Παπούα Νέα Γουινέα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

|HDI_κατηγορία = <fontspan colorstyle="color:red;">χαμηλή</fontspan>

<!-- Τέλος πληροφοριών χώρας-->

Η '''Παπούα Νέα Γουινέα''' (γράφεται και ''Παπούα-Νέα Γουινέα'', επίσημα: '''Ανεξάρτητο Κράτος της Παπουασίας-Νέας Γουινέας'''<ref>[http://publications.europa.eu/code/el/el-5000500.htm Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref>) είναι νησιωτικό κράτος στην [[Ωκεανία]], που βρίσκεται βόρεια της [[Αυστραλία|Αυστραλίας]]ς και περιλαμβάνει το ανατολικό άκρο της νήσου της [[Νέα Γουινέα|Νέας Γουινέας]] και μερικά συμπλέγματα νησιών. Πρωτεύουσα είναι το [[Πορτ Μόρεσμπι]]. Αποτελεί ανεξάρτητο κράτος από το [[1975]]. Είναι από τις πλέον αγροτικές περιοχές στον κόσμο, καθώς μόνο το 18% του συνολικού πληθυσμού ζουν στις πόλεις.<ref>{{cite web |publisher=World Bank |year=2005 |title=World Bank data on urbanisation |work=World Development Indicators |url=http://devdata.worldbank.org/wdi2005/Table3_10.htm |accessdate= 15-07-2005}}</ref> Η χώρα επίσης αποτελεί μία από τις πλέον ανεξερεύνητες στον κόσμο, τόσο πολιτιστικά όσο και γεωγραφικά. Πιστεύεται ότι στο εσωτερικό της χώρας υπάρχουν πολλά άγνωστα ακόμα είδη χλωρίδας και πανίδας.

Το [[1884]] οι νοτιοανατολικές περιοχές της [[Νέα Γουινέα|Νέας Γουινέας]] καταλαμβάνονται από τους [[Βρετανία|Βρετανούς]] ενώ οι νοτιοδυτικές από τους [[Γερμανία|Γερμανούς]]. Η [[Ολλανδία]] έθεσε υπό τον έλεγχό της το 1898 μεγάλο μέρος της Νέας Γουινέας (ο καθορισμός των συνόρων είχε γίνει ήδη από το 1855). Το [[1904]] η [[Αυστραλία]] αναλαμβάνει τον έλεγχο του βρετανικού τομέα και το 1906 η αποικία έγινε μέλος της Κοινοπολιτείας της Αυστραλίας, λαμβάνοντας την ονομασία ''Γη της Παπουασίας''. Ο στόλος της Αυστραλίας έφτασε στο γερμανικό τομέα το 1914 και επέβαλε παράδοση άνευ όρων. Το 1920, η [[Κοινωνία των Εθνών]] ανέθεσε στην Αυστραλία την εντολή διοίκησης της άλλοτε γερμανικής Νέας Γουινέας και του αρχιπελάγους Βίσμαρκ. Από το [[1942]] έως το [[1945]] η περιοχή τελεί υπό [[Ιαπωνία|Ιαπωνική]] κατοχή . Το 1946 τα Ηνωμένα Έθνη έδωσαν εντολή διοίκησης της βόρειας Νέας Γουινέας και του αρχιπελάγους Βίσμαρκ στην Αυστραλία. Το καθεστώς του δυτικού τμήματος του νησιού παρέμεινε υπό αμφισβήτηση. Η [[Ινδονησία]] διεκδίκησε και έλαβε εντολή από τον ΟΗΕ (1963) για διοίκηση στο Δυτικό Ιριάν, το οποίο αποτελεί επαρχία της. Στο ανατολικό τμήμα ο έλεγχος δόθηκε στην Αυστραλία, η οποία παραχώρησε καθεστώς αυτοκυβέρνησης, το 1973.

Στις [[16 Σεπτεμβρίου]] του [[1975]] η Παπούα Νέα Γουινέα απέκτησε την ανεξαρτησία της και πρώτος πρωθυπουργός έγινε ο [[Μάικλ Σομάρε]].

