Εταιρεία του Ιησού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο Λογιόλα, αφού στην αρχή υπηρέτησε σαν στρατιωτικός στη υπηρεσία του Ισπανού βασιλιά, και αφού εγκατέλειψε τη στρατιωτική σταδιοδρομία εξαιτίας σοβαρού τραυματισμού κατά τη διάρκεια της μάχης, αφιερώθηκε στη μελέτη των βίων των αγίων, στους διαλογισμούς σχετικά με τον Θεό, και μέσα σε ένα περιβάλλον φτώχειας και αγνότητας, μέσα σε συνεχείς προσευχές και γονυκλισίες, απομονωμένος σε κάποια σπηλιά κοντά στην ισπανική πόλη της Μανρέσα, ήρθε σε επικοινωνία με τον Θεό, οραματίστηκε την Παρθένο Μαρία και τον απόστολο Παύλο, και αποφάσισε να θέσει τη ζωή του στην υπηρεσία του θελήματος του Θεού. Εμπνεόμενος από τον άγιο Δομίνικο και τον [[Φραγκίσκος της Ασίζης|άγιο Φραγκίσκο]] —τους ιδρυτές των δύο κύριων μέχρι τότε θρησκευτικών ταγμάτων— αποφάσισε, όπως γράφει στα Απομνημονεύματά του, να ακολουθήσει το δρόμο τους και να πετύχει ό,τι πέτυχαν και αυτοί. <ref>History of the jesuits.mht </ref>. Αποφασίζει καταρχήν να επισκεφτεί τους Αγίους Τόπους για να βοηθήσει να μεταστραφούν στο καθολικισμό, οι άπιστοι εκείνων των χωρών. Το ταξίδι όμως δεν διήρκεσε πολύ, γιατί οι Φραγκισκανοί της περιοχής υποχρέωσαν όλους τους προσκυνητές να φύγουν από φόβο για τη ζωή τους.

Ο Λογιόλα αποφάσισε τότε να σπουδάσει για να μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα στα θεολογικά ζητήματα και μετά να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία του Πάπα. Έτσι πέρασε μια περίοδο περίπου 11 χρόνων σπουδάζοντας, ώσπου το 1534, στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού καi με την υποστήριξη και συμμετοχή έξι ακόμα συμφοιτητών του που συμμερίστηκαν το όραμά του, ίδρυσαν, ανεπίσημα στην αρχή, τη '''Συντροφιά του Ιησού''', παίρνοντας σε μια εκκλησία του Παρισιού όρκους αγνότητας, πενίας και υποταγής στις 15 Αυγούστου του 1534. <ref>History of the jesuits.mht </ref>.

<ref> Στο ντοκουμέντο που πήρε την έγκριση του Πάπα σαν καταστατικό της Εταιρείας το 1540 βρίσκουμε γραμμένο: «Ο (αρχάριος) πρέπει να έχει πάντα το Θεό μπροστά στα μάτια του, ή πιο σωστά, τους σκοπούς και τους κανόνες της Εταιρείας, οι οποίοι είναι οι μόνοι που οδηγούν στο θέλημα του Θεού». Αυτή η φράση είναι το κλειδί της φιλοσοφίας του τάγματος. M.F. Cusack. ''The Black Pope: A History of the Jesuits''. (Λονδίνο: Marshall, Russell and Co, 1896), σ. 77.</ref>.

Και πράγματι ο [[Πάπας Παύλος Γ΄|Πάπας Παύλος ο Γ΄]] με τη βούλλα '''Regimini militantis ecclesiae''', που εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 1540, τους αναγνώρισε σαν επίσημο θρησκευτικό τάγμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. <ref>οιΟι διαδικασίες έγκρισης ενός θρησκευτικού τάγματος κανονικά ήταν χρονοβόρες και περίπλοκες. Όμως ο κίνδυνος των Προτεσταντών, που όλο και μεγάλωνε για τη Καθολική Εκκλησία, έκανε τον Πάπα να επισπεύσει τις διαδικασίες, για να έχει ακόμα ένα όπλο στα χέρια του. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. Cusack, ό.π.</ref>

[[Αρχείο:Jesuits at Akbar's court.jpg|left|thumb|Ιησουίτες στην αυλή του Άκμπαρ, Μογγόλου αυτοκράτορα στην Ινδία]]

