Ποσειδώνας (πλανήτης): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ιων (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
<table border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" align="right" style="width: 25em">
<caption><big>'''Ποσειδώνας'''</big> [[Αρχείο:Neptune symbol.ant.png|30px]] </caption>
Γραμμή 176 ⟶ 117 :
</table>
Ο '''Ποσειδώνας''' είναι ο όγδοος, κατά σειρά απόστασης από τον [[ήλιος|ήλιο]], [[πλανήτης]] του [[Ηλιακό Σύστημα|Ηλιακού Συστήματος]]. Δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, ενώ αν παρατηρηθεί με ισχυρό τηλεσκόπιο μοιάζει με πράσινο δίσκο. Στην [[αστρονομία]] συμβολίζεται με την τρίαινα [[Αρχείο:Neptune symbol.ant.png|20px|♀]]
Ανακαλυμμένος στις 23 Σεπτεμβρίου 1846, ο Ποσειδώνας ήταν ο πρώτος πλανήτης που βρέθηκε σύμφωνα με μαθηματική πρόβλεψη και όχι από εμπειρικές παρατηρήσεις. Οι απροσδόκητες μεταβολές στην τροχιά του [[ουρανός (πλανήτης)|Ουρανού]] οδήγησε τον Αλέξ Μπουβάρντ να συμπεράνει ότι η τροχιά του υπόκειται σε βαρυτική διαταραχή από έναν άγνωστο πλανήτη. Ο Ποσειδώνας στη συνέχεια παρατηρήθηκε από τον [[Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε]] σε απόσταση μικρότερη από μία μοίρα από τη θέση που προέβλεψε ο [[Ουρμπέν Λεβεριέ]], και το μεγαλύτερο φεγγάρι του, ο [[τρίτωνας (δορυφόρος)|Τρίτωνας]], ανακαλύφθηκε λίγο αργότερα, αν και κανένα των υπόλοιπων 12 δορυφόρων του πλανήτη δεν ανιχνεύτηκε τηλεσκοπικά μέχρι τον 20ο αιώνα. Τον Ποσειδώνα έχει επισκεφθεί ένα μόνο διαστημόπλοιο, το [[Βόγιατζερ 2]], το οποίο πέταξε από τον πλανήτη στις 25 Αυγούστου, 1989.
Ο Ποσειδώνας έχει παρόμοια σύνθεση με τον Ουρανό, ενώ και οι δύο έχουν συνθέσεις που διαφέρουν από εκείνες των μεγαλύτερων γιγάντων αερίων, [[Δίας (πλανήτης)|Δία]] και [[Κρόνος (πλανήτης)|Κρόνου]]. Η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα, ενώ είναι παρόμοια με του Δία και του Κρόνου στο ότι αποτελείται κυρίως από [[υδρογόνο]] και [[ήλιο]], μαζί με τα ίχνη [[υδρογονάνθρακας|υδρογονανθράκων]] και, ενδεχομένως, του [[άζωτο|αζώτου]], περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό των «πάγων», όπως [[νερό]], [[αμμωνία]] και [[μεθάνιο]]. Οι αστρονόμοι κατηγοριοποιούν ενίοτε τους Ουρανό και Ποσειδώνα ως «γίγαντες πάγου», προκειμένου να τονίσουν τις διακρίσεις αυτές. Το εσωτερικό του Ποσειδώνα, όπως και του Ουρανού, αποτελείται κυρίως από πάγο και βράχους.<ref name=Podolak1995>{{cite journal
|last=Podolak|first=M.
|coauthors=Weizman, A.; Marley, M.
|title=Comparative models of Uranus and Neptune
|journal=Planetary and Space Science|volume=43
|issue=12|pages=1517–1522|year=1995
|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1995P%26SS...43.1517P
|doi=10.1016/0032-0633(95)00061-5}}</ref> Ίχνη μεθανίου στις εξώτερες περιοχές του πλανήτη ευθύνονται εν μέρει για την μπλε εμφάνιση του πλανήτη.<ref name=bluecolour>{{cite web
|first=Kirk|last=Munsell
|coauthors=Smith, Harman; Harvey, Samantha
|date=
|url=http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Neptune&Display=OverviewLong
|title=Neptune overview|work=Solar System Exploration
|publisher=NASA|accessdate=2008-02-20}}</ref>
Σε αντίθεση με τη σχετικά ήρεμη ατμόσφαιρα του Ουρανού, η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι αξιοσημείωτη για τα ενεργά και ορατά καιρικά φαινόμενα της. Όταν το [[Βόγιατζερ 2]] προσέγγισε τον Ποσειδώνα, για παράδειγμα, στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη υπήρχε μία μεγάλη σκοτεινή κηλίδα, συγκρίσιμη με τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα στο [[Δίας (πλανήτης)|Δία]]. Αυτές οι καιρικές συνθήκες καθοδηγούνται από τους ισχυρότερους συνεχείς ανέμους κάθε πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα, καθώς καταγράφονται ταχύτητες ανέμου τόσο υψηλές όσο 2.100 χιλιόμετρα ανά ώρα.<ref name="Suomi1991">{{cite journal
|last=Suomi|first=V. E.
