Οικονομία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454) |
||
Γραμμή 3:
Η '''οικονομία''' (η λέξη προέρχεται από την [[αρχαία ελληνικά|αρχαία ελληνική]] «οἰκονομία», διαχείριση της [[σπίτι|οικίας]], δηλαδή του νοικοκυριού) μπορεί να οριστεί επίσημα και γενικά ως το [[σύνολο]] των [[συνείδηση|συνειδητών]] και συστηματικών ενεργειών των [[άνθρωπος|ανθρώπων]], που διαβιούν σε [[κοινωνία]], και περιλαμβάνει την παραγωγή, διανομή, ανταλλαγή και την κατανάλωση [[Αγαθό (οικονομία)|αγαθών]] και υπηρεσιών.
Ωστόσο, η λέξη αυτή έχει βέβαια πολλές σημασίες. Στην καθημερινή μας ζωή μπορεί να σημαίνει πολύ απλά από την εξοικονόμηση [[χρήμα|χρημάτων]], μέχρι τη γενικότερη οικονομική κατάσταση ενός κράτους ή και του πλανήτη ολόκληρου. Η [[επιστήμη|επιστημονική]] της έννοια όμως, αντιστοιχεί στον παραπάνω ορισμό. Σύμφωνα με αυτόν, η οικονομία στηρίζεται σε οικονομικές θεωρίες και τρόπους διαχείρισης για την εφαρμογή τους. Η χρήση του όρου «οικονομία», μόνο με την έννοια της [[πολιτική οικονομία|πολιτικής οικονομίας]], ήταν δημοφιλής από τέτοιους νεοκλασικούς [[οικονομολόγος|οικονομολόγους]], όπως ο [[Άλφρεντ Μάρσαλλ]] (''Alfred Marshall''). Η λέξη «οικονομία» έγινε έτσι δηλαδή, συνοπτικά συνώνυμη, με την έννοια της «οικονομικής επιστήμης» και μπορεί να θεωρηθεί ότι μπορρί να υποκαταστήσει τον όρο «πολιτική οικονομία»<ref name="Marshall">
Ο όρος «οικονομία» μπορεί, λοιπόν, να αναφέρεται επίσης στην κατάσταση μιας χώρας ή μιας περιοχής (στενότερης ή ευρύτερης από χώρα), δηλαδή η θέση της (σε σχέση με τους οικονομικούς κύκλους) μπορεί να είναι κυκλική ή δομική. Με την έννοια αυτή, η οικονομία αποτελεί ένα βασικό μετρήσιμο μέγεθος και σύνολο μετρήσιμων μεγεθών για ένα σύστημα ή καθεστώς, που επικρατεί στη χώρα ή την περιοχή στην οποία αναφέρεται. Με την άλλη έννοια, της οικονομίας, δηλαδή της την εξοικονόμησης [[χρήμα|χρημάτων]], ή καλύτερα, της περιστολής [[δαπάνη|δαπανών]], η οικονομία μπορεί πράγματι να είναι το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής πιο αποτελεσματικής οργάνωσης, που συχνά ονομάζεται «εσωτερική οικονομία». Η μείωση του μέσου κόστους που οφείλεται στην αύξηση του μεγέθους μιας [[εταιρεία
Η οικονομία, με τη σύγχρονη έννοια του όρου, άρχισε να αναδύεται από τις απλές [[εμπόριο|εμπορικές]] πρακτικές και να αναπτύσσεται από τον [[Άνταμ Σμιθ]] (''Adam Smith'') σε σημαντικό αναλυτικό σώμα, που χωρίζεται γενικά σε δύο κύριους κλάδους: τη [[μικροοικονομία]], ή τη μελέτη της ατομικής συμπεριφοράς και [[μακροοικονομία]], όπως αναδύθηκαν στην [[μεσοπολεμική περίοδος|περίοδο του μεσοπολέμου]]. Σήμερα, η οικονομία εφαρμόζει αυτήν την ανάλυση (και την εξέλιξή της) για τη διαχείριση πολλών ανθρώπινων οργανώσεων, που περιλαμβάνουν κυβερνήσεις, ιδιωτικές εταιρείες, [[συνεταιρισμός|συνεταιρισμούς]], κ.ά.. Μερικές περιοχές εφαρμογής της οικονομικής θεωρίας περιλαμβάνουν και επηρεάζουν, για παράδειγμα, το διεθνή [[χρηματοοικονομικός τομέας|χρηματοοικονομικό τομέα]], την εθνική ανάπτυξη, το περιβάλλον, την [[αγορά εργασίας]], τον [[πολιτισμός|πολιτισμό]], τη [[γεωργία]], κ.τ.λ..
