Φραγκίσκος Μπαρόκιος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αφαίρεση κατηγορίας σύμφωνα με συζήτηση στην Αγορά
εκτενής βιογραφική αναφορά.
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Francesco barozzi.jpg|thumb|250px|Ο Φραγκίσκος Μπαρόκιος]]
Ο '''Φραγκίσκος ΜπαρόκιοςΜπαρότσι''' (εξελληνισμένο όνομα· γνωστός και ως '''Francesco Barozzi''', [[Ηράκλειο Κρήτης|Χάνδακας]], [[9 Αυγούστου]] [[1537]]- [[Βενετία]], [[23 Νοεμβρίου]] [[1604]]) ήταν Ιταλός [[μαθηματικός]] και επιστήμονας.
==Βιογραφία==
Από τον γάμο του Jacomo του Lorenzo Barozzi με την Fiordelise Dono γεννήθηκε o Francesco Barozzi στις 9 Αυγούστου 1537 στο χωριό Άγιος
Γεννήθηκε στον Χάνδακα (σημερινό [[Ηράκλειο Κρήτης]], γιος του [[Ενετοί|Ενετού]] ευγενούς Ιάκοπο Μπαρότσι. Σπούδασε στην [[Ιταλία]] και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της [[Πάδοβα]]ς (1559). Μετάφρασε τα «Στοιχεία» του [[Ευκλείδης|Ευκλείδη]] (την έκδοση του [[Πρόκλος|Πρόκλου]]) στα ιταλικά. Δημοσίευσε την «Κοσμογραφία» (1585). Διώχτηκε από την [[Ιερά Εξέταση]] και τη δεύτερη φορά (1587) δικάστηκε επειδή προκάλεσε καταιγίδα στην [[Κρήτη]]. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση με αναστολή και την καταβολή χρηματικού προστίμου 100 δουκάτων.
Κωνσταντίνος, κοντά στο Ρέθυμνο, που αποτελούσε κέντρο των φέουδων της
οικογενείας του[1]. Δεύτερος
από τα τρία αγόρια που γεννήθηκαν[2],
μαθήτευσε δίπλα στον Ανδρέα Δώνο, γνωστό κωδικογράφο, λόγιο και επίτροπο του
οικουμενικού πατριαρχείου στην Κρήτη, από τον οποίο διδάχτηκε ελληνικά και
λατινικά[3].
Το 1553 ταξιδεύει πρώτη φορά στην Βενετία προκειμένου να υποστεί την Prova d’ Nobilita και να καταστεί μέλος του Maggior Consilio (30 Νοεμβρίου 1553).
 
Θα επιστρέψει στην Ιταλία
το 1556 προκειμένου να παρακολουθήσει σπουδές μαθηματικών, φιλοσοφίας και
αστρονομίας στο πανεπιστήμιο της Padua (1557 – 1559), μετά το πέρας των
οποίων παρέμεινε και δίδαξε στο ίδιο πανεπιστήμιο μέχρι το 1560[4],
οπότε εξέδωσε και το πρώτο του βιβλίο[5],
μία πραγματεία σχετικά με τα σχόλια του Πρόκλου στα στοιχεία του Ευκλείδη,
αντικείμενο διδασκαλίας και έρευνας του στο πανεπιστήμιο. Κατά την παραμονή του
στην Ιταλία, ο Francesco Barozzi διατηρούσε
επαφές με γνωστούς λογίους και προσωπικότητες, όπως μαρτυρεί η πλούσια
αλληλογραφία του, υπήρξε δε μέλος της Ακαδημίας των Potenti (Δυνατών) ήδη από το 1557[6].
 