Οι πρώτοι σύντροφοι πήραν μέρος στη [[Σύνοδος του Τρέντο|Σύνοδος του Τριδέντου]], η οποία είχε συγκληθεί με θέμα το σχίσμα μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών. Τα μέλη της Εταιρείας με τις θεολογικές γνώσεις τους και τις ισχυρές γνωριμίες τους προσέφεραν καλές υπηρεσίες στον Πάπα και προσηλύτισαν αρκετούς Προτεστάντες στα δόγματά τους. Παράλληλα, ο Φραγκίσκος Ξαβιέ ξεκίνησε για το ταξίδι του σε όλο τον κόσμο, ιδρύοντας τις πρώτες ιεραποστολές στη Γκόα της Ινδίας και φτάνοντας τόσο μακριά όσο η Ιαπωνία, ενώ οι υπόλοιποι ταξίδευαν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης διδάσκοντας και προσηλυτίζοντας, ιδρύοντας σχολεία και ιδρύματα για τους φτωχούς. Ταυτόχρονα ο Λογιόλα, εγκατεστημένος μόνιμα πλέον στη Ρώμη, ίδρυε τα πρώτα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οίκους απόρων, αλλά επίσης επεξεργαζόταν τον καταστατικό χάρτη του τάγματος. Όταν πέθανε ο Λογιόλα, το 1556, το Τάγμα αριθμούσε κιόλας 1000 μέλη και είχε ιδρύσει 74 κολέγια στην Ιταλία, τη Σικελία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ινδία, τη Βραζιλία και την Αιθιοπία, ενώ ιεραπόστολοι βρίσκονταν στο Κογκό και την Κίνα.<ref>''Μεγάλη Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια'', 1968, τόμ. 11, σ. 472</ref>. Τα σχολεία τους, συγκροτημένα με βάση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο σπουδών με τίτλο Ratio Studiorum, δίδασκαν λατινικά, ελληνικά, κλασική λογοτεχνία και ποίηση, φιλοσοφία, γλώσσες, επιστήμες και τέχνες. Πολλοί δικηγόροι και δημόσιοι αξιωματούχοι εκπαιδεύονταν στα ιησουιτικά σχολεία, αφού τα μαθήματα, κυρίως εκείνο της ρητορικής, χρησίμευαν ιδιαίτερα στο έργο τους. Κατά τη διάρκεια της αρχηγίας του Ακουαβίβα (1581-1615) τα μέλη του τάγματος είχαν φτάσει τις 13.000 και είχαν εισχωρήσει σε όλες τις βασιλικές αυλές της Ευρώπης, ως παιδαγωγοί, σύμβουλοι και εξομολογητές. <ref>''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα'', 1984, σ. 185.</ref>.

Στα μέσα του 18ου αιώνα οι διώξεις των Ιησουιτών αυξήθηκαν. Ήδη στη Γαλλία των Βουρβόνων, οι μονάρχες έδιωξαν τους Ιησουίτες από τα βασίλειά τους, ενώ πίεζαν τους πάπες να καταργήσουν το τάγμα. Τελικά ο [[Πάπας Κλήμης ΙΔ΄|Πάπας Κλήμης ο ΙΔ΄]], με το διάταγμα της 17ης Ιουλίου του 1773 κατάργησε την Εταιρεία. Παρ' όλα αυτά η Εταιρεία δεν διαλύθηκε παντού, και κυρίως στη Πρωσία, όπου ο [[Φρειδερίκος Β΄|Φρειδερίκος ο Β΄]] και στη Ρωσία η [[Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας|Μεγάλη Αικατερίνη]] δεν δημοσίευσαν το διάταγμα και έτσι δεν αυτό δεν απέκτησε ισχύ. Τελικά το τάγμα συνέχισε να υπάρχει και το 1814 ο πάπας [[Πάπας Πίος Ζ΄|Πίος ο Ζ΄]] με τη βούλλα '''Solicitudo Omnium Ecclesiarum''' το αποκατέστησε.

