Εργατική τάξη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Επιμέλεια με τη χρήση AWB (10269)
Γραμμή 11:
==Η αποδόμηση (deconstruction) του όρου==
 
Σύμφωνα με τον μαρξισμό, η βασική δύναμη που κινεί την ιστορία του ανθρώπου, είναι η [[πάλη των τάξεων]], η πάλη δλδ ανάμεσα στην κάθε φορά κυρίαρχη κοινωνικά τάξη και τις κυριαρχούμενες/καταπιεζόμενες κοινωνικά τάξεις. Η πάλη των τάξεων αποτελεί μια βασική κοινωνική σχέση η οποία εμφανίζεται ήδη από την αρχαιότητα, μαζί με την εμφάνιση των ταξικών κοινωνιών και του [[Κράτος|κράτους]].
Η περιγραφή της τάξης σαν κεντρικής κοινωνικής σχέσης των σύγχρονων κοινωνιών, έχει περιθωριοποιηθεί στη σύγχρονη ανάλυση, μαρξιστική ή μη. Κριτικοί του μαρξισμού έχουν μιλήσει για τον θάνατο της τάξης και μαρξιστές θεωρητικοί του σύγχρονου καπιταλισμού για τον παροπλισμό της (demobilization). Κατά μία άποψη, αυτό που έχει πεθάνει ή παροπλισθεί είναι η μυθοπλασία (fiction) της εργατικής τάξης. Αυτή η έννοια έχει αποδομηθεί από την κριτική και άλλες ιστορικές εξελίξεις <ref>Graham J. (1991) Fordism/post-Fordism, Marxism/post-Marxism: The second cultural divide? ''Rethinking Marxism'' '''4''' (1): 39-58, και Graham J (1992b) Post-Fordism as politics: The political consequences of narratives on the left. ''Environment and Planning D: Society and Space 10'', αναφέρονται στο [http://talmidim.cz/filosofie/marx-trida3.pdf Katherine Gibson & Julie Graham, Rethinking Class in Industrial Geography: Creating a Space for an Alternative Politics of Class, ''Economic Geography'', Vol. 68, No. 2, ''Industrial Geography'' (Apr., 1992)], σελ. 124, 125.</ref> και καθώς πολλαπλά κοινωνικά “κέντρα” αλληλοσυγκρουόμενων δυνάμεων έχουν καταλάβει το ιστορικό προσκήνιο, η έννοια της εργατικής τάξης έχει περιφερειοποιηθεί και απενεργοποιηθεί. Επίσης, θεωρίες που εκτοπίζουν την οικονομική ουσία της κοινωνίας έχουν επίσης εκτοπίσει τα στοιχεία του μετασχηματισμού της κοινωνίας. Η μιλιταριστική εικόνα της μαζικής ενότητας των εργατών θεωρείται μέρος μιας ξεπερασμένης αντίληψης της κοινωνίας και ξεπερασμένων πολιτικών αλλαγής.<br />
 
Μια σύγχρονη ανάλυση της έννοιας της τάξης την αντιλαμβάνεται όχι σαν κοινωνική ομάδα αλλά σαν κοινωνική διαδικασία. Αυτή η θεώρηση πιστεύεται ότι μπορεί να πραγματευτεί μια μεγάλη ποικιλία καπιταλιστικών και μή-καπιταλιστικών διαδικασιών που συμβαίνουν στις βιομηχανικές κοινωνίες. Σύμφωνα με αυτή, τα άτομα μπορεί να συμμετέχουν ταυτόχρονα σε διάφορες τάξεις. Αντίστοιχα γίνεται αντιληπτή με διαφορετικό τρόπο η έννοια της “πάλης των τάξεων” η οποία αποσυνδέεται από την πολεμική συμβολική και θεωρείται ότι μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, όπως π.χ. με τις διαφωνίες μεταξύ συζύγων.<ref>Katherine Gibson & Julie Graham, Rethinking Class in Industrial Geography: Creating a Space for an Alternative Politics of Class, ''Economic Geography'', Vol. 68, No. 2, Industrial Geography (Apr., 1992), σελ. 124, 125.</ref> Σχετική είναι και η θεώρηση της έννοιας της “πάλης των τάξεων” ως μύθου, από ορισμένους αναλυτές.<ref>A.W. Metcalfe, Myths of Class Struggle: The Metaphor of War and the Misunderstanding of Class</ref>
Υπό αυτή την λογική και στην εποχή μας παραμένει ορθή η ανάλυση των σύγχρονων κοινωνιών βάσει της αντίληψης της ύπαρξης των τάξεων και του μεταξύ τους ανταγωνισμού (πάλης), παρ' όλες τις μεγάλες αλλαγές που έχουν συντελεστεί τις τελευταίες δεκαετίες στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και κατ' επέκταση στις καπιταλιστικές κοινωνίες.<ref>Ευτ. Μπιτσάκης: [http://www.biblionet.gr/book/188988/%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%B7_%CF%86%CF%8D%CF%83%CE%B7 Ανθρώπινη φύση και κομμουνισμός]</ref> <ref>Ντ. Χάρβεϊ: [http://www.biblionet.gr/book/172950/Harvey,_David,_1935-/%CE%A4%CE%BF_%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B5%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BF%CE%B9_%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D Το αίνιγμα του κεφαλαίου]</ref> Η μαρξιστική θεωρία αντιλαμβάνεται τις κοινωνικές τάξεις τόσο ως κοινωνικές ομάδες, όσο και ως κοινωνικές σχέσεις.
 