Με την επιστροφή του στη
Κρήτη, έχοντας την εμπειρία από την συμμετοχή του αυτή, σχεδιάζει μαζί με τον
Ιωάννη Βεργίτση και τον Δανιήλ Φρουρλάνο την ίδρυση στη πόλη του Ρεθύμνου, μιας
ακαδημίας στα πρότυπα των ακαδημιών που λειτουργούσαν στην Ιταλία. Έτσι στις 4
Ιανουαρίου 1562 εκφωνείται ο εναρκτήριος λόγος της Ακαδημίας των Vivi (ζωντανών, ασυμβίβαστων). Σύμφωνα με
τις πηγές είναι ο πρώτος πνευματικός σύλλογος που ιδρύθηκε στον ελλαδικό χώρο
στα νεότερα χρόνια και ένας από τους πρώτους του είδους του σε όλη την Ανατολική
Ευρώπη[7].
 
Στις 26 Απριλίου 1562
νυμφεύεται την Helisabetha Barozzi,
κόρη του βενετού ευγενούς από τα Χανιά Francesco Barozzi του Marin. Δεν έχουμε στοιχεία για τον βαθμό
συγγενείας που τους ένωνε, εξετάζοντας όμως το προικοσύμφωνο του γάμου τους
παρατηρούμε την κατοχή γης και από τις δύο οικογένειες στις ίδιες περιοχές. Από τον γάμο του με την Isabetha απέκτησε έναν υιό, τον Jacomo (1564) και μία κόρη, την Fiordelise, η οποία το 1590 νυμφεύθηκε τον βενετό
ευγενή από το Ρέθυμνο Stai
Barozzi του Zorzi. Μετά τον αιφνίδιο θάνατο της γυναίκας
του το 1568, φεύγει στη Βενετία όπου και θα παντρευτεί τέσσερα χρόνια αργότερα
(1572) την Florida Florido,
κόρη του κόμη της Prata,
Giovanni
Florido λαμβάνοντας προίκα συνολικά 5.000
δουκάτων[8].
Από το γάμο αυτό γεννήθηκε ο δεύτερος υιός του, Andrea, στις 22 Δεκεμβρίου 1573 στον Άγιο
Κωνσταντίνο[9]. 
 
Ο Francesco Barozzi όλη αυτή τη περίοδο παρουσιάζει και ένα
αξιόλογο εκδοτικό και συγγραφικό έργο. Εκδίδει στη Βενετία τέσσερα πονήματά του
που έχουν να κάνουν με τις μαθηματικές θεωρίες του Αρχιμήδη και του Ευκλείδη, τις
προφητείες του Νοστράδαμου, αλλά και μια Κοσμογραφία που αντιτάσσεται στο
ηλιοκεντρικό μοντέλο του Κοπέρνικου, υποστηρίζοντας ότι η Γη είναι το κέντρο
του κόσμου. Όλα αφιερωμένα σε σημαντικές προσωπικότητες της εποχής, που σε
συνδυασμό με την αλληλογραφία του μας δείχνουν το εύρος του πνευματικού κύκλου
του[10].
Μαζί με αυτά εκδίδει και το «Descrizione
dell’ Isola di Creta», το οποίο αφιερώνει στον γενικό
προβλεπτή Giacomo Foscarini
και είναι μία από τις πρώτες περιγραφές της Κρήτης με πλήθος δημογραφικών
στοιχείων, όπου αναφέρει, μεταγράφει και μεταφράζει πολλές ελληνικές επιγραφές[11].
 
Το 1587, μετά από ενδελεχή μυστική έρευνα, δικάζεται από την Ιερά Εξέταση,
στην οποία προήδρευσε ο ίδιος ο Πατριάρχης της Βενετίας Giovanni Trevisano, με την κατηγορία της μαγείας και
υποχρεώθηκε να καταβάλει το ποσό των πενήντα χρυσών δουκάτων εφάπαξ στους
επισκόπους Κρήτης και Ρεθύμνου και σε δημόσια αποκήρυξη των πράξεων του στη
πλατεία του Αγίου Μάρκου της Βενετίας. Μαζί του καταδικάστηκαν και η κόρη του Fiordelise, ο σύζυγος της Stai Barozzi και ο βενετός ευγενής Δανιήλ Malipiero[12].
 