Στη συνέχεια οι Ιησουίτες διώχνονταν συχνά από διάφορα κράτη όπως από τη Βενετία το 1866, τη Γερμανία το 1872, τη Γαλλία το 1880, την Ισπανία το 1854 και άλλες, αλλά τελικά πάντα επανέκαμπταν. Το 1960 στην Ινδία βρίσκονταν 10 κλιμάκια ιεραποστολών με γύρω στους 2.000 Ιησουίτες, <ref>''Μεγάλη Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια'', ό.π.</ref> ενώ ο συνολικός αριθμός τους ανερχόταν σε 35.000 μέλη, και οι δραστηριότητές τους κάλυψαν τους καινούργιους τομείς της κοινωνικής μέριμνας, της επικοινωνίας, της πολιτικής κλπ. <ref>''Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα'', ό.π.</ref>.

Σήμερα (2013) τα μέλη ανέρχονται σε περίπου 18.000, και δραστηριοποιούνται σε 112 κράτη, με τα περισσότερα μέλη να βρίσκονται στην Ινδία και τις ΗΠΑΗνωμένες Πολιτείες.<ref>πληροφορίαΠληροφορία από το αγγλικό λήμμα της Βικιπαίδειααγγλικής Βικιπαίδειας</ref>.

[[Αρχείο:CollegioRomano.jpg|250px|right|thumbnail|τοΤο ρωμαϊκόΡωμαϊκό κολλέγιοΚολέγιο των Ιησουιτών]]

Το πρώτο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Εταιρείας άρχισε το έργο του, το 1547 στηνστη Μεσσήνη της Σικελίας. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1551 ιδρύθηκε το '''Ρωμαϊκό ΚολλέγιοΚολέγιο'''. Ο Λογιόλα, μέγαμέγας θαυμαστής του τρόπου που μετέδιδε τις γνώσεις το Πανεπιστήμιο του Παρισιού, προσέλαβε καθηγητές μόνο από εκεί. Οι δωρεές δεν έπαψαν ποτέ να έρχονται, οπότε το Ρωμαϊκό κολλέγιοΚολέγιο δεν είχε προβλήματα. Το σύστημα διδασκαλίας ήταν όμοιο- λίγο ή πολύλίγο-πολύ με όλων των καθολικών σχολείων, παρόλο που έβαλεείχαν προστεθεί και μερικά άλλα μαθήματα, ηθικήςμε διαπαιδαγώγησηςστόχο την ηθική διαπαιδαγώγηση των νέων θα λέγαμε. Η ανάγνωση των θεατρικών έργων ενθαρρυνόταν από την Εταιρεία, καθώς και η ενασχόληση με τη μουσική και τητην ποίηση, καιενθαρρυνόταν οιαπό την Εταιρεία. Οι καθηγητές της Εταιρείας ήταν ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς ποιους από τους κλασσικούςκλασικούς θα διδάσκονταν οι νέοι, γιατί ο Ιγνάτιος θεώρησεθεωρούσε ότι αρκετοί κλασικοί δεν έπρεπε να διδάσκοντανδιδάσκονται γιατί θα οδηγούσανοδηγούν στοστην παγανισμόειδωλολατρία. Οι διακοπές για τους μαθητές διαρκούσαν λίγο: μόνο 15 ημέρες για αυτούςτους μαθητές των ανωτέρωνανώτερων επιπέδωνβαθμίδων και μόνο 8 για αυτούς των κατωτέρων επιπέδωνκατώτερων. Οι μαθητές παρακολουθούσαν τη θεία λειτουργία κάθε ημέρα και εξομολογούνταν μια φορά το μήνα.