|coauthors=Limaye, S. S.; Johnson, D. R.|year=1991
|title=High Winds of Neptune: A possible mechanism
|journal=[[Science (journal)|Science]]|volume=251
|issue=4996|pages=929–932|publisher=AAAS (USA)
|doi=10.1126/science.251.4996.929
|pmid=17847386
}}</ref> Λόγω της μεγάλης απόστασης από τον Ήλιο, η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι ένα από τα πιο κρύα μέρη στο ηλιακό σύστημα, με τη θερμοκρασία στις κορυφές συννέφων να πλησιάζουν τους -218 °C (55 K). Ωστόσο, η θερμοκρασία στο κέντρο του πλανήτη είναι περίπου 5.400 Κ (5.000 °C).<ref name="nettelmann">{{cite web
|last=Nettelmann|first=N.
|coauthors=French, M.; Holst, B.; Redmer, R.|url=https://www.gsi.de/informationen/wti/library/plasma2006/PAPERS/TT-11.pdf
|format=PDF
|title=Interior Models of Jupiter, Saturn and Neptune
|publisher=University of Rostock|accessdate=2008-02-25
}}</ref> Ο Ποσειδώνας έχει ένα αχνό και κατακερματισμένο σύστημα δακτυλίων, οι οποίοι είχαν ανιχνευτεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, όμως, ήταν αναμφισβήτητα η ύπαρξή τους επιβεβαιώθηκε μόνο το 1989 από το Voyager 2.<ref name=ring1>{{cite news
|last=Wilford|first=John N.|date=June 10, 1982
|title=Data Shows 2 Rings Circling Neptune
|publisher=The New York Times
|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?sec=technology&res=950DE3D71F38F933A25755C0A964948260&n=Top/News/Science/Topics/Space
|accessdate=2008-02-29}}</ref>
==
[[Αρχείο:Urbain Le Verrier.jpg|thumb|upright|left||Ο Ουρμπέν Λεβεριέ]]
Ανακαλύφθηκε θεωρητικά το [[1843]], πριν παρατηρηθεί με τηλεσκόπιο, λόγω των [[βαρύτητα|βαρυτικών του επιδράσεων]] ([[πάρελξη|παρέλξεις]]) που ασκούσε στον [[Ουρανός (πλανήτης)|Ουρανό]]. Ο Γάλλος μαθηματικός αστρονόμος [[Υρμπαίν Λεβεριέ]] (Urbain Leverrier, 1811-1877) του αστεροσκοπείου των Παρισίων, υπολόγισε θεωρητικά και υπέδειξε την ακριβή θέση στην οποία έπρεπε να βρίσκεται ένας άγνωστος πλανήτης, όπου και πράγματι βρέθηκε (παρατηρήθηκε) και καταγράφηκε στις [[23 Σεπτεμβρίου]] του [[1846]] από τον Γερμανό αστρονόμο [[Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε]] (Johan Galle) του αστεροσκοπείου του Βερολίνου.
Η διάμετρός του είναι περίπου 3,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή της [[Γη]]ς, ενώ ο όγκος του είναι ίσος με 42 γήινους όγκους. Αντίθετα η [[πυκνότητα]] του είναι μικρή και για αυτό τον λόγο η [[μάζα]] του είναι 17 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα της Γης. Η επιτάχυνση της βαρύτητας στην επιφάνειά του φτάνει τα 13,47 m/sec<sup>2
</sup>.
