|
}}
To '''φθορομεθάνιο'''<ref>Δείτε ήτις '''μεθυλοφθορίδιο'''εναλλακτικές ήονομασίες '''φρεόνστον παρακείμενο πίνακα πληροφοριών χημικής ένωσης.</ref> ([[αγγλική γλώσσα|αγγλικά]] 41''fluoromethane'' (R41) είναι μια [[οργανική ένωση|οργανική]] [[χημική ένωση]], που περιέχει [[άνθρακας|άνθρακα]], [[υδρογόνο]] και πιο[[φθόριο]], με [[χημικός τύπος|χημικό τύπο]] CH<sub>3</sub>F, αλλά συμβολίζεται συχνά [[συντομογραφία|συντομογραφικά]] ως '''R41'''. Πιο συγκεκριμένα, ένατο φθορομεθάνιο είναι [[αλαλκάνια|αλαλκάνιο]], δηλαδή ένας άκυκλος [[Κορεσμένη ένωση|κορεσμένος]] [[αλυδρογονάνθρακες|αλυδρογονάνθρακας]] με [[1 (αριθμός)|ένα (1)]] [[άτομο]] [[αλογόνα|αλογόνου]] ανά [[μόριο]]. Το καθαρό φθορομεθάνιο, στις «[[κανονικές συνθήκες|συνηθισμένες συνθήκες]]», δηλαδή [[θερμοκρασία]] 25°C και [[πίεση]] 1 [[Ατμόσφαιρα (μονάδα)|atm]], είναι ένα [[χρώμα|άχρωμο]], μη τοξικό [[αέριο]]. Έχει ανεκτή [[όσφρηση|οσμή]], που μοιάζει μ' αυτήν του [[διαιθυλαιθέρας|διαιθυλαιθέρα]] και ενεργεί ως [[αναισθητικό]] σε υψηλές [[συγκέντρωση|συγκεντρώσεις]]. Είναι πολύ [[ευφλεκτότητα|εύφλεκτο]], δηλαδή αναφλέγεται στον [[ατμόσφαιρα|αέρα]], εκλύοντας [[διοξείδιο του άνθρακα]], [[νερό|υδρατμούς]] και πολύ [[τοξικολογία|τοξικό]] [[υδροφθόριο]]. Η παραγώμενη [[καύση|φλόγα]] είναι σχεδόν άχρωμη, όπως αυτή της [[αιθανόλη|αιθανόλης]]. Χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή [[ημιαγωγός|ημιαγωγών]] και ηλεκτρονικών προϊόντων: Με την παρουσία ενός [[διάλυμα|διαλύτη]], συνήθως ένα υγρό φθοραλκάνιο (RF), το φθορομεθάνιο [[διάσταση|διίσταται]] (μερικώς), παράγοντας ιόντα F<sup>-</sup>, τα οποία χαράζουν εκλεκτικά, λεπτά στρώματα [[πυρίτιο|ενώσεων του πυριτίου]].
Είναι πολύ εύφλεκτο, δηλαδή αναφλέγεται στον [[ατμόσφαιρα|αέρα]], εκλύοντας [[διοξείδιο του άνθρακα]], [[νερό|υδρατμούς]] και πολύ [[τοξικολογία|τοξικό]] [[υδροφθόριο]]. Η παραγώμενη [[καύση|φλόγα]] είναι σχεδόν άχρωμη, όπως αυτή της [[αιθανόλη|αιθανόλης]]. Χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή [[ημιαγωγός|ημιαγωγών]] και ηλεκτρονικών προϊόντων. Πιο συγκεκριμένα, παρουσία ενός [[διάλυμα|διαλύτη]], από ένα υγρό φθοραλκάνιο (RF), το φθορομεθάνιο [[διάσταση|διίσταται]] (μερικώς), παράγοντας ιόντα F<sup>-</sup>, τα οποία χαράζουν εκλεκτικά, λεπτά στρώματα [[πυρίτιο|ενώσεων του πυριτίου]].
== Ονοματολογία ==
== Παραγωγή ==
=== Με φωτοχημική φθορίωση ===
Με φωτοχημική φθορίωση [[μεθάνιο|μεθανίου]]<ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 155, §6.7.2, R = CH<sub>3</sub>, X = F.</ref>:
<div style='text-align: center;'>
<math>\mathrm{CH_4 + F_2 \xrightarrow[\triangle]{UV} CH_3F + HF} </math>
</div>
* Ακολουθεί το συνηθισμένο μηχανισμό [[μεθάνιο|φωτοχημικής αλογόνωσης αλκανίων]]. Παράγονται και πολυφθοροπαράγωγα. Η συγκέντρωση των τελευταίων περιορίζεται με χρήση περίσσειας μεθανίου.
* Η αντίδραση αποφεύγεται να χρησιμοποιηθεί, γιατί είναι ιδιαίτερα βίαιη και ο χειρισμός τόσο του στοιχειακού φθορίου όσο και του παραγώμενου υδροφθορίου έχουν μεγάλη επικινδυνότητα.
=== Με υποκατάσταση υδροξυλίου από φθόριο ===
\mathrm{HCHO + CH_3F + KOH \xrightarrow{} KF + H_2O + \frac{2}{3} CH_3CHO + \frac{1}{3}} </math> [[Αρχείο:Ethylene_oxide.svg|30 px]]
</div>
== Σημειώσεις και αναφορές == ▼
== Πηγές ==
# Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Φαίδωνα Χατζημηχαλάκη, «Εργαστηριακός Οδηγός», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1986
# Νικολάου Ε. Αλεξάνδρου, Αναστάσιου Βάρβογλη, Δημητρίου Ν. Νικολαΐδη: «Χημεία Ετεροκυκλικών Ενώσεων», Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1985
▲== Σημειώσεις και αναφορές ==
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Fluoromethane}}
|