Μέσα σε ένα χρόνο, λόγω της μεγάλης ζήτησης, το σχολείο μεταφέρθηκε σε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις λόγω της μεγάλης ζήτησης. Το 1553 μετρούσε ήδη 250 αποφοίτους. Το 1556 ο Πάπας Παύλος ο Δ’Δ΄ αναβάθμισε το Κολέγιο σε Πανεπιστήμιο, δίνονταςδίνοντάς του το δικαίωμα να απομένειαπονέμει διπλώματα στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Στα επόμενα χρόνια, δίπλα στις έδρες των Λατινικώνλατινικών, των Ελληνικώνελληνικών και των Εβραϊκώνεβραϊκών, δημιούργησε και έδρα Αραβικώναραβικών, καθώς και Ηθικής της φιλοσοφίας. Το Πανεπιστήμιο αναπτυσσόταν συνεχώς, πηγαίνονταςμεταφερόμενο σε όλο και πιο μεγάλα κτίρια, συγκεντρώνοντας όλο και πιο πολλούς φοιτητές, δημιουργώντας συνεχώς καινούριενέες έδρες, μέχρι που ο [[Πάπας Γρηγόριος ΙΓ'ΙΓ΄|Πάπας Γρηγόριος ο ΙΓ’ΙΓ΄]], το ανέλαβε υπό την αιγίδα του και μετονομάστηκε σε '''Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο'''. Το [[Γρηγοριανό ημερολόγιο|Γρηγοριανό ημερολόγιο]], που υιοθετήθηκε αργότερα από όλο τον κόσμο, αναπτύχθηκε από έναν καθηγητή του Πανεπιστημίου, τον Ιησουίτη Γερμανό Κρίστοφερ Κλάβιους. Ανάμεσα στους απόφοιτους του Θεολογικούθεολογικού αυτού Πανεπιστημίουπανεπιστημίου υπάρχουν 17 Πάπες,πάπες και 72 άγιοι ή ''μπεάτοι'' (ευλογημένοι) της Καθολικής εκκλησίαςΕκκλησίας. καιΦυσικά το φυσικάπανεπιστήμιο τροφοδοτεί από τότε όλη την ανώτερη και ανώτατη εκκλησιαστική ιεραρχία.

Σε λίγο σχετικά χρονικό διάστημα όλη η ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση της Ευρώπης είχε περιέλθει στα χέρια Ιησουιτών, αφού θεωρούνταν άτομα με εξαιρετική μόρφωση και κοφτερό πνεύμα. Σύντομα έγιναέγιναν εξομολόγοι των καθολικώνΚαθολικών βασιλέων και ευγενών της Ευρώπης, αποκομίζοντας και πολιτική εξουσία. Οι Ιησουίτες ήταν το μεγάλο όπλο της Καθολικής εκκλησίας Εκκλησίας: ποτέ δεν παραφέρονταν, δεν προχωρούσαν σε φραστικές ή σωματικές επιθέσεις, αλλά απαντούσαν πάντα σεμε φιλικό, μειλίχιο τρόπο, κάτι που τους προσέδωσε για πάντα τητην κατηγορία των υποκριτών, όπως φανερώνεται και απο τη γνωστή λαϊκή έκφραση, που έχει περάσει στη γλώσσα μας. <ref> νεώτερον''Νεώτερον εγκυκλοπαιδικόν λεξικόν του ΗλιουΗλίου, τόμοςτόμ. 9, λήμμα «Ιησουίτης».</ref>

'''Ratio Studiorum''' είναι το εγχειρίδιο της ιησουιτικής μεθόδου εκπαίδευσης. Τα προηγούμενα εκπαιδευτικά εγχειρίδια, όπως το '''Ordo Studiorum''', το '''Summa Sapientae''', το '''De studiis Societatis Jesu''', ενσωματώθηκαν από τον αρχηγό του τάγματος Κλαούντιο Ακουαβίβα το 1599, σε έναν εκπαιδευτικό κανόνα, που ονομάστηκε '''Ratio Studiorum''', έναν πρακτικό οδηγό της δημιουργίας και διαχείρισης των σχολείων των Ιησουιτών. <ref>περισσότερεςΠερισσότερες λεπτομέρειες για την εκπαίδευση των Ιησουιτών στοβλ. siteFr. THEMichael JESUITMcMahon, MODEL«The OFJesuit EDUCATIONModel Fr.Michaelof McMahonEducation», ''Edocere: a Resource for Catholic Education'' (2004), ομιλία του συγγραφέα σε συνέδριο,. [[http://www.edocere.org/articles/jesuit_model_education.htm]] </ref> |