== Δομή ==
=== Εσωτερική δομή ===
Η εσωτερική δομή του Ποσειδώνα μοιάζει με αυτή του [[ουρανός (πλανήτης)|Ουρανού]]. Η ατμόσφαιρά του αποτελεί περίπου το 5 με 10 τις εκατό της συνολικής μάζας και και 10 με 20 % της ακτίνας του πλανήτη. Στις κατώτερες περιοχές της ατμόσφαιρας του πλανήτη υπάρχουν αυξημένες συγκεντρώσεις [[μεθάνιο|μεθανίου]], [[αμμωνία]]ς και νερού.
Σταδιακά, αυτή η περιοχή θερμαίνεται και συμπυκνώνεται σχηματίζοντας ένα υπέρθερμο, υγρό [[μανδύας (γεωλογία)|μανδύα]] με θερμοκρασία μεταξύ 2.000 και 5.000 βαθμών Κέλβιν. Ο μανδύας έχει μάζα 10 με 15 φορές μεγαλύτερη από τη γήινη και είναι πλούσιος σε νερό, αμμωνία και μεθάνιο. Αυτό το μείγμα αναφέρεται πολλές φορές ως πάγος, αν και είναι ένα καυτό, υπέρπυκνο υγρό. Σε βάθος 7.000 χιλιομέτρων οι συνθήκες είναι τέτοιες που το μεθάνιο μπορεί να διασπάται και σχηματίζονται [[διαμάντι]]α.<ref>{{cite journal
|last=Kerr|first=Richard A.
|title=Neptune May Crush Methane Into Diamonds
|journal=Science
|issue=5437
|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/286/5437/25a
|accessdate=2007-02-26
|doi=10.1126/science.286.5437.25a}}</ref>
Ο πυρήνας του Ποσειδώνα αποτελείται από [[σίδηρος|σίδηρο]], [[νικέλιο]] και [[πυρίτιο]], με μάζα 1,2 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης.<ref name=pass43>{{cite journal
|last=Podolak|first=M.|coauthors=Weizman, A.; Marley, M.
|title=Comparative models of Uranus and Neptune
|journal=Planetary and Space Science
|year=1995|volume=43|issue=12|pages=1517–1522
|doi=10.1016/0032-0633(95)00061-5
===
Σε μεγάλο υψόμετρο, η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι 80% υδρογόνο και 19% ήλιο.<ref name=hubbard>{{cite journal
|last=Hubbard|first=W. B.
|title=Neptune's Deep Chemistry
|journal=Science|year=1997
|volume=275|issue=5304|pages=1279–1280
|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/275/5304/1279
|accessdate=2008-02-19
|doi=10.1126/science.275.5304.1279
|pmid=9064785}}</ref> Ένα ίχνος ποσότητας του μεθανίου είναι επίσης παρόν. Οι ευδιάκριτες ζώνες απορρόφησης του μεθανίου συμβαίνουν σε μήκη κύματος πάνω από 600 nm, στο κόκκινο και το υπέρυθρο τμήμα του [[φάσμα]]τος. Όπως και με τον Ουρανό, αυτή η απορρόφηση του ερυθρού φωτός από τον ατμοσφαιρικό μεθάνιο είναι μέρος αυτού που δίνει στο Ποσειδώνα το μπλε χρώμα του,<ref>{{cite web
|last=Crisp|first=D.|coauthors=Hammel, H. B.
|date=
|url =http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1995/09/image/a/
|title =Hubble Space Telescope Observations of Neptune
|publisher = Hubble News Center
|accessdate =
}}</ref> αν και η έντονη γαλάζια απόχρωση του Ποσειδώνα διαφέρει από την ηπιότερη, γαλαζοπράσινη του Ουρανού. Δεδομένου ότι η ατμοσφαιρική περιεκτικότητα σε μεθάνιο του Ποσειδώνα είναι παρόμοια με αυτή του Ουρανού, κάποιο άγνωστο ατμοσφαιρικό συστατικό θεωρείται ότι συμβάλλει στο χρώμα του Ποσειδώνα.
