Γεωλογικός χρόνος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
IM-yb (συζήτηση | συνεισφορές) |
IM-yb (συζήτηση | συνεισφορές) διόρθωση |
||
Γραμμή 9:
Οι γεωλόγοι σήμερα χρησιμοποιούν τους όρους Ανώτερη/Ύστερη, Κατώτερη/Πρώιμη και Μέση ως υποδιαιρέσεις των περιόδων και άλλων γεωλογικών χρονολογικών μονάδων. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σημείο αιχμής του έργου της Διεθνούς Επιτροπής Στρωματογραφίας, έτσι ώστε να ενοποιηθούν οι αντικρουόμενες ορολογίες που ορίστηκαν σε εθνικό επίπεδο και να καθοριστούν παγκόσμιες σταθερές.
== Ιστορία της χρονολογικής κλίμακας ==▼
[[Αρχείο:Geological time spiral.png|thumb|Γραφική αναπαράσταση της ιστορίας της Γης ως σπείρα]]
▲== Ιστορία της χρονολογικής κλίμακας ==
Όταν ο Γουΐλιαμ Σμιθ και ο Τσαρλς Λάιελ αναγνώρισαν ότι τα στρώματα άντιπροσώπευαν διαδοχικές χρονολογικές περιόδους, δεν υπήρχε τρόπος να καθορίσουν τι είδους χρονολογική κλίμακα αντιπροσώπευαν αυτά τα στρώματα. Οι Δημιουργιστές πρότειναν χρονολογίες μερικών χιλιάδων χρόνων μόνον, ενώ οι Εξελικτικιστές πρότειναν σαφώς μεγαλύτερες. Επί εκατό περίπου χρόνια η ηλικία της [[Γη]]ς και τα γεωλογικά στρώματα υπήρξαν αντικείμενο αξιοσημείωτης διαμάχης, έως ότου η τεχνολογική εξέλιξη στον [[20ος αιώνας|20ο αιώνα]] επέτρεψε τη χρήση της [[ραδιοχρονολόγηση]]ς και παρείχε σχετικά ακριβέστερες χρονολογήσεις του γεωλογικού χρονικού ορίζοντα. Το [[1977]] η Παγκόσμια Επιτροπή Στρωματογραφίας (νυν Διεθνής) ξεκίνησε μια προσπάθεια παγκόσμιου καθορισμού των γεωλογικών περιόδων και των φάσεων ανάπτυξης της πανίδας. Το πιο πρόσφατο έργο της περιγράφεται στο Gradstein et al., ''Γεωλογική χρονολογική κλίμακα'', ([[2004]]) (ISBN 0-521-78673-8) και χρησιμοποιείται ως θεμέλιο για την παρούσα σελίδα.
Γραμμή 25:
! Τέλος, εκατομμύρια<br />έτη πριν<sup>2</sup>
|-
| rowspan="37" style="background:#B3E2D1" | [[Φανεροζωικός
| rowspan="7" style="background:#FFFF00" | [[Καινοζωικός
| colspan="2" style="background:#FDCC8A" rowspan="4" | [[Νεογενής περίοδος|Νεογενής]]<sup>3</sup>
| style="background:#FFFFB3" | [[Ολόκαινος εποχή|Ολόκαινος]]
Γραμμή 57:
| style="background:#EB9301" | 55.8 ± 0.2 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="8" style="background:#7FAD51" | [[
| rowspan="2" colspan="2" style="background:#7FC31C" | [[Κρητιδική περίοδος|Κρητιδική]]
| style="background:#DEF197" | [[Ύστερη Κρητιδική
| rowspan="2" | Εμφανίζονται τα πρώτα ανθοφόρα φυτά με νέους τύπους εντόμων, και σύγχρονες μορφές ιχθύων. Πολλοί νέοι τύποι [[δεινόσαυρος|δεινοσαύρων]] π.χ. [[Τυραννοσαυρίδαι|Τυραννόσαυρος]], [[Τιτανοσαυρίδαι|Τιτανόσαυρος]]). Πρωτόγονα πτηνά αντικαθιστούν τους πτερόσαυρους και σύγχρονες μορφές καρχαρία εμφανίζονται στη [[θάλασσα]]. Η [[Γκοντβάνα]] διασπάται.