Το '''Γερμανικό ΚολλέγιοΚολέγιο''', είναι το δεύτερο ίδρυμα που ακολούθησε στη Ρώμη. Συστήθηκε το 1552 και πήρε την παπική έγκριση το 1555. Ο καθολικός κλήρος, που ανησυχούσε για τη διείσδυση των διαμαρτυρομένων Διαμαρτυρομένων, θεώρησε ότι το να μορφώσει νεαρούς ικανούς καθολικούςΚαθολικούς παπάδεςιερείς θα μπορούσε να αντισταθεί στον Προτεσταντισμό των χωρών αυτών. Γερμανοί νεαροί στάλθηκαν στη Ρώμη για να μορφωθούν. Οι πρώτοι 24 άρχισαν τα μαθήματα τον ΟκτώβρηΟκτώβριο του 1552 σε ένα οίκημα δίπλα στη Σάντα Μαρία ντέλλαντελλα Στράντα, δίνοντας υποσχέσεις αφοσίωσης στον καθολικισμό και στον Πάπα. Το 1574 το κολλέγιοκολέγιο αριθμούσε 130 μαθητές. Ο Ιγνάτιος προσπάθησε να κάνει το ίδιο και για Άγγλους και Ιρλανδούς νεαρούς, που ξέρονταςγνωρίζοντας ιταλικά ή γερμανικά θα μπορούσαν να σπουδάσουν εκεί, γιαώστε να ενδυναμώσουν και τον καθολικό κλήρο αυτών των χωρών. Το 1544 ο πάπας Παύλος ο Δ’Δ΄ έδωσε την έγκρισηέγκρισή του για δημιουργία πανεπιστημίων στην ανατολήΑνατολή. άρχιζανΟι Ιησουΐτες ξεκίνησαν να οργανώνουν την ίδρυση 3τριών πανεπιστημίων στην Ανατολή.: Στηνστην Ιερουσαλήμ, στηστην Κύπρο και στηστην Κωνσταντινούπολη.

Με τη βοήθεια των Ιησουιτών ιδρύεταιιδρύθηκε το 1577 στη Ρώμη το [[ΠοντιφίκιοΠοντιφικικό Ελληνικό ΚολλέγιοΚολέγιο Αγίου Αθανασίου|'''Ελληνικό Κολλέγιο'''Κολέγιο του Αγίου Αθανασίου''']]. ΕποπτεύεταιΤο κολέγιο, που υπάρχει μέχρι σήμερα, εποπτεύεται από 5πέντε καρδιναλίους και έχει σκοπό να προσφέρει ανώτερη παιδεία στα ελληνόπουλαΕλληνόπουλα. Φιλοξενεί μαθητές από προσηλυτισμένες στον ρωμαιοκαθολικισμό οικογένειες των νησιών του Αιγαίου και την Κρήτη αλλά και ορθόδοξα ελληνόπουλα της Κωνσταντινούπολης. τοΤο προσηλυτιστικό έργο του κολλεγίουκολεγίου αυτού είναι τεράστιο, αφού στα επόμενα χρόνια πολλοί Έλληνες λόγιοι που έρχονταιήρθαν να διδάξουν στην Ελλάδα είναιήταν απόφοιτοι του Κολλεγίουκολεγίου αυτού, και προσηλυτισμένοι καθολικοίΚαθολικοί, όπως ο Αντρέας Ρέντιος, ο Ξαβέριος Δαβιάνος, ο Γεώργιος Σταυρινός, ο Μιχαήλ Νευρίδας, ο Πέτρος Αρκούδιος, ο Ιωάννης Ματθαίος Καρυόφυλλας, ο διάσημος Λέων Αλλάτιος, κ.αά.

Οι πρώτοι Ιησουίτες έρχονταιήρθαν σε επαφή με τους Έλληνες, σαν πνευματικοί των ναυτών μέσα στα δυτικά καράβια που έρχονταν στα ελληνικά νερά και στάθμευαν στα νησιά, ήδη από το 1560. Η πρώτη αποστολή έγινε το 1583, όταν 5 γάλλοιΓάλλοι και 3 ιταλοίΙταλοί ιησουίτεςΙησουίτες εγκαταστάθηκαν στηστην Κωνσταντινούπολη, αλλά ο θάνατος των 3τριων από πανούκλα, διέκοψε το ιεραποστολικό έργο τους το 1586, τρία χρόνια αφότου είχαν αρχίσει. ΠαρόλαΠαρ' όλα αυτά σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα κατόρθωσαν να οργανώσουν τη βιβλιοθήκη τους δίπλα στο ναό του Αγίου Βενέδικτου,'' (Laη Madonnaεπίσημη delleονομασία Cisternaτης εκκλησίας ήταν ηLa επίσημηMadonna ονομασίαdelle τηςCisterna) εκκλησίας)''και να δημιουργήσουν κύκλους μαθημάτων ξένων γλωσσών, και γραμματικής, αλλά και να προκαλέσουν και δημόσιες λογομαχίεςσυζητήσεις πάνω σε θρησκευτικά θέματα με ορθόδοξουςΟρθόδοξους ιερωμένους. <ref>Από το site τωνΒλ. greekjesuits.blogspot.gr</ref>. ΈδωσανΟι Ιησουΐτες έδωσαν έμφαση στην ίδρυση σχολείων σε μεγάλο μέρος της ελληνόφωνης επικράτειας, αποσκοπώντας και στην περαιτέρω διάδοση του ρωμαιοκαθολικού δόγματος.