Βαθύτατα πληγωμένος
επέστρεψε στη Κρήτη το 1588 και κατοίκησε απομονωμένος στην έπαυλη του στον
Άγιο Κωνσταντίνο. Μετά τον γάμο του υιού του Andrea με την Cateruzza Chiozza, κόρη ενός εκ των μεγαλυτέρων εχθρών
του στη Κρήτη[13],
αποφασίζει να επιστρέψει στη Βενετία το 1565 όπου και έμεινε μέχρι τον θάνατό
του από αποπληξία το 1604. Μετά τον θάνατο του, ο ανιψιός του Jacomo Barozzi του Zorzi, που υιοθετήθηκε από τον ίδιο τα
τελευταία χρόνια της ζωής του, πούλησε την τεράστια και πολύτιμη βιβλιοθήκη του
στο πανεπιστήμιο του Oxford.
 
Η εκπαιδευτική και
φιλολογική άνθηση που παρατηρείται στη Κρήτη τους δύο τελευταίους αιώνες της
βενετοκρατίας δεν εκπορεύτηκε από την ανώτερη τάξη των ευγενών, αλλά από την
ανερχόμενη κρητική αστική τάξη. Ο Παναγιωτάκης καταλήγει ότι ο Francesco Barozzi ήταν ο μόνος από τους βενετούς ευγενείς
που συνέβαλλε στην κρητική αναγέννηση και στην επαφή της Κρήτης με τα
πνευματικά ρεύματα της Ευρώπης. Αποτελούσε μία φωτεινή εξαίρεση στη μορφωτική
ερημιά των ανθρώπων της τάξης του[14]. 
 
 
 
[1] Διονυσία Γιαλαμά,
«Νέες Ειδήσεις για τον βενετοκρητικό λόγιο Φραγκίσκο Barozzi (1537 – 1604)», ''Θησαυρίσματα 20''. Βενετία: Ελληνικό
Ινστιτούτο Βενετίας, 1990, σ. 346.
 
[2] Οι αδελφοί του ήταν ο Laurentio (1533), που μετοίκησε στα Χανιά μετά
τον γάμο του, και ο Zorzi
(1543). Βλ. ό. π., σ. 403.
 
[3] Νικόλαος
Παναγιωτάκης, «Η παιδεία κατά τη βενετοκρατία». ''Κρήτη: Ιστορία και Πολιτισμός. ''Επιμέλεια: Ν. Παναγιωτάκης. Τόμος
δεύτερος. Κρήτη: Σύνδεσμος τοπικών ενώσεων Δήμων & Κοινοτήτων Κρήτης, 1988.
σ. 176.
 
[4] Francesco Barozzi,
Βενετικές πηγές της Κρητικής Ιστορίας – 3, ''Descrittione
dell’ Isola di Creta (Περιγραφή της
Κρήτης) 1577/8. ''επιμέλεια
Στέφανος Κακλαμάνης. Ηράκλειο: Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2004, σ. 36.
 
'''''[5]'''
''«Procli…in primum Euclidis Elementorum librum commentariorum ad universam mathematicam disciplinam principium eruditionis tradentium Libri IIII A Francesco Barocio partition veneto summa opera, cura ac diligentia cunctis mendis expurgati: Scholiis et figuris quae in graeco codice omnes desiderabantur aucti», βλ. Γιαλαμά, ό. π., σ. 303.
 
[6] Ό. π., σ. 302 – 303.
 
[7] Παναγιωτάκης, ό. π., σ. 191.
 
[8] Γιαλαμά, ό. π., σ. 306.
 
[9] Ό. π., σ. 356.
 
[10]
Ό. π., σ. 305 – 306.
 
[11] Βλ. Francesco Barozzi, Βενετικές πηγές της Κρητικής Ιστορίας
– 3, ''Descrittione
dell’
Isola
di
Creta
(Περιγραφή της Κρήτης) 1577/8. ''επιμέλεια
Στέφανος Κακλαμάνης. Ηράκλειο: Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2004.
 
[12] Ό. π., σ. 309.
 
[13] Για τη διαμάχη του με τις οικογένειες
των ευγενών Chiozza και Lombardo βλ. ό. π., σ. 323.
 
[14] Παναγιωτάκης, ό. π., σ. 182.
 
== Εξωτερικές συνδέσεις ==