Ona's death paves way for mining to resume | date=26-07-2005 | publisher=The Sydney Morning Herald | url=http://www.smh.com.au/news/world/onas-death-paves-way-for-mining-to-resume/2005/07/25/1122143784481.html}}</ref>, διεξήχθησαν οι πρώτες εκλογές για την ανάδειξη αυτόνομης κυβέρνησης και πρόεδρος εξελέγη ο [[Τζόζεφ Καμπούι]]<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/4612685.stm BBC News], ''President elected in Bougainville '', 6 Ιουνίου 2005. </ref>. Ο τελευταίος απεβίωσε<ref>[http://www.theage.com.au/world/bougainville-president-kabui-dies-20080607-2n4n.html "Bougainville president Kabui dies"], theage.com.au, 7 Ιουνίου 2008.</ref> από καρδιακή προσβολή το 2008 και τον διαδέχθηκε ο [[Τζον Ταμπινάμαν]].

Αφορμή για την αναζωπύρωση του 1988 ήταν η δολιοφθορά από αυτονομιστές αντάρτες σε ορυχεία χαλκού<ref>[http://inquirer.gn.apc.org/boug.html Bougainville - The Forgotten War in the South Pacific]</ref> στο νησί, τον Απρίλιο. Τον επόμενο χρόνο η κυβέρνηση κήρυξε την επαρχία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, στέλνοντας δυνάμεις ασφαλείας (2.000 άτομα) για να καταστείλουν την αποσχιστική δράση των ανταρτών. Παρ' όλα αυτά, η βία συνεχίστηκε και το Μάρτιο του 1990 η κυβέρνηση επέβαλε οικονομικό αποκλεισμό στο Μπουγκαινβίλ. Αποτέλεσμα αυτού ήταν ο Επαναστατικός Στρατός, που είχε ηγέτη το [[Φράνσις Όνα]], να ανακηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία του νησιού (Μάιος 1990). Προσωρινός πρόεδρος αυτοανακηρύχθηκε ο Όνα, αλλά η κεντρική κυβέρνηση ακύρωσε την εν λόγω ενέργεια. Οι ενέργειες αυτές οδήγησαν τους αυτονομιστές να ανακαλέσουν την απόφαση για ανεξαρτησία και να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση για το πολιτικό καθεστώς του νησιού. Ωστόσο, οι συνομιλίες απέβησαν άκαρπες και οι μάχες συνεχίστηκαν ως το 1993. Υπολογίζεται ότι εξαιτίας του οικονομικού αποκλεισμού στο νησί έχασαν τη ζωή τους 3.000 άνθρωποι. Παράλληλα, η [[Διεθνής Αμνηστία]] καταδίκασε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από τις δύο πλευρές. Η κυβέρνηση του [[Ράμπι Ναμάλιου]] κατηγορήθηκε για συνοπτικές εκτελέσεις αυτονομιστών και για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στα μέσα του 1994 άρχισαν νέες συνομιλίες, που οδήγησαν στην υπογραφή συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός, ανάμεσα στην κυβέρνηση του [[Τζούλιους Χαν]] και το στρατιωτικό διοικητή των ανταρτών, [[Σαμ Καουόμα]]. Ο οικονομικός αποκλεισμός του Μπουγκαινβίλ άρθηκε και το Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου εγκαταστάθηκε στο νησί ειρηνευτική δύναμη, αποτελούμενη από το [[Βανουάτου]], τα [[Φίτζι]] και την [[Τόνγκα]], υπό την εποπτεία της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Εγκαταστάθηκε νέα προσωρινή κυβέρνηση, την οποία όμως αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν οι αντάρτες, με αποτέλεσμα να συνεχιστούν οι πολεμικές συγκρούσεις. Ο επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης του Μπουγκαινβίλ, [[Τεοντόρ Μιριούνγκ]], δολοφονήθηκε τον Οκτώβριο του 1996. Την επόμενη χρονιά αντάρτες και κυβέρνηση συμφώνησαν σε ανακωχή και δόθηκε τέλος σε μία διαμάχη που διήρκεσε 9 χρόνια και στοίχισε τη ζωή σε 10.000 ανθρώπους<ref>Συλλογικό έργο, ''Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας'', τ. 15, εκδ, ΔΟΜΗ, 2007, σελ. 344-45.</ref>. Νωρίτερα, η κυβέρνηση του Χαν είχε αποφασίσει να χρησιμοποιήσει μισθοφορικές δυνάμεις για να αντιμετωπίσει τους αυτονομιστές αντάρτες. <ref>[http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=3634536&publDate=8/3/1997 Ριζοσπάστης], ''ΠΑΠΟΥΑ - ΝΕΑ ΓΟΥΙΝΕΑ Κλιμάκωση των συγκρούσεων'', 8 Μαρτίου 1997.</ref> H ιστορική ειρηνευτική συμφωνία υπογράφηκε στις [[30 Αυγούστου]] του [[2001]] στην [[Αράουα]]<ref>[http://www.tamilnation.org/confaaaaaaalictresolution/countrystudies/bouganville/010829bougainville.htm Κείμενο της συμφωνίας του 2001]</ref>.