Το 16071609 έφτασε στην Ανατολή η δεύτερη αποστολή με αρχηγό τον Γάλλο ιερωμένο ΚανιγιάΦρανσουά ντε Κανιγιάκ (Canillac). Οι ιησουίτεςΙησουίτες αυτοί βρίσκονταν κάτω από την προσωπική προστασία του βασιλιά της Γαλλίας, [[Ερρίκος Δ'Δ΄ της Γαλλίας|Ερρίκου του Δ’Δ΄]]. Ο ΚανιγιάΚανιγιάκ είχε σκοπό να ιδρύσει, με τη γαλλική προστασία, ιεραποστολικούς σταθμούς και στις 3τρεις άλλες πόλεις που υπήρχαν ορθόδοξα Πατριαρχεία – (Αλεξάνδρεια, Αντιόχεια και Ιεροσόλυμα - ), με σκοπό να κερδίσει Έλληνες ιερωμένους στο σκοπό της ένωσης των εκκλησιών. Σε περίπτωση χηρείας, επίσης, στους πατριαρχικούς θρόνους η πίεση του λαού και των ιερωμένων θα ανέβαζε ενωτικούς Πατριάρχεςπατριάρχες. <ref>P.J.M.PRATT ‘’RecherchesPratt, ''Recherches historiques et critiques sur la Compagnie de Jesus en France du temps du P. Coton 1564-1626,III’’, LyonIII'' (Λυών, 1876) σ.[σελίδα 686] .</ref>

Με τις επιτυχίες τους στην εκπαίδευση των νέων και στη θρησκευτική προπαγάνδα ανάμεσα στους ορθόδοξους, οι ιησουίτεςΙησουίτες δεν άργησαν να προκαλέσουν τη δυσπιστία των Τούρκων και την έντονη αντίδραση του ορθόδοξου κλήρου. Αφού κατηγορήθηκαν επανειλημμένα για κατασκοπεία και ανατρεπτική δράση για λογαριασμό του Πάπαπάπα και της Ισπανίας, καταδιώχθηκαν το 1609/1610 και απελάθηκαν, αλλά έπειτα από λίγο επέστρεψαν στη Κωνσταντινούπολη

[[Αρχείο:ΙησουίτεςΝάξου.jpg|right|frame|τοΤο παλάτιμέγαρο των Ιησουιτών στη Νάξο]]

Έτσι, ξεκινώντας με την Κωνσταντινούπολη κατά την εγκατάστασή τους, ίδρυσαν σχολεία στην [[Χίος|Χίο]] (1627), στη [[Σμύρνη]] και την [[Νάξος|Νάξο]] (1628), στη [[Σαντορίνη|Σαντορίνη]] το 1642, στη [[Σύρος|ΣύραΣύρο]] και την [[Άνδρος|Άνδρο]] (1657), στο [[Ναύπλιο]] (1656), στην [[Αθήνα]] (1657), στη [[Μήλος|Μήλο]] (1661) και σε άλλα μέρη.<ref>ΚογκούληςΙωάννης Β. ΙωάννηςΚογκούλης, ''Εισαγωγή στην Παιδαγωγική'', Αφοι(Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008), σσσ. 74, -75.</ref>