Η ατμόσφαιρα Ποσειδώνα υποδιαιρείται σε δύο κύριες περιοχές: το χαμηλότερο στρώμα της [[τροπόσφαιρα]]ς, όπου θερμοκρασία μειώνεται με το υψόμετρο και τη [[στρατόσφαιρα]], όπου αυξάνεται η θερμοκρασία με το ύψος. Τα όρια μεταξύ των δύο, η τροπόπαυση, εμφανίζεται σε πίεση 0,1 bars (10 kPa).<ref name=atmo>{{cite web
|title=The Atmospheres of Uranus and Neptune
|last=Lunine|first=Jonathan I.
|publisher=Lunar and Planetary Observatory, University of Arizona
|year=1993|format=PDF
|url=http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1993ARA%26A..31..217L&data_type=PDF_HIGH&whole_paper=YES&type=PRINTER&filetype=.pdf
|accessdate=2008-03-10}}</ref> Η στρατόσφαιρα δίνει συνέχεια θέση για τη θερμόσφαιρα σε πίεση μικρότερη από 10<sup>−5</sup> με 10<sup>−4</sup> μικρομπάρ (1 έως 10 Pa ).<ref name=atmo /> Η θερμόσφαιρα βαθμιαία μεταβάλλεται στην εξώσφαιρα.
Τα μοντέλα δείχνουν ότι η τροπόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι χωρισμένη σε σύννεφα διαφορετικών συνθέσεων ανάλογα με το υψόμετρο. Τα σύννεφα στο πάνω επίπεδο εμφανίζονται σε πιέσεις κάτω από ένα μπαρ, όπου η θερμοκρασία είναι κατάλληλη για να συμπυκνώσει το μεθάνιο. Για πιέσεις μεταξύ του ενός και πέντε ατμόσφαιρες (100 και 500 kPa), τα σύννεφα της αμμωνίας και του [[υδρόθειο|υδροθείου]] πιστεύεται ότι σχηματίζονται. Πάνω από μια πίεση των πέντε μπαρ, τα σύννεφα μπορεί να αποτελούνται από αμμωνία, θειούχο αμμώνιο, υδρόθειο και νερό. Βαθύτερη νέφη πάγου και νερού θα πρέπει να βρίσκονται σε πιέσεις περίπου 50 ατμοσφαιρών (5,0 MPa), όπου η θερμοκρασία φθάνει τους 0 °C. Από κάτω, σύννεφα της [[αμμωνία]]ς και υδροθείου μπορεί να σχηματιστούν.
Έχουν παρατηρηθεί στον Ποσειδώνα σύννεφα μεγάλου υψομέτρου να ρίχνουν σκιές στα αδιαφανή σύννεφα από κάτω. Υπάρχουν, επίσης, σε μεγάλο υψόμετρο λωρίδες νεφών που τυλίγονται γύρω από τον πλανήτη σε σταθερό γεωγραφικό πλάτος. Αυτές οι περιμετρικές ζώνες έχουν πλάτος της τάξης των 50-150 χλμ. και βρίσκονται περίπου 50-110 χλμ. πάνω από την επιφάνεια των νεφών.
To [[φάσμα]] του Ποσειδώνα δείχνει ότι η κατώτερη στρατόσφαιρα του είναι θολή λόγω της συμπύκνωσης των προϊόντων της υπεριώδους φωτόλυσης του μεθανίου, όπως το [[αιθάνιο]] και το [[ακετυλένιο]].<ref name= atmo /> Η στρατόσφαιρα είναι επίσης το σπίτι μικρών ποσοτήτων μονοξειδίου του άνθρακα και υδροκυάνιου.<ref name=atmo /><ref name=Encrenaz2003>{{cite journal|last=Encrenaz |first=Therese|title=ISO observations of the giant planets and Titan: what have we learnt?|journal=Planet. Space Sci.|volume=51|pages=89–103|year=2003|doi=10.1016/S0032-0633(02)00145-9| url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2003P%26SS...51...89E}}</ref> Η στρατόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι θερμότερη από ότι του Ουρανού, λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης των υδρογονανθράκων.<ref name= atmo />
Για λόγους που παραμένουν ασαφείς, η θερμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι σε ανώμαλα υψηλές θερμοκρασίες περίπου 750 Κ.<ref name=Broadfoot19989>{{cite journal|last=Broadfoot|first=A.L.|coauthors=Atreya, S.K.; Bertaux, J.L. et al.|title=Ultraviolet Spectrometer Observations of Neptune and Triton|journal=Science|volume=246|pages=1459–1456|year=1999| url=http://www-personal.umich.edu/~atreya/Articles/1989_Voyager_UV_Spectrometer.pdf|format=pdf|doi=10.1126/science.246.4936.1459|pmid=17756000|issue=4936}}</ref><ref name=Herbert1999>{{cite journal|last=Herbert|first=Floyd|coauthors=Sandel, Bill R. |title=Ultraviolet Observations of Uranus and Neptune|journal=Planet.Space Sci.|volume=47|pages=1119–1139|year=1999| url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1999P%26SS...47.1119H |doi=10.1016/S0032-0633(98)00142-1}}</ref> Ο πλανήτης είναι πολύ μακριά από τον Ήλιο για να έχει παραχθεί αυτή η θερμότητα από την υπεριώδη ακτινοβολία. Ένας υποψήφιος μηχανισμός θέρμανσης είναι η ατμοσφαιρική αλληλεπίδραση με τα ιόντα του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη. Άλλοι υποψήφιοι είναι κύματα βαρύτητας από το εσωτερικό τα οποία διαχέονται στην ατμόσφαιρα. Η θερμόσφαιρα περιέχει ίχνη διοξειδίου του άνθρακα και νερό, που μπορεί να έχουν κατατεθεί από εξωτερικές πηγές, όπως οι [[μετεωρίτης|μετεωρίτες]] και σκόνη.
