|
# Θεσσαλός ήρωας, γιος του [[Ευαίμονας|Ευαίμονα]]. Πήρε μέρος στον [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικό πόλεμο]] ως ηγεμόνας. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Τροίας σκότωσε τους Τρωαδίτες [[Υψήνορας|Υψήνορα]], [[Μέλανθος|Μέλανθο]] και [[Απισάωνας|Απισάωνα]], αλλά τραυματίσθηκε ο ίδιος από τον [[Πάρις|Πάρι]], οπότε τον θεράπευσε ο [[Νέστορας]]. Ο Ευρύπυλος βοήθησε στην αρπαγή του [[Παλλάδιος|Παλλαδίου]] και ήταν ένας από τους άνδρες που μπήκαν μέσα στον [[Δούρειος Ίππος|Δούρειο Ίππο]]. Ταυτίζεται πολλές φορές με τον υπ' αριθ. 6 (βλ. παρακάτω).
# Βασιλιάς των [[Μέροπες|Μερόπων]] της νήσου [[Κως|Κω]], πατέρας της [[Χαλκιόπη|Χαλκιόπης]]ς και του [[Θεσσαλός|Θεσσαλού]]. Σύμφωνα με μία παράδοση ο Ευρύπυλος αντιμετώπισε εχθρικά τον [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]] όταν εκείνος πήγε στην Κω, αλλά ο ήρωας τον σκότωσε. Ο Ευρύπυλος αυτός (Θεσσαλός στην καταγωγή κατά μία παράδοση) ήταν γιος του θεού [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]] και της [[Αστυπάλαια (μυθολογία)|Αστυπάλαιας]]. Σύζυγος του Ευρυπύλου ήταν η [[Κλυτία]], κόρη του [[Μέροψ ο Κώος|Μέροπα]]. Από τους απογόνους τους δύο, ο [[Φείδιππος]] και ο [[Άντιφος]], πήραν μέρος στον [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικό πόλεμο]].
# [[Αρχείο:Neoptolemos Eurypylos Martin-von-Wagner-Museum L309.jpg|μικρογραφία|δεξιά|280px|Ο Νεοπτόλεμος σκοτώνει τον Ευρύπυλο (τον γιο του Τηλέφου). Αττικός ερυθρόμορφος αμφορέας του «Ζωγράφου του Αντιμένους», περ. 510 π.Χ., Μουσείο Martin-von-Wagner (L 309)]]Γιος του [[Ηρακλείδες|Ηρακλείδη]] [[Τήλεφος|Τηλέφου]] και της [[Αστυόχη|Αστυόχης]]ς, ήρωας της [[Μυσία|Μυσίας]]ς και σύμμαχος των Τρώων κατά τον [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικό πόλεμο]] (είχε θείο του τον βασιλιά της Τροίας [[Πρίαμος|Πρίαμο]]). Η μητέρα του τον δωροδόκησε με μία χρυσαφένια [[αμπέλι|άμπελο]] προκειμένου να συμμετάσχει στον πόλεμο. Ο [[Παυσανίας]] γράφει (Γ 26, 9) ότι ο Ευρύπυλος σκότωσε τον [[Μαχάων|Μαχάονα]]. Αυτός ο Ευρύπυλος σκοτώθηκε από τον [[Νεοπτόλεμος|Νεοπτόλεμο]]. Το [[έπος]] «Ευρυπύλεια» και η [[τραγωδία]] «Ευρύπυλος» αναφέρονται σε αυτόν τον Ευρύπυλο.
# Βασιλιάς της [[Κυρήνη|Κυρήνης]]ς, γιος κι αυτός του θεού [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]] και της [[Κελαινώ|Κελαινώς]]ς, κόρης του Άτλαντα. Αδελφός του ήταν ο [[Τρίτωνας]]. Ο Ευρύπυλος πήρε για σύζυγό του τη [[Στερόπη]], κόρη του θεού [[Ήλιος (μυθολογία)|Ήλιου]] και μαζί απέκτησαν τον [[Λεύκιππος (μυθολογία)|Λεύκιππο]] και τον Λυκάονα. Στα χρόνια της βασιλείας του Ευρυπύλου, ο [[Απόλλων]] έφερε στη [[Λιβύη]] τη [[Νύμφες|Νύμφη]] [[Κυρήνη (μυθολογία)|Κυρήνη]]. Σύμφωνα με μία παράδοση, ο Ευρύπυλος έδωσε ένα βώλο γης στον [[Εύφημος|Εύφημο]] ως δώρο φιλοξενίας όταν αυτός πέρασε με τους [[Αργοναύτες]] από την [[Τριτωνίδα Λίμνη]].