Με την ίδρυση γαλλικού προξενείου στα Ιεροσόλυμα το 1621, και το διάβημα των Γαλλικώνγαλλικών αρχών για αποστολή καθολικώνΚαθολικών ιερωμένων για τις πνευματικές ανάγκες των γάλλωνΓάλλων υπηκόων εκεί, στάλθηκαν ιησουίτεςΙησουίτες στα Ιεροσόλυμα, καθώς και στη Ναζαρέτ. Το 1623 δημιούργησαν ιεραποστολικό σταθμό στη Σμύρνη και άρχισαν να παραδίδουν μαθήματα ξένων γλωσσών, κάτι που προσέλκυσε μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων. Με την άδεια του ορθόδοξου μητροπολίτη Σμύρνης, Ιακώβου, πήραν την άδεια να κηρύττουν μέσα σε ορθόδοξες εκκλησίες και 9εννέα χρόνια αργότερα ο ίδιος ιεράρχης, εγκωμίασε με επιστολή του στον Γάλλο βασιλιά, τις αρετές των ιησουιτώνΙησουιτών. <ref> Π. Γρηγορίου, «σχέσεις''Σχέσεις καθολικώνΚαθολικών και ορθοδόξων»Ορθοδόξων'', Αθήνα, 1958., σελίδσ.190 190.</ref>. Παρόλο που ο Γάλλος πρέσβυς στη Κωνσταντινούπολη προσπαθούσε να αποκτήσει μια γενική και μακράς διαρκείας άδεια από τη Οθωμανικήοθωμανική κυβέρνηση για ελεύθερη εγκατάσταση των Ιησουιτών στο έδαφός του, δεν τα κατάφερε. Αποσπούσε από τον Σουλτάνο τοπικές άδεις για εγκατάστασή τους στις επαρχίες. Έτσι το 1625 πήρε την άδεια για την εγκατάσταση τους στη Σόφια και τη Φιλιππούπολη, το 1626 στο Χαλέπι, και το 1627 στη Νάξο. Το 1588 στον βενετοκρατούμενο Χάνδακα (Ηράκλειο) της Κρήτης, ίδρυσαν σχολείο και μονή. Αλλά και εκεί το 1606 διέκοψαν τη λειτουργία τους, επειδή Βενετία είχε εξορίσει τους Ιησουίτες από όλα τα εδάφη της. Η εξορία των Ιησουιτών από όλα τα βενετοκρατούμενα εδάφη Ανατολής και Δύσης κράτησε μέχρι το 1657 και δυσκόλεψε πολύ το έργο τους.<ref>Χρήστος Γιανναράς, ''Ορθοδοξία και Δύση στη νεώτερη Ελλάδα,'' σελ.99,(Αθήνα: εκδ.Δόμος, 1992), σ. 99.</ref>

Επίσης ίδρυσαν σχολείο και μέσα στο Άγιο Όρος, στις Καρυές, το 1635 για να μορφώνονται οι ορθόδοξοι μοναχοί.(!!!) Η σχολή ιδρύεταιιδρύθηκε ύστερα από αίτημα του ηγούμενου της [[Μονή Βατοπεδίου|Μονής Βατοπεδίου]] Ιγνατίου προς τον πάπα το 1628. Το 1641 το σχολείο μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη και αυτό όχι εξαιτίας της αντίδρασης των μοναχών αλλά εξαιτίας της τουρκικής κυβέρνησης, που έβλεπανέβλεπε με δυσπιστία τηντη διείσδυση των δυτικώνΔυτικών στον Άθωνα,. <ref>''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους,''(Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, τόμος1977), τόμ. Ι10, σελσ. 124-126, 1977 .</ref>. Το πρώτο σταθερό καθίδρυμαίδρυμα των Ιησουιτών στον ελληνικό χώρο δημιουργήθηκε το 1594 στην τουρκοκρατούμενη Χίο,. ΄Ηταν η μονήΜονή του Αγίου Αντωνίου του Εξωμερίτη, στη πόλη της Χίου. Στον επόμενο αιώνα η σχολή της Μονήςμονής αναπτύχθηκε αρκετά, καθώς μάλιστα φοιτούσαν εκεί 250 φοιτητές κάθε χρόνο, αλλά τερμάτισε τη δραστηριότηταδραστηριότητά της, το 1695, όταν από μια σύντομη βενετική επιδρομή, οι Τούρκοι την ξανακατέλαβαν.

