Περσικοί Πόλεμοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
P.a.a (συζήτηση | συνεισφορές) |
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Διόρθωση συντακτικού κώδικα με τη χρήση AWB (10454) |
||
Γραμμή 16:
Οι '''Περσικοί Πόλεμοι''' ή '''τα Μηδικά''', διεξήχθησαν το πρώτο μισό του πέμπτου αιώνα π.Χ, μεταξύ των Ελλήνων και των Περσών. Οι διαμάχες αυτές ξεκίνησαν από την κατάκτηση της Ιωνίας από τον [[Κύρος Β΄|Κύρο Β´]]. Η πρώτη φάση των πολέμων, η οποία αποτέλεσε και αιτία για μετέπειτα συγκρούσεις, αποτέλεσε η [[Ιωνική Επανάσταση]], η οποία ξεκίνησε μετά την αποτυχημένη, για τους Πέρσες, πολιορκία της Νάξου.
Μετά την Ιωνική Επανάσταση, ο Πέρσης βασιλιάς [[Δαρείος Α'|Δαρείος]] αποφάσισε να εκδικηθεί την [[Αθήνα]] και την [[Ερέτρια]], επειδή βοήθησαν τις ιωνικές πόλεις. Το 492 π.Χ, ο [[Μαρδόνιος]] κατέλαβε την Θράκη και τη Μακεδονία, ωστόσο ο στόλος του ναυάγησε στο Όρος[[Χερσόνησος του Άθω|
Μετά τις τελευταίες δύο αναφερόμενες μάχες, οι Έλληνες επιτέθηκαν στη Μικρά Ασία. Τότε ιδρύθηκε η [[Δηλιακή Συμμαχία]], η οποία συνέχισε τον πόλεμο με τους Πέρσες γι' ακόμα τριάντα έτη. Οι Έλληνες πολέμησαν τους Πέρσες στη Θράκη, στην [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]], στη Μικρά Ασία και στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Μετά τις συγκρούσεις αυτές υπεγράφη η [[Ειρήνη του Καλλία]], κάτι που σήμαινε τη λήξη των πολέμων και τη νίκη των Ελλήνων.
Γραμμή 25:
Κύρια πηγή για τους Περσικούς πολέμους αποτελεί ο Έλληνας ιστορικός [[Ηρόδοτος]]. Ο Ηρόδοτος, γνωστός ως «Πατέρας της Ιστορίας»,<ref>Κικέρων, Περί νόμων I, 5</ref> γεννήθηκε το 484 π.Χ. στην [[Αλικαρνασσός|Αλικαρνασσό]] της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]], η οποία εκείνη την περίοδο βρισκόταν υπό περσική κατοχή. Έγραψε το έργο ''«Ιστορίαι»'' γύρω στα 440-430 π.Χ, προσπαθώντας να ανακαλύψει τις πραγματικές αιτίες των Περσικών πολέμων<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ|Κλειώ (εισαγωγή)]].</ref>, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν το 450 π.Χ.<ref name = hxvi/> Η μέθοδος του Ηρόδοτου αποτελούσε καινοτομία και σύμφωνα με μερικούς ιστορικούς, ο Ηρόδοτος έχει εφεύρει την ιστορία που ξέρουμε.<ref name = hxvi/> Κατά τον Παπαρρηγόπουλο: «Ο Ηρόδοτος είναι ο δημιουργός της αληθούς ιστορικής τέχνης...πρώτος ενόησεν ότι η ιστορία δεν είναι απλούς πραγμάτων κατάλογος, αλλά και η τεχνική των πραγμάτων τούτων συναρμολόγηση και η εξήγησις του χαρακτήρος αυτών».<ref>Παπαρρηγόπουλος, Βιβλίον Γ΄, κεφ. Γ΄, παράγρ. Α΄)</ref> Κατά τον Τομ Χόλλαντ: «Για πρώτη φορά, ένας ιστορικός αποφάσισε να αποκαλύψει τα αίτια ενός πολέμου, ο οποίος έληξε πρόσφατα, χωρίς να καταγράφει μύθους, αλλά αιτίες, τις οποίες θα μπορούσαμε να ελέγξουμε προσωπικά»<ref name = hxvi>Holland, σ. ''xvi''–''xvii''.</ref>