Γραμμή 19:
{{Κύριο|Παλατιανή οικονομία}}
Από τον καιρό που κάποιος άνθρωπος προμηθευόταν ή έφτιαχνε και διένεμε αγαθά ή υπηρεσίες, υπήρχε κάποιο είδος οικονομίας. Οι οικονομίες μεγάλωσαν σε μέγεθος και πολυπλοκότητα όταν οι κοινωνίες επίσης έγιναν μεγαλύτερες και πιο πολύπλοκες. Αυτό άρχισε να γίνεται κυρίως όταν βασίστηκε στο πλεόνασμα της [[γεωργία|αγροτικής]] και της [[κτηνοτροφία\κτηνοτροφικής]] παραγωγής. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η ανταλλαγή των αγαθών (και των υπηρεσιών) γινόταν μέσω κοινωνικών σχέσεων. Υπήρχαν επίσης [[έμπορος|έμποροι]] που συναλλάσσονταν σε αγορές. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που πωλούνταν ως [[δουλεία|δούλοι]] λόγω αδυναμίας πληρωμής χρεών ή αιχμαλωσίας τους κατά τη διάρκεια πολέμων, αλλά και πειρατικών ενεργειών.
==== Η οικονομία των πολιτισμών της Μεσοποταμίας ====
Από τα τέλη της [[6η χιλιετία π.Χ.|6ης χιλιετίας π.Χ.]] οι [[πόλη-κράτος|πόλεις-κράτη]] της Σουμερίας ανέπτυξαν (σταδιακά) μια μεγάλης (για την εποχή) κλίμακας οικονομία, που βασίστηκε αρχικά στις συναλλαγές βασικών προϊόντων, με επιχειρήσεις και [[εμπόριο|εμπόριο αγαθών]]. Οι πρώτοι [[νομικός κώδικας|νομικοί κώδικες]] από τη Σουμερία, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως τα πρώτα οικονομικά κείμενα. Πολλές από τις ιδιότητες που καταγράφηκαν εκεί, είναι ακόμη σε χρήση, στις [[τιμή|τιμές]] αποτίμησης του σήμερα, όπως κωδικοποιήθηκε η διαδικασία ανταλλαγής [[χρήμα|χρημάτων]] με εμπόρευμα, οι έννοιες όπως [[χρέος]], [[ποσοστό|ποσοστά]], [[τόκος|τόκοι]], [[πρόστιμο|πρόστιμα]], [[Κληρονομικό Δίκαιο]], τρόποι [[φορολογία
Τα μεσοποταμιακά «δισκία Κανίς» (''tablettes Kanish'')<ref>Πρόκειται για μεταλλικούς δίσκους με τρύπα στο κέντρο, που χρησιμοποιούνταν στις εμπορικές συναλλαγές σα νομίσματα.</ref> που βρέθηκαν και στην [[Ανατολία]], δείχνουν μια έντονη εμπορική δραστηριότητα.
Οι [[Βαβυλώνα|Βαβυλώνιοι]] και οι γειτονικές πόλεις-κράτη τους ανέπτυξαν αργότερα ένα πρώιμο σύστημα της οικονομίας, περίπου όπως το σκεφτόμαστε σήμερα, από την άποψη των κανόνων και νόμων για τα χρέη, τις νομικές συμβάσεις και τους νομικούς κώδικες σχετικά με τις επιχειρηματικές πρακτικές και η ιδιωτική ιδιοκτησία<ref name=Sheila>Sheila C. Dow (2005), "Axioms and Babylonian thought: a reply", Journal of Post Keynesian Economics 27 (3), p. 385-391.</ref>.