=== Μαγνητικό Πεδίο ===
Το [[μαγνητικό πεδίο]] του Ποσειδώνα μοιάζει με του [[Ουρανός (πλανήτης)|Ουρανού]] και έχει παράξενο προσανατολισμό. Ο άξονας του μαγνητικού πεδίου σχηματίζει γωνία περίπου 50° με τον άξονα περιστροφής του πλανήτη και το κέντρο απέχει περίπου 13.500 χιλιόμετρα από το κέντρο του Ποσειδώνα (0,55 ακτίνες). Ο λόγος της μεγάλης αυτής απόκλισης δεν είναι ακόμη γνωστός. Η ένταση του μαγνητικού πεδίου είναι περίπου ίση με το 1/5 της έντασης του γήινου μαγνητικού πεδίου. Το μαγνητικό πεδίο πιθανόν να δημιουργείται από κινήσεις αγώγιμου υλικού (ίσως ένας συνδυασμός αμμωνίας, μεθανίου και νερού) στα μεσαία στρώματά του.<ref name=elkins-tanton>Elkins-Tanton (2006):79–83.</ref>
===
[[Αρχείο:Neptune rings PIA02224.jpg|upright|thumb|right|Οι δακτύλιοι του Ποσειδώνα από το Βόγιατζερ 2]]
Στον Ποσειδώνα παρατηρήθηκαν πέντε δακτύλιοι, ανάλογοι με του [[Ουρανός (πλανήτης)|Ουρανού]] και του [[Κρόνος (πλανήτης)|Κρόνου]], οι οποίοι είναι αρκετά λεπτοί και αμυδροί. Αποτελούνται από παγωμένο μεθάνιο και από σωματίδια σκόνης που προέρχονται από θραύσματα συγκρούσεων. Επειδή τα υλικά αυτά δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένα, μερικά τμήματα των δακτυλίων φαίνονται πιο λαμπερά από άλλα. Εκτείνονται σε απόσταση από 40.000 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα του πλανήτη και μέχρι τα 63.000 χιλιόμετρα, ενώ το πλάτος τους δεν ξεπερνάει τα 15 με 20 χιλιόμετρα. Ο εξωτερικός δακτύλιος ονομάζεται ''Δακτύλιος [[Άνταμς (δακτύλιος)|Άνταμς]]'' και περιέχει τρία ανεξάρτητα ''τόξα'': την Ελευθερία, την Ισότητα και την Αδελφότητα. Ο αμέσως επόμενος ονομάζεται [[Λεβεριέ (δακτύλιος)|Λεβεριέ]], ενώ στη συνέχεια βρίσκονται ο [[Λάσελ (δακτύλιος)|Λάσελ]] και ο [[Αραγκό (δακτύλιος)|Αραγκό]] και τέλος ο αμυδρός αλλά πλατύς δακτύλιος [[Γκάλε (δακτύλιος)|Γκάλε]].
