Σουλιώτες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

To [[1721]] ο [[Χατζή Πασάς|Ζατζή Αχμέτ (ή Χατζή Αχμέτ)]], Πασάς των Ιωαννίνων μετά την απόρριψη της πρότασής του για υποταγή των Σουλιωτών πολιόρκησε το Σούλι με ισχυρή δύναμη (8.000 ανδρών) πλην όμως αναγκάσθηκε να υποχωρήσει μετά από αιφνιδιαστική νυκτερινή αντεπίθεση των Σουλιωτών όπου και είχε πολύ μεγάλες απώλειες. Επικεφαλής της αντεπίθεσης ήταν ο ιδιαιτέρως εχθρικός προς τους Οθωμανούς, Λύσανδρος Βενέτης, ο οποίος συνέτριψε τον στρατό του Χατζηαχμέτ. <br>

Το [[1731]], κατ΄ άλλους το [[1732]], με υποκίνηση των [[Ενετοί|Ενετών]] ξεσηκώθηκαν οι Σουλιώτες καθώς και οι κάτοικοι του χωριού Μαργαρίτι. Kατά διαταγή τότε του Σουλτάνου ακολούθησαν διάφορες εκστρατείες, τόσο από τον [[Χατζή Πασάς|Χατζή Αχμέτ]], όσο και από άλλους Μπέηδες και Αγάδες της περιοχής χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Οι Οθωμανοί επιθυμούσαν να προσεγγίσουν τον Βενέτη, βλέποντας τις ικανότητες του. Ο ίδιος όμως δεν ήθελε επ' ουδενί λόγο να συμπράξει με τις οθωμανικές αρχές, παρόλα τα στρατιωτικά αξιώματα που του είχαν τάξει. Έπειτα από την συνεργασία του με τις ενετικές αρχές, ο Βενέτης τιμήθηκε από τους Ενετούς με διάφορα στρατιωτικά και πολιτικά αξιώματα της εποχής.<br>

Στα επόμενα χρόνια ο Τουρκαλβανός Μουσταφά Κόκκα επιτέθηκε με 4.000 στρατιώτες και ο Μπεκίρ Πασάς με 5.000 στρατιώτες. Και οι δύο, ωστόσο, απέτυχαν να νικήσουν τους Σουλιώτες, με αρχηγό κάποιον από την φάρα του Τζαβέλα.<br>

Το [[1759]] ο Ντόστ μπέης, του Γαρδικίου, της Παραμυθιάς που ήταν και διοικητής του Δέλβινου, νικήθηκε από τους Σουλιώτες, πάλι με αρχηγό Τζαβέλα.<br>

To [[1762]], ο Μαξούντ Αγάς (ή Μαζούντ Αγάς) του Μαργαριτίου, που ήταν [[Βοεβόδας]], (= κυβερνήτης) της [[Άρτα|Αρτας]], είχε την ίδια μοίρα, μετά από ήττα που υπέστει στη περιοχή Λάκκα των Λελόβων, καταφέρνοντας όμως ν΄ αποσπάσει τα γύρω χωριά Λέλοβας και Λακοπούλας. Αρχηγοί των Σουλιωτών ήταν οι φάρες του Μπότσαρη, του Τζαβέλα, του Βενέτη και του Κουτσονίκα.<br>

Το [[1772]], ο Αγάς του Μαργαριτίου, Σουλεϊμάν ΤσαπάρηςΤσαπάρη ή Τζαπάρκα, επιτέθηκε στους Σουλιώτες με στρατό 8.000 - 9.000 ατόμων, που είχαν ξεσηκωθεί, όταν τον προηγούμενο Φθινόπωρο (1771), κατά τη διάρκεια των [[Ορλωφικά|Ορλωφικών]], τους είχε επισκεφεί κάποιος απεσταλμένος των Ρώσων με γράμματα του [[Αλέξιος Ορλώφ|Αλέξιου Ορλώφ]] καθώς και με αρκετά πολεμοφόδια. Η εκστρατεία αυτή όχι μόνο απέτυχε, όπως όλες οι προηγούμενες, αλλά και ο ίδιος ο Αγάς αχμαλωτίσθηκε, ενώ οι απώλειες σε νεκρούς και αιχμαλώτους τούρκους υπήρξε πολύ μεγάλος. Τελικά ο Αγάς και κάποιοι εκ των αιχμαλώτων απελευθερώθηκαν με λύτρα που στάλθηκαν από Ιωάννινα, και [[Κωνσταντινούπολη]], ενώ κάποιοι άλλοι ανταλλάχθηκαν με υποσχέσεις ανεξαρτησίας.<br>