Ο [[Θουκυδίδης]] είχε αμφισβητήσει το έργο του Ηροδότου, καθώς η προσωπική άποψη του τελευταίου εμφανιζόταν συχνά στο έργο του.<ref>[http://www.fhw.gr/chronos/05/gr/culture/2131her_erga.html Ηροδότου Ιστορίαι - Κλασική εποχή]</ref><ref name = Fin15>Finley, σ. 15.</ref> Παρόλα αυτά, ο Θουκυδίδης αποφάσισε να ξεκινήσει το έργο του εκεί όπου ο Ηρόδοτος σταμάτησε (στην πολιορκία της Σηστού) αλλά σταμάτησε την προσπάθεια, επειδή πίστευε ότι το έργο του Ηροδότου δεν χρειαζόταν εκ νέου συγγραφή ή διορθώσεις, γιατί ήταν ακριβές.<ref name = Fin15/> Η αξιοπιστία του Ηροδότου έχει αμφισβητηθεί και από άλλους ιστορικούς. Ο [[Παυσανίας]], στα ''Φωκικά'', αναφέρεται στην περιγραφή του Ηροδότου για τη μάχη των Θερμοπυλών, όπου ο δεύτερος καταγράφει ότι οι Θηβαίοι παραδόθηκαν, όπως και 80 Μυκηναίοι<ref>Παυσανίας, [[s:Ελλάδος περιήγησις/Φωκικά, Λοκρών Οζόλων|Φωκικά, ΧΧ, 2]].</ref>. Ο [[Πλούταρχος]], στο έργο ''Περί της Ηροδότου κακοήθειας'' (αν όντως το έγραψε αυτός), κατηγορεί τον Ηρόδοτο επειδή ο τελευταίος ζήτησε χρήματα από τους Θηβαίους, και επειδή δεν τα έλαβε, έγραψε ότι οι Θηβαίοι δείλιασαν και παραδόθηκαν<ref>{{cite book |last= |first= Πλούταρχος |coauthors= |title= Περί της Ηροδότου κακοηθείας|publisher= |url= http://books.google.com/books?id=U3hIAAAAYAAJ&pg=PA5&lpg=PA5&dq=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&source=bl&ots=Y_8MgqlWg5&sig=WrXr2B9a_dmH1FtV_NCb4YTsKtQ&hl=en&sa=X&ei=DXQQT4CSBojf8AO22tHxAw&ved=0CHkQ6AEwCQ#v=onepage&q=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&f=false|year= |month= |pages= 29-32|isbn= }}</ref>. Οπωσδήποτε οι κατηγορίες που εκτοξεύει το σύγγραμμα αυτό κατά του Ηροδότου κάθε άλλο παρά σοβαρές είναι.<ref>Παπαρρηγόπουλος, ο.π.</ref> Την περίοδο της [[Αναγέννηση
Δυστυχώς, η στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας από το τέλος της δεύτερης περσικής εισβολής στην Ελλάδα μέχρι τον [[Πελοποννησιακός πόλεμος|Πελοποννησιακό Πόλεμο]] (479-431 π.Χ) περιγράφεται ελάχιστα από τις αρχαίες πηγές. Αυτή η περίοδος, μερικές φορές αναφερόμενη και ως ''πεντηκονταετία'' από τους αρχαίους μελετητές, ήταν μια περίοδος ειρήνης και ευημερίας στην Ελλάδα.<ref name = Fin16>Finley, p. 16.</ref><ref name = Kag77>Kagan, p. 77.</ref> Η πλουσιότερη πηγή της περιόδου, και η πιο σύγχρονη, είναι η ''[[Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου]]'' του [[Θουκυδίδης|Θουκυδίδη]], η οποία γενικά θεωρείται από τους σύγχρονους ιστορικούς ως αξιόπιστη πρωτογενής πηγή.<ref name = Sea264>Sealey, p. 264.</ref><ref name = Fine336>Fine, p. 336.</ref><ref name = Fin29>Finley, pp. 29–30.</ref> Ο Θουκυδίδης αναφέρει αυτή την περίοδο σε μια παρέκβαση σχετικά με την ανάπτυξη της αθηναϊκής δύναμης στην πορεία προς τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Η αναφορά είναι σύντομη και στερείται βέβαιων χρονολογιών.<ref name = Sea248*>Sealey, pp. 248–250</ref><ref name = Fine343>Fine, p. 343.</ref> Παρ' όλα αυτά, η ιστορία του Θουκυδίδη χρησιμοποιείται από τους ιστορικούς για να καταρτίσουν ένα χρονολογικό σκελετό για την συγκεκριμένη περίοδο, στον οποίο υπάρχουν στοιχεία και από άλλες αρχαίες πηγές και συγγραφείς.<ref name = Sea248*/>
Γραμμή 34:
==Υπόβαθρο==
