Συμφραστικός πίνακας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Szindros (συζήτηση | συνεισφορές)
Δημιουργία
(Καμία διαφορά)

Έκδοση από την 21:11, 22 Φεβρουαρίου 2014

Συμφραστικός πίνακας λέξεων είναι ένας αλφαβητικά οργανωμένος κατάλογος των σημαντικότερων λέξεων ή φράσεων ενός βιβλίου ή ολόκληρου του σώματος ενός γραπτού έργου. Τα λήμματα, τα οποία συνήθως περιλαμβάνουν όλους τους παραδειγματικούς τους τύπους (λημματοποίηση) συνοδεύονται από τα άμεσα συμφραζόμενά τους, έκτασης συνήθως ενός στίχου ή και ολόκληρης πρότασης, καθώς και τις αντίστοιχες παραπομπές. Πριν από την ψηφιακή εποχή μόνο για έργα πολύ μεγάλης σπουδαιότητας δημιουργήθηκαν συμφραστικοί πίνακες λόγω του απαιτούμενου χρόνου, του κόστους και της δυσκολίας που απαιτεί η δημιουργία τους. Ο πρώτος στην ιστορία συμφραστικός πίνακας δημιουργήθηκε για τη Βουλγάτα, τη λατινική μετάφραση της Αγίας Γραφής από τον Hugh of St Cher ( (1200 – 1263)), ο οποίος επιστράτευσε 500 μοναχούς για να τον βοηθήσουν στο έργο του. Σήμερα οι συμφραστικοί πίνακες δημιουργούνται ηλεκτρονικά και υπηρετούν μια ολόκληρη σειρά από διαφορετικούς σκοπούς των επιστημών, κυρίως της γλωσσολογίας και της φιλολογίας.

Γλωσσολογικές Χρήσεις

Οι ΣΠ συνήθως χρησιμοποιούνται στη γλωσσολογία, για τη μελέτη ενός κειμένου. Παραδείγματα:

  • σύγκριση διαφορετικών χρήσεων της ίδιας λέξης
  • ανάλυση συχνότητας εμφάνισης μιας λέξης
  • εύρεση και ανάλυση φράσεων
  • εύρεση μετάφρασης
  • δημιουργία πινάκων

Αποκατάσταση Κειμένων

Οι ΣΠ αποτελεί αναντικατάστατο εργαλείο των φιλολόγων για την αποκατάσταση, την ανάλυση και τη μελέτη της μικροδομής και της μακροδομής των κειμένων. Χειροποίητοι ΣΠ δημιουργήθηκαν για τη συστηματική μελέ­τη των Γραφών και για τα έργα όλων των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για τη νεοελληνική γραμματεία

Ελάχιστοι είναι ακόμα οι Συμφραστικοί Πίνακες Λέξεων για τη νεοελληνική γραμματεία. Το πρώτο ηλεκτρονικό με ελληνική τεχνογνωσία σχετικό έργο στη χώρα μας, υπήρξε το Λεξιλόγιο του Μακρυγιάννη των Ι. Ν. Καζάζη, Ν. Κυριαζίδη και J. Brehier, τ. 1-3, Αθήνα: Ερμής 1983. Επρόκειτο για έναν πίνακα λέ­ξεων (index verborum) με τις παραπομπές τους. Η ίδια ομάδα εκπόνησε και Τα ελληνικά του Μακρυγιάννη [1] Εκδόθηκαν επίσης "Η θυσία του Αβραάμ στον Υπολογιστή: Λεξιλογικοί πίνακες και υφολογικά σχόλια [2] και "Του κύκλου τα γυρίσματα: Ο Ερωτόκριτος σε ηλεκτρονική ανάλυση"[3]. Ας αναφερθεί ακόμη το επίσης ηλεκτρονικό έργο των Roderick Beaton, James Kelly και Τίνας Λεντάρη, Πίνακες Συμ­φραζομένων του “Διγενή Ακρίτα”[4] Το Κέντρο Ελληνικής γλώσσας παρουσίασε σε ηλεκτρονική μορφή το ΣΠ του έργου του Γ. Σεφέρη ενώ ακολούθησαν και ΣΠ για τον Μανόλη Αναγνωστάκη, τον Κώστα Βάρναλη και τον Μίλτο Σαχτούρη.

Βιβλιογραφία

  1. Κυριαζίδη, Ν. Ι. (1992). Τα ελληνικά του Μακρυγιάννη με τον υπολογιστή = A tagged concordance of and other indices to the opera omnia of Makriyannis. Παπαζήση. ISBN 960-02-0937-5. 
  2. Φιλιππίδου, Ντία (1986). Η θυσία του Αβραάμ στον Υπολογιστή: Λεξιλογικοί πίνακες και υφολογικά σχόλια. Ερμής. ISBN 000076221 Check |isbn= value: length (βοήθεια). 
  3. Φιλιππίδου, Ντία (1996). Ερωτόκριτος σε ηλεκτρονική ανάλυση. Ερμής. ISBN 96-032-0027-1. 
  4. Beaton, Roderick (1995). Πίνακες Συμ­φραζομένων του “Διγενή Ακρίτα”. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ. ISBN 960-7309-72-3.  soft hyphen character in |title= at position 12 (βοήθεια)