]]
Ο '''Ανέστος Δελιάς''' (το πραγματικό του όνομα ήταν Αναστάσιος Δέλλιος) ή '''ΑνεστάκιΑνέστης''' ή '''Ανεστάκι''', γνωστός και με το παρατσούκλι '''Αρτέμης'''<ref>[http://www.rempetika.com/diafora/nicknames.htm ΚαλλιτεχνικαΚαλλιτεχνικά ΨευδονυμαΨευδώνυμα Και ΠαρατσουκλιαΠαρατσούκλια<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref> ([[1912]] - [[1941]] ή [[1944]]) ήταν οργανοπαίκτης (μπουζούκι), συνθέτης, στιχουργός και [[τραγουδιστής]] του [[Ρεμπέτικη μουσική|ρεμπέτικου]] τραγουδιού. Το 1935 έγραψε το δημοφιλέστατο τσιφτετέλι "Μες''Μέσα στης Πόλης το χαμάμ",'' (ή ''Το χαρέμι στο χαμάμ'') που ηχογραφήθηκε σε αυθεντικές εκτελέσεις με τον [[Στράτος Παγιουμτζής|Παγιουμτζή]], τον [[Γιάννης Παπαϊωάννου|Παπαϊωάννου]], αλλά και πολλέςπολλούς νεότερες<ref>[http://wwwάλλους.kkeml Τα υπόλοιπα γνωστότερα τραγούδια του είναι η ''Αθηναίισσα'', ''Έκανες τη φιγούρα σου μάγκα στη γειτονιά μου'', ''Για ένα παλιό σακάκι'', ''Δεν είδανε τα μάτια μου τέτοια καλή γυναίκα'', ''Μάγκες πιάστε τα βουνά'', ''Ο πόνος του πρεζάκια'', ''Ο Νίκος (Μάθεσης) ο Τρελλάκιας'', ''Όταν μπουκάρω στον τεκέ'', ''Πάρε ένα γυαλί και κόψε το λαιμό σου'', ''Η πρέζα'', ''Βρε μάγκα μου το μαχαίρι σου'' (ή ''Το κουτσαβάκι''), ''Φιγουρατζής'' κ.gr/superstructure/musiki/korovinisα.htm μουσική<!--Ο Αυτόματα[[Μάρκος δημιουργημένοςΒαμβακάρης]] τίτλοςείχε -->]</ref>πει για τον Δελιά ότι είναι «ένας άγγελος πεταμένος στα σκουπίδια», μια φράση που αποτυπώνει συμπυκνωμένα την ζωή του.
==Βιογραφία==
== Προφίλ ==
ΓιοςΉταν γιος του Παναγιώτη ΔέλιουΔέλλιου, σαντουρίστα φημισμένου σαντουρίστα σε όλη τη [[Μικρά Ασία ]] με το παρωνύμιο «''Μαύρος Γάτος »'' και ανιψιός του λαϊκού βιολιστή Μιχάλη Δέλιου,Δέλλιου. γεννήθηκεΓεννήθηκε το 1912 στη [[Σμύρνη ]]. Ήρθε στην [[Ελλάδα ]] το 1920 κι εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη [[Δραπετσώνα ]]. ▼
Από μικρός άρχισε να ασχολείται με την [[κιθάρα ]], ενώ το [[μπουζούκι ]] το έπιασε για πρώτη φορά στα χέρια του γύρω στο 1930, με την προτροπή του [[Μάρκος Βαμβακάρης|Μάρκου Βαμβακάρη ]]. Το 1934, μαζί με τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον [[Γιώργος Μπάτης|Γιώργο Μπάτη ]] δημιούργησαν την πρώτη επίσημη ρεμπέτικη κομπανία στην Ελλάδα. Η «"Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς »", όπως ονομάστηκε, ξεκίνησε τις εμφανίσεις της το καλοκαίρι του '341934 στη Μάντρα του Σαραντόπουλου, στην [[Ανάσταση Κερατσινίου|Ανάσταση]] του Πειραιά. Εκεί, ο Ανέστος παρουσίασε τα πρώτα του τραγούδια, τα οποία μπήκαν στη δισκογραφία τα επόμενα χρόνια. Ανάμεσά τους και «Ο πόνος του πρεζάκια», ένα τραγούδι προφητικό για τον ίδιο. ▼▲Γιος του Παναγιώτη Δέλιου, σαντουρίστα φημισμένου σε όλη τη Μικρά Ασία με το παρωνύμιο «Μαύρος Γάτος» και ανιψιός του λαϊκού βιολιστή Μιχάλη Δέλιου, γεννήθηκε το 1912 στη Σμύρνη. Ήρθε στην Ελλάδα το 1920 κι εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη Δραπετσώνα.