Μετά την κατάρρευση του μυκηναϊκού πολιτισμού, οι Έλληνες μετακόμισαν στη Μικρά Ασία,<ref name = I14x/><ref>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#12|Α.12]].</ref> χωρισμένοι σε τρεις φυλές: τους Ίωνες, τους Αιολείς και τους Δωριείς.<ref name = I14x>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#142|Κλειώ 142-151]].</ref> Οι Ίωνες εγκαταστάθηκαν στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπου έχτισαν 12 πόλεις (Μίλητος, Μυούς, Πριήνη, Έφεσος, Κολοφώνα, Λέβεδος, Τέω, Κλαζομενές, Φώκαια, Ερυθραί, Σάμος και Χίος).<ref name = I14x/> Αν και οι ιωνικές πόλεις ήταν ανεξάρτητες, συμμετείχαν όλες στο [[Πανιώνιο]].<ref name = I143>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#143|Κλειώ 143]].</ref><ref name = I148>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#148|Κλειώ 148]].</ref> Η ανεξαρτησία των ιωνικών πόλεων έληξε μετά την επίθεση των [[Λυδοί|Λυδών]], οι οποίοι έδωσαν αυτονομία στη Μίλητο, αλλά υποχρέωσαν τους Ίωνες να τους ακολουθούν στις εκστρατείες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#22|Κλειώ 22]].</ref> Παράλληλα, οι Λυδοί βρίσκονταν σε πόλεμο με τους Μήδους, αλλά υπέγραψαν ειρήνη, ορίζοντας τον Άλυ ποταμό ως σύνορο των βασιλείων τους.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#74|Κλειώ 74]].</ref> Την ηγεσία των Λυδών ανέλαβε ο [[Κροίσος]], ο οποίος σκόπευε να καταλάβει όλες τις ελληνικές περιοχές στη Μ. Ασία - την ηγεσία των Περσών ανέλαβε ο Κύρος, ο οποίος επέκτεινε το βασίλειο του.<ref name = I126>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#126|Κλειώ 126]].</ref> Ο Κροίσος έβλεπε την ευκαιρία να επεκταθεί χάρη στο χάος που επικρατούσε στην Περσία. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι προτού επιτεθεί, ο Κροίσος επισκέφθηκε την [[Πυθία]], η οποία του είπε ότι αν περάσει τα σύνορα θα καταστρέψει μια μεγάλη αυτοκρατορία (εννοώντας τη [[Λυδία]]). Ο Κροίσος, ο οποίος δεν κατάλαβε το νόημα της προφητείας, επιτέθηκε στους Πέρσες, αλλά νικήθηκε και αιχμαλωτίστηκε.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ#55|Κλειώ 55]].</ref>
[[Αρχείο:Persian empire 490bc Bactria el.gif|thumb|300px|Η Περσική Αυτοκρατορία το 490 π.Χ]]
Γραμμή 66:
=== Περσική Αυτοκρατορία ===
Ο Δαρείος άρχισε να συγκεντρώνει μεγάλο στρατό για να επιτεθεί ξανά στην Ελλάδα, αλλά τα σχέδια του αναβλήθηκαν λόγω της εξέγερσης στην Αίγυπτο, όπου και πέθανε. Στον θρόνο ανέβηκε ο Ξέρξης Α'.<ref name = h203>Holland, p. 203.</ref><ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#5|Πολύμνια 5]].</ref><ref>Holland, pp. 206–206.</ref> Ο Ξέρξης ανακατέλαβε την Αίγυπτο<ref name="ReferenceA">Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#7|Πολύμνια 7]].</ref> και άρχισε ξανά τις προετοιμασίες για εισβολή στην Ελλάδα.<ref name = h208>Holland, pp. 208–211.</ref> Καθώς θα αποτελούσε μεγάλης κλίμακας εισβολή, ο Ξέρξης χρειαζόταν πολύ χρόνο για συγκεντρώσει στρατό και υλικά αγαθά.<ref name = h208/> Ο Ξέρξης αποφάσισε ότι ο [[Ελλήσποντος]] πρέπει να γεφυρωθεί για να επιτρέψει στον στρατό του να διασχίσει την Ευρώπη, και ότι ένα κανάλι πρέπει να περνά δια μέσου του ισθμού του [[Άγιο Όρος|Όρους Άθως]].<ref name = h213/> Η εκπλήρωση αυτών των στόχων ήταν πάρα πολύ δύσκολη, όπως είναι και για τα σύγχρονα κράτη.<ref name = h213>Holland, pp. 213–214.</ref> Η εκστρατεία καθυστέρησε λόγω εξεγέρσεων στην Αίγυπτο και στην Βαβυλώνα.<ref
