Διεθνής γοτθικός ρυθμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454)
Γραμμή 1:
[[Image:Torun SS Johns Mary Magdalene.jpg|thumb|right|Μαρία Μαγδαληνή και άγγελοι, τέλος 14ου αι. (?), από τη χανσεατική πόλη [[Τόρουν]] στην Πολωνία.]]
Ως '''διεθνής γοτθικός ρυθμός''' εννοείται στην [[τέχνη]] ένας διεθνής ρυθμός, συνδυασμός του [[Ιταλία|ιταλικού]] και του [[Γαλλία|γαλλικού]] [[Γοτθικός ρυθμός|γοτθικού ρυθμού]].
 
==Η διαμόρφωση του ρυθμού==
Κατά το β΄ μισό του 14ου αιώνα η [[Ευρώπη]] της λατινικής εκκλησίας και των εμπορικών οδών αποτελούσε μία 'μεγάλη ενότητα'. Καλλιτέχνες και ιδέες ανταλλάσσονταν και μεταφέρονταν από το ένα κέντρο στο άλλο χωρίς να υπολογίζεται ο τόπος προέλευσής τους και δίχως να σκέπτεται κανείς να απορρίψει ένα έργο γιατί το θεωρούσε «ξένο»<ref>Gombrich 1994, 162.</ref>.
Έτσι, κατά τα τέλη του 14ου αιώνα διαμορφώθηκε ο διεθνής γοτθικός ρυθμός που δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ο συνδυασμός των στοιχείων της γαλλικής και της ιταλικής παράδοσης της γοτθικής εποχής<ref>Walther 2002, 22.</ref>.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι παρά το κλίμα αναταραχής που επικρατούσε την περίοδο αυτή ([[εκατονταετής πόλεμος]], πείνα, θανατηφόρες επιδημίες)<ref name="Αλμπάνη-Κασιμάτη 2001, 61">Αλμπάνη-Κασιμάτη 2001, 61.</ref>, οι τέχνες υποστηρίχτηκαν δυναμικά, καθώς ταυτίστηκαν με την άνθηση των [[πόλη|πόλεων]] ως σημαντικά κέντρα δυναστικής προστασίας της τέχνης<ref>Jones, 2000, 225.</ref>.
Πάνω από όλα, ωστόσο, διέτρεξε το περιβάλλον μια νέα αίσθηση για τον χώρο, στην οποία οφείλει η ύστερη γοτθική [[τέχνη]] και ο διεθνής ρυθμός τα [[Φυσιοκρατία|φυσιοκρατικά]] χαρακτηριστικά του.
Παρόλο που η ύστερη [[Μεσαίωνας|μεσαιωνική]] τέχνη έχτιζε μια [[ψευδαίσθηση]] για τον χώρο λίγο-πολύ ανακριβή σε σχέση με την [[Αναγέννηση|αναγεννησιακή]] προοπτική, η ανάγκη για [[Ρεαλισμός|ρεαλισμό]] που διαπέρασε και ενέπνευσε τη μεσαία αστική τάξη αυτής της περιόδου, εκδηλώθηκε ως νέα μέθοδος απεικόνισης των πραγμάτων<ref>Hauser 1999, 166.</ref>.
Γραμμή 11:
Η αναζήτηση για μια διαφορετική απόδοση του χώρου στη σύνθεση και για ρεαλισμό έφθασε στο απόγειό της στη [[γλυπτική]] προς το τέλος του δέκατου τέταρτου αιώνα.
Ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες σε αυτό το νέο διεθνές ύφος ήταν ο [[Κλάους Σλούτερ]], γεννημένος περίπου το 1340 στο ολλανδικό Χάαρλεμ, ένας [[Ολλανδία|Ολλανδός]] γλύπτης που εργαζόταν στη [[Βουργουνδία]].
Ο Σλάτερ θεωρείται σημαντικός για την εποχή του, τόσο ως κλασικός αντιπρόσωπος του διεθνούς γοτθικού όσο και για την επιρροή που άσκησε κατά τη μετάβαση από τον διεθνή γοτθικό ρυθμό στο φυσιοκρατικό ύφος της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]]ς.
Το διασημότερο έργο πιθανώς έργο του είναι η Πηγή του Μωυσή (1395-1403), που δημιουργήθηκε αρχικά για την Καρθουσιανή Μονή, περισσότερο γνωστή ίσως ως ''Chartreuse de Champmol''.
Σήμερα βρίσκεται στο [[Μουσείο Καλών Τεχνών της Ντιζόν]].
Ένα άλλο στοιχείο στη γλυπτική αυτού του ρυθμού είναι η λεπτομερειακή απόδοση των ενδυμάτων που επιδιώκεται ως ιδιαίτερο γνώρισμα του ρυθμού<ref> name="Αλμπάνη-Κασιμάτη 2001, 61.<"/ref>
 
