Βικιπαίδεια

Περσικοί Πόλεμοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 194.63.239.233 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρ...
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4:
|εικόνα = [[Αρχείο:Greek-Persian duel.jpg|250px]]
|λεζάντα = Έλληνας οπλίτης και Πέρσης πολεμιστής μονομαχούν
|χρονολογία = 502-449 π.Χ<ref group="Σημ.">Μερικές φορές, ωστόσο, δεν συμπεριλαμβάνονται η Ιωνική Επανάσταση και οι ΠολέμοιΠόλεμοι της Δηλιακής Συμμαχίας.</ref>
|τόπος = Ηπειρωτική [[Ελλάδα]], [[Θράκη]], [[Αιγαίο πέλαγος|Αιγαίο]], [[Μικρά Ασία]], [[Κύπρος]] και [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτος]]
|έκβαση = <!-- Παρακαλώ μην αλλάξετε την έκβαση --> Νίκη των Ελλήνων<ref>Encyclopaedia Britannica: [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/244117/Greco-Persian-Wars Greco-Persian Wars].</ref>
Γραμμή 25:
Κύρια πηγή για τους Περσικούς πολέμους αποτελεί ο Έλληνας ιστορικός [[Ηρόδοτος]]. Ο Ηρόδοτος, γνωστός ως «Πατέρας της Ιστορίας»,<ref>Κικέρων, Περί νόμων I, 5</ref> γεννήθηκε το 484 π.Χ. στην [[Αλικαρνασσός|Αλικαρνασσό]] της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]], η οποία εκείνη την περίοδο βρισκόταν υπό περσική κατοχή. Έγραψε το έργο ''«Ιστορίαι»'' γύρω στα 440-430 π.Χ, προσπαθώντας να ανακαλύψει τις πραγματικές αιτίες των Περσικών πολέμων<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ|Κλειώ (εισαγωγή)]].</ref>, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν το 450 π.Χ.<ref name = hxvi/> Η μέθοδος του Ηρόδοτου αποτελούσε καινοτομία και σύμφωνα με μερικούς ιστορικούς, ο Ηρόδοτος έχει εφεύρει την ιστορία που ξέρουμε.<ref name = hxvi/> Κατά τον Παπαρρηγόπουλο: «Ο Ηρόδοτος είναι ο δημιουργός της αληθούς ιστορικής τέχνης...πρώτος ενόησεν ότι η ιστορία δεν είναι απλούς πραγμάτων κατάλογος, αλλά και η τεχνική των πραγμάτων τούτων συναρμολόγηση και η εξήγησις του χαρακτήρος αυτών».<ref>Παπαρρηγόπουλος, Βιβλίον Γ΄, κεφ. Γ΄, παράγρ. Α΄)</ref> Κατά τον Τομ Χόλλαντ: «Για πρώτη φορά, ένας ιστορικός αποφάσισε να αποκαλύψει τα αίτια ενός πολέμου, ο οποίος έληξε πρόσφατα, χωρίς να καταγράφει μύθους, αλλά αιτίες, τις οποίες θα μπορούσαμε να ελέγξουμε προσωπικά»<ref name = hxvi>Holland, σ. ''xvi''–''xvii''.</ref>
 
Ο [[Θουκυδίδης]] είχε αμφισβητήσει το έργο του Ηροδότου, καθώς η προσωπική άποψη του τελευταίου εμφανιζόταν συχνά στο έργο του.<ref>[http://www.fhw.gr/chronos/05/gr/culture/2131her_erga.html Ηροδότου Ιστορίαι - Κλασική εποχή]</ref><ref name = Fin15>Finley, σ. 15.</ref> Παρ' όλ'Παρόλα αυτά, ο Θουκυδίδης αποφάσισε να ξεκινήσει το έργο του εκεί όπου ο Ηρόδοτος σταμάτησε (στην πολιορκία της Σηστού) αλλά σταμάτησε την προσπάθεια, επειδή πίστευε ότι το έργο του Ηροδότου δεν χρειαζόταν εκ νέου συγγραφή ή διορθώσεις, γιατί ήταν ακριβές.<ref name = Fin15/> Η αξιοπιστία του Ηροδότου έχει αμφισβητηθεί και από άλλους ιστορικούς. Ο [[Παυσανίας]], στα ''Φωκικά'', αναφέρεται στην περιγραφή του Ηροδότου για τη μάχη των Θερμοπυλών, όπου ο δεύτερος καταγράφει ότι οι Θηβαίοι παραδόθηκαν, όπως και 80 Μυκηναίοι<ref>Παυσανίας, [[s:Ελλάδος περιήγησις/Φωκικά, Λοκρών Οζόλων|Φωκικά, ΧΧ, 2]].