Πιστοί στοστον τρόπο λειτουργίας του Τάγματοςτάγματος προκειμένου να επιτύχουν τους προσηλυτιστικούς σκοπούς τους, έρχονταιοι κοντάΙησουΐτες σταπλησίαζαν και εξοικειώνονταν με τα ήθη και στατα έθιμα, στητη γλώσσα και στιςτις συνήθειες κάθε τόπου. Ο ίδιος ο αρχηγός της αποστολής τους στη Κωνσταντινούπολη πατέρας Φραγκίσκος ντε ΚανιγιάΚανιγιάκ γράφει σε ένα γράμμα του το 1610 ότι «Για να μας αισθάνονται κοντά τους οι Έλληνες και οι Αρμένιοι αφήσαμε γενειάδα. Φορέσαμε ράσο χωρίς κολάρο και με μακριά μανίκια, σαν αυτό που φέρουν οι παπάδες». Έτσι, Στηστη Νάξο, ο π.πατήρ Ρενέ De Saint-ComsmeCosme μελοποιείμελοποίησε το «Πάτερ ημών» για να το ψάλλουν οι πιστοί στα ελληνικά κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, στη Χίο,. οιΟι νεοαφιγμένοι Ιησουίτες επιδίδονταιεπιδίδονταν στην περιφορά θαυματουργών εικόνων σαν αυτή της Παναγίας του ευαγγελιστή Λουκά, που κατά τον πατέρα Δομήνικο Μαυρίκιο, απάλλαξε το νησί από την ανομβρία το 1595,. στηνΣτην Αθήνα το 1642 ο πατέρας Bleseau ζητάζήτησε από τους προιστάμενουςπροϊστάμενους του στη Κωνσταντινούπολη να του στείλουν ελληνικά βιβλία, σταυρούς και εικόνες αγίων της ορθόδοξης εκκλησίας, ενώκαι ζητάμαζί με αυτά και βιβλία αστρονομίας, φυσικής, γεωγραφίας και μαθηματικών σασαν τα προσφορότερα για να πλησιάσουν τους Τούρκους.''(από το<ref>Βλ. [http://greekjesuits.blogspot.gr./], τον siteιστοχώρο του τάγματος των Ιησουιτών στην Ελλάδα'' [[http://greekjesuits.blogspot.gr.</]]ref>

Ορθόδοξοι μητροπολίτες δίνουνέδιναν την άδεια σε Ιησουίτες να κηρύττουν μέσα στις ελληνικές εκκλησίες, να κοινωνούν και να εξομολογούν τους πιστούς τους. οιΟι μεταστροφές κληρικών στον ρωμαιοκαθολικισμό είναιήταν συχνές, όπως του μητροπολίτη Λακεδαιμόνος Ιωσαφάτ, του μητροπολίτη της Αίγινας Καλλίνικου με αρκετούς μοναχούς του το 1727, του ηγούμενου μονής στην Ύδρα πάλι το 1727έξι1727, έξι ελλήνων επισκόπων στις Κυκλάδες το 1662, του μητροπολίτη Ρόδου Μελέτιου (1645-1651), της μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Πάτμο το 1681, κ.ά. <ref>Χρήστος Γιανναράς, Ορθοδοξία και Δύση στη νεώτερη Ελλάδαό.π., σελσ. 100, εκδ.Δόμος, 1992 </ref>

Με την απαγόρευση του Τάγματος από το 1773 έως το 1814 οι Ιησουίτες στα νησιά του Αιγαίου συνέχισαν το έργο τους. γιαΓια μεγαλύτερη ασφάλεια τους, το 1790 οι εναπομείναντες στον ελληνικό χώρο Ιησουίτες ενώθηκαν με το ρωσικό τμήμα της Εταιρείας του Ιησού, που είχε συνεχίσει το λειτουργία του, αφού στη Ρωσία η Μεγάλη Αικατερίνη δεν είχε δημοσιεύσει το διάταγμα του Πάπαπάπα για τη κατάργηση του τάγματος, και έτσι αυτό, δεν ίσχυε. Μάλιστα Έλληνες Ιησουίτες εργάστηκαν στη Λευκορωσία.

Με τη δραστηριοποίηση των Mονώνμονών Σύρου και Τήνου το 1814 και την ίδρυση της μονήςΜονής Αθηνών το 1915συνεχίζεται1915 συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας το έργο τους. Το περιοδικό που εκδίδουν οι Έλληνες Ιησουίτες ονομάζεται ''Ανοιχτοί Ορίζοντες''.<ref>''[http://ao.cen.gr/ Ανοιχτοί Ορίζοντες]''.</ref>

* Ρούσσος-Μηλιδώνης, Μάρκος. ''Ιησουΐτες στον ελληνικό χώρο (1560-1915)''. Αθήνα: Εκδόσεις ΚΕΟ, 1991.