Άντονι Ήντεν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
P.a.a (συζήτηση | συνεισφορές) |
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454) |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:
Ο Σερ '''Ρόμπερτ Άντονυ Ήντεν''' (Robert Anthony Eden, [[12 Ιουνίου]] [[1897]] - [[14 Ιανουαρίου]] [[1977]]) ήταν [[Αγγλία|Άγγλος]] πολιτικός του [[Συντηρητικό Κόμμα (Μεγάλη Βρετανία)|Συντηρητικού Κόμματος]], ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας από το 1955 έως το 1957. Επίσης διετέλεσε Υπουργός εξωτερικών επί τρεις δεκαετίες. Η πρωθυπουργία του επισκιάστηκε τόσο ως προς το [[Κυπριακό πρόβλημα]], όπου τάχθηκε σαφώς και έντονα εχθρός της αυτοδιάθεσης των Κυπρίων (ενάντια του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ), όσο και από την [[Κρίση του Σουέζ]], υπό το βάρος της οποίας αναγκάσθηκε τελικά να παραιτηθεί (1957) έχοντας παραμείνει στην εξουσία μόνο επί 18 μήνες. Υπήρξε επίσης μέλος του Συμβουλίου της Επικρατείας του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]] και είχε τον τίτλο ευγενείας του [[Τάγμα της Περικνημίδας|Ιππότη της Περικνημίδας]].
== Βιογραφία ==
Ο Α. Ήντεν γεννήθηκε στις [[12 Ιουνίου]] [[1897]] στην [[Κομητεία του Ντάρχαμ]] (County Durham), γόνος μιας πολύ συντηρητικής οικογένειας γαιοκτημόνων<ref name="BBC History">[http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/eden_anthony.shtml BBC History]</ref>. Πατέρας του ήταν ο Σερ Γουίλιαμ Ήντεν, ο οποίος έφερε τον τίτλο του βαρονέτου (baronet) και μητέρα του η Σίμπιλ Φράνσις Γκρέι (Sybil Frances Grey), μέλος της πολύ γνωστής οικογένειας των Γκρέι της Νορθουμβρίας (Northumberland). Η οικογένεια είχε δύο ακόμη γιους, τον μεγαλύτερο Τίμοθι και τον μικρότερο, Νίκολας, που σκοτώθηκε όταν το βρετανικό θωρηκτό ''Indefatigable'' ανατινάχθηκε και βυθίστηκε κατά τη [[Ναυμαχία της Γιουτλάνδης]] το [[1916]].
Κατά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] υπηρέτησε στο 21ο Σύνταγμα του Σώματος των Βασιλικών Τυφεκιοφόρων, στη Γαλλία και έφθασε το βαθμό του [[Λοχαγός|λοχαγού]]. Τιμήθηκε με το παράσημο του Στρατιωτικού Σταυρού (Military Cross) και σε ηλικία 21 ετών, έγινε ο νεότερος υπασπιστής ταξιαρχίας (brigade-major) του Βρετανικού Στρατού.
Γραμμή 13:
=== Πριν και κατά τον Β' Π.Π. ===
Ο Α. Ήντεν ήταν, παρά τον ειρηνόφιλο προσανατολισμό του, από τους πρώτους που διέγνωσε την επιθετικότητα των δύο φασιστικών καθεστώτων, της [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανίας του Χίτλερ]] και της [[Μπενίτο Μουσσολίνι|Ιταλίας του Μουσσολίνι]]. Αν και δεν το εκδήλωσε δημόσια, αντέδρασε στην "πολιτική κατευνασμού" του Υπουργού Εξωτερικών, Σερ [[Σάμιουελ Χόαρ]] (Sir Samuel Hoare), όταν η [[Ιταλία]] εισέβαλε στην [[Αιθιοπία]] το [[1935]] και προκάλεσε την [[Κρίση της Αβησσυνίας]]. Όταν ο Χόαρ παραιτήθηκε, ύστερα από την αποτυχία του Συμφώνου Χόαρ - Λαβάλ, τον διαδέχθηκε ο Ήντεν. Την εποχή αυτή ο Ήντεν ακολουθώντας μια εξαιρετικά επιμελημένη εξωτερική εμφάνιση θεωρήθηκε ο κομψότερος Άγγλος πολιτικός καθιστάμενος και ένα είδος "δημιουργού μόδας", καθώς φορούσε συχνά ένα καπέλο τύπου ημίψιλου, ελαφρά τροποποιημένο, που καθιερώθηκε στη Βρετανία ως "καπέλο Άντονυ Ήντεν". Στη θέση του υπουργού Εξωτερικών παρέμεινε επί τριετία, για να παραιτηθεί διαμαρτυρόμενος για την εξωτερική πολιτική του τότε πρωθυπουργού [[Νέβιλ Τσάμπερλεν]]<ref
