Με την άνοδο του Ανδρόνικου Γ' στον θρόνο το 1328, τα αυτοκρατορικά εδάφη στην Ανατολία είχαν δραματικά συρρικνωθεί από σχεδόν όλα τα δυτικά σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας σαράντα χρόνια νωρίτερα σε μερικά διάσπαρτα φυλάκια κατά μήκος του [[Αιγαίο πέλαγος|Αιγαίου]] και σε ένα μικρό πυρήνα γύρω από την περιοχή της ΝικομήδειαςΝικομηδείας (150 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα [[Κωνσταντινούπολη]]). Πρόσφατα, οι Τούρκοι είχαν [[Πολιορκία της Προύσας|καταλάβει]] τη σημαντική πόλη της [[Προύσα]]ς στη Βιθυνία. Ο Ανδρόνικος αποφάσισε να απελευθερώσει τις σημαντικές πολιορκημένες πόλεις της ΝικομήδειαςΝικομηδείας της Νίκαιας και ήλπιζε να σταθεροποιήσει το μέτωπο.<ref name=Treadgold>Treadgold, σελ. 761.</ref> Μαζί με τον Μέγα Δομεστικό [[Ιωάννης ΣΤ´ Καντακουζηνός|Ιωάννη Καντακουζηνό]], ο Ανδρόνικος καθοδήγησε ένα στρατό από 4.000 άνδρες από τη [[Θάλασσα του Μαρμαρά]] προς τη Νικομήδεια.<ref name="Nicol">{{cite book|last=Nicol|first=Donald M.|title=The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, C. 1295-1383|publisher=Cambridge University Press|year=2002|ISBN=9780521522014|pages=32–33}}</ref> Στις 10 Ιουνίου, ο Ορχάν έστειλε 300 ιππείς τοξότες με σκοπό να αναγκάσει τους Βυζαντινούς να εισέλθουν στους λόφους, αλλά οι Βυζαντινοί απώθησαν τη μικρή τουρκική δύναμη και φάνηκαν απρόθυμοι να προχωρήσουν περαιτέρω.<ref name=Treadgold/><ref>{{cite book|last=Kyriakidis|first=Savvas|title=Warfare in Late Byzantium, 1204-1453|publisher=BRILL|year=2011|ISBN=9789004206663|page=204}}</ref> Τότε, οι δύο στρατοί προχώρησαν σε ασήμαντες αψιμαχίες μέχρι το σούρουπο και ο βυζαντινός στρατός ετοιμαζόταν να υποχωρήσει, αλλά οι Τούρκοι δεν του έδωσαν την ευκαιρία.<ref name="Nicol"/> Ο Ανδρόνικος και ο Καντακουζηνός τραυματίστηκαν ελαφρώς, αν και οι φήμες έλεγαν πως ο Αυτοκράτορας είχε ήδη πεθάνει ή τραυματιστεί θανατηφόρα, ως αποτέλεσμα του πανικού.<ref name="Nicol"/> Τελικά, η υποχώρηση μετατράπηκε σε ήττα με βαριές απώλειες για τους Βυζαντινούς.<ref name=Treadgold/><ref name="Nicol"/> Ο Καντακουζηνός οδήγησε τους εναπομείναντες Βυζαντινούς στρατιώτες στην Κωνσταντινούπολη μέσω της θάλασσας.<ref name=Treadgold/><ref name="Nicol"/>
==Επιπτώσεις==
Η μάχη του Πελεκάνου ήταν η πρώτη σύγκρουση στην οποία ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας συνάντησε ένα Οθωμανό Μπεή.<ref name="Nicol"/><ref name="Finlay">{{cite book|last=Finlay|first=George|title=History of the Byzantine Empire|publisher=Blackwood, Harvard University|year=1854|page=530}}</ref> Η ηθική επίδραση της μάχης ήταν πιο σημαντική από την ίδια τη μάχη - οι βαρέως οπλισμένοι και πειθαρχημένοι Έλληνες ηττήθηκαν από τους ελαφρώς οπλισμένους και άτακτους Τούρκους - το πνεύμα του Έλληνα Αυτοκράτορα και του ελληνικού έθνους είχε σπάσει.<ref name="Finlay"/> Μια εκστρατεία αποκατάστασης ματαιώθηκε.<ref name=Treadgold/> Από τότε, ο βυζαντινός στρατός δεν προσπάθησε να ανακαταλάβει περιοχές στην Ασία. Οι πρώην αυτοκρατορικές πρωτεύουσες της [[Νικομήδεια|Νικομηδείας]]ς και της [[Νίκαια Βιθυνίας|Νίκαιας]] δεν απελευθερώθηκαν και η διατήρηση του αυτοκρατορικού ελέγχου γύρω από τον [[Βόσπορος|Βόσπορο]] δεν ήταν πλέον ανεκτή. Οι Οθωμανοί [[Πολιορκία της Νίκαιας (1328-1331)|κατέλαβαν τη Νίκαια το 1331]] και τη [[Πολιορκία της Νικομηδείας|Νικομήδεια το 1337]].<ref name="Nicol"/> Οι κάτοικοι της Νίκιας της ΝικομήδειαςΝικομηδείας γρήγορα και πρόθυμα ενσωματώθηκαν στην αυξανόμενη [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]] και πολλοί απ' αυτούς ασπάστηκαν το [[Ισλάμ]] το 1340.<ref name="Nicol2">{{cite book|last=Nicol|first=Donald M.|title=The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453|publisher=Cambridge University Press|year=1993|ISBN=9780521439916|page=171}}</ref> Με την κατάληψη αυτών των πόλεων και του [[Πριγκιπάτο του Καράσι|Πριγκιπάτου του Καράσι]] το 1336, οι Οθωμανοί ολοκλήρωσαν την κατάληψη της [[Βιθυνία]]ς και του βορειοδυτικού άκρου της [[Ανατολία]]ς.<ref name="Nicol2"/>