ΗΚατά ορισμένους μελετητές, η περιγραφή της τάξης σαν κεντρικής κοινωνικής σχέσης των σύγχρονων κοινωνιών, έχει περιθωριοποιηθεί στη σύγχρονη ανάλυση, μαρξιστική ή μη. Κριτικοί του μαρξισμού έχουν μιλήσει για τον θάνατο της τάξης και μαρξιστές θεωρητικοί του σύγχρονου καπιταλισμού για τον παροπλισμό της (demobilization). Κατά μία άποψη, αυτό που έχει πεθάνει ή παροπλισθεί είναι η μυθοπλασία (fiction) της εργατικής τάξης. Αυτή η έννοια έχει αποδομηθεί από την κριτική και άλλες ιστορικές εξελίξεις <ref>Graham J. (1991) Fordism/post-Fordism, Marxism/post-Marxism: The second cultural divide? ''Rethinking Marxism'' '''4''' (1): 39-58, και Graham J (1992b) Post-Fordism as politics: The political consequences of narratives on the left. ''Environment and Planning D: Society and Space 10'', αναφέρονται στο [http://talmidim.cz/filosofie/marx-trida3.pdf Katherine Gibson & Julie Graham, Rethinking Class in Industrial Geography: Creating a Space for an Alternative Politics of Class, ''Economic Geography'', Vol. 68, No. 2, ''Industrial Geography'' (Apr., 1992)], σελ. 124, 125.</ref> και καθώς πολλαπλά κοινωνικά “κέντρα” αλληλοσυγκρουόμενων δυνάμεων έχουν καταλάβει το ιστορικό προσκήνιο, η έννοια της εργατικής τάξης έχει περιφερειοποιηθεί και απενεργοποιηθεί. Επίσης, θεωρίες που εκτοπίζουν την οικονομική ουσία της κοινωνίας έχουν επίσης εκτοπίσει τα στοιχεία του μετασχηματισμού της κοινωνίας. Η μιλιταριστική εικόνα της μαζικής ενότητας των εργατών θεωρείται μέρος μιας ξεπερασμένης αντίληψης της κοινωνίας και ξεπερασμένων πολιτικών αλλαγής.<br />
 
Μια σύγχρονηακόμα ανάλυση της έννοιας της τάξης την αντιλαμβάνεται όχι σαν κοινωνική ομάδα αλλά σαν κοινωνική διαδικασία. Αυτή η θεώρηση πιστεύεταιθεωρεί ότι μπορεί να πραγματευτεί μια μεγάλη ποικιλία καπιταλιστικών και μή-καπιταλιστικών διαδικασιών που συμβαίνουν στις βιομηχανικές κοινωνίες. Σύμφωνα με αυτή, τα άτομα μπορεί να συμμετέχουν ταυτόχρονα σε διάφορες τάξεις. Αντίστοιχα γίνεται αντιληπτή με διαφορετικό τρόπο η έννοια της “πάλης των τάξεων” η οποία αποσυνδέεται από την πολεμική συμβολική και θεωρείται ότι μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, όπως π.χ. με τις διαφωνίες μεταξύ συζύγων.<ref>Katherine Gibson & Julie Graham, Rethinking Class in Industrial Geography: Creating a Space for an Alternative Politics of Class, ''Economic Geography'', Vol. 68, No. 2, Industrial Geography (Apr., 1992), σελ. 124, 125.</ref> Σχετική είναι και η θεώρηση της έννοιας της “πάλης των τάξεων” ως μύθου, από ορισμένους αναλυτές.<ref>A.W. Metcalfe, Myths of Class Struggle: The Metaphor of War and the Misunderstanding of Class</ref>
 
== Δείτε επίσης ==