Με την έναρξη του Πολέμου, ο Ήντεν κατατάχθηκε επί πολύ σύντομο διάστημα στο Βρετανικό Στρατό με το βαθμό του [[Ταγματάρχης|Ταγματάρχη]]. Ο Τσάμπερλεν τον επανέφερε στο Υπουργικό Συμβούλιο ως Υπουργό Αποικιών, αλλά αυτή η θέση του στέρησε τη συμμετοχή στην Πολεμική Κυβέρνηση. Έτσι, δεν είχε τη δυνατότητα να διεκδικήσει την Πρωθυπουργία, όταν ο Τσάμπερλεν παραιτήθηκε ύστερα από την [[Εισβολή και κατάληψη της Γαλλίας - 1940|εισβολή και κατάληψη της Γαλλίας]] τον Μάιο του 1940. Την πρωθυπουργία ανέλαβε ο [[Ουίνστων Τσώρτσιλ]].
Γραμμή 19:
Μολονότι η σχέση του με τον Τσώρτσιλ ήταν αρκετά περίεργη, καθώς και ο Ήντεν απέβλεπε στην πρωθυπουργία, ο Τσώρτσιλ τον επανέφερε στη θέση του Υπουργού Πολέμου όταν συγκρότησε την πολεμική του Κυβέρνηση το [[1940]], παραμένοντας σε αυτή μέχρι το [[1945]], οπότε ο Τσώρτσιλ έχασε την πρωθυπουργία. Ωστόσο ποτέ δεν σταμάτησε να εποφθαλμιά τη θέση του Πρωθυπουργού, καθώς αναγνωριζόταν ως ο διάδοχός του. Με τη δεύτερη πρωθυπουργία του Τσώρτσιλ ([[1951]] - [[1955]]) επανήλθε ως Υπουργός Εξωτερικών και, το 1955, τον διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία. Η υγεία του, όμως, ήταν ήδη κλονισμένη.
Η θητεία του σημαδεύτηκε από ένα σοβαρό πολιτικό σφάλμα: Άρχισε μυστικές διαπραγματεύσεις με τη [[Γαλλία]] και το [[Ισραήλ]] για τη χρήση στρατιωτικής βίας εναντίον της κυβέρνησης της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] του Στρατηγού [[Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ]], όταν, το [[1956]], εθνικοποιήθηκε η [[Διώρυγα του Σουέζ]]. Η κυβέρνηση των [[ΗΠΑ]] δε μπόρεσε να υποστηρίξει το βρετανικό εγχείρημα και η Βρετανία αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει, αποσύροντας τις δυνάμεις της. Αυτό υπήρξε πολύ ταπεινωτικό για το βρετανικό γόητρο, καθώς αποτέλεσε έμμεση αλλά σαφή ένδειξη ότι η Βρετανία δεν αποτελούσε πλέον παγκόσμια δύναμη ικανή να ρυθμίζει καταστάσεις στον πλανήτη. Ο Ήντεν αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον Ιανουάριο του [[1957]], με καταρρακωμένη τη φήμη του: Το [[2004]] 139 ακαδημαϊκοί των πολιτικών επιστημών τον ψήφισαν ως τον χειρότερο πρωθυπουργό του 20ού αιώνα<ref>[http://www.number10.gov.uk/history-and-tour/prime-ministers-in-history/sir-anthony-eden Prime Minister, ό.π.]</ref> . Η μεγαλύτερη αποτυχία του ως πρωθυπουργού σημειώθηκε στον τομέα επί του οποίου είχε εντρυφήσει επί μακρά περίοδο ετών, αυτόν της εξωτερικής πολιτικής.
Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε από την πολιτική και έζησε ήσυχα τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του με τη δεύτερη σύζυγό του, Κλαρίσα, ανεψιά του Τσώρτσιλ. Το [[1961]] έλαβε τον τίτλο του Κόμητα του Έιβον (Earl Avon). Απεβίωσε στις [[14 Ιανουαρίου]] του [[1977]].
| |||