Κλασική εποχή της μουσικής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 4546701 από τον 94.70.90.215 (Συζήτηση)
επιμέλεια
Γραμμή 1:
{{Ιστορία της κλασικής μουσικής}}
Με τον όρο '''κλασική εποχή της μουσικής''' αναφερόμαστε στην κλασική περίοδο της Δυτικής [[μουσική|μουσικής]], η οποία ξεκίνησε περίπου το [[1750]] και τερματίστηκε μεταξύ του [[1810]] και [[1830]]. Η κλασική εποχή ακολούθησε την [[Μπαρόκ]] περίοδο και προηγήθηκε του [[ρομαντισμός|ρομαντισμού]]. Αποτέλεσε την περίοδο κατά την οποία ξεχώρισαν οι μορφές πολύ σημαντικών συνθετών, όπως του [[ΙωσήφΓιόζεφ ΧάυδνΧάυντν]], του [[Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ|Μότσαρτ]] και του [[Λούντβιχ βαν Μπετόβεν|Μπετόβεν]]. Επιπλέον μπορεί να ενταχθεί σε μια γενικότερη πολιτιστική αλλαγή που συντελέστηκε από τα μέσα του [[18ος αιώνας|18ου αιώνα]], έχοντας ως σημαντική επιρροή τις ιδέες του [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμού]], με αποτέλεσμα την δημιουργία εξαιρετικών μουσικών επιτευγμάτων.
 
== Ιστορία της κλασικής περιόδου ==
[[Αρχείο:Haydn portrait by Thomas Hardy (small).jpg|thumb|right|150px|Πορτραίτο του [[Γιόζεφ Χάυντν]], κορυφαίου κλασικού συνθέτη ([[1792]]).]]
Η περίοδος του Μπαρόκ συνδέθηκε με την άνοδο του απολυταρχισμού στην [[Ευρώπη]] αλλά και με μια σταδιακή αναθεώρηση των παραδοσιακών ιδεών και αξιών. Ήδη από τον [[17ος αιώνας|17ο αιώνα]] οικοδομήθηκε μια νέα κοσμοαντίληψη περισσότερο ορθολογική και μηχανιστική, που θεμελιώθηκε από τον [[Καρτέσιος|Καρτέσιο]], τον [[Τζον Λοκ]] και τον [[Νεύτωνας|Νεύτωνα]]. Η πνευματική αυτή επανάσταση αποτέλεσε και την βάση του πολιτιστικού κλίματος μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ο [[Διαφωτισμός]]. Όπως ο Διαφωτισμός έτσι και ολόκληρη η καλλιτεχνική παραγωγή του 17ου και 18ου αιώνα αντανακλά ένα θαυμασμό για τον κλασικό κόσμο και οι δημιουργοί μιμούνται τα κλασικά πρότυπα.
 
Στο γεγονός αυτό, σημαντική συμβολή έχουν και οι αρχαιολογικές αποστολές που πολλαπλασιάζονται και οδηγούν σε σημαντικές ανακαλύψεις στην [[Ελλάδα]], την [[Ιταλία]] και την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]]. Την περιόδο του κλασικισμού, το [[Λονδίνο]] και το [[Παρίσι]] αποτελούν σημαντικά αστικά κέντρα με έντονο καλλιτεχνικό στοιχείο. Στην Γερμανία και την Ιταλία υπάρχουν αρκετές μικρότερες πόλεις με αξιοσημείωτη καλλιτεχνική δραστηριότητα ενώ στην [[Αυστρία]], η [[Βιέννη]] μετατρέπεται σε τόπο συγκέντρωσης ευγενών και καλλιτεχνών από ολόκληρη την Ευρώπη. Στη Βιέννη πραγματοποιήθηκε η ανάμειξη όλων των διαφορετικών εθνικών χαρακτηριστικών στην τέχνη.
Γραμμή 19:
=== Όπερα ===
==== Κωμική όπερα ====
Η ακμή της [[όπερα|όπερας]] και ειδικότερα της αποκαλούμενης ''κωμικής'' όπερας είναι βασικό γνώρισμα της κλασικής περιόδου στη μουσική. Το είδος αυτό εμφανίστηκε ως ''opera buffa'' στην Ιταλία, ''opera comique'' στη Γαλλία, ''opera ballad'' στην [[Αγγλία]] ή ακόμα ως ''Singspiel'', παρεμφερές είδος που αναπτύχθηκε στη Γερμανία. Η παράδοση της "σοβαρής" όπερας συνεχίστηκε κυρίως στην Ιταλία και την Γαλλία (''opera seria'' ή ''tragedie lyrique'' αντίστοιχα). Το ιταλικό μουσικό θέατρο ήταν γενικότερα χώρος μουσικών καινοτομιών και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του κλασικού ύφους. Τα έργα διέθεταν συνήθως ηθικοπλαστικό χαρακτήρα ενώ αντιπροσωπευτικός συνθέτης ήταν ο Alessandro[[Αλεσάντρο ScarlattiΣκαρλάτι]].
 