</ref>. Ο [[Πλούταρχος]], στο έργο ''Περί της Ηροδότου κακοήθειας'' (αν όντως το έγραψε αυτός), κατηγορεί τον Ηρόδοτο επειδή ο τελευταίος ζήτησε χρήματα από τους Θηβαίους, και επειδή δεν τα έλαβε, έγραψε ότι οι Θηβαίοι δείλιασαν και παραδόθηκαν<ref>{{cite book |last= |first= Πλούταρχος |coauthors= |title= Περί της Ηροδότου κακοηθείας|publisher= |url= http://books.google.com/books?id=U3hIAAAAYAAJ&pg=PA5&lpg=PA5&dq=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&source=bl&ots=Y_8MgqlWg5&sig=WrXr2B9a_dmH1FtV_NCb4YTsKtQ&hl=en&sa=X&ei=DXQQT4CSBojf8AO22tHxAw&ved=0CHkQ6AEwCQ#v=onepage&q=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&f=false|year= |month= |pages= 29-32|isbn= }}</ref>. Οπωσδήποτε οι κατηγορίες που εκτοξεύει το σύγγραμμα αυτό κατά του ΗρόδοτουΗροδότου κάθε άλλο παρά σοβαρές είναι.<ref>Παπαρρηγόπουλος, ο.π.</ref> Την περίοδο της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]], παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι συνέχιζαν να διαβάζουν το έργο του Ηροδότου, ο ιστορικός είχε κακή φήμη.<ref>{{cite web|url= http://www.loyno.edu/history/journal/1998-9/Pipes.htm|title=Herodotus: Father of History, Father of Lies|accessdate=2008-01-18|author=David Pipes|archiveurl = http://web.archive.org/web/20080127105636/http://www.loyno.edu/history/journal/1998-9/Pipes.htm |archivedate = January 27, 2008|deadurl=yes}}</ref> Παρ´όλα αυτά, τα αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαίωσαν τα γραφόμενα του Ηροδότου και αποκατέστησαν τη φήμη και την αξιοπιστία του, ειδικά ως προς τα γεγονότα που εξέτασε αυτοπροσώπως.<ref>Ντυράν, Β΄438, Παπαρρηγόπουλος ο.π. </ref><ref name = h377>Holland, σ. 377.</ref> Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν το έργο του αξιόπιστο, αλλά έχουν αμφιβολίες για τους αριθμούς των νεκρών και τις ημερομηνίες των μαχών.<ref name = h377/><ref>Fehling, σ. 1–277.</ref>
 
Δυστυχώς, η στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας από το τέλος της δεύτερης περσικής εισβολής στην Ελλάδα μέχρι τον [[Πελοποννησιακός πόλεμος|Πελοποννησιακό Πόλεμο]] (479-431 π.Χ) περιγράφεται ελάχιστα από τις αρχαίες πηγές. Αυτή η περίοδος, μερικές φορές αναφερόμενη και ως ''πεντηκονταετία'' από τους αρχαίους μελετητές, ήταν μια περίοδος ειρήνης και ευημερίας στην Ελλάδα.<ref name = Fin16>Finley, p. 16.</ref><ref name = Kag77>Kagan, p. 77.</ref> Η πλουσιότερη πηγή της περιόδου, και η πιο σύγχρονη, είναι η ''[[Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου]]'' του [[Θουκυδίδης|Θουκυδίδη]], η οποία γενικά θεωρείται από τους σύγχρονους ιστορικούς ως αξιόπιστη πρωτογενής πηγή.<ref name = Sea264>Sealey, p. 264.</ref><ref name = Fine336>Fine, p. 336.</ref><ref name = Fin29>Finley, pp. 29&ndash;30.</ref> Ο Θουκυδίδης αναφέρει αυτή την περίοδο σε μια παρέκβαση σχετικά με την ανάπτυξη της αθηναϊκής δύναμης στην πορεία προς τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Η αναφορά είναι σύντομη και στερείται βέβαιων χρονολογιών.<ref name = Sea248*>Sealey, pp. 248–250</ref><ref name = Fine343>Fine, p. 343.</ref> Παρ' όλα αυτά, η ιστορία του Θουκυδίδη χρησιμοποιείται από τους ιστορικούς για να καταρτίσουν ένα χρονολογικό σκελετό για την συγκεκριμένη περίοδο, στον οποίο υπάρχουν στοιχεία και από άλλες αρχαίες πηγές και συγγραφείς.<ref name = Sea248*/>
