Ιωλκός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Ιωλκός''' ήταν αρχαία πόλη της [[Θεσσαλία|Θεσσαλίας]], στη σημερινή [[Μαγνησία]], στους πρόποδες του [[Πήλιο|Πηλίου]]. Βρισκόταν κοντά στην παραλία του [[Παγασητικός κόλπος|Παγασητικού κόλπου]]. Αναφέρεται από τον [[Όμηρος|Όμηρο]] στην ''[[Ιλιάδα]]'' (Β 712) και από σειρά άλλων αρχαίων συγγραφέων ([[Ησίοδος]], [[Πίνδαρος]], [[Σιμωνίδης]], [[Ευριπίδης]], κ.ά.). Ως μυθικός ιδρυτής της Ιωλκού αναφέρεται ο [[Κρηθέας]], γιος του θεού Αιόλου, τον οποίο διαδέχθηκε ο Πελίας, που διέταξε τον ανιψιό του [[Ιάσονας|Ιάσονα]] να φέρει το «χρυσόμαλλον δέρας» από την Κολχίδα, γεγονός που έγινε η αιτία για την περίφημη [[Αργοναυτική εκστρατεία|Αργοναυτική Εκστρατεία]]. Τον Πελία διαδέχθηκε ο γιος του [[Άκαστος]], που σκοτώθηκε από τον βασιλιά της [[Φθία|Φθίας]] [[Πηλέας|Πηλέα]], όταν ο τελευταίος κυρίευσε την Ιωλκό με τη βοήθεια του Ιάσονα, πράγμα που διέκοψε τη μέχρι τότε ακμή της πόλεως, της οποίας οι πρώτοι κάτοικοι ήταν [[Μίνυες]] κατά τον [[Στράβων|Στράβωνα]].

 

Στους ιστορικούς χρόνους η Ιωλκός συνέχισε να κατοικείται μέχρι και τον 2ο αιώνα π.Χ., οπότε και χρονολογούνται επιγραφές με τη λέξη '''«Ιώλκιοι»'''. Η ίδρυση της [[Δημητριάδα (αρχαία πόλη)|Δημητριάδας]] σε μικρή απόσταση σήμανε τον παραμερισμό της Ιωλκού. Από τη μυθική περίοδο τελούνταν σύμφωνα με την παράδοση αθλητικοί αγώνες στην Ιωλκό, γνωστοί ως «άθλα επί Πελία» (βλ. [[Πελίας]]), δεν είναι όμως γνωστό μέχρι πότε συνεχίσθηκαν. Οι κάτοικοι της Ιωλκού λάτρευαν περισσότερο τη θεά [[Άρτεμις|Άρτεμη]], με το ιδιαίτερο επίθετο '''''Ιωλκία Άρτεμις'''''.

 

Ναός της Ιωλκίας Αρτέμιδος βρισκόταν πιθανότατα πάνω στον λόφο του Κάστρου του Βόλου. Ο λόφος αυτός βρίσκεται κοντά στη θάλασσα, ανατολικά του χειμάρρου [[Άναυρος|Αναύρου]], του σημερινού Ξεριά, και περιβάλλεται από τείχος της βυζαντινής εποχής. Το πιθανότερο είναι ότι πάνω σε αυτό τον λόφο ήταν κτισμένη και η αρχαία Ιωλκός. Κατά καιρούς έχουν ανακαλυφθεί λείψανα διάφορων εποχών εκεί, με τα παλαιότερα να ανάγονται στη [[Νεολιθική Εποχή]]. Επίσης, έχουν έλθει στο φως ίχνη μυκηναϊκού μεγάρου και θολωτοί τάφοι, όπως και τάφοι της κλασσικής εποχής. Από πλευράς αντικειμένων, έχουν ανακαλυφθεί πάρα πολλές αναθηματικές, επιτύμβιες, ψηφισματικές, απελευθερωτικές και τιμητικές επιγραφές. Λείψανα του ναού της Ιωλκίας Αρτέμιδος είναι κατά τον Αρβανιτόπουλο τα αρχιτεκτονικά μέλη που ανακαλύφθηκαν σε τοίχους κατοικίας κοντά στο Κάστρο. Επίσης, υλικό του ναού αυτού είχε ίσως χρησιμοποιηθεί στο χτίσιμο ενός βυζαντινού ναού, στη θέση του οποίου είναι κτισμένος σήμερα νεότερος ναός των Αγίων Θεοδώρων. Οι σεισμοί του [[1956]] έφεραν στο φως στη βορειοδυτική πλευρά του λόφου λείψανα κτηρίου ανακτόρων, το οποίο φαίνεται ότι καταστράφηκε από φωτιά περί το 1200 π.Χ. (πρβλ. τη μυθολογική άλωση και καταστροφή της Ιωλκού από τον Πηλέα). Γενικώς οι σεισμοί αυτοί έδωσαν την ευκαιρία να μελετηθεί στρωματογραφικά ο λόφος του Κάστρου.