Γιάνε Σαντάνσκι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 6:
==Βιογραφία==
===Mέχρι την Εξέγερση του Ιλιντεν (1903)===
Ο Σαντάνσκι γεννήθηκε στο χωριό της Μακεδονίας Βλάχι κοντά στην Κρέσνα (τότε) στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στις 28 Μαίου 1872. Ο πατέρας του είχε συμμετάσχει ως σημαιοφόρος στην Εξέγερση Κρέσνα-Ράζλογκ (Βουλγαρική εξέγερση κατά των Οθωμανών, 1878-1879). Μετά τη συντριβή της εξέγερσης, το 1879 η οικογένειά του
Ο Γιάνε Σαντάνσκι συμμετείχε στο επαναστατικό κίνημα στη Μακεδονία και στη Θράκη και έγινε ένας από τους ηγέτες του. Από το ξεκίνημα της επαναστατικής του δραστηριότητας κέρδισε τη δημοφιλία γιατί προστάτευε τους ντόπιους χωρικούς στη σημερινή νοτιοδυτική Βουλγαρία από την τυραννία των Οθωμανών, οργανώνοντας δικαστήρια και διδάσκοντας την αυτοάμυνα. Ο Σαντάνσκι έζησε και πολέμησε στην περιοχή του Πιρίν και γιαυτό του έδωσαν το προσωνύμιο ΄΄Τσάρος του Πιρίν΄΄ (Πιρίνσκι Τσαρ). Μετά την δολοφονία του Εμμανουήλ Μάνου, του Ιερέα της [[Μονή Ροζινού|Μονής Ροζινού]] και του διάκονου αυτής ήταν ένας από τους οργανωτές της απαγωγής της Μις Στόουν - της πρώτης σύγχρονης κρίσης ομηρίας της Αμερικής. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1901 μια Διαμαρτυρόμενη ιεραπόστολος ονόματι Ελεν Στόουν ταξίδευε έφιππη στην ορεινή ενδοχώρα της Μακεδονίας και έπεσε σε ενέδρα ομάδας ένοπλων επαναστατών μαζί με την κυοφορούσα Στεφάνοβα Τσίλκα (Βασιλική), για την απόλυση της οποίας εισέπραξε ως λύτρα αρκετές χιλιάδες χρυσών τουρικών λιρών. Η Μις Στόουν δημοσίευσε τις εντυπώσεις της από την αιχμαλωσία με τον τίτλο «Έξι μήνες μεταξύ των Κομιτών». Ο Σαντάνσκι δραστηριοποιήθηκε επίσης στην [[Εξέγερση του Ίλιντεν]] κατά των Οθωμανών. Οι Πολιτοφυλακές που δρούσαν στην περιοχή των Σερρών υπό το Γιάνε Σαντάνσκι και ένα αντάρτικο απόσπασμα της ΄΄Ανώτερης Μακεδονικής Επιτροπής΄΄ αναχαίτισαν μια μεγάλη Τουρκική δύναμη. Στις ενέργειες αυτές δεν συμμετείχε τόσο ο ντόπιος πληθυσμός όσο σε άλλες περιοχές, όπως στα ανατολικά του [[Μπίτολα|Μοναστηρίου]] και στα δυτικά της [[Θράκη]]ς.
