Βυζαντινή τέχνη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Παλαιοχριστιανική περίοδος: αναδιάταξη, προσθήκη μνημειακής ζωγραφικής |
μ Μετατόπιση εικόνων |
||
Γραμμή 9:
== Οι απαρχές ==
[[Αρχείο:Fiery furnace 01.jpg|αριστερά|μικρογραφία|230px|Οι Τρεις Παίδες εν Καμίνω, τοιχογραφία από την Κατακόμβη της Πρισίλλας στη Ρώμη, μέσα 3ου αι.]]▼
[[Αρχείο:Good Shepherd Catacomb of Priscilla.jpg|αριστερά|μικρογραφία|230px|Ο Καλός Ποιμένας, τοιχογραφία από την Κατακόμβη της Δομιτίλλας στη Ρώμη, τέλη 2ου-αρχές 3ου αι.]]▼
[[Αρχείο:Healing of a bleeding women Marcellinus-Peter-Catacomb.jpg|αριστερά|μικρογραφία|230px|Η Θεραπεία της Αιμορροούσας, τοιχογραφία από την Κατακόμβη των Μαρκελλίνου και Πέτρου, αρχές 4ου αι.]]
Μετά από μια αρχική περίοδο αποστροφής προς απεικονίσεις κάθε είδους από αντίδραση στον ειδωλολατρικό εικαστικό πολιτισμό, οι πρώτοι Χριστιανοί άρχισαν να χρησιμοποιούν την καθιερωμένη κλασική τέχνη της εποχής τους ως όχημα για τα μηνύματα της θρησκευτικής τους πίστης, ιδιαίτερα την υπαρξιακή ελπίδα για σωτηρία (βλ.
Την ανάπτυξη της πρώτης χριστιανικής τέχνης ευνόησαν ιδιαίτερα η γενικά ανεκτική θρησκευτική πολιτική των Σεβήρων και των διαδόχων τους<ref>Ν. Πανσελήνου, ''Βυζαντινή ζωγραφική: Η βυζαντινή κοινωνία και οι εικόνες της'', 9η έκδ., Αθήνα 2010, σ. 31.</ref> και τελικά η νομιμοποίηση της χριστιανικής θρησκείας με το [[Διάταγμα των Μεδιολάνων]] το 313 μ.Χ. Ήδη η υποστήριξη του [[Κωνσταντίνος Α΄|Κωνσταντίνου Α΄]] στον [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμό]] και πολύ περισσότερο η αναγνώρισή της νέας θρησκείας ως επίσημης θρησκείας της αυτοκρατορίας από τον [[Θεοδόσιος Α΄|Θεοδόσιο Α΄]] το [[380]] δημιούργησαν την ανάγκη για νέα οικοδομήματα και εικαστικά έργα. Ο [[4ος αιώνας]] πρέπει συνεπώς να ήταν εποχή ραγδαίων εξελίξεων για τη χριστιανική τέχνη, τις οποίες ωστόσο μόνο ελλιπώς μπορούμε να παρακολουθήσουμε με βάση τα ελάχιστα και αποσπασματικά διατηρημένα μνημεία που χρονολογούνται με ασφάλεια σε εκείνα τα χρόνια.
Γραμμή 53 ⟶ 51 :
==== Παλαιοχριστιανική μνημειακή ζωγραφική ====
▲[[Αρχείο:Fiery furnace 01.jpg|αριστερά|μικρογραφία|230px|Οι Τρεις Παίδες εν Καμίνω, τοιχογραφία από την Κατακόμβη της Πρισίλλας στη Ρώμη, μέσα 3ου αι.]]
▲[[Αρχείο:Good Shepherd Catacomb of Priscilla.jpg|αριστερά|μικρογραφία|230px|Ο Καλός Ποιμένας, τοιχογραφία από την Κατακόμβη της Δομιτίλλας στη Ρώμη, τέλη 2ου-αρχές 3ου αι.]]
Η πρωιμότερη βυζαντινή ζωγραφική συνεχίζει την ελληνιστική και ρωμαϊκή παράδοση της τοιχογραφίας αλλά επενδύει τα κλασικά θέματα με αλληγορικό χριστιανικό περιεχόμενο: κοινές απεικονίσεις ψαρέματος απέδωσαν την αλίευση ψυχών, και απεικονίσεις βοσκών που κουβαλούν τα ζώα τους (εικονογραφικός τύπος μοσχοφόρου) απέδωσαν τον Καλό Ποιμένα που επαναφέρει τους παραστρατημένους στον δρόμο της πίστης<ref>Π. Λεμὲρλ, "[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/lemerl_psychologia.html Η ψυχολογία της βυζαντινής τέχνης]", μτφρ. Β. Παπαθανασοπούλου, ''Εποπτεία'', Οκτώβριος 1993.</ref>. Χαρακτηριστικά δείγματα κλασικής τέχνης στην υπηρεσία της νέας θρησκείας είναι, μεταξύ άλλων, οι τοιχογραφίες του Καλού Ποιμένα, των Πρωτόπλαστων και άλλων χριστιανικών θεμάτων σε βαπτιστήριο ιδιωτικής οικίας στη [[Δούρα Ευρωπός|Δούρα Ευρωπό]] της Συρίας (περ. 240)<ref>R. Cormack, ''Byzantine Art'', Oxford History of Art, Oxford 2000, σσ. 13-14 εικ. 6.</ref>, οι τοιχογραφίες του Καλού Ποιμένα στην Κατακόμβη της Δομιτίλλας στη Ρώμη (τέλη 2ου-αρχές 3ου αι.)<ref>Ν. Πανσελήνου, ''Βυζαντινή ζωγραφική: Η βυζαντινή κοινωνία και οι εικόνες της'', 9η έκδ., Αθήνα 2010, σσ. 43-44 εικ. 8.</ref>, η τοιχογραφία των Τριών Παίδων εν Καμίνω στην Κατακόμβη της Πρισίλλας στη Ρώμη (μέσα 3ου αι.)<ref>Ν. Πανσελήνου, ''Βυζαντινή ζωγραφική: Η βυζαντινή κοινωνία και οι εικόνες της'', 9η έκδ., Αθήνα 2010, σ. 44 εικ. 9.</ref> και τα μαρμάρινα αγαλματικά πορτρέτα και συμπλέγματα από τη Μικρά Ασία, π.χ. με θέμα τον Ιωνά και το Κήτος<ref>R. Cormack, ''Byzantine Art'', Oxford History of Art, Oxford 2000, σσ. 14-15 εικ. 7.</ref>.
| |||