Ο Δελιάς παρασύρθηκε στην ηρωίνη από τη φιλενάδα του Κούλα με το παρατσούκλι ''Σκουλαρικού'', γυναίκα από τις κακόφημες συνοικίες των Βούρλων. Σύμφωνα με Παρά τις επίμονες προσπάθειες των φίλων του, δεν κατάφερε να απεμπλακεί. Μάλιστα το 1938 εξορίστηκε στην [[Ίος|Ίο]] ως τοξικομανής. Με την προτροπή όμως του επίσης εξόριστου στην Ίο [[Μιχάλης Γενίτσαρης|Γενίτσαρη]] θα ξεμπλέξει από την ηρωίνη. Όταν γύρισε από την εξορία πήγε με τη [[Νταίζη Σταυροπούλου]] στη [[Θεσσαλονίκη]]. Δούλεψε εκεί για μικρό διάστημα και τελικά επέστρεψε στην [[Αθήνα]] και στην ηρωίνη. Με τη βοήθεια του Παγιουμτζή και του [[Δημήτρης Γκόγκος|Γκόγκου]] κατάφερε και πάλι να την κόψει, αλλά για λίγο.
▲Από μικρός άρχισε να ασχολείται με την κιθάρα, ενώ το μπουζούκι το έπιασε για πρώτη φορά στα χέρια του γύρω στο 1930, με την προτροπή του [[Μάρκος Βαμβακάρης|Μάρκου Βαμβακάρη]]. Το 1934, μαζί με τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Γιώργο Μπάτη δημιούργησαν την πρώτη επίσημη ρεμπέτικη κομπανία στην Ελλάδα. Η «Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς», όπως ονομάστηκε, ξεκίνησε τις εμφανίσεις της το καλοκαίρι του '34 στη Μάντρα του Σαραντόπουλου, στην Ανάσταση του Πειραιά. Εκεί, ο Ανέστος παρουσίασε τα πρώτα του τραγούδια, τα οποία μπήκαν στη δισκογραφία τα επόμενα χρόνια. Ανάμεσά τους και «Ο πόνος του πρεζάκια», ένα τραγούδι προφητικό για τον ίδιο.
Ο Ανέστης Δελιάς δεν ηχογράφησε πολλά τραγούδια, διότι όπως ο Γιώργος Μπάτης, ο [[Βαγγέλης Παπάζογλου]], ο [[Γιοβάν Τσαούς]] και άλλοι ρεμπέτες σταμάτησαν το 1937, όταν ο [[Ιωάννης Μεταξάς]] επέβαλε λογοκρισία, την οποία δεν μπορούσαν να ανεχθούν.
Έμαθε για την ηρωίνη από τη φιλενάδα του «Σκουλαρικού», γυναίκα από τις κακόφημες συνοικίες των Βούρλων. Παρά τις επίμονες προσπάθειες των φίλων του, δεν κατάφερε να απεμπλακεί. Μάλιστα το 1938 εξορίστηκε στην Ίο ως τοξικομανής. Έτσι, ένα πρωινό του 1944 τον βρήκαν στη Βαρβάκειο αγορά πεθαμένο μέσα σ' ένα καροτσάκι. Στα χέρια κρατούσε το μπουζούκι του που δεν το αποχωριζόταν.
