Χασάπικο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 94.66.184.4 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστη...
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Το '''Χασάπικο''' ή '''Χασάπικος''' είναι [[χορός]] και τύπος των τραγουδιών των Ελλήνων από την Μακεδονία και την Κωνσταντινούπολη Οι ρίζες του ανάγονται στη [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινή περίοδο]], όταν αποτελούσε χορευτική μίμηση μάχης με σπαθιά από τη συντεχνία των [[Έλληνες|Ελλήνων]] χασάπηδων στη [[Μακεδονία]]<ref>[http://mikros-romios.gr/1229/%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CE%B9%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%C2%AB%CF%87%CE%B1%CF%83%CE%AC%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%C2%BB-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CE%BD%CE%B1/ Οι φιγούρες του «χασάπικου» που έγιναν μόδα μετά το τσα-τσα στη δεκαετία του 1960]</ref> και την [[Κωνσταντινούπολη]]. Η πρώτη σειρά κρατούσε μαχαίρια, ραβδιά και μαστίγια, ενώ η δεύτερη δεν είχε όπλα<ref name="senie" />. Η ονομασία προέρχεται από την [[τούρκικα|τουρκικής προέλευσης]] λέξη kasap, που σημαίνει κρεοπώλης, ενώ η αντίστοιχη [[Ελληνική γλώσσα|ελληνική]] ονομασία ήταν '''μακελάρικος'''. Ο όρος στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για να υποδηλώσει μόνο τη γρήγορη εκδοχή του χασάπικου, γνωστή επίσης και ως [[χασαποσέρβικο]].
Το '''Χασάπικο''' ή '''Χασάπικος''' είναι [[χορός]] και τύπος των τραγουδιών των Ελλήνων από την [[Μακεδονία]] και την [[Κωνσταντινούπολη]]<ref>[http://www.pro-dance.gr/dances/popular-greek-dances/history-of-greek-folk-dances/history-of-hasapikos-dance Η ιστορία του Χασάπικου χορού]</ref>.
 
