Πρωτεύοντα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 145:
Τα πρωτεύοντα έχουν ένα μεγάλο θολοειδές κρανίο, ιδιαίτερα προεξέχον στους [[σιμιίδες]]. Το κρανίο προστατεύει τον μεγάλο εγκέφαλο, ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό αυτής της ομάδας.<ref name="pough" /> Ο ενδοκρανιακός όγκος (ο χώρος που σχηματίζεται μέσα στο κρανίο) είναι τρεις φορές μεγαλύτερος στους ανθρώπους συγκριτικά με τα μεγαλύτερα μη-ανθρώπινα πρωτεύοντα, γεγονός που υποδεικνύει επίσης το μεγαλύτερο μέγεθος εγκεφάλου.<ref name="aiello" /> Ο μέσος ενδοκρανιακός όγκος είναι 1201&nbsp;cm<sup>3</sup> στους ανθρώπους, 469&nbsp;cm<sup>3</sup> στους γορίλες, 400&nbsp;cm<sup>3</sup> στους χιμπαντζήδες και 397&nbsp;cm<sup>3</sup> στους ουρακοτάγκους.<ref name="aiello">{{cite book | author= Aiello, L. & Dean, C. | year=1990 | title=An Introduction to Human Evolutionary Anatomy | publisher=Academic Press | pages=193 | isbn=0120455900}}</ref> Η κύρια εξελικτική τάση των πρωτευόντων αφορά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ειδικότερα του [[νεοφλοιός|νεοφλοιού]] (μέρος του [[εγκεφαλικός φλοιός|εγκεφαλικού φλοιού]]), που σχετίζεται με την [[αίσθηση|αισθητική αντίληψη]], την παραγωγή [[κινητικός Φλοιός|κινητικών εντολών]], την αντίληψη θέσης στο χώρο, τη [[συνείδηση|συνειδητή σκέψη]] και, στους ανθρώπους, τη [[γλώσσα]].<ref name="britannica" /> Ενώ άλλα θηλαστικά βασίζονται κυρίως στην αίσθηση της [[όσφρηση]]ς, η δενδρόβια ζωή των πρωτευόντων οδήγησε στην εξέλιξη ενός [[Σύστημα Σωματοαισθητικής|απτικού]], [[όραση|οπτικού]] κυρίαρχου αισθητήριου συστήματος,<ref name="britannica" /> στη μείωση της οσφρητικής περιοχής του εγκεφάλου και στην ανάπτυξη περίπλοκης κοινωνικής συμπεριφοράς.<ref name="adw">{{cite web | url=http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Primates.html | title="Primates" (On-line) |publisher=Animal Diversity Web | author=Myers, P. | year=1999 | accessdate=2008-06-03}}</ref>
 
[[Αρχείο:PrimateFeet.jpg|thumb|left|upright|Σχέδιο του 1893, που απεικονίζει τα χέρια και πόδια ορισμένων πρωτευόντων.]]
Τα περισσότερα πρωτεύοντα έχουν πέντε δάκτυλα σε κάθε άκρο ([[Δακτυλία#Πενταδακτυλία|πενταδακτυλία]]), με νύχια από κερατίνη στο τέλος κάθε δακτύλου. Οι κάτω πλευρές των ποδιών και των χεριών αποτελούνται από μία [[παλαμιαία επιφάνεια]] και κάθε δάκτυλο έχει ξεχωριστά [[δακτυλικό αποτύπωμα|δακτυλικά αποτυπώματα]]. Τα περισσότερα πρωτεύοντα έχουν αντιτακτούς αντίχειρες, ένα βασικό χαρακτηριστικό των πρωτευόντων (αν και υπάρχουν και άλλα ζώα με αντιτακτούς αντίχειρες όπως για παράδειγμα τα [[οπόσουμ]]).<ref name="pough" /> Οι αντίχειρες βοηθούν ορισμένα ήδη να κάνουν [[Χρήση εργαλείων από ζωά|χρήση εργαλείων]]. Στα πρωτεύοντα, ο συνδυασμός των αντιτακτών αντιχείρων, των μικρών νυχιών (αντί για νύχια αρπακτικών) και τα μακριά, συγκλίνοντα προς τα μέσα δάκτυλα είναι εξελικτικό κατάλοιπο της συνήθειας των προγονικών ειδών να γραπώνουν κλαδιά, και έχει, εν μέρει, επιτρέψει σε μερικά είδη να αναπτύξουν την ταλάντευση (από δέντρο σε δέντρο) ως σημαντικό τρόπο μετακίνησης. Πολλοί προσιμιίδες έχουν νύχια που θυμίζουν πολύ τα νύχια των αρπακτικών στο δεύτερο δάκτυλο κάθε ποδιού, γνωστά και ως [[νύχι καλλωπισμού|νύχια καλλωπισμού]], που χρησιμεύουν κυρίως για ατομική περιποίηση.<ref name="pough" />