Ελίκη (αρχαία πόλη): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Ελίκη''' (''Ἑλίκη'') ήταν αρχαία πόλη στην αρχαία [[Αχαΐα]].

 

Η Ελίκη είχε ιδρυθεί από [[Ίωνες]], βρισκόταν 40 στάδια από το [[Αίγιο]] και 12 στάδια (2,2 χλμ) από τη θάλασσα. Ήταν πρωτεύουσα της [[Ιωνική Δωδεκάπολη|Ιωνικής Δωδεκάπολης]] και λατρευτικό κέντρο όλης της Αχαΐας με επίκεντρο τον ναό του Ελικώνιου [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]]. Η Ελίκη έγινε ένα πολιτιστικό και θρησκευτικό κέντρο με το δικό της νόμισμα. Τα ευρήματα από την αρχαία Ελίκη περιορίζονται σε δύο χάλκινα νομίσματα, που στεγάζονται στο μουσείο του Βερολίνου. Στη μια όψη του νομίσματος απεικονίζεται το κεφάλι του θεού Ποσειδώνα με τα ελληνικά γράμματα ''ΕΛΙΚ'' και μια τρίαινα με δελφίνια κοσμεί την άλλη όψη. Με βάση αυτά τα διακοσμητικά θέματα οι αρχαιολόγοι τοποθετούν τα νομίσματα στον 5ο αιώνα π.Χ. Ο Ποσειδώνας ήταν ο προστάτης της πόλης και λατρευόταν από την ομηρική εποχή. Υπήρχε ένας ναός αφιερωμένος στον Ελικώνειο Ποσειδώνα. Αναφέρεται (Παυσανίας «Αχαϊκά»), ότι υπήρχε άγαλμα σε υπερφυσικές αναλογίες, αφιερωμένο στον Θεό της θάλασσας, τον Ποσειδώνα. Οι Αχαιοί έδιωξαν τους Ίωνες και εγκαταστάθηκαν αυτοί στην περιοχή συνεχίζοντας τη λατρεία του Ποσειδώνα. Μετά την κάθοδο των [[Δωριείς|Δωριέων]], στην περιοχή καταφτάνουν ο [[Τισαμενός ο Λακεδαιμόνιος|Τισαμενός]] με Λακεδαιμόνιους, διωγμένους από τη [[Λακωνία]] και το [[Άργος]] από τον [[Αριστόδημος ο Ηρακλείδης|Αριστόδημο]]. Στους Λακεδαιμόνιους επιτράπηκε να εγκατασταθούν στην περιοχή και στην πόλη, αλλά η συγκατοίκηση δεν κράτησε πολύ, οι δύο πλευρές ήρθαν σε πολεμική αντιπαράθεση με νικητές τους Αχαιούς<ref>Παυσανία ''Αχαϊκά'', VII</ref>.

 

Η καταστροφή της Ελίκης τροφοδότησε τις συζητήσεις πολλών Ελλήνων και [[Ρωμαίοι|Ρωμαίων]] συγγραφέων, ενώ είναι πιθανό να ενέπνευσε στον [[Πλάτων]]α το μύθο της [[Ατλαντίδα]]ς<ref name=soter/>.

 

Ο πρώτος αρχαιολόγος που προσπάθησε να εντοπίσει τη χαμένη πόλη ήταν ο [[Σπυρίδων Μαρινάτος]], χωρίς επιτυχία. Το 1988, ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τη Δώρα Κατσωνοπούλου και τον Steven Soter, ξεκίνησαν εκ νέου την προσπάθεια εντοπισμού της Ελίκης. Στην αρχή, προχώρησαν σε υπερηχητική ([[σόναρ]]) σάρωση της υποθαλάσσιας περιοχής ΝΔ του [[Αίγιο|Αιγίου]]. Επειδή αυτή η σάρωση δεν έδωσε ενδείξεις ύπαρξης πόλης στο βυθό ή κάτω από αυτόν στην συγκεκριμένη περιοχή, επικέντρωσαν τις έρευνές τους στην παρακείμενη παραθαλάσσια πεδιάδα. Εκεί, το 1991, οι δοκιμαστικές τομές στο άνω τμήμα του δέλτα που σχηματίζεται από τις εκβολές των ποταμών Σελινούντα και Κερυνίτη, απέδωσαν στρώματα με κεραμική, σε βάθη έως 15 μ. Το 1994, σε συνεργασία με το [[Πανεπιστήμιο Πατρών]], διεξήγαγαν [[μαγνητόμετρο πρωτονίου|μαγνητομετρική]] έρευνα της περιοχής στο μέσο του δέλτα, η οποία αποκάλυψε το περίγραμμα κτιρίου. Από αυτό το σημείο ξεκίνησαν οι ανασκαφές το 1995, οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι το 2005, αποκαλύπτοντας τα ίχνη της [[κλασσική εποχή|κλασσικής]] και [[ελληνιστική περίοδος|ελληνιστικής]] πόλης της Ελίκης, [[Ρωμαίοι|ρωμαϊκό]] δρόμο και ρωμαϊκά και [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|βυζαντινά]] κοιμητήρια. Ανακάλυψαν επίσης προϊστορική πόλη της πρώιμης [[εποχή του Χαλκού|εποχής του Χαλκού]] (2400 π.Χ.), διατηρημένη σε πολύ καλή κατάσταση, η οποία φαίνεται να είχε την ίδια τύχη με τη μεταγενέστερη ελληνιστική πόλη<ref name=soter>Δώρα Κατσωνοπούλου, Steven Soter</ref>.