Αναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Bot: Migrating 4 langlinks, now provided by Wikidata on d:Q2455000 |
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454) |
||
Γραμμή 1:
Η '''Αναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία''' ως έννοια είναι κάπως συγκεχυμένη εξαιτίας της συνεχιζόμενης χρήσης περίτεχνων [[Γοτθική τέχνη|γοτθικών]] διακοσμητικών στοιχείων μέχρι και το [[16ος αιώνας|16ο αιώνα]], ακόμη και σε έργα που χαρακτηρίζονται αδιαμφισβήτητα [[Αναγεννησιακή τέχνη|αναγεννησιακά]] εξαιτίας του τρόπου που πραγματεύονται την ανθρώπινη μορφή και άλλων ενδείξεων. Η διακόσμηση με κλασικά στοιχεία είχε μικρή ιστορική απήχηση στο μεγαλύτερο μέρος της [[Γερμανία
== Ζωγραφική και χαρακτική ==
[[Αρχείο:Durer Young Hare.jpg|thumb|220px|''«Νεαρός λαγός»'', έργο του Άλμπρεχτ Ντύρερ, 1502. Μουσείο Αλμπερτίνα, Βιέννη, Αυστρία.]] Η [[τυπογραφία]] με τη χρήση της [[
Αφού ολοκλήρωσε τη μαθητεία του το 1490, ο Ντύρερ ταξίδεψε στην Γερμανία για τέσσερα χρόνια, καθώς και στην [[Ιταλία]] για λίγους μήνες, προτού ιδρύσει το προσωπικό του εργαστήρι στη Νυρεμβέργη. Η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα σε ολόκληρη την [[Ευρώπη]] για τις ξυλογραφίες και τα χαρακτικά του, ενώ παράλληλα ζωγράφιζε. Παρόλο που διατήρησε τη χαρακτηριστική τεχνοτροπία των Γερμανών, το έργο του μαρτυρά επιρροές από την Ιταλία, και συχνά αντιμετωπίζεται ως το σημείο εκκίνησης της Γερμανικής Αναγέννησης στις εικαστικές τέχνες, που για τα επόμενα σαράντα χρόνια αντικατέστησε την [[Ολλανδία]] και τη [[Γαλλία]] στην παραγωγή των πιο πρωτοποριακών έργων τέχνης στη [[Βόρεια Ευρώπη]]. Ο Ντύρερ συντάχθηκε με τις απόψεις του [[Μαρτίνος Λούθηρος|Μαρτίνου Λούθηρου]], ωστόσο συνέχισε να δημιουργεί Μαντόνες και άλλες θρησκευτικές αναπαραστάσεις, καθώς και πορτραίτα των επιφανέστερων προσώπων που βρέθηκαν στις δύο πλευρές του σχίσματος που προκάλεσε η [[Προτεσταντική Μεταρρύθμιση]].
Γραμμή 10 ⟶ 9 :
Ο Ντύρερ απεβίωσε το 1528, προτού καθοριστεί το κατά πόσο το σχίσμα της Μεταρρύθμισης θα ήταν οριστικό, ωστόσο οι μαθητές της επόμενης γενιάς στάθηκε αδύνατο να μην επιλέξουν πλευρά. Οι επιφανέστεροι των Γερμανών καλλιτεχνών έγιναν Προτεστάντες, ωστόσο αυτό τους αφαίρεσε την ελευθερία να πραγματεύονται θρησκευτικά θέματα, που μέχρι πρότινος αποτελούσαν την κύρια πηγή εσόδων τους. Ο Λούθηρος εναντιώθηκε στην Καθολική εικονογραφία, αλλά όχι στην εικονογραφία στο σύνολό της. Ο [[Λούκας Κράναχ ο πρεσβύτερος]] (1472–1553), στενός φίλος του Λούθηρου, ζωγράφισε μια σειρά από πίνακες που προορίζονταν για Άγιες Τράπεζες, που συχνά απεικόνιζαν το [[Μυστικός Δείπνος|Μυστικό Δείπνο]], σε ορισμένους από τους οποίους οι [[Δώδεκα Απόστολοι]] αποτελούν πορτραίτα των κυριότερων Προτεσταντών ιερωμένων της εποχής. Αυτή η φάση της Λουθηρανικής τέχνης τελείωσε πριν το 1550, ίσως υπό την επίδραση του [[Καλβινισμός|Καλβινισμού]] που αντιμαχόταν τις απεικονίσεις με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, κι έτσι οι θρησκευτικές παραστάσεις για δημόσιους χώρους σταμάτησαν να παράγονται εντελώς στις Προτεσταντικές περιοχές. Σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας αυτού, η πρόοδος της γερμανικής τέχνης είχε ουσιαστικά εκλείψει περίπου το 1550, αλλά κατά τις προηγούμενες δεκαετίες η γερμανική φαντασία υπήρξε πολύ γόνιμη στην επινόηση εναλλακτικών θεμάτων που θα αναπλήρωναν το κενό στις παραγγελίες έργων τέχνης. Ο Κράναχ, εκτός από πορτραίτα, ανέπτυξε μια μορφή λεπτών κάθετων πορτραίτων με προκλητικά γυμνά, στα οποία δόθηκαν τίτλοι από την [[Ελληνική μυθολογία|ελληνο]][[Ρωμαϊκή μυθολογία|ρωμαϊκή]] μυθολογία και τη [[Βίβλος|Βίβλο]].<ref>Snyder (1984), Μέρος III, Κεφ. XIX αναφορικά με τους Κράναχ, Λούθηρο κ.ά.</ref>
[[Αρχείο:Grunewald Isenheim2.jpg|thumb|400px|Το ''«Ρετάμπλ του Άιζενχαϊμ»'', έργο του Ματίας Γκρύνεβαλντ. Δεύτερη όψη (1506-1515).]]Kατά κάποιο τρόπο μακρυά από αυτές τις εξελίξεις δημιούργησε ο [[Ματίας Γκρύνεβαλντ]] (1470-1528), ο οποίος άφησε πολύ λίγα έργα, αλλά του οποίου το αριστούργημα, η «[[Ρετάμπλ]] του Άιζενχαϊμ» (ολοκληρώθηκε το 1515), θεωρείται ευρέως ως το σημαντικότερο έργο της γερμανικής αναγεννησιακής ζωγραφικής, του οποίου η σημασία αποκαταστάθηκε από τους μελετητές του 19ου αιώνα. Αποτελεί έντονα συναισθηματικό έργο, που συνεχίζει τη γερμανική [[Γοτθική τέχνη|γοτθική]] παράδοση, κάνοντας χρήση των αναγεννησιακών συνθετικών αρχών, ωστόσο στην πιο χαρακτηριστική γοτθική μορφή, το τρίπτυχο με τα πολλά τμήματα.<ref name="Snyder 1984, Κεφ. XVII">Snyder (1984), Κεφ. XVII.</ref> Σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο "Unterlinden" του [[Κολμάρ]].
Ως [[Σχολή του Δούναβη]] είναι γνωστός ένας κύκλος καλλιτεχνών του πρώτου τρίτου του 16ου αιώνα στη [[Βαυαρία]] και την [[Αυστρία]], που περιλαμβάνει τους [[Άλμπρεχτ Αλτντόρφερ]] (1480-1538), [[Βολφ Χούμπερ]] (1485-1553) και [[Άουγκουστιν Χίρσφογκελ]] (''Augustin Hirschvogel'', 1503-1553). Με τον Άλτντορφερ επί κεφαλής, η Σχολή παρήγαγε τα πρώτα παραδείγματα ανεξάρτητης φιλοτέχνησης τοπίων στη Δύση (κάπου 1.000 χρόνια μετά την [[Κίνα]]), τόσο σε πίνακες ζωγραφικής όσο και σε εκτυπώσεις.<ref>Wood (1993), 9 – πρόκειται για το θέμα του ίδιου του βιβλίου.</ref> Τα θρησκευτικά τους έργα χαρακτηρίζονται από [[Εξπρεσιονισμός|εξπρεσιονιστικό]] στυλ κατά κάποιο τρόπο όμοιο με αυτό του Γκρoύνεβαλντ. Οι μαθητές του Ντύρερ, [[Χανς Μπουργκμάιρ ο πρεσβύτερος|Χανς Μπουργκμάιρ]] (''Hans Burgkmair'', 1473–1531) και [[Χανς Μπάλντουνγκ Γκριν]] (''Hans Baldung Grien'', περ. 1484–1545) εργάστηκαν κυρίως με εκτυπώσεις, με το δεύτερο να απεικονίζει το επίκαιρο ζήτημα των μαγισσών σε μια σειρά από αινιγματικά έργα.<ref
[[Αρχείο:Henry VIII of England, by Hans Holbein the Younger.jpg|thumb|left|200px|''«Πορτραίτο του Ερρίκου Η' της Αγγλίας»'', Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος, περ. 1536. Λάδι και τέμπερα σε βελανιδιά, Μουσείο Thyssen-Bornemisza, Μαδρίτη]]