Το 1997 η χώρα επλήγη από τη χειρότερη ξηρασία έπειτα από μισό αιώνα, που αποδόθηκε στο φαινόμενο [[Ελ Νίνιο]]. Το Σεπτέμβριο η νέα κυβέρνηση του [[Μπιλ Σκέιτ]] κήρυξε εθνική καταστροφή. Μετά την παραίτηση του Σκέιτ, το 1999, η νέα κυβέρνηση του [[Μεκέρε Μοράουτα]] προέβη σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Στα πλαίσια αυτών, η κυβέρνηση κινήθηκε προς τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων της χώρας, με σκοπό να περιοριστούν οι αμυντικές δαπάνες. Η απόφαση αυτή προκάλεσε την ανταρσία του στρατού, που ζήτησαν την παραίτηση της κυβέρνησης. Υπό το βάρος των εξελίξεων αυτών, η κυβέρνηση υπαναχώρησε στα σχέδιά της και οι φοιτητικές διαδηλώσεις τερματίστηκαν. Οι εκλογές του 2002 διεξήχθησαν σε κλίμα έντασης , κατά το οποίο σκοτώθηκαν 25 άνθρωποι. Μετά τις εκλογές επανήλθε στην εξουσία ο βετεράνος πολιτικός [[Μάικλ Σομάρε]], ο οποίος σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με 7 κόμματα. Στις εκλογές του 2007 ελήφθησαν όλα τα απαραίτητα μέτρα<ref>[http://news.pathfinder.gr/world/news/399715.html Pathfinder], ''Μέτρα για τις εκλογές στην Παπούα-Νέα Γουινέα'' ert.gr, 10 Μαΐου 2007.</ref> και αποφεύχθηκαν τα έκτροπα. Το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς η χώρα επλήγη από φονικές πλημμύρες<ref>[http://www.phileleftheros.com/main/showarticle_prt.asp?id=521041 O Φιλελεύθερος], ''Δεκάδες νεκροί και χιλιάδες άστεγοι από τις πλημμύρες στην Παπούα Νέα Γουινέα'', 21 Νοεμβρίου 2007.</ref>.

Η Παπούα-Νέα Γουινέα έχει έκταση 462.840 &nbsp;km². Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας αποτελείται από το ανατολικό μισό του νησιού Νέα Γουινέα όπου βρίσκονται και οι μεγαλύτερες πόλεις, το [[Πορτ Μόρεσμπι]] και το [[Λάε]]. Άλλα μεγάλα νησιά είναι η [[Νέα Ιρλανδία]], [[Νέα Βρετανία]], [[Μανούς]] και [[Μπουγκαινβίλ]]. Πολυάριθμα νησιά βρίσκονται στην [[Θάλασσα του Σολομώντα]], τη [[Θάλασσα των Κοραλλίων]] και το [[Αρχιπέλαγος του Βίσμαρκ]], που αποτελείται από περίπου 200 νησιά και σκοπέλους, με μεγαλύτερο τη Νέα Βρετανία. Τα [[Νησιά του Ναυαρχείου]] βρίσκονται στα βόρεια της Νέας Γουινέας και μεγαλύτερα από αυτά είναι το Μάνους και το Ραμπούτγιο.