Γραμμή 61:
=== Μάχη του Μαραθώνα ===
{{Κύριο|Μάχη του Μαραθώνα}}
Οι Πέρσες, μετά από συμβουλή του Ιππία, στρατοπέδευσαν στον Μαραθώνα, περίπου 25 χιλιόμετρα από την Αθήνα.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#102|Ερατώ 102]].</ref> Οι Αθηναίοι παρατάχθηκαν στον Μαραθώνα μαζί με χίλιους Πλαταιείς, ενώ παράλληλα έστειλαν τον Φειδιππίδη στη Σπάρτη για να ζητήσει βοήθεια. Ωστόσο, οι Σπαρτιάτες αρνήθηκαν, λέγοντας ότι γιόρταζαν τα Κάρνεια - αυτό σήμαινε ότι οι Αθηναίοι θα έμεναν χωρίς ενισχύσεις για δέκα μέρες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#105|Ερατώ 105]].</ref> Μετά από πέντε μέρες, οι Αθηναίοι αποφάσισαν να επιτεθούν και κατάφεραν να διαλύσουν τις πτέρυγες των Περσών. Κατά τον Ηρόδοτο, στη μάχη σκοτώθηκαν 6.400 Πέρσες<ref name = VI117>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#96|Ερατώ 117]].</ref>, 192 Αθηναίοι<ref name = VI117/> και 11 Πλαταιείς.<ref name="DRJ">{{cite web|last=Siegel|first=Janice |title=Dr. J's Illustrated Persian Wars|date=August 2, 2005|url=http://lilt.ilstu.edu/drjclassics/lectures/history/PersianWars/persianwars.shtm|accessdate=2007-10-17}}</ref> Αμέσως μετά τη μάχη, ο περσικός στόλος έπλευσε από το ΣούντιοΣούνιο για να επιτεθεί στην Αθήνα<ref name = VI115>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#115|Ερατώ 115]].</ref>, αλλά οι Αθηναίοι κατάφεραν να φθάσουν εγκαίρως στην πόλη, αναγκάζοντας τους Πέρσες να υποχωρήσουν.<ref name = VI116>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#116|Ερατώ 116]].</ref> Οι Σπαρτιάτες έφθασαν στην Αθήνα την επόμενη μέρα και όταν είδαν τα πτώματα των Περσών στον Μαραθώνα αναγνώρισαν τη μεγάλη νίκη των Αθηναίων.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ερατώ#120|Ερατώ 120]].</ref> Μ' αυτό τον τρόπο έληξε η πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα.
 
==490-480 π.Χ: Στο μεσοδιάστημα των δύο εισβολών==
Γραμμή 160:
Όπως έχει ήδη σημειωθεί, προς το τέλος των συγκρούσεων με την Περσία, η διαδικασία με την οποία η Δηλιακή Συμμαχία έγινε Αθηναϊκή Ηγεμονία έφθασε στο τέλος της.<ref name = h366*>Holland, pp. 366–367.</ref> Οι σύμμαχοι της Αθήνας δεν απαλλάχθηκαν από τις υποχρεώσεις τους στην παροχή χρημάτων ή πλοίων, παρά την παύση των εχθροπραξιών.<ref name = Sea282/> Στην Ελλάδα, ο [[Πρώτος Πελοποννησιακός Πόλεμος]] μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης και των συμμάχων της, ο οποίος συνεχίστηκε από το 460 π.Χ, τελικά έληξε το 445 π.Χ, με ανακωχή τριάντα ετών.<ref>Kagan, p. 128.</ref> Ωστόσο, η αυξανόμενη εχθρότητα μεταξύ της Σπάρτης και της Αθήνας θα οδηγήσει, δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, στο ξέσπασμα του Δεύτερου Πελοποννησιακού Πολέμου.<ref>Holland, p. 371.</ref> Αυτή η καταστροφική σύγκρουση, η οποία διήρκεσε 27 χρόνια, θα έχει ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή της αθηναϊκής δύναμης, την κατάλυση της Αθηναϊκής Ηγεμονίας και την ανάπτυξη της [[Σπαρτιατική ηγεμονία|σπαρτιατικής ηγεμονίας]] σε ολόκληρη την Ελλάδα.<ref>Ξενοφών, [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Β'/II|Ελληνικά, Βιβλίο Β, Κεφάλαιο ΙΙ]].</ref> Ωστόσο, δεν είναι μόνο η Αθήνα που υπέστη μεγάλες απώλειες - ο πόλεμος αποδυνάμωσε όλη την Ελλάδα.<ref name = Dand256>Dandamaev, p. 256.</ref>
 