| style="background:#DEF197" | 65.5 ± 0.3 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#B3DF7F" | [[Πρώιμη Κρητιδική
| style="background:#B3DF7F" | 99.6 ± 0.9 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#4DB47E" | [[Ιουρασική περίοδος|Ιουρασική]]
| style="background:#CCEBC5" | [[Ύστερη Ιουρασική
| rowspan="3" | Αφθονούν οι δεινόσαυροι. Η Αρχαιοπτέρυγα, το αρχαιότερο γνωστό πτηνό, εξελίσσεται από τα ερπετά. Η [[Παγγαία]] διαμελίζεται στην [[Γκοντβάνα]] και τη [[Λαυρασία]].
| style="background:#CCEBC5" | 145.5 ± 4.0
|-
| style="background:#7FCA93" | [[Μέση Ιουρασική
| style="background:#7FCA93" | 161.2 ± 4.0
|-
| style="background:#66C292" | [[Πρώιμη Ιουρασική
| style="background:#66C292" | 175.6 ± 2.0 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#67C3B7" | [[Τριασική περίοδος|Τριασική]]<br />(Τριαδική)
| style="background:#CCECE1" | [[Ύστερη Τριασική
| rowspan="3" | Εμφανίζονται τα θηλαστικά και επικρατούν τα σποριόφυτα. Η [[Βόρεια Αμερική]] και η [[Ευρώπη]] είναι τροπικές χώρες.
| style="background:#CCECE1" | 199.6 ± 0.6
Γραμμή 85:
| style="background:#99D7BE" | 228.0 ± 2.0
|-
| style="background:#67B39F" | [[Πρώιμη Τριασική
| style="background:#67B39F" | 245.0 ± 1.5
|-
| rowspan="22" style="background:#80B5D5" | [[
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#67C6DE" | [[Πέρμια περίοδος|Πέρμια]]
| style="background:#B3E3EE" | [[Λοπίνγκια
| rowspan="3"| Τα κωνοφόρα αντικαθιστούν τις φτέρες. Πολλαπλασιάζονται τα ερπετά. Επεκτείνονται οι έρημοι.
| style="background:#B3E3EE" | 251.0 ± 0.4 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#99D8D8" | [[Γουαδαλούπια
| style="background:#99D8D8" | 260.4 ± 0.7 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#80CEC9" | [[Κισουράλια
| style="background:#80CEC9" | 270.6 ± 0.7 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="6" style="background:#99BDFF" | [[Λιθανθρακοφόρος περίοδος|Λιθανθρακο<br />φόρος]]<sup>4</sup>
| rowspan="3" style="background:#689FCA" | [[Πενσυλβάνια
| style="background:#689FCA" | [[Ύστερη Πενσυλβάνια
| rowspan="3" | Απέραντα ελώδη δάση αναπτύσσονται στις εκβολές των ποταμών. Από τα δάση αυτά σχηματίζονται τα αποθέματα λιθάνθρακα. Τα αμφίβια αφθονούν. Τα πρώτα ερπετά εξελίσσονται από τα αμφίβια.
| style="background:#689FCA" | 299.0 ± 0.8 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#689FCA" | [[Μέση Πενσυλβάνια
| style="background:#689FCA" | 306.5 ± 1.0
|-
| style="background:#689FCA" | [[Πρώιμη Πενσυλβάνια
| style="background:#689FCA" | 311.7 ± 1.1
|-
| rowspan="3" style="background:#8091AD" | [[Μισσισσίπια
| style="background:#8091AD" | [[Ύστερη Μισσισσίπια
| rowspan="3" | Μεγάλα πρωτόγονα δένδρα. Παγετώδης περίοδος στην ανατολική [[Γκοντβάνα]].