Η [[εφεύρεση]] της [[γραφή
Το [[σέκελ]] (''Shekel'') αναφέρθηκε ως μια αρχαία μονάδα βάρους αλλά και νομισματικής αξίας. Η πρώτη χρήση του όρου έγινε στη [[Μεσοποταμία]] γύρω στο 3000 π.Χ. και αναφερόταν σε μια συγκεκριμένη [[μάζα]] [[κριθάρι|κριθαριού]], που συσχετίστηκε μετρήσιμα με άλλες αξίες αγαθών, όπως ο [[άργυρος]], ο [[ορείχαλκος]], ο [[χαλκός]], κ.ά.. Το «σέκελ» ήταν αρχικά μονάδα μέτρησης βάρους κριθαριού και αργότερα προέκυψε και ως νομισματική μονάδα αξίας ίσης με τη συγκεκριμένη μάζα, όπως ακριβώς αργότερα στη [[Μεγάλη Βρετανία]] χρησιμοποιούνταν ο όρος «pound» ([[λίβρα]]) αρχικά μονάδα βάρους και αργότερα καθιερώθηκε και ως νομισματική μονάδα ([[στερλίνα]]), που αντιστοιχούσε ακριβώς στην αξία της μάζας μιας λίβρας αργύρου<ref>Kramer 1988, p. 52–55.</ref>. .
Γραμμή 34:
==== Η οικονομία του αρχαίου ελληνικού κόσμου ====
[[Image:BMC 193.jpg|thumb|RIGHT|200px|Ελληνική [[δραχμή]] της [[Αίγινα
Η οικονομία είναι μια ελληνική λέξη που εμφανίζεται σε δύο (2) τουλάχιστον (γνωστές) αναφορές. Η μία είναι του [[Ξενοφώντας|Ξενοφώντα]] και η άλλη είναι του [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]]. Σύμφωνα με τις αναφορές αυτές, σκοπός της οικονομίας είναι η γνώση και η διατύπωση των νόμων για τη βελτιστοποίηση της διαχείρησης ενός νοικοκυριού, που θεωρείται ως μονάδα για τη συλλογική παραγωγή μιας ευρύτερης οικογένειας ή φυλής. Για την εκτίμηση της έννοιας του [[πλούτος|πλούτου]] παίρνεται υπόψη τόσο η αφθονία των διαθέσιμων αγαθών, όσο και η χρησιμότητά τους, αλλά όχι η συσσώρευση του χρήματος μέσω της [[τοκογλυφία
==== Η οικονομία της αρχαίας Ινδίας ====
Γραμμή 45:
=== Η οικονομία του Μεσαίωνα ===
Οι οικονομικοί στοχαστές του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] είναι πρώτα απ 'όλα [[θεολογία|θεολόγοι]]. Ανάμεσα στους αξιοσημείωτους συγγραφείς του Μεσαίωνα, μπορούμε να αναφέρουμε το [[Θωμάς Ακινάτης|Θωμά Ακινάτη]] (''Thomas Aquinas'') και τον [[Ιμπν Χαλντούν]] (''Ibn Khaldun''). Στο σύγγραμμά του ''Summa Theologica'', ο Ακινάτης εξετάζει πολλά οικονομικά θέματα, συμπεριλαμβανομένης της αιτιολόγησης της ατομικής ιδιοκτησίας, του εμπορίου και του κέρδους. Ο [[Γιόζεφ Σουμπέτερ]] ''Joseph Schumpeter'', θεώρησε αρχικά τους [[Σχολαστικισμός|Σχολαστικούς]], από τα τέλη του [[14ος αιώνας|14ου αιώνα]] ως τον [[17ος αιώνας|17ο αιώνα]], ως τους πλησιέστερους ώστε να θεωρηθούν «ιδρυτές» της οικονομικής επιστήμης. Με μια συλλογιστική στο πλαίσιο του «φυσικού νόμου» προδιέγραψαν τη σύγχρονη οικονομία στον τομέα της [[νομισματική πολιτική|νομισματικής πολιτικής]], στα [[επιτόκιο|επιτόκια]] και στη [[θεωρία της αξίας]], στο πλαίσιο του «φυσικού νόμου»<ref>Schumpeter 1954, p. 97–115</ref>. Αφού ανακάλυψε το σύγγραμμα [[Μουκαντίναχ]] (''Muqaddimah''), του Ιμπν Χαλντούν, ο Σουμπέτερ τον θεώρησε τον πιο κοντινό «προπάτορα» της σύγχρονης οικονομίας<ref>Oweiss 1988</ref>, αν και οι περισσότερες από τις οικονομικές θεωρίες του έγιναν γνωστές στην Ευρώπη σχετικά πρόσφατα<ref>Boulakia 1971</ref>.
