Στενιές Άνδρου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

<span style="background:#FFFFFF">Η θέση των Στενιών στο χάρτη της Άνδρου

| χάρτης = Steniesxartis.png

| εικόνα = steniesxwrio.jpg

| λεζάντα εικόνας = Το χωριό των Στενιών

Οι '''Στενιές''' είναι ένα χωριό στην [[Άνδρος|Άνδρο]] σε υψόμετρο 80 [[μέτρο|μ.]] και πληθυσμό 210 κάτοικοι ([[Ελληνική απογραφή 2011|2011]]). Βρίσκονται 2 [[χιλιόμετρο|χλμ.]] μακριά από τη [[Άνδρος (πόλη) |Χώρα]] και 34 χλμ από το κεντρικό [[λιμάνι]] της Άνδρου, το [[Γαύριο Άνδρου|Γαύριο]].

Οι Στενιές περιβάλλονται από 2 παραλίες: τα Γιάλια και τα πίσω Γιάλια, ενώ ο πύργος Μπίστη Μουβελά είναι ένα από τα καλύτερα αξιοθέατα στο χωριό.

 

== Το χωριό ==

Το χωριό των Στενιών χωρίζεται στο Απανοχώρι(Πανοχώρι) στο οποίο ανηκει και ο οικισμος του Παλαμιδιου και στο Κατοχώρι, στο οποίο ανήκουν επίσης ο οικισμός της Πέρα Μπάντας, τα οικήματα εκατέρωθεν του αρχικού δρόμου «Στενιές-Γιοφύρι-Φάμπρικα-Στρατολατισσα-Τρίπες» προς τη Χώρα και ο οικισμός Γιάλια.

 

 

[[Αρχείο:bisti-mouvela.jpg|μικρογραφία|left|110px|Ο πύργος του Μπίστη-Μουβελά ]]

Ένα από τα χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του ένδοξου παρελθόντος του νησιού είναι οι ψηλοί τετράγωνοι πύργοι των αρχόντων του 17ου-19ου αιώνα, οι οποίοι βρίσκονταν στην ενδοχώρα. Διέθεταν υπόγειες αποθήκες και πολλά δωμάτια, ενώ η πρόσβαση γινόταν μέσω κινητής σκάλας και υπερυψωμένης θυρίδας.

Τα Γιάλια (από τη λέξη αιγιαλός, γι’αυτό και η σωστή γραφή είναι με γιώτα και όχι με ύψιλον) είναι ο όρμος των Στενιών.

Εχει δύο παραλίες, τα (Μπρος κατ’ αντιδιαστολήν) Γιάλια (με αμμουδιά 300 μέτρων περίπου) και τα Πίσω Γιάλια (με αμμουδιά 230 μέτρων περίπου), που τις χωρίζει ένα βράχος, το «Χιονατάκι».

Στα Μπρος Γιάλια εκβάλει ο ποταμός Μελιός ο οποίος έχει υπόγεια (κάτω από την αμμουδιά) ροή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ορατή επιφανειακή τους υπόλοιπους.

 

Τα Πίσω Γιάλια είναι πιο προφυλαγμένα από το μελτέμι απ’ότι τα Μπρος Γιάλια. Μια άλλη διαφορά είναι οτι τα Πίσω Γιάλια έχουν σχετικά πιο ρηχά νερά από τα Μπρος Γιάλια.

 

== Τα εξωκλήσια (και εκκλησίες) των Στενιών ==

 

(*) έχουν πάψει προ πολλού να λειτουργούνται από Στενιώτες ιερείς.

 

== Πάσχα στις Στενιές ==

 

Στις Στενιές (όπως και σε όλα σχεδόν τα χωριά της Ανδρου) το παραδοσιακό πασχαλινό φαγητό είναι ο Λαμπριάτης που είναι αρνί ή κατσίκι γεμιστό με αυγά, τυρί και διάφορα μυρωδικά που ψήνεται σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα.

Από το όνομα του εύκολα βγαίνει το συμπέρασμα ότι παρασκευάζεται μόνο τη Λαμπρή και ο λόγος βέβαια είναι η πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία παρασκευής του.

 

[[Αρχείο:Maskoula.jpg|μικρογραφία|right|150px|Μάσκουλα]]

Αξιοσημείωτο και πολύ φημισμένο είναι και το έθιμο στο χωριό Στενιές, που λαμβάνει μέρος το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα κατά τη Δεύτερη Ανάσταση και συγκεντρώνεται κόσμος από όλο το νησί για να το παρακολουθήσει.

Πρόκειται για τα λεγόμενα Μάσκουλα, όπου οι νέοι τοποθετούν σιδερένιους σωλήνες στο χώμα, τους γεμίζουν με πυρίτιδα και τους πυροδοτούν κατά τη περιφορά των εικόνων της Ανάστασης.

 

==Πηγές==

 

{{Χωριό-επέκταση}}