| style="background:#8091AD" | 318.1 ± 1.3 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#8091AD" | [[Μέση Μισσισσίπια
| style="background:#8091AD" | 326.4 ± 1.6
|-
| style="background:#8091AD" | [[Πρώιμη Μισσισσίπια
| style="background:#8091AD" | 345.3 ± 2.1
|-
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#9999C9" | [[Δεβόνια περίοδος|Δεβόνια]]
| style="background:#CBBDDC" | [[Ύστερη Δεβόνια
| rowspan="3"| Οι καρχαρίες και πολλά άλλα είδη αφθονούν στις θάλασσες. Τα πρώτα έντομα και αμφίβια, όπως ο Ιχθυόστεγος, κάνουν την εμφάνισή τους. Σχηματίζονται τα πρώτα δάση από σποριόφυτα, όπως οι γιγαντιαίες φτέρες και τα βρύα. Σχηματίζονται οι πρώτοι ψαμμίτες στις έρημους.
| style="background:#CBBDDC" | 359.2 ± 2.5 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#9983BE" | [[Μέση Δεβόνια
| style="background:#9983BE" | 385.3 ± 2.6 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#807DBA" | [[Πρώιμη Δεβόνια
| style="background:#807DBA" | 397.5 ± 2.7 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="4" colspan="2" style="background:#B172B6" | [[Σιλούρια περίοδος|Σιλούρια]]
| style="background:#E9C7E2" | [[Πριδόλια
| rowspan="4"| Ανάπτυξη των πρώτων απλών φυτών, όπως η Κουκσόνια, κατά μήκος των ακτών ή σε εκβολές ποταμών. Εμφανίζονται τα πρώτα οδοντοφόρα ψάρια. Ψάρια εμφανίζονται επίσης σε λίμνες και ποτάμια. Οι [[Ήπειρος|ήπειροι]] αρχίζουν να μετακινούνται και να πλησιάζουν μεταξύ τους.
| style="background:#E9C7E2" | 416.0 ± 2.8 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#CAA7D1" | [[Λουντλόβια
| style="background:#CAA7D1" | 418.7 ± 2.7 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#B189B3" | [[Βενλόκια
| style="background:#B189B3" | 422.9 ± 2.5 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#9858A8" | [[Λανδοβέρια
| style="background:#9858A8" | 428.2 ± 2.3 <sup>*</sup>
|-
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#F981A6" | [[Ορδοβίκια περίοδος|Ορδοβίκια]]
| style="background:#FBB4BD" | [[Ύστερη Ορδοβίκια
| rowspan="3" | Εμφανίζονται τα καρκινοειδή μαζί με τα πρώτα ιχθυόμορφα σπονδυλωτά. Κοραλλιογενείς ύφαλοι αρχίζουν να σχηματίζονται στους ωκεανούς, ενώ οι νότιες ήπειροι μετατοπίζονται προς τους Πόλους. Παγετώδης περίοδος στη [[Σαχάρα]].
| style="background:#FBB4BD" | 443.7 ± 1.5 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#FA9AB1" | [[Μέση Ορδοβίκια
| style="background:#FA9AB1" | 460.9 ± 1.6 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#E67DA4" | [[Πρώιμη Ορδοβίκια
| style="background:#E67DA4" | 471.8 ± 1.6
|-
| rowspan="3" colspan="2" style="background:#FB805F" | [[Κάμβρια περίοδος|Κάμβρια]]
| style="background:#FDCDB8" | [[Φουρόνγκια
| rowspan="3" | Δεν υπάρχει χερσαία ζωή. Μια ποικιλία φυκών και ασπόνδυλων ευημερεί στους ωκεανούς. Εμφανίζονται τα μαλάκια και αρθρωτά oστρακοφόρα ασπόνδυλα, όπως οι τριλοβίτες.
| style="background:#FDCDB8" | 488.3 ± 1.7 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#E8AE97" | [[Μέση Κάμβρια
| style="background:#E8AE97" | 501.0 ± 2.0 <sup>*</sup>
|-
| style="background:#E77C72" | [[Πρώιμη Κάμβρια
| style="background:#E77C72" | 513.0 ± 2.0
|-
|