Οι Πέρσες είχαν τη στήριξη αρκετών ελληνικών πόλεων, όπως το [[Άργος]]<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#150|Πολύμνια 150]].</ref>, η Λάρισα, η Θεσσαλία<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#6|Πολύμνια 6]].</ref> και η Θήβα (αν και δεν έχει αποδειχθεί ποτέ). Ο Ξέρξης άρχισε να μεταφέρει τον στρατό του στην Ευρώπη κατά το 481 π.Χ. Ο στρατός του, κατά τον Ηρόδοτο, αποτελείτο από 46 φυλές ή έθνη της Περσικής Αυτοκρατορίας.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#62|Πολύμνια 62-80]].</ref> Τα στρατεύματα από τις ανατολικές σατραπείες συναθροίστηκαν στα Κρίταλα και πέρασαν τον χειμώνα στις [[Σάρδεις]]<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#26|Πολύμνια 26]].</ref>, ενώ την άνοιξη ενώθηκαν με τα σώματα των δυτικών σατραπειών στην Άβυδο.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#37|Πολύμνια 37]].</ref> Ο περσικός στρατός διέσχισε τον Ελλήσποντο σε δύο σχεδίες γέφυρες.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#35|Πολύμνια 35]].</ref>
Γραμμή 91:
=== 480 π.Χ: Θράκη, Μακεδονία και Θεσσαλία ===
Ο περσικός στρατός, μετά από τρεις μήνες, πέρασε από τον Ελλήσποντο στη Θέρμη και σταμάτησε για λίγο στη Δορισκό για να αναδιοργανωθούν τα εθνικά σώματα σε τακτικά στρατεύματα.<ref name="ReferenceB">Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#172|Πολύμνια 172]].</ref> Το 480 π.Χ, συγκλήθηκε νέο συνέδριο. Μια αντιπροσωπεία από τη [[Θεσσαλία]] πρότεινε στους Έλληνες να σταματήσουν τον Ξέρξη στα Στενά των [[Τέμπη|Τεμπών]].<ref
=== Αύγουστος 480 π.Χ: Μάχες των Θερμοπυλών και του Αρτεμισίου ===
Γραμμή 141:
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 470 π.Χ, τα μέλη της Δηλιακής Συμμαχίας οργάνωναν επιθέσεις στη Θράκη και στο [[Αιγαίο πέλαγος|Αιγαίο]] για να απομακρύνουν τις περσικές φρουρές από την περιοχή, υπό την ηγεσία του Αθηναίου πολιτικού και στρατηγού [[Κίμωνας|Κίμωνα]].<ref name = Sea250>Sealey, p. 250.</ref> Στα πρώτα χρόνια της επόμενης δεκαετίας, ο Κίμωνας άρχισε εκστρατείες στη [[Μικρά Ασία]], προσπαθώντας να ενισχύσει την ελληνική θέση εκεί.<ref name = PC12>Πλούταρχος, [[s:Βίοι Παράλληλοι/Κίμωνας#12|Κίμωνας 12]].</ref> Στη [[μάχη του Ευρυμέδοντα]], ο αθηναϊκός και ο συμμαχικός στόλος πέτυχαν διπλή νίκη, καταστρέφοντας τον περσικό στόλο και τον περσικό στρατό. Μετά τη μάχη, οι Πέρσες ανέλαβαν παθητικό ρόλο, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσουν σε μάχη τους Αθηναίους.<ref name = PC13>Πλούταρχος, [[s:Βίοι Παράλληλοι/Κίμωνας#13|Κίμωνας 13]].</ref>
Στα τέλη της δεκαετίας του 460 π.Χ, οι Αθηναίοι πήραν την απόφαση να υποστηρίξουν την Αίγυπτο στην επανάσταση της κατά της Περσίας. Αν και τα ελληνικά σώματα είχαν επιτυχίες, δεν κατάφεραν να καταλάβουν την περσική φρουρά στην [[Μέμφις (Αίγυπτος)|Μέμφιδα]], παρά την πολιορκία 3 ετών.<ref name = TI104>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#104|Α.104]].</ref> Τότε, οι Πέρσες αντεπιτέθηκαν, και η αθηναϊκή δύναμη πολιορκήθηκε για 18 μήνες, πριν εξολοθρευτεί.<ref name = TI109>Θουκυδίδης, [[s:Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου/Α#109|Α.109]].</ref> Αυτή η καταστροφή, σε συνδυασμό με τις συγκρούσεις στην Ελλάδα, δεν επέτρεψε στους Αθηναίους να συνεχίσουν τις συγκρούσεις με τους Πέρσες.<ref name = Sea271*>Sealey, pp. 271–273.</ref> Το 451 π.Χ, υπογράφτηκε ανακωχή στην Ελλάδα, και ο Κίμωνας ήταν εις θέσιν να οδηγήσει στρατό στην [[Κύπρος|Κύπρο]]. Ωστόσο, καθώς πολιορκούσε το [[Κίτιο
==Ειρήνη με την Περσία==
|