Μορφές του χορού αυτού ήταν γνωστές από παλαιότερα χρόνια σε αρκετά μέρη του ελληνικού ή Ελληνόφωνου Χριστιανικού χώρου, περισσότερο όμως στην Κωνσταντινούπολη και την ευρύτερη περιοχή της. Αντρικός χορός, τώρα χορεύεται σε ευθεία γραμμή κυρίως από άνδρες (σπάνια από γυναίκες). Παλιότερα, για να χορέψει κάποιος χασάπικο, έπρεπε να φοράει τραγιάσκα με σηκωμένο γείσο, κάνοντας το ίδιο βήμα σαν να είναι όλοι ένα σώμα. Τα βήματα και η περιγραφή έμοιαζαν και μοιάζουν με την παράθεση τελετουργικών κινήσεων σε μια προσπάθεια σύνδεσης του χορού με την αρχαιότητα, με τον τρόπο στάσης και τακτικής κίνησης, στο στρατό του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] ή την αναπαράσταση των στάσεων των πολεμιστών του. Επί [[Τουρκοκρατία]]ς, χόρευαν το συγκεκριμένο [[Ελλάδα|ελληνικό]] χορό εκτός από τους [[Μακελάρηδες]] και [[γενίτσαροι|γενίτσαρους]] και οι [[αρναούτηδες]], γι' αυτό λεγόταν και '''αρναούτικο''',<ref>Αρναούτης (Arnavut) αποκαλείται στα τούρκικα ο [[Αρβανίτες|Αρβανίτης]], που συνδεόταν παλιά με το επάγγελμα του κρεοπώλη.</ref> ανάλογα με τις κοινωνικές ομάδες που διαβιούσαν στην περιοχή. H κυρία Ελισάβετ Λομάκα-Σενιέ (μητέρα του Γάλλου ποιητή Αντρέ Σενιέ), τον θεωρούσε χορό αρχαίο (που συμβολιζε την εκστρατεία του Μέγα Αλέξανδρου κατά του Δαρείου). Αναφορά γίνεται στις επιστολές της Μαντάμ Σενιέ (Ελισάβετ Σάντη-Λουμάκη) στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, η οποία αναφέρεται στο χορό ως Αρναούτικο (συγκεκριμένα περιγράφεται ως χορός που χορευόταν στην Κωνσταντινούπολη κυρίως τις ημέρες του Πάσχα)<ref>[http://www.klika.gr/cms/index.php/ar8rografia/ar8ra/189-zeimbeiko-xasapiko-sto-rembetiko-tragoudi.html Νίκος Πολίτης στο 20ό παγκόσμιο συνέδριο για την έρευνα του χορού, Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, Πειραιάς, 2006.]</ref> που τον χόρευαν οι Έλληνες χασάπηδες της Πόλης, οι Μακελλάρηδες του Βυζαντίου κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου.<ref name=senie> Περιοδικό «Παράδοση και τέχνη, τεύχος 73, μετ. Α. Ράφτης</ref> Υπάρχουν πολλά είδη «χασάπικου», που χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες: τους αργούς και τους γρήγορους.
Οι ρίζες του ανάγονται στη [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινή περίοδο]], όταν αποτελούσε χορευτική μίμηση μάχης με σπαθιά από τη συντεχνία των [[Έλληνες|Ελλήνων]] χασάπηδων στη [[Μακεδονία]]<ref>[http://mikros-romios.gr/1229/%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CE%B9%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%C2%AB%CF%87%CE%B1%CF%83%CE%AC%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%C2%BB-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CE%BD%CE%B1/ Οι φιγούρες του «χασάπικου» που έγιναν μόδα μετά το τσα-τσα στη δεκαετία του 1960]</ref> και την [[Κωνσταντινούπολη]]. Η πρώτη σειρά κρατούσε μαχαίρια, ραβδιά και μαστίγια, ενώ η δεύτερη δεν είχε όπλα<ref name="senie" />. Η ονομασία προέρχεται από την [[τούρκικα|τουρκικής προέλευσης]] λέξη kasap, που σημαίνει κρεοπώλης, ενώ η αντίστοιχη [[Ελληνική γλώσσα|ελληνική]] ονομασία ήταν '''μακελάρικος'''. Ο όρος στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για να υποδηλώσει μόνο τη γρήγορη εκδοχή του χασάπικου, γνωστή επίσης και ως [[χασαποσέρβικο]].
 