== Κλίμα ==
[[Αρχείο:Neptune storms.jpg|thumb|upright|right|Η μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα (επάνω), το Σκούτερ (μεσαίο λευκό νέφος),<ref name=scooter>{{cite web
|first=Sue|last=Lavoie|date=January 8, 1998
|title=PIA01142: Neptune Scooter
|url=http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA01142
|publisher=NASA|accessdate=2006-03-26
Μία διαφορά μεταξύ Ποσειδώνα και του Ουρανού είναι το τυπικό επίπεδο της μετεωρολογικής δραστηριότητας τους. Όταν το διαστημόπλοιο Βόγιατζερ 2 πέταξε πάνω από τον Ουρανό, το 1986, ο πλανήτης ήταν οπτικά πολύ ήπιος. Αντίθετα, ο Ποσειδώνας παρουσίασε αξιοσημείωτα καιρικά φαινόμενα κατά τη διάρκεια του 1989, όταν το Βόγιατζερ 2 τον προσέγγισε.<ref name=spot>{{cite web
|last=Lavoie|first=Sue|date=February 16, 2000
|url=http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA02245
|title=PIA02245: Neptune's blue-green atmosphere
|publisher=NASA JPL|accessdate=2008-02-28}}</ref>
Ο καιρός στον Ποσειδώνα χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά δυναμικά συστήματα καταιγίδων, με ανέμους που αναπτύσσουν ταχύτητα περίπου 600 m / s -σχεδόν επίτευξη [[υπερηχητικός|υπερηχητικής]] ροής. Πιο τυπικά, με τον εντοπισμό της κίνησης των μόνιμων νεφών, η ταχύτητα του ανέμου έχει αποδειχθεί ότι κυμαίνεται από 20 m / s στην ανατολική κατεύθυνση έως 325 m / s προς τα δυτικά.<ref name="Hammel1989">{{cite journal
|last=Hammel|first=H. B.
|coauthors=Beebe, R. F.; De Jong, E. M.; Hansen, C. J.; Howell, C. D.; Ingersoll, A. P.; Johnson, T. V.; Limaye, S. S.; Magalhaes, J. A.; Pollack, J. B.; Sromovsky, L. A.; Suomi, V. E.; Swift, C. E.
Γραμμή 569 ⟶ 243 :
|journal=Science|year=1989|volume=245
|pages=1367–1369
|
|accessdate=2008-02-27
|doi=10.1126/science.245.4924.1367
|pmid=17798743
|issue=4924}}</ref> Στις κορυφές των νεφών, οι επικρατούντες άνεμοι πνέουν με εύρος ταχύτητας από τα 400 m / s κατά μήκος του ισημερινού έως 250 m / s στους πόλους. Οι περισσότεροι από τους άνεμους του Ποσειδώνα πνέουν σε μια κατεύθυνση αντίθετη με τη περιστροφή του πλανήτη.<ref name=burgess2>Burgess (1991):64–70.</ref> Η γενική εικόνα των ανέμων έδειξε ότι πνέουν σε ορθή φορά στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη έναντι ανάδρομης φοράς σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Η διαφορά στην κατεύθυνση της ροής, πιστεύεται ότι είναι ένα "επιφανειακό φαινόμενο» και δεν οφείλεται σε βαθύτερες ατμοσφαιρικές διεργασίες. Στον 70 ° νότιο γεωγραφικό παράλληλο, ένας πίδακας υψηλής ταχύτητας ταξιδεύει με ταχύτητα 300 m / s.<ref name=atmo />
To 2007 ανακαλύφθηκε ότι η ανώτερη τροπόσφαιρα του νότιου πόλου του Ποσειδώνα ήταν περίπου 10 °C θερμότερη από τον υπόλοιπο Ποσειδώνα, έχει μέση τιμή περίπου -200 °C (70 Κ).<ref>{{cite web
|title=Evidence for methane escape and strong seasonal and dynamical perturbations of Neptune's atmospheric temperatures
|author=Orton, G. S., Encrenaz T., Leyrat C., Puetter, R. and Friedson, A. J.|work=Astronomy and Astrophysics
|url=http://www.aanda.org/index.php?option=article&access=doi&doi=10.1051/0004-6361:20078277
|year=2007|accessdate=2008-03-10}}</ref> Η διαφορά θερμοκρασίας είναι αρκετή για να αφήσει το μεθάνιο, το οποίο αλλού βρίσκεται κατεψυγμένο στην ανώτερη ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα, να διαρρεύσει ως αέριο μέσω του νότιου πόλου στο διάστημα. Το σχετικό "θερμό σημείο" οφείλεται στην κλίση του άξονα του Ποσειδώνα, με αποτέλεσμα να εκτίθεται ο νότιος πόλος προς τον Ήλιο για το τελευταίο τρίμηνο του έτους του Ποσειδώνα, ή περίπου 40 γήινα χρόνια. Καθώς ο Ποσειδώνας κινείται αργά προς την αντίθετη πλευρά του Ήλιου, ο νότιος πόλος θα σκοτεινιάσει και ο βόρειος πόλος θα φωτιστεί, προκαλώντας την απελευθέρωση μεθανίου να στραφεί στο βόρειο πόλο.<ref>{{cite news
|first=Glenn|last=Orton|coauthors=Encrenaz, Thérèse
|url=http://www.eso.org/public/
|title=A Warm South Pole? Yes, On Neptune!