==Ο διεθνής γοτθικός στην αρχιτεκτονική==
Γραμμή 25:
Οι βωμοί, τα παράθυρα, οι άμβωνες και οι θέσεις της χορωδίας αυτού του σημαντικού εκπροσώπου του διεθνούς γοτθικού διακρίνονται για τη χαρακτηριστική λεπτομέρεια του ρυθμού, ενώ διατηρήθηκαν επίσης και μεσαιωνικές [[Νωπογραφία|νωπογραφίες]] (φρέσκα) στα οποία απεικονίζεται με λυρική και εκλεπτυσμένη διακοσμητική διάθεση η κοσμική ζωή της μεσαιωνικής μεταλλευτικής πόλης, άλλο ένα στοιχείο του διεθνούς γοτθικού ρυθμού<ref>Αλμπάνη-Κασιμάτη 2001, 65.</ref>.
 
Ένα άλλο σημαντικό αρχιτεκτονικό παράδειγμα του διεθνούς γοτθικού ρυθμού είναι η μονή των Ιερωνυμιτών που βρίσκεται στο Μπέλεμ της [[Λισαβόνα|Λισαβόνας]]ς, στην [[Πορτογαλία]]. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κτήρια της Λισαβόνας και ταυτόχρονα ένα από τα καλύτερα δείγματα του ''ύφους του Μανουήλ''. Η μονή σχεδιάστηκε με αυτή την τεχνοτροπία από τον [[Ντιόγκο ντε Μποιτάκα]] (Diogo de Boitaca), έναν από τους επινοητές τούτου του ιδιαίτερου ρυθμού με τη μονή του Ιησού του Σετουμπάλ, στο [[Σετουμπάλ]]. Έκτισε τον ναό, τη μονή, το σκευοφυλάκιο και την τραπεζαρία της μονής.
 
Τον διαδέχθηκε στην κατασκευή ο Ισπανός [[Ζοάο ντε Καστίγιο]] (João de Castilho), περί το 1517, ο οποίος εφάρμοσε τον ''ρυθμό Πλατερέσκο'', μια τεχνοτροπία με άφθονα διακοσμητικά στοιχεία που υπενθυμίζουν αργυρά τέχνεργα (''plata''). Οι αλλεπάλληλοι γλύπτες και αρχιτέκτονες που ανέλαβαν διαδοχικά το έργο πρόσθεσαν τα δικά τους στοιχεία, ωστόσο ο εσωτερικός διάκοσμος των αψίδων η επίμονη χρήση των αντηρίδων και η λεπτομέρεια στις κιονοστοιχίες είναι το στοιχείο του ''ύφους του Μανουήλ'' που αναδεικνύεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, υπενθυμίζοντας παράλληλα βασικά στοιχεία της διεθνούς γοτθικής τεχνοτροπίας, όπως είναι η έντονη διακοσμητική διάθεση και η λεπτομέρεια<ref>Αλμπάνη-Κασιμάτη 2001, 62.</ref>
Γραμμή 40:
 
==Κοινωνικές αλλαγές και τέχνη==
Τα κεντρικά στοιχεία του διεθνούς γοτθικού ρυθμού είναι παρόντα σε μια πλειάδα καλλιτεχνικών κέντρων, κυρίως στα αστικά κέντρα της κεντροδυτικής [[Ευρώπη|Ευρώπης]]ς και της Ιταλίας.
Οι [[Κοινωνία|κοινωνικές]] αλλαγές της περιόδου υποδεικνύουν πως η [[αριστοκρατία]] της περιόδου, απειλούμενη από μια ανερχόμενη [[μεσαία τάξη]] αναζήτησε διέξοδο στην προστασία των τεχνών που υπενθύμιζαν το παλαιότερο μεγαλείο της, κάτι που φαίνεται ιδιαίτερα στην περίπτωση της ζωγραφικής του συγκεκριμένου ρυθμού.
==Σημειώσεις-παραπομπές==