Βαλαχάδες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Διαγραφή ακατάλληλης παραπομπής
Γραμμή 1:
'''Βαλ(λ)αχάδες''' ή '''Βαλαάδες''' αποκαλούνταν [[Έλληνες]] που είχαν επιφανειακά εκτουρκιστεί κατά την ύστερη περίοδο της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|τουρκοκρατίας]] στην [[δυτική Μακεδονία]] ή και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Το όνομα αυτό προέρχεται από την [[αραβική γλώσσα|αραβική]] λέξη ''βαλαχί'' (Wallah, "''ορκίζομαι στον Αλλάχ''")<ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/Wallah_(Arabic) ''Wallah'', άρθρο στην αγγλόφωνη Wikipedia]</ref>, και τους αποδόθηκε με σκωπτική διάθεση επειδή δεν γνώριζαν παρά ελάχιστες [[τουρκική γλώσσα|τουρκικές]] λέξεις. Οι ίδιοι αποκαλούσαν τους εαυτούς τους "Φούτσηδες". Η μεγαλύτερη συγκέντρωση Βαλαχάδων υπήρχε σε χωριά μεταξύ [[Σιάτιστα]]ς, [[Καστοριά]]ς και [[Γρεβενά|Γρεβενών]]. Οι περισσότεροι από αυτούς θεωρήθηκαν ανταλλάξιμοι κατά την [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών του 1923]] και μετοίκησαν στην [[Τουρκία]]. <br />
 
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση εκτουρκίστηκαν κατά τον 17ο αιώνα. Ο πρόσφατος εξισλαμισμός τους υποδεικνύεται και από το ότι υπάρχουν κοινά επώνυμα μεταξύ Βαλαχάδων και Χριστιανών της περιοχής, καθώς και χωράφια τα οποία είχαν διαμοιραστεί ως "αδελφομοίρια" και οι ιδιοκτήτες τους γνώριζαν ότι ήταν συγγενείς αν και είχαν διαφορετική θρησκεία. Θεωρείται πιθανό ότι άρχισαν να εξισλαμίζονται στα τέλη του 17ου αι. και αυτό συνεχίστηκε και τον επόμενο αιώνα λόγω των πιέσεων από τους [[Αλβανοί|Τουρκαλβανούς]] και τον [[Αλή πασάς|Αλή Πασά]] ο οποίος μετέβαλε σε τσιφλίκια τα χριστιανικά χωριά. Ο [[Φρανσουά Πουκεβίλ|Πουκεβίλ ''(Pouqueville)'']] (Β', 509) αναφέρει ότι η [[Νεάπολη Κοζάνης|Λεψίστα ή Ανασελίτσα]], ένα από τα χωριά των Βαλαάδων, κτίστηκε τον 14ο αιώνα από εξισλαμισθέντες Βαρδαριώτες που αντικατέστησαν άλλους χριστιανούς που είχαν σφαγεί ή εξανδραποδισθεί, χωρίς όμως να παραπέμπει σε κάποια τεκμήρια. Ένα χρονολογημένο τεκμήριο είναι αναφορά του αρχιεπισκόπου [[Σισάνι Κοζάνης|Σισανίου]] στον λεγόμενο κώδικα του Ζωσιμά της Σιατίστης όπου αναφέρει ότι το [[1797]] υπήρχαν στην [[επαρχία Βοΐου|επαρχία Σισανίου]] ως μωαμεθανικά τα χωριά των Βαλαάδων ενώ υπήρχαν και μικτά χωριά. Αλλά και ο μελετητής Καλεντέρης παρατήρησε στον κώδικα της [[Μονή Ζάβορδας|Μονής Μεταμορφώσεως, της επιλεγόμενης της Ζάβορδας]], ότι το [[1692]] αναφέρονται ως δωρητές και ονόματα ατόμων από χωριά που είναι γνωστά ως αμιγώς μουσουλμανικά, όπως το [[Κέντρο Γρεβενών|Βέντζι]], οι [[Αγαλαίοι Γρεβενών|Αγαλαίοι]], η [[Ποντινή Γρεβενών|Τόριτσα]], η [[Πηγαδίτσα Γρεβενών|Πηγαδίτσα]] κ.ά. Με βάση αυτό θεωρείται πιθανό ότι εξισλαμίστηκαν μετά το [[1692]] και πριν το [[1797]]<ref>Τσούρκας Κωνσταντίνος, "Τραγούδια Βαλλαχάδων", ''Μακεδονικά''. Σύγγραμμα περιοδικόν της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Β' (1941-1952), Θεσσαλονίκη, 1953, σελ. 462-471</ref>.