|publisher=ESO|date=
|accessdate=
Ο εντυπωσιακότερος σχηματισμός στην επιφάνεια του πλανήτη είναι η [[Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα]] στο νότιο ημισφαίριο. Η Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα είναι περίπου η μισή της Μεγάλης Ερυθρής Κηλίδας του Δία, με διάμετρο ίση με της Γης.
==
Η μέση απόσταση μεταξύ Ποσειδώνα και του Ήλιου είναι 4,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (περίπου 30,1 AU), και ολοκληρώνει μια τροχιά κάθε 164,79 χρόνια. Στις 12 Ιουλίου 2011, ο Ποσειδώνας ολοκλήρωσε την πρώτη πλήρη τροχιά μετά την ανακάλυψή του, το 1846,<ref name="fact2">{{cite web
|first=K.| last=Munsell|coauthors=Smith, H.; Harvey, S.
|url = http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Neptune&Display=Facts
|title = Neptune: Facts & Figures
|date =
|publisher = NASA|accessdate = 2007-08-14
|author=Anonymous|date=February 9, 2007
|url=http://home.comcast.net/~kpheider/nept2011.txt
|title=Horizons Output for Neptune 2010–2011
|accessdate=2008-02-25|archiveurl=http://web.archive.org/20081210085807/home.comcast.net/~kpheider/nept2011.txt|archivedate=2008-12-10}}</ref> αν και δεν εμφανίστηκε στην ακριβή θέση του ουρανού που ανακαλύφθηκε επειδή η Γη ήταν σε διαφορετική θέση στις 365,25 ημέρες τροχιά της.
Η ελλειπτική τροχιά του Ποσειδώνα έχει κλίση 1,77 μοιρών σε σχέση με τη Γη. Λόγω της [[εκκεντρότητα]]ς 0,011, η απόσταση μεταξύ Ποσειδώνα και του Ήλιου ποικίλλει κατά 101 εκατομμύρια χιλιόμετρα μεταξύ [[περιήλιο|περιηλίου]] και [[αφήλιο|αφηλίου]], το εγγύτερο και το πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς του πλανήτη γύρω από τον Ήλιο κατά μήκος της τροχιάς του, αντίστοιχα.<ref name=horizons/>
|last=Williams|first=David R.|date=
|url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/planetfact.html
|title=Planetary Fact Sheets|publisher=NASA
|accessdate=2008-02-28}}</ref> κλίση παρόμοια με αυτή της Γης (23 °) και του Άρη (25 °). Ως αποτέλεσμα, αυτός ο πλανήτης έχει παρόμοιες εποχικές αλλαγές. Ωστόσο, η μεγάλη τροχιακή περίοδος του Ποσειδώνα σημαίνει ότι οι εποχές διαρκούν σαράντα γήινα χρόνια. Η περίοδος περιστροφής (ημέρα) είναι περίπου 16,11 ώρες.<ref name="fact2" /> Η κλίση του άξονά του είναι συγκρίσιμη με της Γης, η μεταβολή της διάρκειας της μέρας κατά τη διάρκεια του μακρού έτος δεν είναι περισσότερο ακραία.
== Δορυφόροι ==
Ο Ποσειδώνας έχει 14 γνωστούς δορυφόρους, εκ των οποίων τον κατά πολύ μεγαλύτερο από τους υπόλοιπους Τρίτωνα, που αποτελεί το 99,5% μάζας των δορυφόρων του Ποσειδώνα και είναι ο μόνος με σφαιρικό σχήμα, και ανακαλύφθηκε μόλις 17 μέρες μετά τον Ποσειδώνα. Επίσης, ο Τρίτωνας είναι ο μόνος μεγάλος δορυφόρος που περιστρέφεται ανάδρομα, υποδεικνύοντας ότι πιθανόν ήταν ένας [[πλανήτης νάνος]] της ζώνης του Κάιπερ που αιχμαλωτίστηκε από τη βαρύτητα του Ποσειδώνα.<ref>{{cite journal
|first=Craig B.|last=Agnor|coauthors=Hamilton, Douglas P.