Στο ανατολικό τμήμα του νησιού εκτείνονται ορεινές αλυσίδες, όπως η οροσειρά Βίσμαρκ (ψηλότερη κορυφή της τα 4.509 μ.), η Κεντρική Οροσειρά και η οροσειρά του Βίκτωρα Εμμανουήλ. Στην οροσειρά Όουεν Στάνλεϊ και σε άλλες περιοχές συναντά κανείς [[ηφαίστειο|ηφαίστεια]]. Πολλά από αυτά είναι ενεργά, όπως ένα στο νησί Καρκάρ, με ηφαιστειακό κώνο άνω των 1000 μ. Στο κέντρο της χώρας η ορεινή περιοχή ορίζεται στα βόρεια από τις ποτάμιες κοιλάδες.Από την άλλη πλευρά, ποτάμιες κοιλάδες κατέρχονται και προς τον [[Κόλπος Παπούα|Κόλπο Παπούα]]. Στα υψίπεδα βρίσκεται μια από τις πλέον πυκνοκατοικημένες ζώνες του νησιού, με δολίνες, κατολισθήσεις και ζώνες με καρστική μορφολογία. Τη χώρα διαρρέουν αρκετοί ποταμοί, όπως ο Φλάι στα νότια (που είναι και ο μεγαλύτερος στο κράτος), ο Σέπικ από τα βορειοδυτικά , ο Ραμού από τα νοτιοανατολικά και ο Πουράρι. Οι ακτές έχουν γενικά μεγάλο ύψος και παρουσιάζουν έντονο διαμελισμό, ειδικά στη χερσόνησο. Στις παρυφές της [[υφαλοκρηπίδα|υφαλοκρηπίδας]]ς βρίσκουμε νησιά, όπως τα [[Τρομπιάντ]], [[Λουσανκάι]], [[Εντρεκαστό]] και άλλα. Στα νότια του νησιού συναντά κανείς μεγάλες πεδιάδες.

Οι παραδοσιακές θρησκείες είναι συχνά ανιμιστικές και πολλές φορές τείνουν να συμπεριλαμβάνουν στοιχεία από την αρχαία λατρεία. Επικρατούσα δοξασία μεταξύ των παραδοσιακών φυλών είναι η ''masalai'', που είναι τα κακά πνεύματα. Αυτά ευθύνονται για "δηλητηρίαση" ανθρώπων, προξενώντας θάνατο και καταστροφή.<ref> {{cite web|url=http://www.amazon.com/Four-Corners-Journey-Heart-Guinea/dp/0792274172/ref=pd_bxgy_b_img_b |title=Amazon.com listing for the "Four Corners: A Journey into the Heart of Papua New Guinea" }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.kirasalak.com/FourCorners.html |title=Nonfiction book "Four Corners: A Journey into the Heart of Papua New Guinea" |last=Salak |first=Kira }}</ref> Οι αυτόχθονες πιστεύουν στην επικοινωνία μεταξύ των ζωντανών και των νεκρών. Χαρακτηριστικά είναι η πίστη στα πνεύματα, η λατρεία των [[κρανίο|κρανίων]] και η δύναμη ή μαγική ουσία, που καλείται "μάννα". Πολλές φορές η δεισιδαιμονία και οι προλήψεις των ιθαγενών θυμίζουν Μεσαίωνα, όπως στην περίπτωση πίστης στη [[μαγεία]]<ref>[http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=973409&lngDtrID=245 in.gr], ''Στην πυρά σαν μάγισσα οδηγήθηκε νεαρή γυναίκα στην Παπούα Νέα Γουινέα'', 7 Ιανουαρίου 2009.</ref>.

Από περιοχή σε περιοχή το νησί παρουσιάζει μεγάλες πολιτισμικές διαφορές. Οι αποικιοκρατικές επιρροές είναι έντονες στη βόρεια ακτή του νησιού, σε αντίθεση με τη νότια, που σχετίζεται με την αρχαιότητα.

Ειδικότερα, η καλλιτεχνική παράδοση που έχει να επιδείξει η βόρεια περιοχή περιλαμβάνει ζωγραφικά έργα σε φύλλα φοινικιάς και σε ξύλινα υποστηρίγματα. Επίσης, ιδιαίτερα είναι και τα γλυπτά που έχουν σχήμα στρογγυλό, όπως επίσης και οι πολύχρωμες μάσκες, που κατασκευάζονται με όστρακα, φύλλα και φτερά, τα τύμπανα, οι φλογέρες και οι παραδοσιακές ασπίδες<ref>Συλλογικό έργο, ''Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας'', εκδ. ΔΟΜΗ, 2007, τ. 15, σελ. 347-48.</ref>.