Ο [[Χανς Χόλμπαϊν ο πρεσβύτερος]] (περ. 1460–1524) και ο αδερφός του, [[Σίγκισμουντ Χόλμπαϊν]] (1470-1540) φιλοτέχνησαν θρησκευτικά έργα όψιμου γοτθικού στυλ. Ο Χανς ο πρεσβύτερος υπήρξε προπάτορας και ηγέτης στη μεταστροφή της γερμανικής τέχνης από το γοτθικό στο αναγεννησιακό στυλ. Ο γιος του, [[Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος]] (1497-1543) υπήρξε σημαντικός δημιουργός προσωπογραφιών και λίγων θρησκευτικών έργων, εργαζόμενος κυρίως στην [[Αγγλία]] και την [[Ελβετία]]. Η πασίγνωστη σειρά του Χόλμπαϊν με θέμα το ''«Χορό του Θανάτου»'' σχετίζεται με τα έργα των Μικρών Δασκάλων, μιας ομάδας χαρακτών που ειδικεύονταν σε πολύ μικρά και εξόχως λεπτομερή χαρακτικά για αστούς συλλέκτες, πολλά από τα οποία ήταν ερωτικού περιεχομένου.<ref>Snyder (1984), Κεφ. XX αναφορικά με τους Χόλμπαϊν.</ref><ref>Bartrum (1995), 221–237 αναφορικά με τα έργα του Χόλμπαϊν, 99–129 για τους Μικρούς Δασκάλους.</ref>
Τα εξέχοντα επιτεύγματα του πρώτου μισού του 16ου αιώνα ακολούθησαν πολλές δεκαετίες αξιοσημείωτης απουσίας αξιόλογων γερμανικών έργων τέχνης, εκτός από ορισμένα αναγνωρισμένα πορτραίτα τα οποία, ωστόσο, δεν μπορούν να ανταγωνιστούν εκείνα των Χόλμπαϊν και Ντύρερ. Οι επόμενοι αξιόλογοι Γερμανοί καλλιτέχνες εργάστηκαν στο μάλλον επιτηδευμένο στυλ του [[Βόρειος Μανιερισμός|Βόρειου Μανιερισμού]], το οποίο έμαθαν στην Ιταλία και τη Φλάνδρα. Οι [[Χανς φον Άαχεν]] (''Hans von Aachen'', 1552-1615) και ο Ολλανδός [[Μπαρτολομέους Σπράνγκερ]] (''Bartholomeus Spranger'', 1546-1611) υπήρξαν εξέχοντες καλλιτέχνες στις αυλές της [[Βιέννη
== Γλυπτική ==
Γραμμή 31 ⟶ 30 :
== Αρχιτεκτονική ==
Η [[αναγεννησιακή αρχιτεκτονική]] αφίχθη στην [[Αυστρία]] και τη Γερμανία σχετικά αργά. Στην Αυστρία η ελληνορωμαϊκή παράδοση είχε μεγαλύτερη παράδοση από ό,τι στη Γερμανία, όπου οι γηγενείς αρχιτέκτονες συχνά αντλούσαν έμπνευση από τα ίδια [[Φλάνδρα|φλαμανδικά]] εγχειρίδια που καθοδηγούσαν τους [[Ελισάβετ Α' της Αγγλίας|Ελισαβετιανούς]] και [[Ιάκωβος Α' της Αγγλίας|Ιακώβειους]] αρχιτέκτονες στην [[Αγγλία]]. Για το λόγο αυτό τα κτίρια του ύστερου 16ου και πρώιμου 17ου αιώνα παρουσιάζουν ομοιότητες με τα σύγχρονά τους αγγλικά.
Η διευθέτηση με τάξη των στηλών, των [[Παραστάδα|παραστάδων]] και των [[Υπέρθυρο|υπέρθυρων]], καθώς και η χρήση ημικυκλικών [[Τόξο (αρχιτεκτονική)|τόξων]], ημισφαιρικών θόλων, κόγχων και aediculae, αντικατέστησαν τα πιο σύνθετα αναλογικά συμπλέγματα και ακανόνιστα προφίλ των μεσαιωνικών κτισμάτων. Τα σχέδια των αναγεννησιακών κτιρίων διαθέτουν απλά σχήματα όπως [[Τετράγωνο|τετράγωνα]] και [[Κύκλος|κύκλους]]. Οι προσόψεις στεφανώνονται από [[αέτωμα]] και οργανώνονται με σύστημα από παραστάδες, [[Αψίδα|αψίδες]] και γείσα.<ref>[http://www.germany-tourism.co.uk/EGB/attractions_events/architecture_germany_german_architecture.htm «History of German Architecture - Periods and Styles»], άρθρο στον ιστότοπο germany-tourism.co.uk</ref>
Παραδείγματα αρχιτεκτονικής της εποχής αποτελούν τα Δημαρχεία στις πόλεις [[Άουγκσμπουργκ]] (1615–20), [[Βρέμη]], [[Λειψία]] (ξεκίνησε το 1556), Μόλσχαϊμ (''Molsheim''), Πάντερμπορν (''Paderborn''), και [[Πόζναν]]. Επίσης η Εκκλησία της Μαρίας (''Marienkirche'') στο Βόφενμπούτελ (Wolfenbuttel) (ξεκίνησε το 1607), η Εκκλησία του Αγίου Μιχαήλ στο [[Μόναχο]] (ξεκίνησε το 1583 και είναι η μεγαλύτερη Αναγεννησιακή βορείως των [[Άλπεις|Άλπεων]]) και η Χόφκιρχε (''Hofkirche'') στο Νόιμπουργκ (''Neuburg''). Επίσης, προσθήκες στα Σλος (''Schloss'') της [[Χαϊδελβέργη
<br><center><gallery>
| |||