Μορφές του χορού αυτού ήταν γνωστές από παλαιότερα χρόνια σε αρκετά μέρη του ελληνικού ή Ελληνόφωνου Χριστιανικού χώρου, περισσότερο όμως στην Κωνσταντινούπολη και την ευρύτερη περιοχή της. Αντρικός χορός, τώρα χορεύεται σε ευθεία γραμμή κυρίως από άνδρες (σπάνια από γυναίκες). Παλιότερα, για να χορέψει κάποιος χασάπικο, έπρεπε να φοράει τραγιάσκα με σηκωμένο γείσο, κάνοντας το ίδιο βήμα σαν να είναι όλοι ένα σώμα. Τα βήματα και η περιγραφή έμοιαζαν και μοιάζουν με την παράθεση τελετουργικών κινήσεων σε μια προσπάθεια σύνδεσης του χορού με την αρχαιότητα, με τον τρόπο στάσης και τακτικής κίνησης, στο στρατό του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] ή την αναπαράσταση των στάσεων των πολεμιστών του. Επί [[Τουρκοκρατία]]ς, χόρευαν το συγκεκριμένο [[Ελλάδα|ελληνικό]] χορό εκτός από τους [[Μακελάρηδες]] και [[γενίτσαροι|γενίτσαρους]] και οι [[αρναούτηδες]], γι' αυτό λεγόταν και '''αρναούτικο''',<ref>Αρναούτης (Arnavut) αποκαλείται στα τούρκικα ο [[Αρβανίτες|Αρβανίτης]], που συνδεόταν παλιά με το επάγγελμα του κρεοπώλη.</ref> ανάλογα με τις κοινωνικές ομάδες που διαβιούσαν στην περιοχή. H κυρία Ελισάβετ Λομάκα-Σενιέ (μητέρα του Γάλλου ποιητή Αντρέ Σενιέ), τον θεωρούσε χορό αρχαίο (που συμβολιζε την εκστρατεία του Μέγα Αλέξανδρου κατά του Δαρείου). Αναφορά γίνεται στις επιστολές της Μαντάμ Σενιέ (Ελισάβετ Σάντη-Λουμάκη) στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, η οποία αναφέρεται στο χορό ως Αρναούτικο (συγκεκριμένα περιγράφεται ως χορός που χορευόταν στην Κωνσταντινούπολη κυρίως τις ημέρες του Πάσχα)<ref>[http://www.klika.gr/cms/index.php/ar8rografia/ar8ra/189-zeimbeiko-xasapiko-sto-rembetiko-tragoudi.html Νίκος Πολίτης στο 20ό παγκόσμιο συνέδριο για την έρευνα του χορού, Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, Πειραιάς, 2006.]</ref> που τον χόρευαν οι Έλληνες χασάπηδες της Πόλης, οι Μακελλάρηδες του Βυζαντίου κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου.<ref name=senie> Περιοδικό «Παράδοση και τέχνη, τεύχος 73, μετ. Α. Ράφτης</ref> Υπάρχουν πολλά είδη «χασάπικου», που χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες: τους αργούς και τους γρήγορους.
 
Το χασάπικο αποτέλεσε βάση για το [[συρτάκι]] (δημοφιλές από την ταινία "[[Αλέξης Ζορμπάς (ταινία)|Αλέξης Ζορμπάς]]" κι έτσι στο εξωτερικό θεωρείται ο αντιπροσωπευτικότερος ελληνικός χορός.
 
Σήμερα απαντάται σε 4 μορφές: χασάπικο, χασαποσέρβικο, χασάπικο βαρύ/αργό και "πολίτικο"/"ταταυλιανό"<ref>[http://www.comeniusregiopde.gr/view.php?artid=36 Comenius Regio - Παραδοσιακά χορευτικά είδη]</ref>.
 
==Παραπομπές==
{{παραπομπές}}
==Πηγές==
{{βικιλεξικό}}
* Τάκης Καλογερόπουλος, Λεξικό της Ελληνικής μουσικής, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001
*{{cite news|url=http://www.klika.gr/cms/index.php/ar8rografia/ar8ra/189-zeimbeiko-xasapiko-sto-rembetiko-tragoudi.html|title=Η εμμονή στους χορούς Ζεϊμπέκικο και Χασάπικο στο ρεμπέτικο τραγούδι|last=Πολίτης|first=Νίκος|date=2006|work=20ό παγκόσμιο συνέδριο για την έρευνα του χορού, Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας|pages=2|accessdate=29-10-2010}}
*[http://www.musipedia.gr/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%83%CE%AC%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82 Musipedia - Χασάπικος]
*[http://www.phantomranch.net/folkdanc/dances/hasapiko.htm Χασάπικο]
 
====Μουσικά δείγματα====
* [http://www.dunav.org.il/music/turkey/215_Istanbul_Kasap.mp3 "Έχε γεια Παναγιά"]
* [http://www.youtube.com/watch?v=lk25Bl0_LOk Χασάπικο Φλώρινας: Ζάραμο]
[[Κατηγορία:Ελληνικοί χοροί]]
[[Κατηγορία:Μακεδονία]]
[[Κατηγορία:Κωνσταντινούπολη]]