Η ίδια η οικονομία, κατά το Μεσαίωνα, βρίσκονταν κοντά στο επίπεδο διαβίωσης. Οι περισσότερες συναλλαγές γινόταν μέσα σε κοινωνικές ομάδες.
Γραμμή 54:
{{Κύριο|Εμποροκρατία}}
Οι ιστορικοί περικλείουν την «εμποροκρατία» στη χρονική περίοδο [[1450]] - [[1750]]<ref
=== Η οικονομία της Νεώτερης Εποχής ===
Γραμμή 67:
== Επιστημονικό πεδίο ==
Σαν [[επιστήμη|επιστημονικό]] πεδίο η οικονομία ασχολείται με την βέλτιστη κατανομή περιορισμένων πόρων. Τα σύγχρονα οικονομικά χωρίζονται βασικά σε [[Μικροοικονομικά]], [[Μακροοικονομικά]] και [[Οικονομετρία]]. Πιο πρόσφατος κλάδος είναι τα [[Πειραματικά Οικονομικά]]/[[Οικονομικά της Συμπεριφοράς]] που ξεκίνησαν από τα Μικροοικονομικά αλλά χρησιμοποιούν ευρέως μεθόδους της Οικονομετρίας και πρόσφατα χρησιμοποιούνται και στα Μακροοικονομικά.
Τα οικονομικά και οι παράπλευροι κλάδοι που τα ακολουθούν (π.χ. [[Χρηματοοικονομικά]], [[Διοίκηση Επιχειρήσεων]], [[Οικονομικά της Υγείας]], [[Πολιτική Οικονομία]], [[Οικονομικά της Δημόσιας Επιλογής]] και ακόμα [[Μαθηματικά οικονομικά]]) ασχολούνται γενικά μπορούμε να πούμε με τις οικονομικές επιλογές [[κράτος|κρατών]], [[επιχείρηση|επιχειρήσεων]] και [[άνθρωπος|ανθρώπων]].
Μια βασική αρχή που διδάσκεται σε όλες τις κοινωνικές επιστήμες και αποτελεί επιτομή για την οικονομία είναι ότι καθορίζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη ζωή μας. Αυτό αποτελεί καθημερινή διαπίστωση και κοινή λογική καθώς από τα οικονομικά που διδάσκονται στα [[πανεπιστήμιο|πανεπιστήμια]] μέχρι τα [[οικονομικά]] μιας απλής νοικοκυράς υπάρχει μια αλληλένδετη σχέση.
Γραμμή 83:
== Παγκοσμιοποίηση και οικονομία ==
Μέσα από την νέα εποχή της [[παγκοσμιοποίηση
Οι απόψεις για το κατά πόσο ωφελήθηκε η παγκόσμια οικονομία από τις τελευταίες αλλαγές διίστανται. Πολλοί εκφέρουν την γνώμη ότι πλέον οι αγορές έχουν γίνει αλληλοεξαρτημένες και μια πιθανή κατάρρευση μιας εκ των μεγάλων οικονομιών μπορεί να συμπαρασύρει και τις υπόλοιπες και έτσι να έχουμε αλυσιδωτές αντιδράσεις και ραγδαία κατάρρευση όλων των οικονομιών του πλανήτη.
Γραμμή 96:
[[Κατηγορία:Οικονομικά]]
{{Link FA|fr}}
|