Επανειλημμένως νικημένοι στις μάχες από τους Έλληνες, και εξαντλημένοι από τις εσωτερικές διαμάχες, ο Αρταξέρξης και οι διάδοχοι του διατύπωσαν μετά το 450 π.Χ. την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε».<ref name = Dand256/> Αποφεύγοντας οι Πέρσες να αντιμετωπίσουν οι ίδιοι σε μάχη τους Έλληνες, προσπάθησαν ν' αντιπαρατάξουν την Αθήνα στη Σπάρτη, δωροδοκώντας τακτικά τους πολιτικούς για να πετύχουν τους στόχους τους. Με αυτό τον τρόπο, εξασφαλίστηκε ότι οι Έλληνες θα συνέχιζαν τους εμφύλιους πολέμους τους, και δεν θα ήταν σε θέση να στρέψουν την προσοχή τους στην Περσία.<ref name = Dand256/> Μέχρι το 396 π.Χ δεν υπήρχαν ανοικτές συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων και της Περσίας, όταν ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Αγησίλαος εκστράτευσε στη Μικρά Ασία, για ένα μικρό χρονικό διάστημα - όπως επισήμανε ο Πλούταρχος, οι Έλληνες ήταν πάρα πολύ απασχολημένοι με τους εμφυλίους πολέμους τους για να πολεμήσουν κατά των «βάρβαρων».<ref name = PC19/>
 
Αν οι πόλεμοι της Δηλιακής Συμμαχίας άλλαξαν την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Ελλάδας και Περσίας υπέρ των Ελλήνων, τότε οι πόλεμοι του επόμενου μισού του αιώνα έκαναν πολλά για να αποκατασταθεί η ισορροπία δυνάμεων στην Περσία. Το 387 π.Χ, η Σπάρτη, μπροστά από μια συμμαχία της Κορίνθου, της Θήβας και της Αθήνας κατά τη διάρκεια του [[Κορινθιακός Πόλεμος|Κορινθιακού Πολέμου]], ζήτησε τη βοήθεια της Περσίας για να ενισχύσει τη θέση της. Χάρη στη γνωστή ''[[Ανταλκίδειος ειρήνη|Ειρήνη του Βασιλέως]]'', η οποία έφερε τέλος στον πόλεμο, ο Αρταξέρξης Β' απαίτησε και πέτυχε την επιστροφή των πόλεων της Μικράς Ασίας από τους Σπαρτιάτες, και σε αντάλλαγμα υποσχέθηκε ότι η Περσία θα κήρυσσε πόλεμο σε οποιαδήποτε ελληνική πόλη που δεν θα δεχόταν την ειρήνη.<ref>Ξενοφών, [[s:Ελληνικά (Ξενοφών)/Ε'/I|Ελληνικά, Βιβλίο Ε, Κεφάλαιο Ι, 31]].</ref> Με αυτή την ταπεινωτική συνθήκη, η οποία ανέτρεψε όλα τα ελληνικά κέρδη του προηγούμενου αιώνα, θυσιάστηκαν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας ώστε οι Σπαρτιάτες να μπορέσουν να διατηρήσουν την ηγεμονία τους στην Ελλάδα.<ref>Dandamaev, p. 294.</ref> Μετά την υπογραφή αυτής της συνθήκης οι Έλληνες ρήτορες άρχισαν να παραπέμπουν στην Ειρήνη του Καλλία (είτε πραγματική είτε όχι), ως αντίστιξη για τη ντροπή της Ειρήνης του Βασιλέως, και ως ένα λαμπρό παράδειγμα των «καλών παλιών ημερών» όταν οι Έλληνες του Αιγαίου και της Μικράς Ασίας απελευθερώθηκαν από την περσική κατοχή από τη Δηλιακή Συμμαχία.<ref name = Fine360/>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Περσικοί_Πόλεμοι"