Γραμμή 26:
Aπό το 1908 μέχρι τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] υποστήριξε το κίνημα των [[Νεότουρκοι|Νεοτούρκων]]. Μετά την Επανάσταση των Νεοτούρκων κατά τη Δεύτερη Συνταγματική Περίοδο ο Σαντάνσκι ήταν επίσης ιδρυτής και ηγέτης ενός από τα αριστερά πολιτικά κόμματα στην Οθωμανική Μακεδονία - του Λαικού Ομοσπονδιακού Κόμματος (Βουλγαρικό Τμήμα), που η έδρα του ήταν στη Θεσσαλονίκη. Το συνέδριο στο [[Κιουστεντίλ]] της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (VMRO) τo 1908 οδήγησε σε διάσπαση της οργάνωσης - ο Γιάνε Σαντάνσκι και ο Χρίστο Τσερνοπέεφ ήρθαν σε επαφή με τους Νεότουρκους και άρχισαν να λειτουργούν νόμιμα. Μετά τη διάσπαση της VMRO oι δυο τους προσπάθησαν να συστήσουν τη Μακεδονο-Αδριανουπολίτικη Επαναστατική οργάνωση, αλλά αργότερα το συνέδριο για την επίσημη ίδρυσή της απέτυχε και ο Σαντάνσκι με τον Τσερνοπέεφ εγκατέλειψαν την ιδέα και άρχισαν να εργάζονται για τη δημιουργία του Λαικού Ομοσπονδιακού Κόμματος. Το 1909 η ομάδα γύρω από τους Σαντάνσκι και Τσερνοπέεφ συμμετείχε στην πορεία των Νεοτούρκων προς την [[Κωνσταντινούπολη]] που οδήγησε στην εκθρόνιση του σουλτάνου [[Αμπντούλ Χαμίτ Β΄]]. Sygkekrim;ena ατά την έκρηξη του αντιδραστικού κινήματος στην Κωνσταντινούπολη στις 31 Μαρτίου [[1909]] κατετάγη μαζί με τους οπαδούς του ως εθελοντής στο εδρεύον στη Θεσσαλονίκη Γ΄ Σώμα του τουρκικού στρατού που εξεστράτευσε κατά της Κωνσταντινούπολης με επικεφαλής τo σωματάρχη στρατηγό [[Νεότουρκοι|Μαχμού Σεβκέτ Πασσάν]] που πέτυχε την καταστολή του κινήματος και την έκπτωση του Σουλτάνου [[Αβδούλ Χαμίτ Β΄]], Ο Σαντάνσκι ονειρευόταν τη δημιουργία μιας Βαλκανικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τα σχέδια της Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας και τη Μακεδονία ως τμήμα αυτής της Ομοσπονδίας. Ζητούσε η VMRO να αγκαλιάσει όλες τις εθνότητες στην περιοχή και όχι μόνο τους Βουλγάρους.
Με τον τρόπο αυτό θα ήταν δυνατό να δημιουργηθεί ένα ικανό σύστημα με σκοπό την οργάνωση μιας μαζικής εξέγερσης. Ργότερα ο Σαντάνσκι και η παράταξή του υποστήριξαν ενεργά το Βουλγαρικό στρατό στους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] του 1912-1913, αρχικά με την ιδέα ότι είχαν καθήκον να αγωνιστούν για αυτόνομη Μακεδονία, αλλά αργότερα αγωνιζόμενοι για τη Βουλγαρία. Βλέποντας τις ενέργειες των Σέρβων κατά του ντόπιου πληθυσμού, τα πρώην μέλη της VMRO άρχισαν την αποκατάσταση του οργανωτικού δικτύου. Την ίδια περίοδο μια ομάδα γύρω από τον Πέταρ Τσαούλεφ άρχισε διαπραγματεύσεις με τους Αλβανούς επαναστάτες. Η Αλβανική κυβέρνηση τους πρότεινε την οργάνωση μιας κοινής εξέγερσης. Οι διαπραγματεύσεις εκ μέρους της Οργάνωσης έγιναν από τον Πέταρ Τσαούλεφ. Η Βουλγαρική κυβέρνηση πίστευε όμως όμως ότι δεν θα ερχόταν σε νέο πόλεμο με τη [[Σερβία]], έτσι δεν έδωσε σημασία στις διαπραγματεύσεις. Εντούτοις αργότερα, τον Ιούνιο του 1913, η Βουλγαρική κυβέρνηση έστειλε στα [[Τίρανα]] το Γιάνε Σαντάνσκι για νέες διαπραγματεύσεις. Εδωσε μια συνέντευξη για την εφημερίδα ΄΄Σέκουλο΄΄, όπου δήλωσε ότι ήρθε για να συμφωνήσει με τους Αλβανούς και ότι από τη Βουλγαρική πλευρά θα οργανώνονταν ομάδες και επιθέσεις. Ετσι βοήθησε την προετοιμασία της Εξέγερσης Οχριντ - Ντέμπαρ, που οργανώθηκε από κοινού από τη VMRO και τους Αλβανούς της Δυτικής Μακεδονίας. Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους η [[Επαρχία Μπλαγκόεβγκραντ|Μακεδονία του Πιρίν]] προσαρτήθηκε στη Βουλγαρία και ο Σαντάνσκι ξαναεγκαταστάθηκε στη χώρα.
==Aντιπαράθεση==
| |||