# Πατέρας της [[Δρυόπη|Δρυόπης]]ς, ήρωας των Μαλιέων.
# «Πολιούχος ήρωας» της Αρόης, σήμερα [[Πάτρα|Πατρών]]. Και αυτός ο [[Ευρύπυλος]] πολέμησε στην Τροία. Κατά τη διανομή των λαφύρων άνοιξε ένα μικρό κιβώτιο, μέσα στο οποίο υπήρχε η εικόνα του [[Διόνυσος (μυθολογία)|Διονύσου]], κατασκευασμένη από τον θεό [[Ήφαιστος|Ήφαιστο]]. Τότε ο Ευρύπυλος κτυπήθηκε από τρέλα. Απέστειλε ανθρώπους να ρωτήσουν το μαντείο, το οποίο απάντησε ότι μόνο αν έβλεπε μία «παράξενη και ασυνήθιστη θυσία» θα ξαναρχόταν στα λογικά του. Κάποτε ο Ευρύπυλος επισκέφθηκε την Αρόη (αρχαία ονομασία της Πάτρας) και είδε την καθιερωμένη ετήσια θυσία ενός νέου και μιας νέας για χάρη της θεάς [[Άρτεμις|Αρτέμιδας]], η οποία ήταν θυμωμένη με την υπόθεση της [[Κομαιθώ|Κομαιθώς]]ς και του Μελανίππου. Αρκετά ζευγάρια νέων είχαν ήδη θυσιασθεί όταν ήρθε ο Ευρύπυλος, και οι κάτοικοι της Αρόης είχαν κι αυτοί ρωτήσει το μαντείο μέχρι πότε θα κρατούσε ο θυμός της θεάς. Το μαντείο τους απάντησε ότι αν κάποιος ξένος ηγεμόνας έβλεπε αυτή τη θυσία, τότε θα τελείωνε η τιμωρία. Οπότε τα πράγματα εξελίχθηκαν έτσι ώστε και ο Ευρύπυλος να θεραπευθεί και τα δεινά των κατοίκων της Αρόης να τερματισθούν. Ο Ευρύπυλος ανακηρύχθηκε ήρωας, έζησε την υπόλοιπη ζωή του και πέθανε στην Αρόη. Επίσης, από τότε στην Αρόη καθιερώθηκε η λατρεία του Διονύσου. Ο [[Παυσανίας]] γράφει (Ζ 19, 1) ότι ο τάφος του Ευρυπύλου βρισκόταν επάνω στην ακρόπολη της Αρόης, ανάμεσα στον βωμό και τον ναό της «Λαφρίας Αρτέμιδος». Δείτε και λήμμα [[Διόνυσος Αισυμνήτης]].
# Αδελφός του [[Ίφικλος|Ιφίκλου]] και ήρωας της [[Αιτωλία|Αιτωλίας]]ς, που σκοτώθηκε από τον [[Μελέαγρος (μυθολογία)|Μελέαγρο]].
# Γιος του [[Ευρυσθέας|Ευρυσθέα]] και αδελφός του [[Περιμήδης|Περιμήδη]]. Ο [[Αθήναιος]] μνημονεύει ότι τον σκότωσε ο [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλής]] κατά τη διάρκεια ενός συμποσίου.
# Γιος του [[Ηρακλείδες|Ηρακλείδη]] [[Τήμενος|Τημένου]] («Τημενίδης»), αδελφός της [[Υρνηθώ|Υρνηθούς]], που συμμετέσχε στη δολοφονία του πατέρα του.
| 