Η γαλλική κωμική όπερα αποτέλεσε ουσιαστικά μείξη της ιταλικής ''opera buffa'' με το παραδοσιακό γαλλικό είδος ''vaudeville'', λαϊκοί σκοποί που παίζονταν σε παρισινές γιορτές. Οι σκοποί αυτοί αντικαταστήθηκαν από [[άρια|άριες]] (''ariettes''). Μια από τις πιο γνωστές κωμικές όπερες με σημαντική επιτυχία ήταν η ''Le devin du village'' (ελλ. μφμτφ. ''Ο μάντης του χωριού'') του [[Ζαν Ζακ Ρουσσώ|Ρουσσώ]].
 
Αντίστοιχα με ότι συνέβαινε στην ηπειρωτική Ευρώπη, στην Αγγλία αναπτύχθηκε το είδος της ''opera ballad'' που περιλάμβανε γνωστούς λαϊκούς σκοπούς (''ballads'' δηλαδή μπαλάντες). Ένα από τα πιο δημοφιλή δείγματα αυτού του είδους ήταν η ''Όπερα του Ζητιάνου'' του Christopher Pepusch.
 
Στον χώρο της όπερας, σημαντική μορφή αποτέλεσε και ο συνθέτης Christoph[[Κρίστοφ WillibaldΒίλιμπαλντ GluckΓκλουκ]], ο οποίος καθιέρωσε ένα νέο τύπο όπερας, συνδέοντας τα χαρακτηριστικά της ιταλικής και της γαλλικής. Ο GluckΓκλουκ απλοποίησε σε μεγάλο βαθμό την μουσική δομή της όπερας ενώ εξάλειψε και την κατάχρηση των φωνητικών καλλωπισμών, οι οποίοι χαρακτήριζαν τις άριες τις εποχής με βασικό σκοπό η μουσική να υπηρετεί την ποίηση της όπερας. Σημαντικότερο ίσως έργο του GluckΓκλουκ αποτέλεσε η όπερα ''Ιφιγένεια εν Ταύροις'' ([[1779]]).
=== Οργανική μουσική ===
==== ''Empfindsamer Stil'' ====
Η οργανική μουσική της κλασικής περιόδου ξεχωρίζει για την εμφάνιση της αισθητικής του ''Empfindsamer Stil'', που σημαίνει ''Ευαίσθητο ύφος''. Το "είδος" αυτό χαρακτηρίζεται από έντονο συναισθηματισμό και εκπροσωπείται κατά κύριο λόγο από τους Carl[[Καρλ PhilippΦίλιπ EmanuelΕμάνουελ BachΜπαχ]] και Wilhelm[[Βίλχελμ FriedemannΦρίντμαν BachΜπαχ]] (γιοί του [[Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ]]). Η μουσική γραφή αυτής της αισθητικής είναι περισσότερη εκκεντρική με εκπλήξεις στην ανάπτυξη του μουσικού κειμένου και ασύμμετρες μουσικές φράσεις. Το ''Empfindsamer Stil'' έφτασε στην ακμή του περίπου τη δεκαετία του [[1760]].
 
== Μουσικά όργανα ==
Τα βασικά όργανα που κυριαρχούν στην μουσική της κλασικής περιόδου είναι:
* το [[πιάνο]] (''pianoforte''), που σταδιακά αντικαθιστά το προγενέστερο [[κλειδοκύμβαλο]]
* το [[βαρύτονο]] (''baryton''), μπάσο έγχορδο όργανο που παιζόταν με δοξάρι
* το [[κλαρινέτο]], που βρίσκει θέση μέσα στην ορχήστρα και αποκτά αξιόλογο ρεπερτόριο
* το φυσικό [[κόρνο]], χάλκινο πνευστό