Το [[1788]] ήδη Πασάς Ιωαννίνων είναι ο [[Αλή Πασάς]]. Οι δε πολεμικές συγκρούσεις που ακολούθησαν έγιναν εντονότερες και σφοδρότερες. Αιτία αυτών στάθηκε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1787-1792), στην αρχή του οποίου, τον Σεπτέμβριο του [[1788]], φθάνει στο Σούλι, ο Λουίζης Σωτήρης, απεσταλμένος της Αυτοκράτειρας της Ρωσίας [[Μεγάλη Αικατερίνη|Μεγάλης Αικατερίνης]], προκειμένου να ξεσηκώσει για επανάσταση τους Σουλιώτες. Έτσι τον Μάρτιο του 1789 ονομαστοί οπλαρχηγοί μεταξύ των οποίων οι [[Γιώργης Μπότσαρης]], [[Λάμπρος Τζαβέλλας]], Βέικος Ζάρμπας, [[ΝικόλαοςΝικολός Ζέρβας]], [[Δήμος Δράκος]], [[Δονάτος Βενέτης]] κ.ά. δηλώνουν εγγράφως προς την Αυτοκράτειρα, δια των απεσταλμένων της ότι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν εναντίον της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]].<br>

:::::::''-Που ΄στε του ΒενέτηΛάμπρου τα παιδιά, που ΄στε οι Μποτσαραίοι

:::::::''να μάθουν ΒενέτηΛάμπρου το σπαθί, Μπότσαρη το τουφέκι,

Έτσι ο Αλή Πασάς εκστρατεύοντας το 1800 στη Ήπειρο και καταλαμβάνοντας το Βουθρωτό, την Ηγουμενίτσα, τη Βόνιτσα και την Πρέβεζα ενίσχυσε τη θέση του στη περιοχή ενώ ταυτόχρονα εξασφάλισε τον έλεγχο των Σουλιωτών κάνοντας στενότερο τον αποκλεισμό τους. Παρόλα αυτά οι Σουλιώτες συγκεντρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και αποφάσισαν ή να νικήσουν ή να πεθάνουν. Ήταν λιγότεροι από 2.000 οπλισμένοι. Οι κύριοι ηγέτες τους ήταν ο Φώτος Τζαβέλλας, ο Δήμος Δράκος, ο Τάσος Ζέρβας, ο Κουτσονίκας, ο Δαγκλής, ο Γιαννάκης Σέχος, ο Φωτομάρας, ο Βέικος Ζάρμπας<ref>πρόκειται για τον πατέρα του στρατηγού Λάμπρου Βέικου Ζάρμπα, βλ. Σταλήμερος, Εμμ. Σεραφείμ, Σούλι και Σουλιώτες. Το γένος των Βέικο-Σταλήμερων, σ. 65-81).</ref>, ο Τζαβάρας, ο Γιώργος Βενέτης (Κατάνας), ο Ζυγούρης Διαμάδης και ο Γιώργος Μπούζγος. Τέσσερα ολόκληρα χρόνια κράτησε ο αγώνας τους. Οι Σουλιώτες κέρδιζαν όλες τις αποφασιστικές μάχες, όμως ο Αλή Πασάς έχτιζε κάστρα στα γειτονικά χωριά για μακροχρόνια πολιορκία. Οι Σουλιώτες έκαναν τότε εκκλήσεις για βοήθεια στη Γαλλία και τη Ρωσία, που όμως δεν τελεσφόρησαν. Επακολούθησαν και νέες μάχες πολύ πιο σκληρές, με τελευταία στις 7 Δεκεμβρίου γύρω από το [[Κούγκι]] και την Κιάφα που είχαν αποσυρθεί. Μένοντας όμως χωρίς τρόφιμα και πυρομαχικά αναγκάσθηκαν τελικά να συνθηκολογήσουν.

Η τρίτη φάλαγγα υπό τους Μποτσαραίους έφθασε στο Βουργαρέλι όπου ήταν το άντρο των [[Μποτσαραίοι|Μποτσαραίων]]. Από εκεί αναχώρησαν τον Ιανουάριο, προς τα [[Άγραφα]], φοβούμενοι παρασπονδία του Αλή Πασά, όπου και εγκαταστάθηκαν γύρω από τη [[Μονή Σέλτσου]]. Τελικά στις [[4 Απριλίου]] (1804) οι Τούρκοι περικυκλώνουν την περιοχή και ακολουθεί η περίφημη [[μάχη του Σέλτσου]] κατά την οποία πολλοί Σουλιώτες σφαγιάστηκαν και περισσότερες από 200 Σουλιώτισσες ακολούθησαν το παράδειγμα εκείνων του Ζαλόγγου.

Έτσι έληξε η 3η εκστρατεία η οποία και κατέστη τελικά νικηφόρα για τον Αλή Πασά μετά από τόσους αγώνες επιχειρήσεων.