|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter
Γραμμή 812 ⟶ 289 :
|volume=441|issue=7090|pages=192–194
|doi=10.1038/nature04792
|url= http://www.nature.com/nature/journal/v441/n7090/abs/nature04792.html
|accessdate=2008-02-28
|publisher=Nature Publishing Group
|pmid=16688170}}</ref>
Τα ονόματα των δορυφόρων είναι τα εξής: [[Ναϊάδα (δορυφόρος)|Ναϊάδα]], [[Θάλασσα (δορυφόρος)|Θάλασσα]], [[Δέσποινα (δορυφόρος)|Δέσποινα]], [[Γαλάτεια (δορυφόρος)|Γαλάτεια]], [[Λάρισσα (δορυφόρος)|Λάρισσα]], [[Πρωτέας (δορυφόρος)|Πρωτέας]], [[Τρίτωνας (δορυφόρος)|Τρίτωνας]], [[Νηρηίδα (δορυφόρος)|Νηρηίδα]], [[Αλιμήδη (δορυφόρος)|Αλιμήδη]], [[Σαώ (δορυφόρος)|Σαώ]], [[Λαομέδεια (δορυφόρος)|Λαομέδεια]], [[Ψαμάθη (δορυφόρος)|Ψαμάθη]], [[Νησώ (δορυφόρος)|Νησώ]] και [[S/2004 N 1]].
== Εξερεύνηση ==
Ο Ποσειδώνας έχει εξερευνηθεί έως σήμερα μόνο από μία διαστημική αποστολή, το [[Βόγιατζερ 2]], που πέρασε σε απόσταση 4.500 περίπου χιλιομέτρων από τις κορυφές των νεφών του πλανήτη στις [[25 Αυγούστου]] [[1989]].<ref name=burgess>Burgess (1991):46–55.</ref> Ενώ οι επιστήμονες περίμεναν ότι θα συναντούσαν έναν πλανήτη με ήρεμη ατμόσφαιρα, όπως ο [[Ουρανός (πλανήτης)|Ουρανός]], επειδή η [[ηλιακή ακτινοβολία]] που φτάνει στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα είναι ελάχιστη, το Βόγιατζερ τους διέψευσε, αποκαλύπτοντας έναν πλανήτη με τους πιο γρήγορους ανέμους στο ηλιακό σύστημα, μα και με μια [[Μεγάλη Σκοτεινή Κηλίδα|κηλίδα]] στην ατμόσφαιρα, μία μεγάλη ατμοσφαιρική [[καταιγίδα]] δηλαδή, αντάξια του μεγέθους της Μεγάλης Κόκκινης Κηλίδας του Δία, κατ' αναλογία με το μικρότερο μέγεθος του Ποσειδώνα. Το Βόγιατζερ επιβεβαίωσε επίσης την ύπαρξη των δακτυλίων του πλανήτη και φωτογράφισε τους δορυφόρους του και ιδιαίτερα τον [[Τρίτωνας (δορυφόρος)|Τρίτωνα]], ανακαλύπτοντας στην επιφάνειά του [[κρυοηφαίστειο|κρυοηφαίστεια]] που εκτινάσσουν πίδακες παγωμένου [[άζωτο|αζώτου]].
Κατά τη δεκαετία του '90 υπήρχαν θεωρητικά σχέδια για επιπλέον αποστολές στον Ποσειδώνα, όμως ακυρώθηκαν. Σήμερα (2012) δεν υπάρχουν άμεσα σχέδια για την αποστολή κάποιας διαστημοσυσκευής στον πλανήτη.
== Παραπομπές ==
{{reflist|2}}
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat|Neptune (planet)}}
* [http://www.astronomy.gr/main.cfm?module=educational§ion=enc_as&en_id=24&do=detail Ποσειδώνας:ο πιο μακρινός γίγαντας πλανήτης], Πλανητάριο Θεσσαλονίκης.
* [http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_20/02/2005_1283790 Ο άλλος γαλάζιος πλανήτης], Π. Νιάρχος, ''Καθημερινή'' 20 Φεβρουαρίου 2005.
{{Πύλη|Αστρονομία|P space.png}}
|