Ο Ανέστης Δελιάς δεν ηχογράφησε πολλά τραγούδια, διότι όπως ο Γιώργος Μπάτης, ο Βαγγέλης Παπάζογλου, ο Γιοβάν Τσαούς και άλλοι σταμάτησαν το 1937, όταν ο Μεταξάς επέβαλε λογοκρισία, την οποία δεν μπορούσαν να ανεχτούν. Τα γνωστότερα τραγούδια του: «Αθηναίισσα», «Έκανες τη φιγούρα σου μάγκα στη γειτονιά μου», «Για ένα παλιό σακάκι», «Δεν είδανε τα μάτια μου τέτοια καλή γυναίκα», «Μάγκες πιάστε τα βουνά», «Ο πόνος του πρεζάκια», «Ο Νίκος (Μάθεσης) ο Τρελλάκιας», «Όταν μπουκάρω στον τεκέ», «Πάρε ένα γυαλί και κόψε το λαιμό σου», «Η πρέζα», «Μάγκα μου το μαχαίρι σου» (ή «Το κουτσαβάκι»), «Φιγουρατζής», «Μέσα στης Πόλης το χαμάμ» (ή «Το χαρέμι στο χαμάμ»), κ.ά.
Πέθανε στις [[31 Ιουλίου ]] του [[1944 ]]<ref>Σύμφωνα με την Νταίζη Σταυροπούλου, ο Δελιάς πέθανε το 1941.</ref>από υπερβολική δόση ηρωίνης στη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] σε νεαρή ηλικία, περίπου 32 ετών<ref>[http://www.angelfire.com/music2/rebetiko/delias.htm ΑφήγησηΑπόσπασμα από την αφήγηση του Στέλιου Κηρομύτη ] για το θάνατο τουτον Δελιά ].</ref>. Τον βρήκαν νεκρό σε ένα καροτσάκι έχοντας στα χέρια του το [[μπουζούκι ]] του. ▼Το αριστούργημά του "''Ο πόνος του πρεζάκια "'' αποδείχτηκε προφητικό για το προσωπικό του δράμα και το τραγικό του τέλος. Ήταν ο μοναδικός ρεμπέτης που απεβίωσε από ναρκωτικά <ref>http://www.angelfire.com/music2/rebetiko/xasiklidika.htm</ref>. ▼
▲Πέθανε στις [[31 Ιουλίου]] του [[1944]]<ref>Σύμφωνα με την Νταίζη Σταυροπούλου, ο Δελιάς πέθανε το 1941.</ref>από υπερβολική δόση ηρωίνης στη διάρκεια της [[Κατοχή|Κατοχής]] σε νεαρή ηλικία, περίπου 32 ετών<ref>[http://www.angelfire.com/music2/rebetiko/delias.htm Αφήγηση του Στέλιου Κηρομύτη] για το θάνατο του Δελιά.</ref>. Τον βρήκαν νεκρό σε ένα καροτσάκι έχοντας στα χέρια του το [[μπουζούκι]] του.
▲Το αριστούργημά του "Ο πόνος του πρεζάκια" αποδείχτηκε προφητικό για το προσωπικό του δράμα και το τραγικό του τέλος. Ήταν ο μοναδικός ρεμπέτης που απεβίωσε από ναρκωτικά<ref>http://www.angelfire.com/music2/rebetiko/xasiklidika.htm</ref>.
Τα τραγούδια του Δελιά ηχογραφήθηκαν και κυκλοφόρησαν αργότερα με τα ονόματα άλλων ερμηνευτών. Το 1988 κυκλοφόρησε ο μοναδικός του δίσκος (μετά θάνατον), με τίτλο ''Ανέστης Δελιάς'', ο οποίος επανεκδόθηκε το 1992.
== Πηγές ==
* [http://www.sansimera.gr/biographies/355 Σαν Σήμερα, Βιογραφία Ανέστου Δελιά]
* [http://thesaurus.iema.gr/thesaurus_a.php?&i=%C4%E5%EB%E9%DC%F2+%C1%ED%DD%F3%F4%EF%F2+(%DE+%C1%ED%E5%F3%F4%DC%EA%E9+%DE+%C1%F1%F4%DD%EC%E7%F2) thesaurus.iema.gr] - Λήμμα για το ρεμπέτη στο ''Θησαυρό της Ελληνικής Μουσικής''.
* Γκίνης Γ. Γκίνης, Φάκελος: Ναρκωτικά
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
[[Κατηγορία:Ρεμπέτες|Δ]]
| 