Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο αρχαιολογικός χώρος του Δυμοκάστρου βρίσκεται σε λόφο νότια του όρμου [[Καραβοστάσι]] στην [[Πέρδικα]] Θεσπρωτίας. Πρόκειται για τειχισμένο παράλιο αρχαίο οικισμό, ο οποίος έχει ταυτιστεί από τον Νickolas Hammond και το Σωτήριο Δάκαρη με την αρχαία Ελίνα, που αναφέρεται σε μολύβδινη επιγραφή από τη Δωδώνη. Το όνομα είναι παράγωγο του εθνικού ονόματος Ελινοί, γνωστού από το Στέφανο Βυζάντιο θεσπρωτικού φύλου, το οποίο θεωρείται ότι κατοικούσε στην περιοχή Μαργαριτίου - Πλαταριάς - Πέρδικας.<ref> name="ReferenceA">Κασσιανή Λάζαρη, Αρχαιολόγος: Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο), ενημερωτικό φυλλάδιο, ΥΠΠΟ, 2010</ref>.

Ο τειχισμένος οικισμός δημιουργείται κατά την περίοδο των ύστερων κλασικών χρόνων. Το μεγαλύτερο μέρος των τειχών χτίστηκε κατά τον ύστερο 4ο π.Χ. αιώνα (περίμετρος 1.600 μ.), συγχρόνως με αυτά των άλλων μεγάλων αρχαίων οικισμών της Θεσπρωτίας, της Ελέας, των Γιτάνων και της Φανοτής (Ντόλιανης). Την περίοδο αυτή η έκταση του οχυρωμένου οικισμού ήταν εβδομήντα περίπου στρέμματα. Κατά την ελληνιστική εποχή, η οχύρωση επεκτείνεται προς τα δυτικά, περικλείοντας επιπλέον έκταση εκατόν πενήντα περίπου στρεμμάτων και καταλήγοντας στην ακτή, σε ένα αρκετά ασφαλισμένο μικρό λιμάνι, τη Σκάλα Ελληνικού. Ο οικισμός ακμάζει κατά τον 3ο και 2ο αι. π.Χ. Το 167 π.Χ. καταστράφηκε ύστερα από την επίθεση των ρωμαϊκών λεγεώνων του Αιμίλιου Παύλου, σε αντίθεση, όμως, με άλλους οχυρωμένους οικισμούς της Θεσπρωτίας -λόγω της καίριας θέσης του για τον έλεγχο των θαλάσσιων οδών του Ιονίου- δεν εγκαταλείφθηκε, αλλά συνέχισε να κατοικείται κατά τον 1ο αι. π.Χ. και μέχρι και τον 1ο αι. μ.Χ.<ref> Κασσιανή Λάζαρη, Αρχαιολόγος: Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο), ενημερωτικό φυλλάδιο, ΥΠΠΟ, 2010<name="ReferenceA"/ref>

H θέση του οχυρωμένου οικισμού είναι εξαιρετική, δίπλα στον όρμο [[Καραβοστάσι]], ο οποίος στην αρχαιότητα θα πρέπει να εισχωρούσε βαθύτερα στον κάμπο, δημιουργώντας ένα μεγάλο φυσικό λιμάνι, όπως δηλώνει και το νεότερο όνομά του. Από τον ίδιο τον οικισμό, ο οποίος φαίνεται να ήταν στραμμένος προς τη θάλασσα, έχει κανείς εξαιρετική θέα προς το νότιο τμήμα της Κέρκυρας, τους Παξούς, τους Αντίπαξους και τη Λευκάδα. Από το καλοκαίρι του έτους 2000, μετά τον εντοπισμό τριών λαθρανασκαφών στο υψηλότερο σημείο της οχύρωσης, ξεκίνησε σωστική ανασκαφή στον αρχαίο οικισμό. Η έρευνα αυτή συνεχίστηκε τα έτη 2001 ~ 2002 και οδήγησε στη μερική αποκάλυψη κάποιων -ήδη από πριν εν μέρει ορατών- κτιρίων. Κατά τα έτη 2002-2008 πραγματοποιήθηκαν στο χώρο εργασίες ανάδειξης, που επικεντρώθηκαν στις δύο ανώτερες «ακροπόλεις» του οικισμού και περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων, τον καθαρισμό από την οργιώδη βλάστηση, την απομάκρυνση των λιθοσωρών και των επιφανειακών χωμάτων που κάλυπταν τα τείχη και τα αρχαία κτίρια, τη διαμόρφωση της διαδρομής των επισκεπτών, τη στερέωση τοίχων των αρχαίων κτιρίων, την τοποθέτηση προστατευτικών στεγάστρων και τη συντήρηση των πολυάριθμων κινητών ευρημάτων. <ref> Κασσιανή Λάζαρη, Αρχαιολόγος: Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο), ενημερωτικό φυλλάδιο, ΥΠΠΟ, 2010<name="ReferenceA"/ref>

* Nickolas Hammond, N. G. L. A History of Greece to 322 B.C., 1986, ISBN-10: 0198730950

* Herman, Mogens. An Inventory of Archaic and Classical Poleis, 2004, p. &nbsp;348, ISBN 0198140991